ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၌ ကွမ်းရွက်ပင်ကို မြို့တိုင်းနီးပါး စိုက်ပျိုးကြပြီး ပုသိမ်ခရိုင်တွင် (၁၀၁၅)ဧက၊ကျုံပျော်ခရိုင်တွင်(၁၅၃၅)ဧက၊ ဟင်္သာတခရိုင်တွင် (၁၇၈၀)ဧက၊ မြန်အောင်ခရိုင်တွင် (၅၃၂)ဧက၊ မြောင်းမြခရိုင်တွင်(၁၉၃၁)ဧက၊ လပွတ္တာခရိုင်တွင်(၇၁၂)ဧက၊ ဖျာပုံခရိုင်(၃၉၀)ဧကနှင့် မအူပင်ခရိုင်တွင် (၂၈၇၃) ဧကစုစုပေါင်း ကွမ်းစိုက်ဧက(၁၀၇၆၈) ဧက ခန့်ရှိ၍ ယခု၂၀၂၅ ခုနှစ် ကွမ်းရွက်စခူးချိန် ဝါခေါင်လဆန်းတွင် ကွမ်းရွက် တစ်ပိဿာလျှင် ၁၂၀၀၀ ကျပ် ဈေးဖြင့် ရောင်းချရလျက်ရှိပါသည်။ ယခင်နှစ် ကာလတူဈေးနှုန်းဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက တစ်ပိဿာ လျှင် ၇၀၀၀ ကျပ်ခန့် ပိုရ လျက်ရှိပြီး ကွမ်းစိုက် တောင်သူတို့ ဈေးကောင်းရလျက်ရှိပါသည်။
ကွမ်းရွက် တစ်ဧကလျှင် အပင် (၂၀၀၀၀) ခန့်စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး နယုန်လဆန်းတွင်စတင်စိုက်ပျိုး ကြပါသည်။ ဒေသမျိုးကွမ်းညွန့်များကို တညွန့်လျှင် ၇၀ ကျပ်ခန့်ပေးရပြီး အပင်၅၀၀၀ ခြံ၊ ၁၀၀၀ ခြံ စသည်ဖြင့်စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ အပင်အညွန့်တင်ရန် လက်ညှိုးလုံးခန့်ရှိသော ကွမ်းခြံတိုင်ဝါးလေး များ ကိုအသုံးပြုရပြီး ယခုနှစ်တွင် ကွမ်းခြံဝါးတစ်လုံးလျှင် ၁၅၀ ကျပ်ခန့်ကျသင့်ပါသည်။
ကွမ်းရွက်အပင် ၅၀၀၀ခြံ (၀.၂၅) ဧကတွင် ပျိုးပင် ၅၀၀၀ အတွက် ၃၅၀၀၀၀ ကျပ်၊ဝါးတိုင် ၅၀၀၀ အတွက် ၇၅၀၀၀၀ ကျပ်၊ အပင် ၅၀၀၀ တိုင် ထိုးခ ၂၅၀၀၀၀ ကျပ်၊ စိုက်ခ ၅၀၀၀၀ ကျပ် စုစုပေါင်း ၁၄ သိန်းကျပ်ခန့်သာ ကုန်ကျပါသည်။ စိုက်ပြီး ၁လသားတွင် အပေါ်မှ ငှက်ပျောရွက် ၊ ကိုင်းပင်၊ သက်ငယ်ပင် စသည့်ဖြင့်အုပ်၍ အမိုးချပေးရပါသည်။အပင်သက် ၂ လပြည့်လျှင် ကွမ်းရွက် စခူးနိုင်ပြီး ၁၅ ရက်တပတ် ခူးဆွတ်ကြပါသည်။ကွမ်းရွက် အပင် ၅၀၀၀ ခြံမှ တပတ်ခူးဆွတ်လျှင် ၅၀ ပိဿာခန့်ရရှိကြပါသည်။ အပင် ၏ ကျန်းမာသန်းစွမ်းမှုကိုလိုက်၍ တစ်နှစ်ပတ်လုံးခူးဆွတ်နိုင်ကြ ပြီး နွေရာသီတွင်ရေလောင်းပေးရပါသည်။ အပင်ကောင်းပါက နောက်နှစ် စိုက်ပျိုးချိန် နယုန်လဆန်း တွင် ၎င်းအညွန့်ကို မျိုးပြန်ယူ၍ ပြန်လည်စိုက်ပျိုးကြပါသည်။
၁၅ ရက်တပတ် ကွမ်းညွန့်ချိုးပြီးတိုင်း ၁၅ ပတ်လည်ကွန်ပေါင်းမြေဩဇာ ကျွေးရပြီး အပင် ၅၀၀၀ခြံတွင် တပတ်လျှင် ၁၀ပိဿာခန့်ကျွေးရပါသည်။ အပင် ၅၀၀၀ ခြံမှ ၁၅ ရက်တပတ်လျှင် ကွမ်းရွက် ပိဿာ ၅၀ ခန့်ထွက်ရှိသည့်အတွက် ယခုဈေးတစ်ပိဿာ ၁၂၀၀၀ ကျပ်ဖြင့်တွက်ပါက ၆၀၀၀၀၀ ကျပ်ခန့်နှင့် တစ်လလျှင် ၁၂၀၀၀၀၀ ကျပ်ခန့် ကွမ်းစိုက်တောင်သူတို့ ဝင်ငွေရလျက်ရှိ ပါသည်။ ကွမ်းရွက် ကို ဒေသတွင်းစားသုံးမှုအပြင် ရန်ကုန်သီရီမင်္ဂလာဈေးရှိ ကွမ်းဒိုင်များသို့ နေ့ချင်း အရောက်တင်ပို့၍ ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။
DOCA(ဧရာဝတီ)