ပို့ကုန်အခွန်စည်းကြပ်မှု အပါအဝင် ဆန်တင်ပို့မှုအပေါ် ကန့်သတ်ချက်များအား အိန္ဒိယအစိုးရက ဖြေလျှော့

     အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ၂၀၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလမှ စတင်ချမှတ်ကျင့်သုံးခဲ့သော ဆန်တင်ပို့မှုဆိုင်ရာ တားမြစ်ကန့်သတ်ချက်များအားလုံးကို အစိုးရက အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ပယ် ဖျက်ပေးခဲ့ပြီး ဆန်ကွဲတင်ပို့မှု တားမြစ်ချက်ကိုမူ ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားကြောင်း၊ အစိုးရသည် ဝန်ကြီးဌာနများမှ အဆင့်မြင့်အရာရှိများပါဝင်သော အစည်းအဝေးတစ်ရပ်ကို အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်နေ့၌ ကျင်းပလျက် ဆန်တင်ပို့မှုအပေါ် ကန့်သတ်ထားရှိမှုများအား ဖယ်ရှားပေးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ ဖြေလျှော့ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း Hindu Business Line သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

    နယူးဒေလီမြို့အခြေစိုက် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင် Rajesh Jain Paharia က လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် ဆန်ဖြူနှင့် ပေါင်းဆန်တင်ပို့မှု ကန့်သတ်ချက်များအား အစိုးရကဖယ်ရှားပေးခြင်းကို ကြို ဆိုကြောင်း၊ ကန့်သတ်တားမြစ်ချက်များ ချမှတ်ထားချိန်တွင် ဆန်တင်ပို့သူများအနေဖြင့် အသုံးချနိုင်ခွင့် မရှိခဲ့သော ကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုအခွန် ပြန်အမ်းငွေ၊ အခွန်ပြန်လည်နုတ်ယူခွင့်နှင့် ပို့ကုန် အပေါ် အခွန်သက်သာခွင့် အစီအစဉ် (RoDTEP) မှ ၁ ရာခိုင်နှုန်း ထပ်ဆောင်းသက်သာခွင့်တို့ကို ရရှိခံစားနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုလုပ်ဆောင်ချက်က ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လအထိ ကာလအတွင်း ဆန်တန်ချိန် ၂၂ သန်းအထိ တိုးတက်တင်ပို့နိုင်စေလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

    အစိုးရ၏ ဆန်တင်ပို့မှုအပေါ် ကန့်သတ်ချက်များဖြေလျှော့မှုသည် ဟာရီယာနာနှင့် ပန်ဂျပ် ပြည်နယ်များတွင် ဆန်လက်ကျန်များပြားမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နေသော သိုလှောင်ရုံနေရာ အကျပ် အတည်းကိုလည်း ပြေလည်စေမည်ဖြစ်သည်။ စားနပ်ရိက္ခာဝန်ကြီး Pralhad Joshi က အစိုးရသည် အဆိုပါပြည်နယ်များမှ လက်ကျန်ဆန်များအား ပြောင်းရွှေ့ရေးကို ထိပ်တန်းဦးစားပေးအဖြစ် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ဟု အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့တွင် သတင်းမီဒီယာများသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

    အိန္ဒိယ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်နေ့တွင် အမိန့်ကြော်ငြာစာ ထုတ်ပြန်ရာ၌ ပေါင်းဆန်၊ အခွံချွတ်ပြီး ဆန်လုံးညိုများနှင့် အခွံပါစပါးများအား ပြည်ပသို့တင်ပို့မှု အပေါ် စည်း‌ကြပ်ကောက်ခံလျက်ရှိသော အခွန် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကို သုညရာခိုင်နှုန်းသို့ လျှော့ချလိုက်ကြောင်းနှင့် ချက်ချင်းလက်ငင်း အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အိန္ဒိယ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း HS Code 1006 3090 အောက်ရှိ ဘာစမာတီ မဟုတ်သော ဆန်ဖြူ တင်ပို့မှုအပေါ် ချမှတ်ထားသည့် အနိမ့်ဆုံးပို့ကုန်ဈေးနှုန်း ၁ တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၉၀ သတ်မှတ်ချက်ကို ပယ်ဖျက်ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်၌ အမိန့်ကြော်ငြာစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

    ယခုကဲ့သို့ ဆောင်ရွက်မှုသည် ၁ လတာအတွင်း ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ဖြေလျှော့ခြင်းဖြစ် သည်။ အစိုးရသည် ၂၇-၉-၂၀၂၄ နေ့တွင် ပေါင်းဆန်များ၊ အခွံချွတ်ပြီး ဆန်လုံးညိုများနှင့် အခွံပါ စပါးများ တင်ပို့ခြင်းအတွက် အခွန်စည်းကြပ်မှုကို ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းသို့လည်းကောင်း၊ ပေါင်းဆန်နှင့် ဘာစမာတီဆန်မှအပ အရောင်တင်ထားသည်ဖြစ်စေ၊ အရောင်မတင်ရသေးသည် ဖြစ်စေ တစ်ပိုင်းတစ်စ သို့မဟုတ် အပြည့်အဝ ကြိတ်ခွဲပြီးသော ဆန်များအတွက် ပို့ကုန်အခွန်ကို ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ သုညရာခိုင်နှုန်းသို့လည်းကောင်း လျှော့ချပေးခဲ့သည်။ သို့သော် ဘာစမာတီ မဟုတ်သောဆန်ဖြူ လွတ်လပ်စွာတင်ပို့ခွင့်ကို အနိမ့်ဆုံးပို့ကုန်တန်ဖိုး ၁ တန်လျှင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၄၉၀ နှုန်း လိုအပ်ချက်ဖြင့် ၂၈-၉-၂၀၂၄ နေ့၌ အမိန့်ကြော်ငြာစာ ထုတ်ပြန်လျက် ခွင့်ပြုထားခဲ့သည်။

    သို့ရာတွင် ပေါင်းဆန်များအား ဆန်ဖြူအဖြစ် ဖော်ပြတင်ပို့ခြင်းရှိ /မရှိကို အကောက်ခွန် အာဏာပိုင်များက စစ်ဆေးလျက်ရှိခြင်းက ကုန်စည်များအားဆိပ်ကမ်းများတွင် ရက်သတ္တပတ် ၁ ပတ်ကျော်ကြာ စောင့်ဆိုင်းရသဖြင့် ထပ်ဆောင်းကုန်ကျစရိတ်များ ကျသင့်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်ဟု ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။

   ပြည်တွင်း၌ စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်ခြင်း၊ စပါးအဓိကစိုက်ပျိုးရာ နိုင်ငံ၏ အရှေ့ပိုင်း‌ဒေသများတွင် မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးခြင်းတို့ကြောင့် အိန္ဒိယအစိုးရသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလမှ စတင်၍ ဆန်ကွဲတင်ပို့မှုပိတ်ပင်ခြင်းနှင့်အတူ ဆန်တင်ပို့မှုကန့်သတ်ချက်များကို ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက် ဆန်ဖြူတင်ပို့မှုအပေါ် ပို့ကုန်အခွန် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း စည်းကြပ် ကောက်ခံခဲ့သည်။ အယ်လ်နီညိုရာသီဥတုဖြစ်စဉ်ကြောင့် စပါးအဓိကစိုက်ပျိုးရာပြည်နယ်များ၌ ထုတ်လုပ်မှုအပေါ် ထိခိုက်မှုရှိသဖြင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ဆန်ဖြူတင်ပို့မှုကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည့် အပြင် ပေါင်းဆန်တင်ပို့မှုကိုလည်း ပို့ကုန်အခွန် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း ချမှတ်ခဲ့သည်။

    ထိုကဲ့သို့ ဆန်တင်ပို့မှုပိတ်ပင်ခြင်းက အိန္ဒိယ၏ ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန် တင်ပို့မှုကို ကျဆင်းစေခဲ့ပြီး ၂၀၂၂-၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်၌ တင်ပို့မှု တန်ချိန် ၁၇.၇၉ သန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂၀၂၃-၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁၁.၁၂ သန်းသို့ ‌လျော့ကျခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ ထို့အပြင် ကမ္ဘာ့ဆန် ဈေးကွက်တွင်လည်း ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ရာ ၁ တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၆၀၀ နှုန်း ခန့်အထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်နှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် အိန္ဒိယ၏ ဆန်တင်ပို့မှု ပိတ်ပင်ခြင်းမှ အကျိုးဖြစ်ထွန်းခဲ့ကြသည်။ ဆန်ပို့ကုန်အပေါ် ကန့်သတ်ချက်များ ဖြေလျှော့မှုကို အိန္ဒိယအစိုးရက လုပ်ဆောင်လာချိန်၌ အမေရိကန်ဈေးကွက်မှအပ ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ၁ တန်လျှင် ၅၇၅ ဒေါ်လာအောက်သို့ ပြန်လည်ကျဆင်းလာခဲ့သည်။

Source: The Hindu Business Line, 23 Oct 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)