အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ပြည်ပရေးရာဝန်ကြီးဌာန၏ ထောက်ခံချက်ဖြင့် အချို့နိုင်ငံများသို့ G2G စနစ်အရ ကြက်သွန်နီတင်ပို့ရန်ခွင့်ပြုသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထိုသို့ ကြက်သွန်နီ တင်ပို့မှုကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ သီရိလင်္ကာ၊ မောရစ်သျှ၊ ဘာရိန်း၊ ဘူတန်နှင့် နီပေါနိုင်ငံများသို့ ပမာဏ အကန့်အသတ်ဖြင့် ခွင့်ပြုခြင်းမှာ နှစ်နိုင်ငံစေ့စပ်ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုအရသာ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုတားမြစ်ပိတ်ပင်ထားမှုကို ဖြေလျှော့မှုရှိမရှိကိုမူ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်မှုမရှိသေးကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးမားဆုံးကြက်သွန်နီတင်ပို့သည့် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်မှုနှင့် ပြတ်လပ်မှုတို့ကြောင့် ၂ဝ၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှ ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် မတ်လအထိ သင်္ဘောတင်ပို့မှုကို ပိတ်ပင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများတွင် ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခဲ့ပါသည်။ ၂ဝ၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းများ စတင်မြင့်တက်ခဲ့ရာ တွင် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုကို ထိန်းချုပ်ရန် ပို့ကုန်ခွန် ၄ဝ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံခဲ့သော်လည်း အရောင်းစာချုပ်ချုပ်ဆိုရာတွင် ဈေးနှုန်းလျှော့ချပြသသဖြင့် မျှော်မှန်းထားသလောက် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်းလည်း သိရှိရပါသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရသည် အောက်တိုဘာလ ၂၈ ရက်နေ့မှစတင်၍ အနိမ့်ဆုံးပို့ကုန်ဈေးနှုန်း ကြက်သွန်နီတစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈ဝဝ သတ်မှတ်ကောက်ခံခဲ့ပါသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံ မဟာရတ္ထပြည်နယ်၊ နာရှစ်နှင့် အာမက်နာဂါဒေသများတွင် မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုနှင့် မိုးသီးမုန်တိုင်းကျရောက်မှုတို့ကြောင့် နိုဝင်ဘာလ၌ ဈေးကွက်အတွင်း ကြက်သွန်နီ ဝင်ရောက်မှုကျဆင်းခဲ့ပြီး ဈေးနှုန်းများ ဖောင်းပွမြင့်တက်ခဲ့ရာ အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရသည် ဒီဇင်ဘာ လ ၈ ရက်နေ့မှစတင်၍ ကြက်သွန်နီသင်္ဘောတင်ပို့မှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့ပါသည်။ ထိုသို့ပိတ်ပင်ခဲ့ မှုကြောင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ကြက်သွန်နီအဓိကစိုက်ပျိုးသည့်ဒေသဖြစ်သော နာရှစ်ဒေသလက်ကား ဈေးကွက်တွင် ကြက်သွန်နီတစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ယခင်က ၄ဝ ရူပီးရှိရာမှမှ လက်ရှိကာလတွင် ၁၃ ရူပီးအထိ ကျဆင်းခဲ့ပြီး ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးသည့် လယ်သမားများက ပို့ကုန်တင်ပို့မှုပိတ်ပင်ခြင်းကို ပယ်ဖျက်ပေးရန် နှစ်လကြာ ကန့်ကွက်ခဲ့ကြပါသည်။
ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုသည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု တစ်ရပ်လုံးတွင် ၀.၆ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်စေပြီး ဟင်းသီးဟင်းရွက်သီးနှံ ဈေးနှုန်းဖောင်းပွမှု၌ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေလျက်ရှိသည်။ ထိုသို့ ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လျက် စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်း ဖောင်းပွစေခြင်းက လာမည့်လအနည်းငယ်အတွင်း လော့ဆာဘလွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပရန်ရှိသည့် အိန္ဒိယအစိုးရအတွက် မဲဆန္ဒရှင်များနှင့် ရင်ဆိုင်လာရမည့်အရေး စိုးရိမ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိပါသည်။
ဖေဖော်ဝါရီလအစောပိုင်းတွင် ဗဟိုအစိုးရ အရာရှိများအဖွဲ့သည် မဟာရတ္ထပြည်နယ်ရှိ ကြက်သွန်နီ အဓိကစိုက်ပျိုးသောဒေသများသို့ သွားရောက်ကွင်းဆင်းလေ့လာခဲ့ပြီး ကြက်သွန်နီ တင်ပို့မှုပိတ်ပင်ရန် အစိုးရထံ အကြံပြုဖွယ်ရှိသည်။ ကြက်သွန်နီတင်ပို့သည့် အချို့သော ကုန်သည်ကြီးများကမူ ပြည်ပတင်ပို့မှုကို လုံးဝပိတ်ပင်မည့်အစား အကန့်အသတ်ဖြင့် တင်ပို့ခွင့်ပြုသင့် ကြောင်း အစိုးရထံ ၁၈-၂-၂၀၂၄ နေ့၌ စာရေးသားပေးပို့ အဆိုပြုခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။
Source: Economic Times, 19 February 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)