ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပခုက္ကူမြို့ပေါ်တွင် မန်ကျည်းသီးမှည့်အသစ်များ ဝင်ရောက် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပြီး အဓိက အားဖြင့် ယောနယ်ဒေသများနှင့် ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့၊ ဆိပ်ဖြူမြို့၊ မြိုင်၊ ကမ္မနှင့် မြစ်ခြေမြို့များမှ ထွက်ရှိ၍ နေ့စဉ်ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိ ကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ(ဒုတိယပတ်)တွင် မန်ကျည်းမှည့်ဈေးများ သိသိသာသာဈေးအမြင့်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပြီး မန်ကျည်းသီးအသား တစ်ပိဿာလျှင် လက်ကားဈေး ကျပ်(၁၆၀၀၀)၊ လက်လီဈေး ကျပ်(၁၈၀၀၀)ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခင်တစ်ပတ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဈေးအတက်အကျမရှိကြောင်း၊ မန်ကျည်းသီးမှည့်များမှာ ရာသီကုန်ချိန်နီး၍ ဒေသတွင်း ပွဲရုံများတွင် ဝယ်ယူသိုလှောင်ထားသော မန်ကျည်းသီးမှည့်များလည်း လက်ကျန်ပစ္စည်းနည်းလျက်ရှိပြီး ဒေသတွင်း စားသုံးမှုအပြင် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ အဓိကတင်ပို့လျက်ရှိခြင်းကြောင့် မန်ကျည်းသီးဈေး မြင့်တက်လျက် ရှိကြောင်း ယခုအချိန်တွင် မန်ကျည်းသီးများ လှိုင်လှိုင်သီးချိန်ဖြစ်၍ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပတ်တွင် မန်ကျည်းမှည့်အသစ်များ ဝင်ရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

ဒေသတွင်း သုံးစွဲမှုအနေဖြင့် မြို့ပေါ်ရှိ မန်ကျည်းသားများကို ပခုက္ကူမြို့ပေါ်ရှိ စားသောက် ကုန်လုပ်ငန်းရှင် လှောင်လက်သမားများမှ ကုန်ဝင်နည်းသောကြောင့် ဝယ်ယူထားရှိပြီး ပြန်လည် ရောင်းချကြကြောင်း၊ အကြော်ဆိုင်၊ အကင်ဆိုင်များမှ မန်ကျည်းသီး အချဉ်ရည်များ ပြုလုပ်ရန်အတွက် ဝယ်ယူခြင်း၊ မန်ကျည်းဖျော်ရည် လုပ်ငန်းများနှင့် မန်ကျည်းတော်ဖီ လုပ်ငန်းရှင်များမှလည်း အများ အပြားဝယ်ယူသည့်အပြင် ရန်ကုန်မြို့နှင့် မန္တလေးမြို့များအပြင် တရုတ်နိုင်ငံသို့ အဓိကတင်ပို့လျက်ရှိ ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

               မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ အထက်မင်းလှမြို့၊ အမှတ်(၆)ရပ်ကွက်ရှိ အင်းကွင်း၌ ကုလားပဲ၊ ပဲကြီးနှင့် ပဲတီစိမ်းသီးနှံတို့ကို စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် ပဲတီစိမ်းသီးနှံကို တောင်သူ (၂၀)ဦးမှ စိုက်ဧက(၃၀)ဧကခန့်အား စိုက်ပျိုးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

          စိုက်ပျိုးရာတွင် မျိုးကို ဒေသခံတောင်သူအချင်းချင်းဆီမှ (၁)ပြည်လျှင် ကျပ်(၆၀၀၀)ဖြင့် ဝယ်ယူ စိုက်ပျိုးကြသလို ယခင်နှစ်ပဲတီစိမ်းစိုက်ခင်းမှထွက်ရှိသည့် ပဲတီစိမ်းများကို မျိုးအဖြစ်ဖယ်ချန်၍လည်း  ထွန်ကြောင်းဆွဲ အစေ့ချစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ (၁)ဧကလျှင် မျိုး(၆)ပြည်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ယခင်နှစ်နည်းတူ ယခုနှစ်တွင်လည်း (၁)ဧကလျှင် မျိုးဖိုး၊ လုပ်အားခနှင့် အခြားသွင်းအားစုစရိတ်အပါအဝင် ကျပ်(၂)သိန်းခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခု၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (ဒုတိယပတ်)တွင် ပဲတီစိမ်းသီးနှံများ စတင်ထွက်ရှိလျက်ရှိရာ အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် (၁)ဧကလျှင် (၁၀)တင်းမှ (၁၁)တင်းထိထွက်ရှိပြီး ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် (၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၁)သိန်းခန့်ရရှိကာ အကျိုး အမြတ်အနေဖြင့် ကျပ်(၈)သိန်းခန့်ရရှိကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် အထက်မင်းလှမြို့ပေါ်ရှိ ပွဲရုံများသို့ ရောင်းချကြောင်း၊ ယခင်နှစ်က ပဲတီစိမ်း(၁)တင်းလျှင် အမြင့်ဆုံးဈေး ကျပ်(၇၀၀၀၀)ခန့်သာရရှိခဲ့ပြီး  အထွက်နှုန်းအနေဖြင့်လည်း (၇)တင်းမှ (၉)တင်းနီးပါးသားရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင်မှု အထွက်နှုန်း ကောင်းသည့်အပြင် ဈေးကောင်းရသည့်အတွက် ပဲတီစိမ်းစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ထိုက်သင့်သည့် အကျိုးအမြတ်များပိုမိုရရှိကာ အဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်း မင်းလှမြို့၊ အမှတ်(၆)ရပ်ကွက်နေ ပဲတီစိမ်း စိုက်တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

          မြန်မာလူမျိုးများအနေဖြင့် အဓိကအရေးကြီးဆုံးဖြစ်သော စားဝတ်နေရေးဆိုပြီး အချက်သုံး ချက်ရှိရာ ဝတ်ရေးသည် ဒုတိယအရေးကြီးဆုံးဖြစ်ပါသည်။ ရာသီဥတုမှာလည်း တစ်နှစ်နှင့် တစ်နှစ် ပို၍ပူပြင်းလာကြသောကြောင့် လူအများအနေဖြင့် အေး၍ပေါ့ပါးသော အဝတ်အထည် ဖြစ်သော ချည်ထည်များကိုသာ ရွေးချယ်၍ဝတ်ဆင်လာကြပါသည်။ ချည်ထည်များကို ဦးစားပေး ဝတ်ဆင် လာကြသဖြင့် အဓိကကုန်ကြမ်းဖြစ်သော ဝါသီးနှံကိုလည်း တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလာကြရာ ပြည်ခရိုင်အနေဖြင့် (၂၀၂၃-၂၀၂၄)ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ဝါစိုက်ဧကမှာ ၁၂၈၉၃ ဧကရှိလာပါသည်။ ယခုအချိန်တွင် ဝါသီးနှံများ ထွက်ပေါ်လာပြီး ထွက်ရှိလာသောဝါသီးနှံများကို ဝါကြိတ်စက်ရုံများ မှဝယ်ယူကြသလို ရွာပွဲစား များမှလည်း ဝယ်ယူပြီး အောင်လံနှင့် မန္တလေးမြို့သို့ တင်ပို့ရောင်း ချကြပါသည်။ မန္တလေးမြို့တွင် ဝါသီးနှံမှ အဆင့်မြှင့်တင်၍ ချည်အဖြစ်ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ပြီး ပြန်လည်ဖြန့်ဖြူးရောင်းချကြပါသည်။ ပြည်ခရိုင်အနေဖြင့် ချည်ထည်လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ခြင်းကို ရွှေတောင်မြို့နယ်တစ်ခုသာ လုပ်ကိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။ ရွှေတောင်မြို့တွင် ယက္ကန်းစင်ပေါင်း များစွာရှိပြီး ခေတ်မီတိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ လက်ယက္ကန်းများနည်းလာပြီး စက်ယက္ကန်းများဖြင့် ယက်လုပ်ကြပါသည်။ ရွှေတောင်မြို့သည် စည်းလုံချည်လုပ်ငန်းဖြင့် နာမည်ကြီးပြီး ရွှေတောင်စည်း ဟူ၍လည်း လူသိများကြပါသည်။ ရွှေတောင်မြို့ရှိ စည်းလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများအနေဖြင့် မန္တလေးမြို့မှ ချည်များကိုဝယ်ယူ၍ ယက္ကန်းခတ်ကြပါသည်။ ထိုချည်များတွင် (၂/၈၀)ချည်နှင့် (၂/၁၀၀)ချည်ဟူ၍ရှိပြီး (၂/၈၀)စည်းမှာ ချည်ရိုးရိုးဖြစ်၍ (၂/၁၀၀)ချည်မှာ ချည်ပြောင် အမျိုးအစား ဖြစ်ပါသည်။ ချည်ထည်ခြင်းတူသော်လည်း (၂/၁၀၀)ချည်မှာ ပွဲတိုးသောအမျိုးအစားဖြစ်၍ ဈေးလည်းပိုများကြောင်း သိရပါသည်။

          မြန်မာအမျိုးအသီးများအနေဖြင့် ရွှေတောင်စည်းမှာ ဝတ်ဆင်ရတာ ပေါ့ပါးအေးမြပြီး ရာသီဥတု နှင့် လည်းကိုက်ညီ၍ မြန်မာဆန်ဆန်ရင်ဖုံးအင်္ကျီလေးများကိုချုပ်၍ ဝတ်ဆင်ကြလျှင် ပွဲလယ်တင့်သဖြင့် ဝယ်ယူဝတ်ဆင်ကြပါသည်။

          ပထမကုန်ကြမ်းဖြစ်သော ဝါသီးနှံမှ တစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်အဖြစ် လုပ်ကိုင်နိုင်သဖြင့် တန်ဖိုးရှိသောထုတ်ကုန်များရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ဝါသီးနှံဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ၂၈၀၀ကျပ် ရရှိပြီး တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန် ရွှေတောင်စည်းကိုထုတ်လုပ်လျှင် ရိုးရိုးစည်လုံချည်ဝမ်းဆက်တစ်စုံလျှင် ၂၂၀၀၀ ကျပ်၊ ပွဲတက် (၂/၁၀၀)စည်း ဝမ်းဆက်တစ်စုံလျှင် ၂၉၀၀၀ကျပ်အထိ ဈေးကောင်းရသဖြင့် ဝါဂွမ်းမှ တစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်၍ ရောင်းချနိုင်လျှင် အကျိုးအမြတ် များပိုမိုရရှိနိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့်လည်း MSMEs လုပ်ငန်းများဖြစ်သော အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များကို အားပေးကူညီလျှက်ရှိရာ လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့်လည်း တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များ ပိုမိုထုတ်တက်ထုတ်လုပ်လာမည်ဆိုပါက မိမိတို့အနေဖြင့်လည်း အကျိုးရှိနိုင် သလို နိုင်ငံတော်အနေဖြင့်လည်း MSMEs လုပ်ငန်းများ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလာပြီး နိုင်ငံခြား ဝင်ငွေများ လည်း ရရှိလာနိုင်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း ဝါမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ဆီသို့ ဆိုသောသတင်းကို ရေးသားလိုက်ရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

          ပြည်ခရိုင်၊ ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်၊ သဖန်းချိုကျေးရွာတွင် ငရုတ်သီးစိမ်း(ကျောက်စိမ်း)သီးများ စိုက်ပျိုးထားသဖြင့် စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုနှင့် ဈေးနှုန်းဈေးကွက်အခြေအနေများအား သိရှိစေရန် ကွင်းဆင်း လေ့လာခဲ့ပါသည်။

          ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်၊ သဖန်းချိုအုပ်စု၊ သဖန်းချိုကျေးရွာတွင် ငရုတ်သီးစိမ်း (ကျောက်စိမ်းသီး) စိုက်ပျိုးထားသော တောင်သူဦးစိုးနိုင်နှင့်တွေ့ဆုံ၍ ကွင်းဆင်းလေ့လာခဲ့ပါသည်။ ငရုတ်သီးစိမ်း စိုက်ပျိုး သည့်ဧကမှာ (၀.၂၅)ဧကကို ဝါခေါင်လမှစ၍နယုန်လအထိ စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး တန်ဆောင်မုန်းလနှင့် နတ်တော်လတွင် ထွက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ စိုက်ပျိုးသော အပင်ရေပေါင်းမှာ (၁၅၀၀)ခန့် စိုက်ပျိုး ထားပြီး ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် (၆၈၅၀၀၀)ကျပ် ကုန်ကျကြောင်း သိရပါသည်။ ငရုတ်သီးစိမ်း စတင်ခူးဆွတ်ချိန်တွင် ပိဿာချိန်(၅၀)ခန့် ခူးဆွတ်နိုင်ပြီး (၁၅)ရက်ခြားတစ်ခါ ခူးဆွတ်ရပါသည်။ ငရုတ်သီးထွက်ရှိမှုမှာ (၈၀၀)ပိဿာခန့် ထွက်ရှိသဖြင့် ငရုတ်သီးစိမ်းထွက်ရှိချိန်တွင် ဝင်ငွေပေါင်းမှာ (၀.၂၅) ဧကတွင် (၁၂၀၀၀၀၀)ခန့် ရရှိပြီး အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၅၁၅၀၀၀)ကျော် ရရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ထွက်ရှိ သောငရုတ်သီးစိမ်းများကို နယ်မြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချပြီး တစ်ပိဿာကျပ် (၁၅၀၀)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချကြောင်း သိရပါသည်။ ကုန်စိမ်းသမားအချို့မှာ စိုက်ခင်းအထိဆင်း၍ ဝယ်ယူ ကြောင်း သိရပါသည်။

          ငရုတ်သီးစိမ်းစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့်လည်း မိသားစုတစ်နိုင်တစ်ပိုင်ဝင်ငွေလည်းရပြီး အကျိုး အမြတ် လည်း ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

              တောင်ငူခရိုင် ဖြူးမြို့ မြို့မဈေးကြီးတွင် မြေပဲဆံ(အဖြူ/အနီ)မှာ ယခင်လက တစ်ပိဿာ လျှင် ၉၅၀၀ ကျပ်ရှိရာမှ ယခုအပတ်တွင် ၁၀၀၀၀ ကျပ်ရှိသဖြင့် ဈေးနှုန်း ၅၀၀ ကျပ်တက်ပါသည်။ ကုလားပဲလုံးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ၆၅၀၀ ကျပ်၊ ကုလားပဲခြမ်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ၇၇၀၀ ကျပ်ဖြင့် ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်နေပါသည်။

              အသင်းပဲမှာ ယခင်လက တစ်ပြည်လျှင် ၇၅၀၀ ကျပ်ရှိရာမှ ယခုအပတ်တွင် တစ်ပြည် လျှင် ၈၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် ဈေးနှုန်း ၅၀၀ ကျပ်၊ ပဲလွန်းဖြူမှာ ယခင်လက တစ်ပြည်လျှင် ၈၀၀၀ ကျပ် ရှိရာမှ ယခုအပတ်တွင် တစ်ပြည်လျှင် ၉၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် တစ်ပြည်လျှင် ၁၀၀၀ ကျပ် ဈေးနှုန်းတက်ပါ သည်။

              ပဲနောက်မှာ တစ်ပြည်လျှင် ၉၀၀၀ ကျပ်မှ ၁၁၀၀၀ ကျပ်အတွင်းဈေးနှုန်းရှိကြောင်း ဖြူးမြို့ စည်ပင်သာယာဈေးအတွင်းရှိ ကိုမောင်မောင် ကုန်စုံဆိုင်မှ သိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)