မြန်မာနိုင်ငံသည် သစ်တောသစ်ပင်များ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုနှင့် ကြုံတွေ့နေရသည်မှာ အားလုံး သိပြီးဖြစ်ပါသည်။ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များဖြစ်ပေါ် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းမှုအားနည်းရခြင်း ကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရာတွင် သစ်ပင်သစ်တောများသည် အရေးကြီးလှပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပတ်ဝန်းကျင် စိမ်းလန်းစိုပြေစေရန်အတွက် သစ်တောကြိုးဝိုင်း များထိန်းသိမ်းခြင်းအပြင်ပုဂ္ဂလိကလုပ်ငန်းရှင်များအားနှစ်ရှည်ပင်များစိုက်ပျိုးခွင့်ပြုလာခဲ့ပါသည်။ ထိုနှစ်ရှည်ပင်များထဲမှ ဝါးပင်များအားစနစ်တကျ စိုက်ပျိုး၍ ပတ်ဝန်းကျင် စိမ်းလန်း စိုပြေခြင်း အပြင် ကုန်ချောများ ထုတ်လုပ်၍ ဝင်ငွေတိုးပွားလာအောင်လည်း လုပ်ဆောင်လျက်ရှိပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဝါးတောဧရိယာ တတိယအများဆုံး ပိုင်ဆိုင်သည့် နိုင်ငံ ဖြစ်ပါသည်။ ဝါးပင်သည် မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြားတွင် ပေါက်လေ့ရှိပြီး ပေါများစွာ ရရှိသည့် သဘာဝထွက်ကုန်တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ သဘာဝ အလျောက် ပေါများစွာ ပေါက်သည့် ဝါးပင် များသည် လူတို့ ခုတ်ယူအသုံးပြုမှုကြောင့် တစ်ဖြည်းဖြည်း ရှားပါးလာခဲ့ပါသည်။ ယခင်က လိုအပ်သော ဝါးပင်များကို ရရှိရန် တောနက်ထဲအထိ သွားရောက်ခုတ်ယူစရာ မလိုသော်လည်း ယခုအခါတွင်ဝါးရှားပါးလာသောကြောင့် တောနက်ထဲထိ ခက်ခဲပင်ပန်းစွာ ဝင်ရောက်ခုတ်ယူရ၍ ဝါးများကို စနစ်တကျ ပျိုးထောင်စိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။ ဝါးပင်သည် ကာလတိုအတွင်း အသုံးပြု၍ရခြင်း၊ တစ်ကြိမ်သာ စိုက်ပျိုးရန်လိုပြီး နောင်နှစ်များတွင် ပွားများလာခြင်းကြောင့် အမြန်ဆုံး သစ်တောဖြစ်ရန် လွယ်ကူသော အပင်ဖြစ်ပါသည်။
ဝါးပင်သည် ရေညှိရေမှော်ပင်များ တစ်ဖြည်းဖြည်း ကြီးထွားလာပြီး မြက်ပင်ငယ်အဆင့် မှ တဆင့် ဝါးပင်အဆင့်သို့ ပြောင်းလဲလာသော နှစ်ရှည်ခံ မြက်ကြီးပင်မျိုးရင်းဖြစ်ပါသည်။ စိုစွတ်သော မုတ်သုန်တောများတွင် သန်စွမ်းစွာ ပေါက်ရောက်၍ သမပိုင်းရာသီဥတုတွင် အသင့်အတင့်သာဖြစ်ထွန်းပြီး ခြောက်သွေ့သော အပူပိုင်းဒေသများတွင် အပင်ပုများ အဖြစ် ပေါက်လေ့ရှိပါသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပေါက်သော ဝါးမျိုးများမှာ တစ်ပင်ချင်းပေါက်သော ဝါးမျိုး ၊အစုလိုက်ပေါက်သော ဝါးမျိုးများဟုတွေ့ရတတ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်ဝါးမျိုးစု (၂၂)မျိုးစုနှင့် မျိုးစိတ်ပေါင်း (၁၂၀)ခန့် ရှိသည်ဟုလေ့လာမှတ်သားရပါသည်။ ဝါးသည် အပူအအေး (၂)မျိုးရှိခြင်းကြောင့် ဝါးစိုက်မည် ဆိုပါက စိုက်ပျိုးမည့် ဒေသ၏ အပူချိန်၊မိုးရေချိန်များနှင့် ချိန်၍ စိုက်ပျိုးသင့်ပါသည်။
ဝါးပင်ကို အစေ့မှစိုက်ပျိုးခြင်း၊ ဝါးဆစ်မှစိုက်ပျိုးခြင်း၊ ဝါးမြစ်ဆုံမှစိုက်ပျိုးခြင်း၊ ဝါးကိုင်း များကို မြေထုပ်စည်း၍စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် စိုက်ပျိုးနိုင်သော်လည်း ဝါးစေ့မှစိုက်ပျိုးခြင်းသည် အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါသည်။ ဝါးစေ့ဖြင့်စိုက်ပျိုးရာတွင် ဝါးစေ့များကို ပျိုးခင်းလုပ်ကာ ပျိုးပင်များ ပေါက်လာသောအခါမှ နှုတ်ပြီး ပျိုးအိတ်များထဲထည့်၍စိုက်ပျိုးရပါသည်။ အပင်တစ်နှစ်သား လောက်တွင် ၃၊၊ ၄၊ အမြင့်ရရှိပြီး မြေပြင်ချ၍စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီဖြစ်ပါသည်။ နွေရာသီတွင် တနေ့ တစ်ကြိမ်လောက်သာ ရေသွင်းပေးရန်လိုပါသည်။ ဝါးပင်သည် ၃ နှစ်သားလောက်တွင် ခုတ်ယူ အသုံးပြုနိုင်ပြီဖြစ်ပါသည်။
ယခုအခါဥယျာဉ်ခြံမြေသမားများသည် အလုပ်သမားရှားပါးမှု၊ ဝယ်ယူအသုံးပြုရသော သွင်းအားစုများ အဆမတန်ဈေးမြင့်မားမှုများကြောင့်သော်လည်းကောင်း၊ ဝါးပင်သည် စိုက်ပျိုးရန် လွယ်ကူခြင်း၊ အခြားသီးနှံများနှင့်ယှဉ်လျှင် ရေလောင်းပေါင်းရှင်း အစာကျွေးရသက်သာခြင်းနှင့် စိုက်ပျိုးစရိတ်ကုန်ကျမှုနည်းပါးခြင်းတို့ကြောင့် အခြားသီးနှံများအစား ဝါးပင်ကို အစားထိုး စိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။
ဝါးပင်သည် အခြားသီးနှံများနှင့်ယှဉ်လျှင် အောက်ဆီဂျင်ထုတ်လုပ်မှု ၃၅% ခန့်ပိုပါသည်။ ဝါးရွက်ကလေးများတွင် ပါဝင်သော အမွှေးအမျှင်များသည် ဖုန်စုပ်ယူနှုန်း တစ်ဟတ်တာလျှင် တန် ၉၀ ခန့်စုပ်ယူနိုင်ပြီး ဆာလဖာကိုလည်းစုပ်ယူနိုင်ပါသည်။ အပင်အလေးချိန်၏ သုံးပုံတစ်ပုံခန့် မြေဆီလွှာကို ဇီဝမြေဩဇာခြွေချပေးနိုင်ပြီး မြက်ပင်ကြီးမျိုးဖြစ်သည့်အတွက် မြေပေါ်တွင် အမြစ်များပြန့်နှံနေခြင်းကြောင့် မိုးရွာလျှင်မြေဆီလွှာများကို ရေတိုက်စားခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးနိုင် ပါသည်။ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် စုပ်ယူမှုမှာလည်း တစ်ဟတ်တာလျှင် တန် ၂၀၀ ခန့်ရှိသည့် အတွက် ဝါးပင်အောက်နေသောလူသည် စိတ်ကိုလန်းဆန်းတတ်ကြွစေသော ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သည့် ကောင်းကျိုးများလည်းရရှိနိုင်ပါသည်။
ဝါးပင်သည် ယခင်က သုံးနှစ်လောက်သာခံသော်လည်း ယခုအခါ စနစ်တကျဆေးသွင်း၍ အသုံးပြုပါက နှစ် ၅၀ ထိ ခံသည်ကို တွေ့ရသောကြောင့် သစ်အစားထိုးအသုံးပြု၍ ရနိုင်သည်ဟု ယူဆနိုင်ပါသည်။ ဆေးသွင်းရာတွင် Boric Acid 1 lb နှင့် Borax Powder 1 ½ lb ကို ရေ ၃ ဂါလံနှုန်းအချိုးအစားဖြင့် အသုံးပြုရသည်ဟု သိရှိရပါသည်။
ဝါးသည် အခြေခံလူတန်းစားများအတွက် သစ်ဟုတင်စားခေါ်ဝေါ်ကြကာ မြန်မာနိုင်ငံကျေးလက် ဒေသများ၏ စားဝတ်နေရေးအတွက် အလွန်အရေးပါသောအပင်ဖြစ်သည်။ ဝါးသည် ဘုရားတည် ရာတွင် ငြမ်းစင်ခြင်းနှင့်အဆောက်အဦးများဆောက်လုပ်ရာတွင် ငြမ်းပြုလုပ်ရန်အတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်လှသလို လူများစားသုံးရန် အဟာရဓာတ်ကြွယ်ဝသော မျှစ်ကိုလည်းရရှိပါသည်။
ဝါးပင်သည် ပင်မဝါးပင်ကြီးများကို အသုံးပြုနိုင်ရုံသာမက ဘေးတက်များကိုလည်း မီးသွေးဖုတ်၍ ဝါးမီးသွေးပြုလုပ်နိုင်ပါသေးသည်။ ဝါးမီးသွေးဖုတ်ရာတွင်လည်း ဝါးရွက်၊ ဝါးကိုင်း ခြောက်များကို အသုံးပြုသောကြောင့် ဝါးပြာလည်းရရှိနိုင်ပါသည်။ ဝါးမီးသွေးဖုတ်ရာမှ ထွက်လာ သောအငွေ့များကို ငှက်ပျောဖက်(သို့မဟုတ်) ဝါးလုံးပြွန်ဖြင့် ထုတ်ယူသောအခါ အရည်အဖြစ် ထွက်လာပြီး ဝါးပေါင်းခံရည် (ဝါးဗနီကာ)ကို ရရှိပါသည်။ ဝါးဗနီကာ ရည်သည် သေခါနီး အပင်များကို ဖြန်းလိုက်လျှင် အပင်သည် ပြန်လည်လန်းဆန်းလာခြင်း၊ နှမ်းခင်းများအား ဖြန်းလျှင် နှမ်းသီးများစွာသီးခြင်း၊ မြေပဲပင်များအားဖြန်းလျှင် မြေပဲဥများစွာဥခြင်းနှင့် ဝါးဗနီကာ ရည်ဖြန်းထားလျှင်လည်း ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမရှိဘဲ စားသုံးနိုင်ပါသည်။ ဝါးပြာကို ရေစိမ်၍ ရေကြည်နေအောင်ထားကာ ရေသန့်ဗူးတစ်ဘူးထဲသို့ ဝါးပြာရည် ၅ စက် ၆ စက်ခန့် ရောသောက် လျှင် ခန္ဓာကိုယ်တွင်ရှိသော အဆီပိုများကျခြင်းနှင့် ဆီးချိုရောဂါကို ပျောက်ကင်းစေပါသည်။ ဝါး ဗနီကာရည်နှင့် ဆပ်ပြာကိုပေါင်းစပ်၍ ထုတ်လုပ်ထားသော ရေချိုးဆပ်ပြာရည်သည် အရေပြား ရောဂါများ၊ တင်းတိတ်နှင့် ဝက်ခြံများကို ပျောက်ကင်းစေပါသည်။ ဝါးဗနီကာရည်မှ ခြင်၊ ယင်၊ ပုရွက်ဆိတ် အစရှိသည့်ပိုးမွှားများ မလာနိုင်သည့် အင်းဆက် စပရေးကိုလည်း ထုတ်လုပ် နိုင်ပါသည်။ ဝါးဗနီကာရည်ထဲတွင် အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းအမျိုးပေါင်း ၂၀၀ မှ ၄၀၀ ကျော်အထိ ပါဝင်သည်ဟုပညာရှင်များက ဆိုပါသည်။
ဝါးကိုအသုံးပြု၍ ဝါးလက်မှုပညာသင်တန်းကျောင်းများ ဖွင့်လှစ်ကာ ဝါးနှင့်ပတ်သက် သည့်လက်မှုပညာများ သင်ကြားပေးသောကြောင့် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းပညာ ရရှိခြင်း၊ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ ပိုမိုများပြားလာခြင်း၊ ဝါးဖြင့်ပြုလုပ်သော စားပွဲ၊ ကုလားထိုင်မှ အစပြု၍ လူသုံးကုန်ပစ္စည်းအမျိုးမျိုးသည် ဈေးကွက်တွင် တွင်ကျယ်စွာဝင်ရောက် နေရာယူလာခြင်း မြန်မာလက်မှုအနုပညာစင်တာရှိ ပြခန်းများတွင်လည်း ဝါးဖြင့်ပြုလုပ်ထားသောပစ္စည်းများ ခင်းကျင်းရောင်းချနိုင်ခြင်း၊ အဆင့်မီဟိုတယ်ကြီးများမှာပင် မြန်မာ့လက်မှုပညာကို တန်ဖိုး ထား၍ ဝါးဖြင့်ပြုလုပ်သော လူအသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ အသုံးပြုလာခြင်း စသည့် အကျိုး ကျေးဇူးများ ရရှိနိုင်ပါသည်။
ဝါးပင်သည် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် စုပ်ယူမှုကောင်းသလို အောက်ဆီဂျင်ထုတ်လုပ်မှု ကောင်းပြီး ဖုန်မှုန့်များကို တားဆီးပေးနိုင်ခြင်း၊ လေကို သန့်စေသည့် အပင်ဖြစ်ခြင်း၊ သက်တမ်း (၃)နှစ်မှစတင်အသုံးပြုနိုင်၍ (၆)နှစ်ဆိုလျှင် ဝင်ငွေများစွာ ရရှိခြင်းအပြင် အပင်ဖြစ်လွယ်ပြီး သစ်တော၊ သစ်ပင် အမြန်ဖြစ်နိုင်ခြင်းတို့ကြောင့်သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို စိမ်းလန်းစိုပြေစေနိုင်ပြီး
ဝါးတန်ဖိုးမြှင့် ထုတ်ကုန်များအား ပြည်တွင်း၌သာမက ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်မည် ဆိုပါက နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ တိုးပွားလာမည်မှာ ဧကန်မုချအမှန်ပင်ဖြစ်ပါသောကြောင့် ဝါးပင်အား တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးသင့်ကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးဦးစီးမှူးရုံး