မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရမည်းသင်းခရိုင်၊ ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်တွင် ဆံပင်သန့်စင်ခြင်းလုပ်ငန်း ကို တွင်ကျယ်စွာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြသည်။ ရန်ကုန်-မန္တလေးကားလမ်းတစ်လျှောက် တွင် ဆံပင်ရောင်းဝယ်ရေးဆိုသည့် ဆိုင်းဘုတ်များမှာ လက်ညှိုးထိုး၍ မလွဲအောင်ပေါများလှပါသည်။ ဆံပင်လုပ်ငန်းကို ၁၉၉၇ ခုနှစ် ဝန်းကျင်ကတည်းက ပျော်ဘွယ်၊ သာစည်၊ မိတ္ထီလာနယ်တစ်ဝိုက်တွင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်ဟု ဒေသခံများမှ ပြောဆိုကြပါသည်။ ၎င်းအချိန်က လုပ်ငန်းမှာဖွံ့ဖြိုုး မလာသေးပဲ ပေါ်လာလိုက်၊ ပျောက်ကွယ်သွားလိုက်ပုံစံမျိုးရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၀၇ ခုနှစ်လောက်မှ စတင်၍ ဆံပင်ပွဲရုံများ၊ ဆံပင်ရောင်းဝယ်ရေးဒိုင်များပေါ်ပေါက်လာပြီး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခဲ့ရာ ယနေ့ထိပင် ဖြစ်သည်။ ယခုအချိန်တွင် ဆံပင်လုပ်ငန်းကို ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်အပြင် ရမည်းသင်း ၊ မိတ္ထီလာ၊ သာစည်မြို့နယ်များအထိပါတွင်ကျယ်စွာ စီးပွားဖြစ်လုပ်ငန်းအဖြစ် ကူးစက်လုပ်ကိုင်လာကြသည်။ လုပ်ငန်းရှင်များက ဆံပင်ကိုရွှေမဲဟု တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပြီး ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်မှ လုပ်ငန်းရှင်များဆို လျှင် ဆံပင်လုပ်ငန်းနှင့်ပျော်ဘွယ်ခွဲခြား၍မရ၊ ဆံပင်မြို့အဖြစ်ပါ ဂုဏ်ယူစွာခေါ်ဆိုနေကြသည် ဖြစ်သည်။
လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် ဆံပင်ကုန်ကြမ်းများကို မြန်မာနိုင်ငံဆံပင် အသင်းနှင့်ချိတ်ဆက်၍ အိန္ဒိယ၊ ပါက္စတန်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှိ နိုင်ငံတို့မှ လေကြောင်းဖြင့် မှာယူတင်သွင်းကြပြီး မြို့နယ်များ အတွင်းရှိ ဆံပင်လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများထံ အဆင့်ဆင့်ရောင်းချ၍ ကျေးရွာများအထိပါ တစ်နယ်လုံး နီးပါး လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြသည်။
ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်သည် ယခင်က စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများဖြစ်သာ အများဆုံးစီးပွားရေးလုပ်ကိုင်ကြပြီး ယခုအခါတွင် ဆံပင်သန့်စင်ခြင်းလုပ်ငန်းကိုပါ တွဲဘက်လုပ်ကိုင် လာကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ ဆံပင်သန့်စင်ရာတွင် အထွေးလိုက်ဖြစ်နေသည့် ကုန်ကြမ်းဆံပင်များ ကို ဒေသအခေါ်အဝေါ် ပေါင်းဆေး၊ ချွတ်ဆေးများနှင့် (၄၅) မိနစ်မှ (၁) နာရီခန့်အကြာ စိမ်ထားပြီး (၁) ဆံပင်ရှင်းခြင်း၊ (၂) ခုံဆွဲခြင်း၊ (၃) အတိုအရှည်ရွေးထုတ်ခြင်း၊ (၄) ခေါင်းညှိခြင်း၊ (၅) ခုံအချောဆွဲခြင်းဖြင့် အဆင့်ဆင့်ဆောင်ရွက်ပြီးမှ ကုန်ချောထွက်ရှိလာပါသည်။ ဆံပင်ရှင်းရာတွင် အပ်များကို အသုံးပြု၍ ပထမဦးစွာ တစ်မှင်ခြင်းစီဆွဲထုတ်၍ ဆံပင်ဖွရပါသည်။ ထို့နောက် ရရှိလာ သော ဆံပင်အပွများကို သံချောင်းအပ်များကို အသုံးပြု၍ ခေါင်ဖြီးသည့် ဘီးကဲ့သို့ဖြစ်အောင်ထောင်၍ ပြုလုပ်ထားသည့် “ခုံ” ဟုခေါ်သော စင်ပေါ်တွင်ခုံဆွဲခြင်းလုပ်ငန်းကို ပြုလုပ်ရသည်။ ခုံဆွဲ၍ရသော အတိုအရှည်မညီဖြစ်နေသော ဆံပင်များကို (၁၀) လက်မမှစ၍ (၃၀) လက်ခအထိ (၂) လက်မစီခြား ၍အတိုအရှည်ရွေးထုတ်ရပါသည်။ ရွေးထုတ်၍ ရရှိလာသော ဆံပင်များကို အရွယ်အစားအလိုက် ညီညာအောင် ခေါင်းညှိခြင်းပြုလုပ်ရပါသည်။ ခေါင်းညှိပြီးဆံပင်စည်းများကို နောက်ဆုံးအဆင့် ခုံအချောဆွဲခြင်းပြုလုပ်ပြီးလျှင် ဆံပင်သန့်စင်ခြင်း လုပ်ဆောင်မှုပြီးဆုံး၍ ကုန်ချောအဖြစ်ရရှိ ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ကုန်ကြမ်း (ဆံပင်အထွေး) တစ်ပိဿာလျှင် ဒေသပေါက်ဈေး ငါးသိန်းမှ ခုနှစ်သိန်းအထိ အရည်အသွေးအမျိုးအစားပေါ်မူတည်၍ဝယ်ယူရကြောင်း၊ သန့်စင်ပြီးကုန်ချောဆံပင်များကို ကုန်ကြမ်း ဝယ်ယူခဲ့သည့် ဆံပင်ဒိုင်များထံတွင် ပြန်လည်ရောင်းချကြကြောင်း၊ (၂၆) လက်မမှ (၃၀) လက်မအထိရှိသော ဆံပင် တစ်ပိဿာလျှင် (၄၀) သိန်းကျပ်မှ (၅၀) သိန်းအထိ ရောင်းတန်းဝင် အတိုဆုံး (၁၀) လက်မဆိုဒ် တစ်ပိဿာလျှင် (၂) သိန်းကျပ်မှစ၍ လက်မအတိုအရှည်ပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းအမျိုးမျိုး ပြောင်းလဲရရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။
အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ကုန်ကြမ်း တစ်ပိဿာရှင်းလျှင် ပျမ်းမျှအမြတ် (၅) သိန်းအထိ ရရှိကြပြီး၊ ဆံပင်အရှည်ထွက်ရှိမှုပေါ်မူတည်၍ အကျိုးအမြတ်ရရှိကြပြီး ဆံပင်ကောင်းလျှင်ကောင်း သလိုအကျိုးအမြတ်များ ပိုမို၍ ရရှိကြကြောင်း ဒေသခံဆံပင်ရုံများထံမှသိရှိရသည်။
ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်တွင် ဆံပင်သန့်စင်ခြင်းလုပ်ငန်းကို မြို့နယ်အနှံ့အပြားလုပ်ကိုင်ကြပြီး ဆံပင် ရုံကြီးတစ်ရုံတွင် လုပ်သား (၅၀) မှ (၃၀၀) အထိ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နေကြသည်
ထွက်ရှိလာသော သန့်စင်ပြီး (ကုန်ချော) ဆံပင်စည်းများကို ကုန်ကြမ်းဝယ်ယူခဲ့သည့် ဆံပင်ရောင်းဝယ်ရေး ဒိုင်များသို့ ရောင်းချကြသည်။ ထိုမှတဆင့် ရန်ကုန်ဆံပင်အသင်းနှင့်ချိတ်ဆက် ၍ တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြောင်းသိရှိရပါသည်။
ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်တွင် ဆံပင်သန့်စင်ခြင်းလုပ်ငန်းကို မြို့နယ်အနှံ့အပြား လုပ်ကိုင်ကြပြီး ကျီနီ ကျေးရွာတွင် တစ်ရွာလုံးဆံပင်လုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်လျှက်ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ ဆံပင်ရုံ တစ်ရုံတွင် လုပ်သား (၅၀) ဦးမှ (၃၀၀) ဦးအထိရှိပြီး လုပ်သားခများသည် လုပ်သားတစ်ဦးလျှင်(၁၀၀၀၀) ကျပ်မှ (၃၅၀၀၀) အထိ ကျွမ်းကျင်မှုပေါ်မူတည်၍ ရရှိကြသည်ဖြစ်သည်။ ဆံပင်သန့်စင်ခြင်းလုပ်ငန်းသည် အကျိုးအမြတ် များစွာရရှိခြင်း၊ ဒေသတွင်ရှိပြည်သူများ၏ အလုပ်လက်မဲ့ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းပေး ခြင်း၊ စိုက်ပျိုးရေးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများထက်ပိုမို တွက်ချေကိုက်ခြင်းအစရှိသည့် များစွာသော အကျိုးကျေးဇူးများကြောင့် မိမိတို့၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအဖြစ် လုပ်ကိုင်သင့်ကြောင်းနှင့် ပျော်ဘွယ်ရှိ နေလျှင် ဆံပင်လုပ်ငန်းရှိနေမည်ဟု လုပ်ငန်းရှင်များ၏ သုံးသပ်ဆွေးနွေးချက်များအား ရေးသား တင်ပြအပ်ပါသည်။
DOCA(မန္တလေး)