ကမ္ဘာ့ကော်ဖီစေ့ ထုတ်လုပ်မှုမှာ ၂ဝ၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ကုန်ဆုံးခဲ့သည့် ၂ဝ၂၂-၂၃ သီးနှံရာသီ၌ ဝယ်လိုအားအပေါ် ဖြည့်ဆည်းပေးရန်အတွက် ၆ဝ ကီလိုဂရမ်ဝင် အိတ်ပေါင်း ၇.၃ သန်းခန့် လိုအပ်ချက်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကော်ဖီအဖွဲ့က ခန့်မှန်းထားပါသည်။
အဆိုပါအဖွဲ့က အောက်တိုဘာလ၌ နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ခဲ့သော အစီရင်ခံစာတွင် ကမ္ဘာ့ ကော်ဖီထုတ်လုပ်မှုမှာ ၂ဝ၂၁-၂၂ သီးနှံရာသီ၌ ၁.၄% ကျဆင်းလျက် အိတ်ပေါင်း ၁၆၈.၅ သန်းသာရှိ ရာမှ ၂ဝ၂၂-၂၃ သီးနှံရာသီတွင် ၁.၇% တိုးတက်ပြီး အိတ်ပေါင်း ၁၇၁.၃ သန်း ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းဖော်ပြထားသည်။
ကမ္ဘာ့ကော်ဖီစားသုံးမှုမှာ ၂ဝ၂၁-၂၂ ခုနှစ်၌ ၄.၂% တိုးတက်လျက် အိတ်ပေါင်း ၁၇၅.၆ သန်း ရှိရာမှ ၂ဝ၂၂-၂၃ ခုနှစ်တွင် ၁.၇% ဆက်လက်တိုးတက်ပြီး ကော်ဖီအိတ်ပေါင်း ၁၇၈.၅ သန်းခန့်ရှိ မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပါသည်။ စားသုံးမှုနှင့် ထုတ်လုပ်မှုအခြေအနေများအရ ၂ဝ၂၂-၂၃ ခုနှစ်အတွက် ကမ္ဘာ့ကော်ဖီဈေးကွက်တွင် ကော်ဖီစေ့ပြတ်လပ်မှုမှာ အိတ်ပေါင်း ၇.၃ သန်းခန့်ရှိမည်ဖြစ်သည်။
ကမ္ဘာ့ကော်ဖီစေ့တင်ပို့မှုမှာ ၂ဝ၂၁-၂၂ ခုနှစ် ရောင်းဝယ်ရေးရာသီတွင် အိတ်ပေါင်း ၁၁၇.၂၈ သန်းရှိရာမှ ၂ဝ၂၂-၂၃ ခုနှစ်တွင် ၅.၅ % ကျဆင်းပြီး ကော်ဖီအိတ်ပေါင်း ၁၁ဝ.၈၁ သန်းသာ တင်ပို့ နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ အခြားအာရေးဘီးကာအုပ်စုဝင် ကော်ဖီစေ့တင်ပို့မှုမှာ ၂ဝ၂၁-၂၂ ခုနှစ်၌ အိတ်ပေါင်း ၂၅.၁၆ သန်း ရှိရာမှ ၂ဝ၂၂-၂၃ ခုနှစ်တွင် ၁၂.၁% လျော့နည်းလျက် အိတ်ပေါင်း ၂၂.၁၁ သန်းသို့ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကော်ဖီအဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုလံဘီယာအုပ်စုဝင် အာရေးဘီးကာကော်ဖီတင်ပို့မှုမှာ ၂ဝ၂၁-၂၂ ခုနှစ်တွင် အိတ်ပေါင်း ၁၂.၁၄ သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ရာမှ ၂ဝ၂၂-၂၃ ခုနှစ်၌ ကော်ဖီအိတ်ပေါင်း ၁ဝ.၇၇ သန်းသို့လျော့နည်း တင်ပို့ခဲ့သဖြင့် ၁၁.၂% လျော့နည်းကျဆင်းခဲ့သည်။ ရိုဘတ်စတာကော်ဖီတင်ပို့မှုမှာ ၂ဝ၂၁-၂၂ ခုနှစ်တွင် ကော်ဖီအိတ်ပေါင်း ၄၂.၆၆ သန်းတင်ပို့ခဲ့ရာမှ ၂ဝ၂၂-၂၃ ခုနှစ်၌ အိတ်ပေါင်း ၄၃.၇၆ သန်း တင်ပို့ခဲ့သဖြင့် ၂.၆% တိုးတက်ခဲ့သည်။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကော်ဖီအဖွဲ့က ပျော်ဝင်ကော်ဖီ (soluble coffee) တင်ပို့မှုမှာ ၂ဝ၂၂-၂၃ နှစ်တွင် အိတ်ပေါင်း ၁၁.၄၇ သန်း ရှိပြီး ယခင်နှစ်တင်ပို့မှုအောက် ၅.၇% လျော့နည်းခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ကော်ဖီတင်ပို့မှုစုစုပေါင်း၌ ဈေးကွက်ဝေစုပါဝင်မှုမှာ ယခင်နှစ်နှင့် အလားတူ ၉.၃% ရှိ ကြောင်း၊ လှော်ထားသောကော်ဖီ (roasted coffee) တင်ပို့မှုမှာ ၂ဝ၂၁-၂၂ ခုနှစ်တွင် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ သော ကော်ဖီအိတ်ပေါင်း ဝ.၈၄ သန်းအောက် ၁၆ % ကျဆင်းလျက် အိတ်ရေ ဝ.၇၁ သန်းသာရှိ ကြောင်း ဖော်ပြပါသည်။
၂ဝ၂၂-၂၃ ခုနှစ်တွင် တောင်အမေရိကကော်ဖီတင်ပို့မှုမှာ ယခင်နှစ်အောက် ၁၁% ကျဆင်း ပြီး အိတ်ပေါင်း ၅ဝ.၅၉ သန်း၊ အာဖရိကမှ ကော်ဖီတင်ပို့မှုမှာ ၁.၄% လျော့ကျလျက် အိတ်ပေါင်း ၁၃.၅၃ သန်း၊ မက္ကဆီကိုနှင့် အမေရိက အလယ်ပိုင်းတို့၏ ကော်ဖီတင်ပို့မှုမှာ ၃.၁% ကျဆင်းပြီး အိတ်ပေါင်း ၁၅.၃ သန်း၊ အာရှနှင့် သမုဒ္ဒရာပိုင်းနိုင်ငံများ၏တင်ပို့မှုမှာ ဝ.၉% လျော့နည်းပြီး ကော်ဖီ အိတ်ပေါင်း ၄၃.၅၆ သန်း အသီးသီးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကော်ဖီအဖွဲ့၏ ပေါင်းစပ်အညွှန်းကိန်း ဈေးနှုန်း (ICO Composite Indicator Price I-CIP) သည် ပျမ်းမျှအားဖြင့် အောက်တိုဘာလတွင် ကော်ဖီတစ်ပေါင်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၅၁၉၄ ရှိသဖြင့် ၂ဝ၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလဈေးနှုန်းအောက် ဝ.၈% ကျ ဆင်းခဲ့သည်။ I-CIP မှ ထုတ်ပြန်သော အလယ်အလတ်တန်ဖိုးမှာ တစ်ပေါင်လျှင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁.၅၁၅၈ ရှိပြီး ဈေးနှုန်းအတက်အကျ ပြောင်းလဲမှုသည် တစ်ပေါင်လျှင် ၁.၄၅၉၉ ဒေါ်လာ နှင့် ၁.၆ဝဝ၉ ဒေါ်လာ အကြားရှိကြောင်း၊ I-CIP ၏ တစ်နေ့တာအတွင်း ဈေးနှုန်းလှုပ်ခတ်မှုမှာ ၂ဝ၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလမှ အောက်တိုဘာလအတွင်း ၆.၃ %ဖြင့် အကျလမ်းကြောင်းပေါ်တွင် တည်ငြိမ်နေခဲ့ကြောင်း သိရှိပါသည်။
Source: The Hindu Business Line, 13 Nov 2023(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန် များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)