လယ်ယာထွက်ကုန်သီးနှံ တွက်ချက်မှုဆိုင်ရာနည်းလမ်း

     မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းဒေသတစ်ခုနှင့်တစ်ခု လယ်ယာထွက်ကုန်သီးနှံများကို အရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်ရာတွင်အသုံးပြုကြသည့် အချိန်အတွယ်စနစ်များမှာ ကွဲပြားကြလျက်ရှိပါသည်။ အချို့ဒေသများတွင် “ပိဿာ” ဖြင့်အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်ကြပြီး အချို့ဒေသများ၌ “တင်း”ဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊ “ပေါင်”ဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊ “တန်”ဖြင့်သော်လည်းကောင်း အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်ကြလျက်ရှိရာ ကယားပြည်နယ်အနေဖြင့် လယ်ယာထွက်ကုန်သီးနှံများကို အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်ရာတွင် “ပိဿာ”ဖြင့်အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်လျက်ရှိပါသည်။

      အကယ်၍ မိမိတို့ဒေသတွင် စပါးများကို ပိဿာဖြင့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့မည်ဆိုပါစို့-

ဥပမာ- စပါးတစ်တင်းလျှင် (၄၆)ပေါင်၊မက်ထရစ်တစ်တန်လျှင် (၂၂၀၄.၆၁၂)ပေါင်ရှိပါသည်။ စပါးတစ်ပိဿာလျှင် (၁၂၀၀)ကျပ် ဖြင့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျှင်-

စပါးတစ်တင်း= ၄၆ ပေါင်

မက်ထရစ်တစ်တန်=၂၂၀၄.၆၁၂ ပေါင်

          ၃.၆ ပေါင်= ၁ ပိဿာ

          ၄၆ ပေါင်= ပိဿာ ?

                    = ၄၆ ပေါင် × ၁ ပိဿာ÷ ၃.၆ပေါင် = ၁၂.၇၈ ပိဿာဖြစ်ပါသည်။

          ထို့ကြောင့် စပါးတစ်တင်း= ၁၂.၇၈ ပိဿာရှိပါသည်။

          ၃.၆ ပေါင်=၁ ပိဿာ

          ၂၂၀၄.၆၁၂ ပေါင်= ပိဿာ ?

                             =၂၂၀၄.၆၁၂ ပေါင် × ၁ ပိဿာ ÷ ၃.၆ ပေါင်

                             =၆၁၂.၃၉ ပိဿာဖြစ်ပါသည်။

          ထို့ကြောင့် မက်ထရစ်တစ်တန်မှာ ၆၁၂.၃၉ ပိဿာရှိပါသည်။

ထို့ကြောင့် စပါးတစ်တင်း= ၁၂.၇၈ ပိဿာ၊ မက်ထရစ်တစ်တန်(၆၁၂.၃၉)ပိဿာရှိပါသည်။

စပါး ၁ ပိဿာ= ၁၂၀၀ ကျပ်

          ၁၂.၇၈ ပိဿာ= ကျပ် ?

                             =၁၂.၇၈ ပိဿာ×၁၂၀၀ ကျပ် ÷ ၁ပိဿာ = ၁၅၃၃၆ ကျပ်

ထို့ကြောင့် စပါးတစ်တင်း(၁၂.၇၈ ပိဿာ)= ၁၅၃၃၆ ကျပ်ဖြစ်ပါသည်။

          တစ်တင်း= ၁၆ ပြည်

          တစ်တင်း= ၁၅၃၃၆ ကျပ်ဖြစ်တယ်

          ၁၆ ပြည်= တစ်တင်း ရှိပါတယ်

          ၁၆ ပြည်=၁၅၃၃၆ ကျပ်

          ၁ ပြည်ဈေးနှုန်း= ကျပ် ?

= ၁၅၃၃၆ ကျပ်× ၁ပြည် ÷ ၁၆ ပြည်

= ၉၅၈.၅ ကျပ် ဖြစ်ပါသည်။

          ထို့ကြောင့် စပါးတစ်ပြည်ဈေးနှုန်းမှာ(၉၅၈.၅) ကျပ်ဖြစ်ပါသည်။

မက်ထရစ်တစ်တန်=၂၂၀၄.၆၁၂ ပေါင်

          မက်ထရစ်တစ်တန်=၆၁၂.၃၉ ပိဿာ

          ၁ ပိဿာ= ၁၂၀၀ ကျပ်

          ၆၁၂.၃၉ ပိဿာ= ကျပ် ?

                             = ၆၁၂.၃၉ ပိဿာ × ၁၂၀၀ကျပ် ÷ ၁ ပိဿာ

                             =၇၃၄၈၆၈ ကျပ်ဖြစ်ပါသည်။

          ထို့ကြောင့် မက်ထရစ်တစ်တန်မှာ(၇၃၄၈၆၈)ကျပ်ဖြစ်ပါသည်။

          ဤတွက်ချက်မှုများသည် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ နေပြည်တော်(ရုံးချုပ်)မှပေးပို့ထားသည့် သီးနှံများ၏ အမျိုးအစားအလိုက် တွက်ချက်မှုဆိုင်ရာဇယားမှ အခြေခံတွက်ချက်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သီးနှံများ၏အမျိုးအစားအလိုက် တွက်ချက်မှုဆိုင်ရာဇယားမှ သီးနှံအချို့ဖော်ပြပေးလိုက်ပါသည်။

စဉ်	သီးနှံအမည်	တစ်တင်းရှိ(ပေါင်)	မက်ထရစ်တစ်တန်ရှိ(တင်း)
၁	စပါး	၄၆	၄၇.၉၁
၂	ပြောင်းဖူးစေ့	၅၅	၄၀.၀၇
၃	မတ်ပဲ	၇၂	၃၀.၆၁
၄	ပဲစင်းငုံ	၇၂	၃၀.၆၁
၅	ပဲတီစိမ်း	၇၂	၃၀.၆၁
၆	ပဲပုတ်	၇၂	၃၀.၆၁
၇	ကုလားပဲ	၆၉	၃၁.၉၄
၈	နှမ်း	၄၅	၄၀.၈၁
၉	မြေပဲ	အတောင့်-၂၅ အဆံ-၅၀.၅၅	အတောင့်-၈၈.၁၈ အဆံ-၄၃.၆၁
၁၀	နေကြာ	၃၂.၄	၆၈.၀၄

DOCA(ကယား)