ရုရှားက အိန္ဒိယကို ဓာတ်မြေသြဇာ လျှော့စျေးဖြင့်ရောင်းချခြင်းအား ရပ်တန့်

ရုရှားကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် Di-Ammonium Phosphate (DAP) ကဲ့သို့သော ဓာတ်မြေသြဇာများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ယခင်နှစ်တွင် အကြီးဆုံးတင်သွင်းသူ ဖြစ်လာခဲ့ပြီးနောက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာထောက်ပံ့မှုများ တင်းကျပ်လာခြင်း ကြောင့် အိန္ဒိယသို့ လျှော့စျေးဖြင့် ကမ်းလှမ်းမှုများကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ကြောင်း ဓာတ်မြေဩဇာလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ သတင်းရင်းမြစ် ၃ ခုက ရိုက်တာသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဓာတ်မြေဩဇာထိပ်တန်းတင်ပို့သူ တရုတ်နိုင်ငံက ပြည်ပသို့ရောင်းချမှုကိုလျှော့ချရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့စျေးနှုန်းများမြင့်တက်နေချိန်၌ ရုရှားကုမ္ပဏီများသည် ဩဂုတ်လအတွင်း စျေးကွက်ပေါက်ဈေးများဖြင့် ဓာတ်မြေသြဇာ များကို ကမ်းလှမ်းလိုက်ခြင်းသည် အိန္ဒိယ၏သွင်းကုန် စရိတ်နှင့် ထောက်ပံ့ကြေးဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးကို တိုးမြင့်လာနိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။

ပြည်ပတင်သွင်းသူများနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် နယူးဒေလီအခြေစိုက် ဓာတ်မြေဩဇာလုပ်ငန်းနယ်ပယ်မှ အကြီးတန်းအရာရှိတစ်ဦးက လျှော့စျေးဖြင့် မရနိုင်ကြောင်း၊ ရုရှားကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် ဈေးကွက်ပေါက်ဈေးဖြင့် ကမ်းလှမ်း ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် ပြောကြားခဲ့ သည်။

တင်သွင်းသူများသည် DAP၊ ယူရီးယားနှင့် NPK မြေသြဇာများအတွက် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက် ပေါက်ဈေးကို လျှော့စျေးပေးခဲ့သောကြောင့် ရုရှားမှ အိန္ဒိယသို့ ဓာတ်မြေဩဇာတင်သွင်းမှုများသည် မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့၌ ကုန်ဆုံးမည့် ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် မတ်ထရစ်တန်ချိန် ၄.၃၅ သန်းအထိ ၂၄၆ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် စံချိန်တင်မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ယခင်နှစ်တွင် ရုရှား၏ ဓာတ်မြေဩဇာ အမြောက်အမြားရောင်းချခဲ့မှုသည် တရုတ်၊ အီဂျစ်၊ ဂျော်ဒန်နှင့် အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု (ယူအေအီး) အပါအဝင် အခြားသော ဓာတ်မြေသြဇာတင်ပို့ရောင်းချသူများအတွက် အိန္ဒိယ၌ ဈေးကွက်ဝေစုရရှိမှုကို ပျက်ပြားသွားစေခဲ့သည်။

ရုရှားကုမ္ပဏီများသည် DAP ဓာတ်မြေဩဇာကို တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၈၀ အထိ စျေး လျှော့ပေးခဲ့သော်လည်း ယခုတွင်မူ ၅ ဒေါ်လာပင် လျှော့စျေးမပေးကြောင်း အခြားအိန္ဒိယကုမ္ပဏီ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။ ရုရှားDAP၏ လက်ရှိပေါက်ဈေးမှာ အိန္ဒိယဝယ်လက်များအတွက် ကုန်ကျစရိတ်နှင့်ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှု (CFR) စရိတ်အခြေခံဖြင့် တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၅၇၀ ခန့်ရှိပြီး အခြားအာရှဝယ်သူများထံ ကမ်းလှမ်းသည့်စျေးနှုန်းနှင့် တူညီကြောင်း ရုရှား ဓာတ်မြေဩဇာ လုပ်ငန်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျုံစိုက်ပျိုးမှုအတွက် DAP ၏ ၀ယ်လိုအားသည် မြင့်တက်နေခြင်းဖြစ်၍ လာမည့် ဆောင်းရာသီအတွက် သိုလှောင်မှုများစုဆောင်းရန် အိန္ဒိယကုမ္ပဏီများအတွက် စိန်ခေါ်မှုများဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့ဓာတ်မြေသြဇာဈေးနှုန်းများမှာ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်လအတွင်း မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ဇူလိုင်လတွင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တင်သွင်းသူများသည် CFR အခြေခံဖြင့် ယူရီးယားတစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၃၀၀ ခန့်ဖြင့် အများဆုံးကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း ယခုအခါ တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၄၀၀ ဖြင့် ဈေးခေါ်လျက်ရှိကြောင်း၊ DAP စျေးနှုန်းများသည် ဇူလိုင်လတွင် တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၄၄၀ ခန့်ရှိခဲ့ကြောင်းဖြင့် မွမ်ဘိုင်းအခြေစိုက်ဓာတ်မြေသြဇာကုမ္ပဏီမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။ အိန္ဒိယတွင် ပြည်နယ် ရွေးကောက် ပွဲများ မတိုင်မီ ကမ္ဘာ့ဓာတ်မြေသြဇာ ဈေးနှုန်းများမှာ မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း၊ အစိုးရအနေဖြင့် လယ်သမားများကို အကာအကွယ်ပေးရန်အတွက် ထောက်ပံ့ကြေးများ တိုးမြှင့်ရုံမှအပ အခြားရွေးချယ်စရာမရှိကြောင်း ၎င်းကပင် ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Economic Times, Sep 12, 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)