မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငရုတ်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုသည် နေရာဒေသအနှံ့တွင် တစ်နှစ်ပတ်လုံး ထွက်ရှိ နေသည်ဟု ဆိုရပါမည်။ ဒေသအလိုက် ငရုတ်သီးပေါ်ချိန် ကွာခြားသကဲ့သို့ ဈေးကွက် အတက်၊ အကျ ကလည်း ဟန်ကျလိုက် မကျလိုက်နှင့် ငရုတ်သီးထွက်ရှိချိန်ကာလအလိုက် ဖြစ်ပေါ်နေသည်။ ကြက်သွန်၊ ခရမ်းချဉ်၊ ငရုတ်သည် ဈေးကွက် မတည်ငြိမ်သေးသော ဟင်းသီးဟင်းရွက် သီးနှံများ ဖြစ်ကြသည်။
ငရုတ်အမျိုးအစား အဓိကခွဲခြားရာတွင် အရသာအနေဖြင့် အချိုမျိုး၊ အစပ်မျိုး နှစ်မျိုးရှိသည်။ အချို့ကလည်း ငရုတ်ဆိုတာစပ်မှ ကြိုက်သည်။ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် ချိုသော ငရုတ်ကိုလည်း စားချင်ကြသေးသည်။ ငရုတ်သီးစပ်သည်မှာ Capsicum ဓာတ်ကြောင့်ဖြစ်သည်။ ငရုတ်မျိုးကို မူတည် ခွဲခြားလိုက်လျှင် မိုးပေါ်ထောင်မတ်သီးသော မိုးမျှော်ငရုတ်ရှိသကဲ့သို့ အပင်မှ အောက်ငိုက်သီးသော ငရုတ်မျိုးရှိကြသည်။ တဖန် ငရုတ်သီး၏ ပုံသဏ္ဍာန်ကို မူတည်ပြီး ခွဲခြားမည် ဆိုပါက ငရုတ်သီးအရှည်၊ ငရုတ်သီးအပု၊ ငရုတ်သီးအပွ လုံးဝိုင်းပုံရှိသည်။ အချို့ ငရုတ်သီးမှာ လုံးဝိုင်း၍ သေးငယ်လွန်းလှသည်။ အချို့ ငရုတ်သီးမှာ အရွယ်ကြီး၍ အသီးပွင့်သည်။
ငရုတ်သီးအရောင် ခွဲခြားကြည့်ပါက အဖြူရောင်၊ ဆင်စွယ်ရောင်၊ အဝါနုရောင်၊ အဝါရင့်ရောင်၊ အစိမ်းရောင်ရှိကြသကဲ့သို့ မှည့်လျှင် နီရဲသောအရောင်၊ ဝါဝါလွင်လွင် ရှိသောအရောင်နှင့် ယခုအခါ ခရမ်းရောင်၊ အနက်ရောင် ငရုတ်သီးအထိ မျိုးလိုက်၍ အမျိုးမျိုးပြောနိုင်ပါလိမ့်မည်။ အကောင်းဆုံး မြေမှာ သဲနုန်းမြေဖြစ်သည်။ ရာသီဥတုမှာ ပူနွေးမှုကြိုက်သည်။ မိုးရေချိန်မှာ မိုးများ ရေဝပ်လျှင် မကြိုက်။ မိုးရေချိန်လက်မ ၃၀ မှ လက်မ ၅၀ ဆိုလျှင် ငရုတ်ပင်စိုက်ပျိုး၍ ဖြစ်ထွန်းသည်။ ငရုတ် စိုက်ပျိုးသော ဒေသအများစုသည် ပူပြင်းသောအညာနှင့် မြေလတ်ဒေသ ဖြစ်ကြသော်လည်း အလွန် ပူပြင်းသော အချိန်ကာလများတွင် အပွင့်၊ အသီး ဖြစ်ထွန်းမှု နည်းပါးသည်။ အကောင်းဆုံးအပူချိန်မှာ ၂၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်နှင့် ၃၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ဖြစ်ပြီး ၁၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ထက် နိမ့်လျှင်ဖြစ်လျှင် ဖြစ်စေ၊ ၃၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ထက် များလျှင်ဖြစ်စေ အပင်မသန်၊ အသီးထွက်နည်းသည်။
ထို့ကြောင့်လည်း အညာနှင့် မြေလတ်ဒေသတွင် နွေ၊ မိုး၊ ဆောင်း၊ မိုးကြို၊ နွေကြို၊ ဆောင်းနှောင်း စိုက်ပျိုးကြသော်လည်း မိုးများသော မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်းဒေသများတွင် မိုးရာသီ မစိုက်ပျိုးကြဘဲ ဆောင်းရာသီမှာ စိုက်ပျိုးကြသည်။ ဒေသအလိုက် ငရုတ်စိုက်ပျိုးချိန်မှာ မိုးကြိုငရုတ် ကို ဖေဖော်ဝါရီလ၊ မတ်လ ပျိုးထောင်၍ ဧပြီလ၊ မေလ စိုက်ကြပြီး ဇူလိုင်လ၊ ဩဂုတ်လ ခူးကြ သည်။ ဆောင်းငရုတ်ကို အောက်တိုဘာလ ပျိုးထောင်၍ နိုဝင်ဘာ၊ ဒီဇင်ဘာလစိုက်ပျိုးပြီး ဖေဖော်ဝါရီလ၊ မတ်လ ခူးဆွတ်ကြသည်။ ငရုတ်ကို ပျိုးထောင်စိုက်ပျိုးကြသလို ပျိုးပင်ဝယ်၍လည်း စိုက်ပျိုးကြသည်။
တစ်ခါတစ်ရံ ငရုတ်ဈေးကလည်း ကောင်းမည်။ စိုက်ပျိုးသူကလည်းများပြီဆိုလျှင် ငရုတ် မျိုးစေ့ ဈေးကြီးပေးဝယ်ရပြီး လိုသလောက်ဝယ်မရခြင်းမျိုးရှိသည်။ ငရုတ်မျိုးများစွာ၊ မျိုးကောင်း မျိုးသန့်များစွာ ပြည်ပမျိုးများရှိကြသည်။ ရွှေငရုတ်၊ မိသားစု၊ သာမို၊ မောင်းတိန်း၊ ထိုင်ဝမ်၊ တောင်သုံးလုံး စသည်ဖြင့် အမည်မှည့်ခေါ်ကြသည်။ ငရုတ်စိုက်ပျိုးမှုများပြားသော အချို့ တိုင်းဒေသကြီးများတွင် ငရုတ်စိုက်ပျိုးဧက သောင်းဂဏန်းရှိ၍ အထွက်ပိဿာချိန် သိန်းရာကျော် ရှိကြသည်။ စိုက်ပျိုးမှု နည်းသည်၊ များသည်မှာ ဝယ်လိုအား ဈေးကွက်ပေါ်မူတည်နေပါသည်။
ထို့ကြောင့် ငရုတ်သီးဈေးကွက်နှင့် နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ဆောင်ရွက်နေကြသော အသင်းအဖွဲ့များရှိပြီး စံချိန်မီ၊ အရည်အသွေးကောင်းသည့် လုံခြုံစိတ်ချရသော အထူးသဖြင့် မှိုရောဂါ (အဖရာတော့ဆင်-ဘီဝမ်း)ကင်းသည့် ငရုတ်သီးများရရှိရန် ဂျီအေပီ (စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်ကောင်း) နည်းပညာပေး ဆောင်ရွက်နေကြရသည်။ မှိုဆိပ်ပါဝင်မှုသည် မြေပဲနှင့် ငရုတ်သီးတွင် အများဆုံး ပါဝင်မှုရှိနေသဖြင့် စိုက်ပျိုးသောစနစ်၊ စိုက်ပျိုးသောမြေမျိုးပြုစုမှုတွင် အဓိကဖြစ်သည်။ မှိုဆိပ်သည် စိုက်ခင်းမှစ၍ ပါဝင်နိုင်ပါသည်။
ငရုတ်သီးအစိုနှင့် ငရုတ်သီးအခြောက် ဈေးကွက်၌ ငရုတ်သီးအခြောက်တွင် မှိုဆိပ်များစွာ ပါဝင်နေကြသည်။ အဖရာတော့ဆင်သည် ပြောင်း၊ ငရုတ်ကောင်း၊ နနွင်း၊ ပဲ၊ နေကြာတို့တွင်လည်း ပါရှိနိုင်သော်လည်း မြေပဲနှင့်ငရုတ်တွင် အများဆုံးပါရှိသည်ဟု သိရသည်။ မှိုဆိပ်ပါဝင်မှုမှာ အပူချိန် နှင့် စိုထိုင်းဆအပေါ် မူတည်နေသည်။ မြေ၊ မျိုး၊ ပျိုး၊ သိုလှောင်မှုစနစ်တို့ကြောင့်လည်း ပါနိုင်သည်။ ငရုတ်သီးမှုန့်နှင့် အရောင်တင်မှုန့်တွင် အဖရာတော့ဆင်ပါဝင်မှု ၂၀ ppb ထက်များလျှင် အန္တရာယ်ရှိ သည်ဟု ကျန်းမာရေးရှု့ထောင့်က သတ်မှတ်သည်။ မှိုဆိပ်ကင်းသော ငရုတ်သီးဖြစ်ရန် စိုက်ပျိုးသူ တောင်သူများက ဂျီအေပီ စိုက်ပျိုးမှု အလေ့အကျင့် ဆောင်ရွက်ကြရပါမည်။ ဤသည်မှာ ပထမဆုံး ဂရုပြုရမည့်လုပ်ငန်း ဖြစ်ပါသည်။
ငရုတ်သီးခူးဆွတ်ပြီးလျှင် ခြောက်သွေ့အောင် နေလှန်းရမည်။ မြေကြီးပေါ်တွင် အခင်းအကာ မပါဘဲ နေလှန်းမှု၊ အခြောက်ခံစက်ဖြင့် အချိန်တိုတိုအတွင်း အခြောက်မခံနိုင်မှု၊ ပတ်ဝန်းကျင် စိုထိုင်းဆနည်းအောင် ပြုလုပ်မပေးနိုင်မှု၊ ခြောက်သွေ့သော အပူချိန် မရရှိမှု၊ နေလှန်းချိန် ကြာမြင့်မှု တို့ကြောင့် မှိုအဆိပ်ဖြစ်ကြသည်ဟု သုံးသပ်ကြသည်။ ငရုတ်သီး၏ ဈေးကွက်အားသာချက်မှာ အစိုဈေးမကောင်းလျှင် အသီးကို အပင်မှာထား၍ အမှည့်ခံခူးပြီး အခြောက်ခံရောင်းချနိုင်သည်။
ငရုတ်စိုက်ခင်း တစ်ဧက ခူးဆွတ်သူ ၁၂ ဦးဖြင့် ငါးရက်တစ်ကြိမ် ခူးကြသည်။ ငရုတ်သီးဈေး ကောင်းလျှင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးထဲမှ သခွားမွှေးစိုက်ခင်းများတွင် ငရုတ်သီးညှပ်ထည့်ပြီး စိုက်ကြ သေးသည်။ ချောင်းဦး၊ မုံရွာ၊ ဘုတလင် ဒေသတို့၌ ဆောင်းရာသီစိုက် သခွားခင်းထဲ၌ ငရုတ်ပင်သီးညှပ်စိုက်ကြလေ့ရှိသည်။ ဒေသငရုတ်မျိုး၊ ပြည်ပငရုတ်မျိုးစုံ စိုက်ပျိုးကြသည်။ နှစ်ပတ် တစ်ကြိမ် ငရုတ်သီးအစို ခူးယူကြသည်။ အမှည့်သီးကို တစ်လကြာထားပြီးမှ ခူးဆွတ်ကြသည်။
ငရုတ်သီးစိမ်းဈေးကွက်သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မုံရွာ၊ ချောင်းဦး၊ မြောင်၊ ဘုတလင် ဒေသတို့က များပြား၍ ငရုတ်သီးခြောက်ဈေးကွက်သည် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ဝမ်းတွင်း၊ ကူမဲ၊ ကျောက်ဆည်ဒေသတို့က ပိုများသည်။
ငရုတ်သီး၏ ပြည်ပဈေးကွက်သည် ကလေး၊ တမူးမှ အိန္ဒိယသို့ တစ်လမ်း၊ မင်းဘူး၊ တောင်ကုတ်မှ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ တစ်လမ်း၊ မန္တလေး၊ မူဆယ်မှ တရုတ်သို့တစ်လမ်း ရှိသည်ဟု ဈေးကွက်ထံမှ သိရှိရသည်။
ငရုတ်ပျိုးခင်းတွင် ခါးရိရောဂါ၊ ပင်ညှိုးရောဂါ ကျတတ်သည့် ငရုတ်ပင်တွင် ကျသော သရစ်ပိုးမှာ ငရုတ်နှင့်ကြက်သွန်နီ သီးညှပ်စိုက်လျှင် ပြောင်းစိုက်ပျိုးပြီး ငရုတ်ထပ်မံစိုက်လျှင် ကျလေ့ ရှိသည်။ ငရုတ်ခူးမည်ဆိုပါက အသီးအရွယ် ပုံမှန်ရောက်ရှိချိန်၊ အစိမ်းခူးက အစိမ်းရောင်ရင့်ချိန် အခြောက်ခံမည်ဆိုပါက အနီရောင်မှည့်ချိန် ခူးရသည်။ များသောအားဖြင့် ငါးရက်တစ်ကြိမ် ခူးလေ့ ရှိသည်။ ငရုတ်သီးအခြောက်ခံရာတွင် ရေနွေးပူဖြင့် ရေနွေးဖြော အခြောက်ခံခြင်းမှာ မှိုပါဝင်မှု ကင်းရန်ထက် ငရုတ်သီးခြောက် အရောင်လှအောင် ပြုလုပ်ခြင်း ဖြစ်သည်။
များသောအားဖြင့် အခွံပွသော ငရုတ်မျိုး၊ အတောင့်ကြီးသော ငရုတ်မျိုး၊ ငရုတ်ချိုမျိုးများကို ရေနွေးဖြော အခြောက်ခံတတ်ကြပြီး အခွံပါး အတောင့်သေး ငရုတ်မျိုးကို နေလှန်း အခြောက်ခံ ကြသည်။ တစ်ဧက ငရုတ်သီးခြောက် ပိဿာ ၃၀၀ ကျော် ထွက်ရှိပြီး အစိုမှာ အခြောက်ထက် လေးဆပိုထွက်သည်။ မျိုးစေ့အဖြစ် ထားလိုလျှင် ရင့်မှည့်မှ ခူးကြရပြီး အသီးစိုမှ မျိုးစေ့ထုတ်ယူ၍ အရိပ်ထဲတွင် အခြောက်ခံရသည်။ ယခုအခါ စနစ်တကျ စိုက်ပျိုးလျှင် တစ်ဧက ငရုတ်သီးအစို ပိဿာ ၃၀၀၀ မှ ပိဿာ ၄၀၀၀ ၊ ငရုတ်သီးခြောက် ပိဿာ ၄၀၀၊ ပိဿာ ၆၀၀ ထွက်ရှိသော ငရုတ်သီး မျိုးကောင်း မျိုးသန့်များ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိနေကြပါသည်။
DOCA(စစ်ကိုင်း)