စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတွင် ဆန်/စပါး၊ ပဲမျိုးစုံ၊ ပြောင်းနှင့် ဆီထွက်သီးနှံများကို ရာသီအလိုက် စိုက်ပျိုးလျှက်ရှိရာ ဆီထွက်သီးနှံအနေဖြင့် နှမ်း၊မြေပဲနှင့် နေကြာစသည်တို့ကို အဓိကထား စိုက်ပျိုးကြပါသည်။
၂၀၂၁ခုနှစ်တွင် မိုးနှမ်း(၄၂၉၄၇၂)ဧက၊ မိုးမြေပဲ(359061)ဧက၊ မိုးနေကြာ(၄၂၄၄၇)ဧက၊ ဆောင်း နှမ်း(၅၅၇၉၃၅)ဧက၊ ဆောင်းမြေပဲ(၅၁၄၁၀၁)၊ ဆောင်းနေကြာ(၂၅၆၂၁၅)ဧက၊ စုစုပေါင်းဆီထွက်သီးနှံ (၂၁၅၉၂၃၁)ဧက စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရပါသည်။ မိုးဆောင်းနှမ်း၊ မြေပဲ၊ နေကြာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှ နှမ်းအထွက်တင်းပေါင်း (၈၈၈၆၆၆၃)တင်း၊ မြေပဲအထွက်တင်းပေါင်း(၃၉၂၉၂၂၉၀)တင်း၊ နေကြာအထွက် တင်းပေါင်း (၆၂၇၁၉၀၂)တင်း၊ စုစုပေါင်းအထွက်တင်း(ခန့်မှန်း)(၅၄၄၅၀၈၅၅)တင်း ထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း တိုင်းဒေသကြီး စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနစာရင်းများအရ သိရသည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတွင် ဆီစက်ပေါင်း (၉၃၁ )စက်ရှိကြောင်း စက်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့်စစ်ဆေးရေးဦးစီးဌာန စာရင်းများအရ သိရပါသည်။ ယခင်နှစ်များတွင် ကုန်ကြမ်းဖြစ်သည့် မြေပဲဆံဈေး၊နှမ်းဈေးနှင့် ကုန်ချောဖြစ်သည့်စားသုံးဆီဈေးနှုန်းများ၏ အခြေအနေများအရ ဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် တွက်ခြေကိုက်မှုနည်းပါးသဖြင့် တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ဆီစက်များမှ စက်အရေအတွက် (၁၀)% ခန့်သာ လည်ပတ်ကြိတ်ခွဲနိုင်ကြောင်း သိရသည်။ ယခုကာလတွင် ကုန်ကြမ်းဈေးနှုန်းနှင့် ကုန်ချောဈေးနှုန်းမျှတမှုရှိသဖြင့် ဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်များ တွက်ချေကိုက်ကြပြီး အမြတ်အစွန်းရရှိသူများလာသဖြင့် ဆီစက်များ၏(၈၀)% ကျော်ထိ လည်ပတ်ကြိတ်ခွဲလျှက်ရှိပါသည်။ ထို့အပြင် ကျေးရွာများတွင်လည်း မိသားစုတပိုင်တနိုင် ဆီစက်ငယ်များထူထောင်လာကြပြီး ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်လာကြောင်းကိုလည်း လေ့လာသိရှိရပါသည်။
၂၀၂၂ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၊ ဒုတိယအပတ် ပေါက်ဈေးအနေဖြင့် မြေပဲလုံးဆံ (၁)တင်းလျှင် (၅၇၀၀၀) ကျပ်ခန့်ရှိကြောင်း၊ မြေပဲတောင့် (၁)တင်းအားကြိတ်ခွဲပါက မြေပဲဆီ (၂)ပိဿာနှင့် ပဲဖတ် ၂.၅ ပိဿာ ခန့်ထွက် ရှိကြောင်း မြေပဲဆီ (၁)ပိဿာလျှင် (၆၅၀၀) ကျပ်နှင့် ပဲဖတ် (၁)ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀)ကျပ်ရှိကြောင်း မုံရွာမြို့ရှိ ဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးထံမှ သိရှိရသည်။ "လက်ရှိဈေးကွက်မှာက စားအုန်းဆီ (၁)ပိဿာ (၅၃၀၀)ကျပ်ရှိတယ်၊ ပဲဆီနှင့်နှိုင်းယှဥ်လျှင် ဈေးက (၁၂၀၀)ကျပ် လောက်ကွာတော့တယ်၊ နောက်ပြီး စားသုံး သူတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးနှင့်သင့်တော်သည့် ဆီကို သုံးစွဲကြဖို့ သိလာကြတယ်၊ ဒါကြောင့် လက်ရှိအနေအထားမှာ ဒေသထွက်သည့် မြေပဲဆီ၊ နှမ်းတွေက ဝယ်လိုအားပိုကောင်းလာတယ်၊"ဟု မုံရွာမြို့ချင်းတွင်းရတနာဈေးအတွင်း စားသုံးဆီရောင်းချလျှက်ရှိသော ဆိုင်ပိုင်ရှင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ ယခုနှစ်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၌ မိုးလယ်ကောင်းပြီး ရာသီဥတုမှန်ကန်သည့်အတွက် ဆောင်းနှမ်းနှင့် ဆောင်းမြေပဲ အထွက်နှုန်းကောင်းပြီး သင့်တင့်သောဈေးနှုန်းရရှိသည့်အတွက် တောင်သူများအဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်းသိရသည်။ဒေသတွင်းစားသုံးဆီထုတ်လုပ်မှုမြင့်တက်လာသည်နှင့်အတူ ပဲဖတ်၊ နှမ်းဖတ်များကိုလည်း ပိုမိုထုတ်လုပ်လာနိုင်သည့်အတွက် မွေးမြူရေးအစားအစာ ဖူလုံမှုကို တဖက်တလမ်းမှ အထောက်အကူဖြစ်စေမည် ဖြစ်ပါသည်။ထို့အပြင် ဆီထွက်သီးနှံဈေးနှုန်းသည်လည်း သင့်တင့်မျှတသည့်အတွက် စိုက်ပျိုးသော တောင်သူများအကျိုးအမြတ်ရရှိသဖြင့် နောင်နှစ်များတွင် ဆီထွက်သီးနှံ ပိုမိုစိုက်ပျိုးလာစေရေး ဆွဲဆောင်မှုတစ်ခုလည်း ဖြစ်လာပါသည်။ စားသုံးဆီထုတ်လုပ်မှုမြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ဒေသတွင်း၌ အလုပ်အကိုင်ရရှိမှု ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးလာပြီး ဆီစက်ပိုင်ရှင်များ၊ မြေပဲ၊နှမ်းကုန်သည်များလည်း အကျိုးအမြတ်များ ရရှိလျှက်ရှိပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး