မြန်မာနိုင်ငံတွင် သရက်သီးသီးနှံသည် များသောအားဖြင့် မတ်လမှ မေလအတွင်း ထွက်ရှိပြီး ရာသီဥတုနှင့် ဒေသကိုလိုက်၍ စော၍ သီးခြင်းနှင့် နောက်ကျ၍ သီးခြင်းများ ရှိပါတယ်။ သရက်သီးသည် အပူပိုင်းဒေသတွေမှ ပိုမိုဖြစ်ထွန်းပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒေသအလိုက် တစ်ပိုင်တစ်နိုင်သော်လည်းကောင်း၊ စီးပွားဖြစ်သော်လည်းကောင်း စိုက်ပျိုးကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် သရက်သီးကို မကွေးတိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းနှင့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် အဓိက စိုက်ပျိုး၍ သရက်သီးထွက်ရှိ မှုများကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် အာရှနိုင်ငံများအနက် သရက်သီး ထွက်ရှိမှုမြင့်မားသည့် နိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်သော် လည်း အချို့ဒေသများတွင် သရက်ထွက်ရှိမှုသည် အထွက်နှုန်းနည်းပါးခြင်းနှင့် အသီးအရည်အသွေး ကောင်းမွန် ခြင်း မရှိခြင်းတို့ကြောင်း သရက်သီးစိုက်ပျိုးသူများအနေဖြင့် မိမိတို့ထင် သလောက် ဈေးနှုန်း မရရှိခြင်း များကြုံတွေ့နေရပါတယ်၊ ထို့ကြောင့် မကြာမီကာလများတွင် သရက်သီး ထွက်ရှိမည့် ရာသီသို့ ရောက်ရှိ လာမှာဖြစ်သဖြင့် သရက်သီးအထွက်နှုန်းကောင်းမွန်စေရေးနှင့် ဈေးနှုန်း ဈေးကွက် ခိုင်မာမှုရရှိ စေရေးအတွက် လုပ်ဆောင်သင့်သည့် နည်းလမ်းအချို့အား အောက်ပါအတိုင်း လေ့လာရေးသား တင်လိုက်ပါတယ်၊
သင့်လျော်သောမြေဆီလွှာနှင့် အဟာရကျွေးခြင်း
သရက်ပင်သည် အပူပိုင်းဒေသတွင် ပိုမိုစိုက်ပျိုးသင့်သော အပင်မျိုးဖြစ်ပါတယ်၊ စိုက်ပျိုးမည့် ဒေသ၏ အပူချိန်ဟာ ၂၁ံ C မှ ၃၅ံ C ကြားရှိရမည်ဖြစ်ပြီး မိုးရွာသွန်းမှုအနေဖြင့် မိုးမနဲ မိုးမများ ရာသီဥတုဆိုလျှင် ပိုမိုသင့်တော်ပြီး ရေစီးရေလာကောင်းမွန်သော မြေများတွင် ပိုမို စိုက်ပျိုးသင့်ပါသည်။ သရက်ပင်သည် နေရောင်ခြည်အား အလွန်နှစ်သက်သော အပင်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ကျွန်တော် တို့လူသားများကဲ့သို့ပင် သရက်ပင်ဟာလည်း အဟာရလိုအပ်ချက် အညီအမျှရရှိဖို့လိုအပ်သော အပင် တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်၊ မဂ္ဂနီစီယမ်ဓာတ်နည်းနေခြင်း၊ ပိုတက်စီယမ်ဓာတ်များလွန်းခြင်း၊ ဘိုရွန်ဓာတ် များလွန်းခြင်းကဲ့သို့သော မြေဆီလွှာအဟာရဓာတ်များ မညီမျှမှုများဟာ သီးနှံများရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ထိခိုက်စေပြီး အပွင့်များကို စောစောကြွေကျခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်၊ ထို့အပြင် နိုက်ထရိုဂျင်၊ ပိုတက်စီယမ်နှင့်ကယ်လစီယမ်စတဲ့ အဟာရဓာတ်များချို့တဲ့သော အခါမှာလည်း အပင်ကို အားနည်းစေ နိုင်ပြီး အသီးများကြွေကျခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်၊ ထို့ကြောင့် သင့်တင့်မျှတသော အဟာရဓာတ် များအလုံအလောက်ရှိခြင်းဟာ အပင်ရဲ့ ကျန်းမာရေးနှင့် အသီးအနှံများရဲ့ ကြီးထွားမှုနှုန်းကို ပိုမိုကောင်း မွန်စေပါတယ်၊
သင့်လျော်သော စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်ရှိခြင်း
သရက်ပင်များကို စိုက်ပျိုးရာတွင် အဓိကအားဖြင့် မိမိတို့စိုက်ပျိုးလိုသည့် သရက်အမျိုးအစား အလိုက်တွင် အရည်အသွေးကောင်းမွန်သော မျိုးစေ့များကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးရန် အလွန်အရေးကြီး ပါသည်။ စိုက်ပျိုးလိုသော မျိုးစေ့များကို ရွေးချယ်ပြီးပါက ပျိုးဘောင်များတွင် သို့မဟုတ် ပျိုးအိတ်များ တွင် အနည်းဆုံး (တစ်လက်မ)အနက်ထား၍ စိုက်ပျိုးသင့်ပါတယ်။ပျိုးဘောင်များကို ရေကောင်းမွန်စွာ ပေးပြီး နေရောင်ခြည်ကောင်းမွန်စွာရရှိသော နေရာများတွင် ထားရှိရပါမည်။ပျိုးပင်များအား ပြောင်းရွှေ့ စိုက်ပျိုးရန် သင့်တော်သော အရွယ်အစားသို့ ရောက်ရှိလာပါက စိုက်ပျိုးလိုသော မြေတွင် ရွှေ့ပြောင်းစိုက် ပျိုးနိုင်ပြီး စိုက်ပျိုးရာတွင် သရက်ပင်များကို ၁၀ ပေ X ၁၀ ပေ(သို့) ၁၅ ပေ X ၁၅ ပေ အကွာအဝေးဖြင့် စိုက်ပျိုးပါက ပိုမိုကောင်းမွန်ကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါတယ်။
ရေလောင်းနည်းစနစ်မှန်ကန်မှုရှိခြင်း
သရက်ပင်သည် ရေကိုလိုအပ်သောလည်း ရေများလွန်းပါက အမြစ်ပုတ်နိုင်ပါတယ်၊ ထို့ကြောင့် မိုးနှင့်ဆောင်းရာသီတွင် မြေဆီလွှာကို စိုစွတ်နေစေရန်အတွက်သာ ရေပုံမှန်ပေးပြီး နွေရာသီ တွင် ရေကို ပိုမိုပေးသင့်ပါတယ်၊ရေလောင်းနည်းခြင်း (သို့) ရေများစွာလောင်းခြင်းစသည့် ပြသနာများဟာ သရက် ပင်၏ အသီးများကြွေကျရတဲ့ဖြစ်စဉ်မှာ အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်နေတာ ဖြစ်ပါ တယ်၊မိုးရွာသွန်းမှု မမှန်ကန်ခြင်းနှင့် ရေပေးသွင်းမှု စနစ်တကျမရှိခြင်းတို့ကြောင်းလည်း အပင်များရဲ့ ကြီးထွားသန်စွမ်းမှုကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး အပင်ပေါ်မှာ အသီးများကို ကြာရှည်စွာ ထိန်းသိမ်း နိုင်စွမ်းကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်၊ အပင်အနေဖြင့် ရေကိုလုံလောက်စွာမရရှိတဲ့အခါ အဖူးအပွင့်မှ အသီးကို ဖြစ်စေ ဖို့ရာ အပင်အနေဖြင့် ရေကိုလုံလောက်စွာမသုံးပေးနိုင်ခြင်းကြောင့် ရေဓာတ်လျှော့ နည်းပြီး သရက်ပန်း ပွင့်များ ခြောက်သွေးကာ ကြွေကျခြင်းများဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်၊အပင်ရဲ့ ပတ်ဝန်း ကျင်တွင် အစိုဓာတ် အရမ်းများပြီး ရေဝပ်နေပြန်ရင်လည်း အမြစ်ကို ထိခိုက်စေနိုင်သလို မှိုရောဂါများ အလွယ်တကူဝင် ရောက်စေနိုင်ပါတယ်။
ပိုးမွှားနှင့်ရောဂါကာကွယ်ခြင်း
သရက်ပင်သည် ဝတ်မှုံကူးအင်းဆက်များ၊ မှိုရောဂါကျခြင်းတို့သည်လည်း အသီးများကို ကြွေကျ စေနိုင်သော နောက်ထပ်အကြောင်းအရင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်၊ သီးနှံများကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးဖို့ရာအတွက် ဝတ်မှုံကူးအင်းဆက်များဟာ အလွန်အရေးပါလှပါတယ်၊မတူညီတဲ့ သီးနှံပင်အမျိုးမျိုးဟာ မတူညီတဲ့ ဝတ်မှုံကူးအင်းဆက်များအပေါ် မှီခိုနေကြရတာဖြစ်ပါတယ်၊ဥပမာအားဖြင့် ပန်းသီးပင်နှင့် သစ်တော်သီးပင် များတွင် ရိုးရိုးပျားမျိုး( Honey Bee) ၊ ပိတုန်း( Bumble Bee) နှင့် ပျားအကြီးစား ဖြစ်သော ( Solitary Bee)စတဲ့ အင်းဆက်များရှိမည်ဆိုပါက အသီးဖြစ်ထွန်းမှုပိုမိုကောင်းမွန်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သရက်ပင်အနေဖြင့် ဖျက်ပိုးမွှားများဖြစ်သော (psyllids )၊ ပျပိုး၊ မွှားပင်ကူ၊ သီးထိုးယင်နှင့် လှေးပိုးစတဲ့အင်းဆက်များအပြင် ကြပ်ခိုးမှိုရောဂါ၊ ဖားဥမှိုစွဲရောဂါ၊ မှဲ့ပြောက်စွန်းရောဂါ၊ ဖိုတိုပသိုရာ ( phytophthora) နှင့် အော်တာလာရီယား( Alterlaria)စတဲ့ မှိုရောဂါများကြောင့်လည်း အသီးများကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေနိုင်ပါတယ်၊ ထို့ကြောင့် သရက်ပင်ကို ပိုးမွှားများနှင့် ရောဂါအန္တရာယ်များမှ ကာကွယ် ရန်အတွက် ပုံမှန်စစ်ဆေးသင့်ပြီး ပိုးမွှားနှင့် ရောဂါများကို စောစီးစွာသိရှိပါက သင့်လျော်သော ပိုးသတ်ဆေးနှင့် ကုသခြင်းများကို ဆောင်ရွက်သင့်ပါတယ်၊သို့သော် သရက်ပန်များပွင်နေချိန်သည် ပန်းဝတ်မှုံကူးခြင်းလုပ်ငန်းကို စတင်လုပ်ဆောင်နေသည့် ကာလအပိုင်းအခြားဖြစ်သဖြင့် ထိုကာလများ တွင် ပိုးသတ်ဆေးအသုံးပြုခြင်းကို ရှောင်ကျဉ်သင့်ကြောင်း သရက်စိုက်ပျိုးကျွမ်းကျင်သူများမှ အသိပေးထားပါတယ်၊သို့ရာတွင် သရက်ပန်းပွင့်ချိန်တွင် ပိုးသတ်ဆေး၊ မှိုသတ်ဆေးများဖျန်းခြင်းသည် ဝတ်မှုံကူးခြင်းကို ထိခိုက်စေနိုင်သော်လည်း ရာသီဥတုအပြောင်းအလဲကြောင့်ဖြစ်စေ၊ အပင်များ၏ လို အပ်ချက်အရဖြစ်စေ၊ မဖြစ်မနေလုပ်ဆောင်ပေးရသည့် အချိန်များရှိပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် အပွင့်များ စတင်ဖူးနေချိန်သည် သရက်ပန်းလေးများမြိုင်မြိုင်ဆိုင်ဆိုင်ပွင့်နေတဲ့အချိန်ဖြစ်သည့်အတွက် ထိုအချိန် အမျိုးတွင် အချိန်အခါမဟုတ် မိုးရွာသွန်းပါက မိုးနည်းနည်းပဲရွာရွာ (သို့)မိုးများများရွာပြီး နောက်နေ့တွင် ပိုးသတ်ဆေးအား ဖျန်းပေးရပါတယ်၊ အကြောင်းအရင်းမှာ ဒီလိုအချိန်မျိုးတွင် ချက်ချင်း ဆိုသလို ဖားဥမှိုစွဲရောဂါကျရောက်တတ်သောကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ဖားဥမှိုစွဲရောဂါကျရောက်ပါက သရက်ပန်း ခိုင်များဟာ ခြောက်သွေ့သွားတတ်ပြီး တခါတလေတွင် တစ်ပင်လုံးခြောက်သွေ့ပြီး အသီးမတင်တာတွေ ရှိတတ်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် အချိန်အခါမဟုတ် မိုးရွာသွန်းပါက မှိုသတ်ဆေးကို တစ်ကြိမ်သာမက တစ်ကြိမ်ဖျန်းပြီးနောက် သုံးလေးရက်အကြာတွင် နောက်ထပ်တစ်ကြိမ်ထပ်ဖျန်းပေး သင့်ကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးနည်းပညာရှင်များက အကြံပြုထားပါတယ်၊
ဈေးနှုန်းဈေးကွက်ထိန်းသိမ်းခြင်း
သရက်သီးစိုက်ပျိုးသူများအနေဖြင့် ပြည်တွင်းတွင်သာမက ပြည်ပဈေးကွက်များသို့ တင်ပို့နိုင်ရန် အတွက် ပြင်ပဈေးကွက်ဝင်သရက်သီးမျိုးစိပ်များကို ရွှေးချယ်စိုက်ပျိုးသင့်ပါတယ်၊ ဈေးနှုန်းဈေးကွက် ခိုင်မာစေရေးအတွက် မိမိတို့စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် သရက်သီးဟ ပြည်ပဈေးကွက်ဝင်တဲ့ အမျိုးအစား၊ အရွယ်အစားရှိရန် လိုအပ်ပါတယ်၊ နောက်တချက်အနေဖြင့် ဈေးနှုန်းဈေးကွက်ရရှိစေရန်အတွက် မိမိတို့စိုက်ပျိုးသည့် သရက်သီးအား အချိန်ညှိနှိုင်းစိုက်ပျိုးနည်းစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးရန် အထူးလိုအပ်ပါတယ်၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် သရက်သီးသည် တချိန်တည်းမှာ များပြားစွာထွက်ရှိခြင်းကြောင့် ဈေးကွက် ကျဆင်းခြင်းဖြစ်ပေါ်နိုင်တဲ့အတွက်ကြောင့် အချိန်ညှိ၍ စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် ဈေးကွက်တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အပြင် သရက်သီးများအား ပြင်ပသို့တင်ပို့ရာတွင် အကြောင်းအမျိုးမျိုး ကြောင့် အဆင်မပြေမှုများရှိလာပါက ပြည်တွင်းတွင် သရက်သီးဈေးကွက်တည်ငြိမ်နိုင်စေရေးအတွက် သရက်သီးမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ဖြစ် (Value Products)များ ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ချိတ်ဆက်ထားခြင်းဖြင့်လည်း နိုင်ငံတော်တွင် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း ပိုမိုထုတ် လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး သရက်သီးဈေးကွက်ကို တည်ငြိမ်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။
နိဂုံး
မြန်မာနိုင်ငံ၏ သရက်သီးဈေးနှုန်းဈေးကွက်များကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေ ဖြင့် ဈေးနှုန်းထိန်းချုပ်မှု မူဝါဒများသတ်မှတ်ခြင်း၊ သရက်စိုက်ပျိုးသူများအား ကောင်းမွန်သော မျိုးစေ့များ၊ ချေးငွေများ၊ နည်းပညာများထောက်ပံ့ခြင်း၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအား ကုန်ထုတ်လုပ် မှုတိုးတက်စေရေးအတွက် လိုအပ်သော အထောက်အပံ့များ ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ပါက သရက်သီး စိုက်ပျိုးမှု၊ ပြင်ပတင်ပို့မှုနှင့် သရက်သီးမှတစ်ဆင့် ထုတ်လုပ်သော တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များအား ပိုမိုထုတ် လုပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ထို့သို့ အစိုးရ၊ တောင်သူနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်ခြင်းဖြင့် သရက်သီးနှင့် ပတ်သက်၍ တည်ငြိမ်သော ဈေးနှုန်းဈေးကွက်တစ်ခုကို ဖန်တီးနိုင် မည်ဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါတယ်။
DOCA(စစ်ကိုင်း)