စေတနာကောင်းလျှင် ကံကောင်းမည်ဆိုပြီး လူမှုပတ်ဝန်းကျင်တွင် ပြောဆိုနေကြသည်ကို သိရှိမှတ်သားဖူးပါတယ်။ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားရှင်က စောင့်ထိန်းအပ်သည့် လူ့ကျင့်ဝတ်တရားများထဲတွင် အမြဲပြောဆိုဆုံးမထားသော ‘ပါဏာတိပါတာ ဝေရာမဏိသိက္ခာပဒံ သမာဓိယာမိ’ဆိုသည့် ဆိုဆုံးမ စကားကို အမြဲတစေ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ကြားနေရပါတယ်။
‘သူ့အသက်ကို မသတ်ရဘူး။ သက်ရှိသတ္တဝါတွေကို အသက်တိုအောင် မလုပ်ရဘူး’ ဆိုတဲ့ ဆိုဆုံးမစကား။ တစ်ကြိမ်မျှသတ်ဖြတ်လိုက်သောသူအား ထိုပါဏာတိပါတာကံသည် အကြိမ်ပေါင်း များစွာ အပါယ်၌ ပဋိသန္ဓေကိုပေး၏။ ထိုပါဏာတိပါတာကံသည် ဥပစ္ဆေဒကကံအရာသို့ရောက်၍ အထောင်မကကုန်သော ဘဝတို့၌ အသက်တိုခြင်းကို ဖြစ်စေတတ်၏ဟု မှတ်သားဖူးပါတယ်။
လူတစ်ယောက်ရဲ့အသက်ကို သတ်ဖြတ်ရာမှာလည်း ဓါး၊ လှံ၊ သေနတ်၊ လက်နတ် ခဲယမ်းများဖြင့် သတ်ဖြတ်မှ လူတစ်ယောက်အသက် သေဆုံးရတာမဟုတ်ဘဲ ဝိသမထား၊ လောဘ သားများရဲ့ အသံတိတ်သတ်ဖြတ်နေကြတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များကြောင့် သက်တမ်းစေ့အောင် မနေရဘဲ ကြွေလွင့်နေကြရတဲ့ အသက်ပေါင်းများစွာ ရှိနေကြတယ်ဆိုတာကို ကြားသိနေရပါတယ်။ ဒီလို အသံတိတ်သတ်ဖြတ်နေတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တွေကို ညီညာဖျဖျတွန်းလှန်ဖို့အတွက် ရှေ့ရှေ့က ဆရာတွေ ရေးစပ်သီကုံး ဖော်ကျူးထားတဲ့ ကဗျာလေးကို အမြဲလိုလိုစိတ်ထဲစွဲကာ ဆိုညည်းနေမိတဲ့ စာသားလေးကတော့ “ ဝိသမထား၊ လောဘသားတို့၊ လုပ်ချင်းတိုင်းလုပ်၊ ဤဇာတ်ထုပ်ကို၊ နေ့ခြင်းညခြင်း၊ မဖြေရှင်းက၊ ကလေးများအားလုံး၊ ကင်ဆာဖုံးလို့ လူမျိုးတုံးမှာ အသေချာတည့်၊ သတိတရားလက်ကိုင်ထားလို့၊ ညီညာဖျဖျတွန်းလှန်စို့ ” ဆိုတဲ့ ကဗျာလေးက ကျွန်မတို့ရဲ့ စားသုံးသူပြည်သူတွေအတွက် စေတနာထားလုပ်ကိုင်နိုင်ဖို့ အသိတရား၊ သတိတရားတွေ တဖွားဖွား ဖြစ်ပေါ်လာစေပါတယ်။
ကျွန်မကတော့ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ ဌာန ( ၄ ) ခုအနက် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနက ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ ဝန်ထမ်းတွေ၊ အစိုးရဌာနဆိုင်ရာတွေဆိုတာ နိုင်ငံတော်အစိုးရကို တာဝန်ခံပြီး သက်ဆိုင်ရာကဏ္ဍတွေကနေ ပြည်သူတွေကို ဝန်ဆောင်မှုတွေ ပေးနေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတာဝန်ထမ်းဆောင်တဲ့ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနသည် “ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်း များဖြင့် နိုင်ငံ့စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်” ဆိုတဲ့ မျှော်မှန်းချက်ကိုထားရှိပြီး ပြည်သူတွေကို ဝန်ဆောင်မှုတွေ ပေးနေကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်မတို့ရဲ့ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှာ ပြည်သူကို ဗဟိုပြု၊ ပြည်သူ့အကျိုးပြု လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ဆောင်နေသည့် ဌာနဖြစ်သည့် အားလျော်စွာ ပြည်သူတွေ အသက်ရှည် အနာမဲ့ရေး၊ ဘေးရန်ကင်းရှင်းရေး ဝန်ဆောင်မှုကောင်းများ ရရှိရန်အတွက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ ဌာနတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။
အဓိကအနေဖြင့် စားသုံးသူပြည်သူတွေရဲ့ အခွင့်အရေးနဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ ဆောင်ရွက်ကြရာ ကာကွယ်ပေးရန်၊ ပညာပေးရန်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုပေးရန် ဆိုတဲ့ အချက် ( ၃ ) ချက်ကို ဆောင်ရွက်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ဌာနရဲ့ ရည်မှန်းချက် တာဝန်များကို အနှစ်ချုပ်ကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း ဒီအချက် ( ၃ ) ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ Guide Line တွေ ပေးထားတာကို တွေ့မြင်ရပါတယ်။
ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ စားသုံးသူကာကွယ်ပေးရေးနဲ့စပ်လျဉ်းပြီး နိုင်ငံပေါင်း ( ၁၁၅ ) နိုင်ငံမှာ စားသုံးသူရေးရာနှင့်ပတ်သက်သည့် အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ( ၂၂၀ ) ကျော်က တက်ကြွစွာ ဖွဲ့စည်းလှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး ကျွန်မတို့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်လည်း စားသုံးသူပြည်သူကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ရန်ကိုယ့်မြေ၊ ကိုယ့်ရေ၊ ကိုယ်ဒေသနဲ့ကိုက်ညီသည့် စားသုံးသူကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေနဲ့အညီ စားသုံးသူများ၏ အခြေခံအခွင့်အရေးများကို မြှင့်တင်ပေးခြင်းနှင့် စားသုံးသူအကျိုးစီးပွားကို ထိခိုက် နစ်နာမှုမရှိစေရန်အတွက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေကြသည်ကို သတင်းစာတွေ၊ ဂျာနယ်တွေနဲ့ ရုပ်သံ မီဒီယာတွေကနေ အင်တိုက်အားတိုက် အသိပညာပေးကာ ဆောင်ရွက်နေကြပါတယ်။
စားသုံးသူပြည်သူတွေအနေနဲ့လည်း စားသုံးသူအခွင့်အရေးတွေကို သိရှိပြီး ရသင့် ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနနဲ့ ဆက်သွယ်ပူးပေါင်းပြီး စားသုံးသူများ၏ အခြေခံအခွင့်အရေးများကို တောင်းဆိုတတ်စေရန် ရည်ရွယ်ပြီး စာသင်ကျောင်းတွေ၊ တက္ကသိုလ်တွေ၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာနှင့် အစိုးရဌာနဆိုင်ရာတွေပါမကျန် အသိပညာပေးဟောပြောပွဲတွေကို စဉ်ဆက် မပြတ် လုပ်ဆောင်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဈေးကွက်စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်းအနေဖြင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေရဲ့ စက်ရုံ/အလုပ်ရုံတွေနဲ့ ကျောင်းမုန့်ဈေးတန်းတွေ အထိပါ ကွင်းဆင်းပြီး အနာဂတ် ရင်သွေးငယ်များရဲ့ ဉာဏ်ရည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ အသက်ရှည်စွာနေထိုင်ရေးတို့ကို ရှေးရှုပြီး စားသုံး/ သုံးစွဲရန်မသင့်တဲ့ အစားအစာတွေ၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်တဲ့ အစားအစာ/အသုံးအဆောင်တွေ၊ တားမြစ်ထားတဲ့ အစားအသောက်/အသုံးအဆောင်တွေ ရောင်းချမှုမရှိစေရေးအတွက်လည်း ကွင်းဆင်း ဆောင်ရွက်ခြင်းလုပ်ငန်းများကို လစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။
အသိပညာပေးဟောပြောပွဲတွေဆောင်ရွက်ရာမှာလည်း အယုတ်၊ အလတ်၊ အမြတ် မရွေး အသိပညာပေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး ပြည်သူတွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ထိုတွေ့ကာ ပညာပေးရုံသာမကဘဲ ပုံနှိပ်မီဒီယာတွေ၊ လက်ကမ်းစာစောင်တွေ၊ Online Media တွေ၊ Social Media တွေကနေလဲ အသိညာပေးခြင်း၊ သတင်းအချက်အလက်တွေ ထုတ်ပြန်ပေးခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါတယ်။
အစိုးရဌာနဆိုင်ရာရုံးတွေကို ဝင်ထွက်ဖို့ စိုးရွံနေတတ်ကြတဲ့ ပြည်သူတွေကလည်း ကျွန်မတို့ရဲ့ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှာရှိတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ၏ ပြည်သူတွေနဲ့ တစ်သားတည်း ရပ်တည်ကာ နွေးထွေးစာဖြင့် ဝန်ဆောင်မှုတွေပေးနေတဲ့အတွက် စားသုံးသူ အခွင့်အရေးတွေကိုသိရှိပြီး ရသင့်ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနနဲ့ ဆက်သွယ်ပူးပေါင်းပြီး တောင်းဆိုတတ်လာခဲ့ကြပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်မတို့ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှာရှိတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ စေတနာနဲ့ ပြည်သူတွေ အတွက် အသိပညာတွေကို နေရာစုံ၊ ကဏ္ဍစုံကနေပြီး ဆောင်ရွက်ပေးနေခြင်းကြောင့် ပြည်သူ့တွေ စားသုံးသူအခွင့်အရေးကို သိရှိပြီး စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနကို သိရှိလာကြပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
စားသုံးသူပြည်သူတွေအနေနဲ့လည်း မိမိတို့ရသင့်ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အရေးကို တောင်းဆို တတ်လာကြပြီး လိုက်နာစောင့်ထိန်းရမဲ့ စည်းကမ်းတွေ၊ တာဝန်တွေကိုလည်း မေ့လျော့မနေသင့်ပေ။ ယဉ်ကျေးတဲ့ လူမှုပတ်ဝန်းကျင်အသိုက်အဝန်းကို တည်ဆောက်ကြရာမှာ ကျင့်ဝတ်တွေ၊ စည်းကမ်းတွေ မဖောက်ဖျက်ဖို့ကလည်း အလွန်အရေးကြီးတယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို အောက်ပါအတိုင်း ပညာပေးလျက်ရှိပါတယ် -
( က ) ကုန်စည် သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် သတင်းအချက်အလက်နှင့် လမ်းညွှန်ချက်များအတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်ခြင်း၊
( ခ ) ကုန်စည် သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုကို ရွေးချယ်ဝယ်ယူရာတွင် သဘောတူညီ ထားသည့် တန်ဖိုးနှင့်အညီ ပေးချေခြင်း၊
( ဂ ) စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်အပေါ် ထိခိုက်နစ်နာစေရန် ရည်ရွယ်၍ မဟုတ်မမှန် စွပ်စွဲ ပြောဆိုမှု၊ ပြုလုပ်မှုတို့ကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊
( ဃ ) အငြင်းပွားမှုကို ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းနေစဉ် လူထုဆက်သွယ်ရေး နည်းလမ်းများဖြင့် ဖြစ်စေ၊ အခြားနည်းလမ်းများဖြင့်ဖြစ်စေ၊ သက်ဆိုင်ရာစီးပွားရေဂလုပ်ငန်းရှင် အပေါ် ထိခိုက်နစနာစေရန် မဟုတ်မမှန်ပြောဆိုခြင်း၊ ရေးသားခြင်းနှင့် ပြုမူခြင်း တို့ကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်းဆို့ ဖြစ်ပါတယ်။
စားသုံးသူအခွင့်အရေးများဟု ပြောဆိုရာတွင်လည်း ဝန်ဆောင်မှုပေးသူတို့၏ အခွင့် အရေးများကိုလည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားရပေမည်။ ကောင်းမွန်သော ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် လုပ်ငန်းစနစ် များကို ဖော်ဆောင်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စားသုံးသူပြည်သူတွေအနေနဲ့ အကူအညီများလိုအပ်ပါက ဆက်သွယ်ပေါင်းကူးချိတ်ဆက်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မှ တိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွားရေးထုတ်ကုန်များဟာ ဒေသတွင်းနိုင်ငံများသာမက ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများနဲ့အညီ ရင်ဘောင်းတန်း ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
စားသုံးသူကာကွယ်ပေးရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ပေးနေခြင်းသည် စားသုံးသူများ အပေါ် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးနေခြင်းဖြစ်သည့်အပြင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့်လည်း နိုင်ငံတကာအဆင့်မီ အရည်အသွေးမြင့်မားသည့် ကုန်စည်များကို ထုတ်လုပ်တင်ပို့ရောင်းချနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းများကိုလည်း ရရှိစေရန် ဖော်ဆောင်နေခြင်းပင် ဖြစ်ပါတယ်။
စားသုံးသူအခွင့်အရေးတိုးတက်ကောင်းမွန်နေခြင်းဟာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တို့ရဲ့ ထုတ်ကုန်အရည်အသွေး တိုးတက်ကောင်းမွန်ခြင်း၊ ပြည်သူတွေရဲ့ အားကိုးခြင်း၊ အောင်မြင်ခြင်းကို ရရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် စားသုံးသူအခွင့်အရေးကောင်းမွန်ခြင်းနှင့် စီးပွားရေးထုတ်ကုန် ကောင်းမွန်ခြင်းက တိုက်ရိုက်အချိုးကျသည်ဟု ပြောဆိုရပေမည်။
“ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်အကျိုးရှိခြင်းသည် ကောင်းမွန်သောရလာဒ်ကို ပိုင်ဆိုင်ခြင်း ” ဖြစ်သည်ဟု အတွေးအခေါ်ပညာရှင်တွေ၊ စီးပွားရေးပညာရှင်တွေက ပြောဆိုထားတာကိုလည်း မှတ်သားဖူးပါတယ်။ မြန်မာစကားပုံအရ ပြောရမည်ဆိုပါလျင် “ ကုသိုလ်လည်းရ ဝမ်းလည်းဝ ” ဆိုတဲ့ စကားပုံကိုသာ ပြေးမြင်ယောင်မိပါတယ်။ ကောင်းသောအသက်မွေးခြင်းဖြင့် ကုသိုလ်လည်းရ၊ ဝမ်းလည်းဝသကဲ့သို့ ကောင်းသောအမှုကို ဆောင်ရွက်ပြီး သူတစ်ပါးအတွက် စောတနာကောင်းနှင့် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြင့် မိမိရဲ့ အကျိုးကိုပါ တစ်ပါတည်း ပြည့်စုံနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်မိပါတယ်။
ပြည်သူတိုင်းဟာ စားသုံးသူဖြစ်ပြီး စားသုံးသူတိုင်းမှာ စားသုံးသူအခွင့်အရေး ရှိတယ်ဆိုတဲ့ မီဒီယာကမ်းပိန်းထဲက စကားလေးကို ဆက်ရမည်ဆိုလျင် ကျွန်မအနေနဲ့ စားသုံးသူ ပြည်သူတွေရဲ့ အခွင့်အရေးနဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားဆောင်ရွက်နေရတဲ့ အတွက် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှာ အလုပ်လုပ်ရတာကို ဂုဏ်ယူ၊ ပျော်ရွှင်၊ ကျေနပ်မိပါတယ်။ ကျွန်မတို့ လုပ်သမျှအလုပ်တိုင်းက စားသုံးသူတွေကို ပညာပေးခြင်း၊ သိရှိနားလည်အောင်ရှင်းပြခြင်း၊ ဘေးဥပါဒ်ဖြစ်စေတဲ့ အစားအစာတွေ/ဝန်ဆောင်မှုတွေကို ဈေးကွက်စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်း၊ အငြင်းပွားမှုတွေနဲ့ ကြုံလာတဲ့အခါမှာ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးနေရတာကြောင့် နေ့စဉ် စားသုံးသူတွေရဲ့ အခွင့်အရေးနဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေကို ကာကွယ်ပေးနေရတယ်လို့ ခံယူပြီး လုပ်ငန်းခွင်မှာ ပျော်ရွှင်နေမိတာကြောင့် နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ကုသိုလ်ရနေတဲ့အလုပ်လို့ ခံယူမိပါတယ်။
အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရလျှင် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်အနေဖြင့် ပြည်သူများအတွက် စားသုံးသူအခွင့်အရေးမြှင့်တင်ပေးခြင်းဖြင့် ဌာန၏ ဂုဏ်ကိုလည်း မြှင့်တင်ရာရောက်ပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အတွက် ကောင်းမွန်သောရလဒ်ကောင်းများရရှိပြီး ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံထုတ်ကုန်စည်များအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာနဲ့ ရင်ဘောင်တန်းနိုင်မည့် ကုန်စည်ဖြစ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။နိဂုံးချုပ်အနေဖြင့် စားသုံးသူပြည်သူများအတွက် စားသုံးသူအခွင့်အရေးထိန်းကျောင်းခြင်းမှသည် ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှုကောင်းများကို ဖော်ဆောင်ပေးနေခြင်းပင်ဖြစ်ပါကြောင်းနှင့် ပြည်သူအများ စားသုံးသူအခွင့်အရေးတွေသိရှိပြီး ရသင့်ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေရရှိနိုင်ဖို့အတွက် ဆက်လက်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါတယ်။
DOCA(စစ်ကိုင်း)