ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          ကျောက်ဆည်မြို့ပေါ်စျေးများအတွင်းရှိ ရာသီပေါ်သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သည့် မရမ်းသီးများအား အခြားကုန်စိမ်းများနှင့်အတူ တစ်နိုင်တစ်ပိုင်မှာယူရောင်းချပေးရာတွင် စျေးကောင်းရရှိလျှက်ရှိ ကြောင်းသိရှိရပါသည်။ရာသီစာမရမ်းသီများအား တစ်ပိဿာလျှင် လက်ကားစျေးအနေဖြင့် (၂၀၀၀၀-၂၅၀၀၀)ကျပ်၊ လက်လီစျေးအနေဖြင့် တစ်ပိဿာလျှင်(၃၀၀၀၀/-)ကျပ်ဖြင့်ရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်း၊ ကုန်စိမ်းသည်များအနေဖြင့်လည်း ၁၀ကျပ်သား အထုပ်ကလေးများထုပ်၍ တစ်ထုပ်လျှင် (၃၀၀၀- ၃၅၀၀)ကျပ်ဖြင့် အရောင်းသွက်ကြောင်း ၊ မရမ်းသီးအမှည့်များကို သကြားရေစိမ်၍ စားကြသလို မရမ်းသီးစိမ်းကို ဟင်းလျာအမျိုးမျိုးပြုလုပ်ပြီးစားသုံးကြပါသည် ။ မရမ်းသီးငပိထောင်း၊မရမ်းသီးစိမ်း ငပိချက်အစရှိသဖြင့် အရသာထူးကဲအောင် စားသုံးလေ့ရှိကြပါသည် ။ စျေးကျသည့်အချိန်တွင် မရမ်းသီးအရင့်အမှည့်များအား ဝယ်ယူ၍ခွဲခြမ်းပြီး နေလှမ်းအခြောက်ပြုလုပ်၍ မရမ်းသီးခြောက်များ အားငါး၊ဝက်သားတို့ဖြင့် တွဲဘက်ချက်စားလေ့ရှိပါသည်။မရမ်းသီးသုပ်မှာလည်း ကြားရယုံနဲ့သွာရည် ယိုနိုင်တဲ့အစားအသောက်တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ အချဉ်ဓာတ်ကဲတဲ့ မရမ်းသီးစားသုံးခြင်းဖြင့် အသား အရေလှပစေခြင်း၊အဆီကျခြင်း၊ကင်ဆာဖြစ်ခြင်းမှကာကွယ်ပေးခြင်း၊မရမ်းသီးများအား အထက်ဖော် ပြပါတွဲဘက်စားသောက်သော အသား၊ငါးများနှင့် တွဲဘက်စားသုံးပါက အသားဓာတ်များပါတိုးပွားနိုင် ကြောင်း၊ကျန်းမာရေးစာစောင်များမှ ဖတ်ရှုသိရှိရပါသည်။အညာဒေသတွင် မရမ်းသီးထောင်းနှင့်ပဲကြီး နှပ်ဖြင့်တွဲဘက်စားသုံးကြပါသည်။ရာသီးစာလည်းဖြစ် ခံတွင်းကိုမြိန်စေသော မရမ်းသီး သီးနှံကို ဝယ်ယူစားသုံးသင့်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

          မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ကျောက်ဆည်ခရိုင်သည် သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းပြီး စားဖိုဆောင် သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သော ငရုတ်သီးနှံကိုလည်းစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ခရိုင်အတွင်း ငရုတ်(ဆောင်း)စိုက်ဧက (၅၀၇၄)ဧက ၊ရိတ်ဧက(၆၂၁)ဧက ရိတ်သိမ်းပြီးဖြစ်ကြောင်း ခရိုင်ကြေးတိုင်နှင့်မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရသိရှိရပါသည်။စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် မျိုး၊သွင်းအားစု၊လုပ်သားခ အပါအဝင် (၁၅)သိန်း ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ငရုတ်ကို ပျိုးထောင်၍ ဘောင်စိုက်စနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လကုန်ပိုင်းတွင်စိုက်ပျိုးခဲ့သော ဆောင်းငရုတ်များမှာ ယခု ဖေဖော်ဝါရီလ ၊ ဒုတိယအပတ်မှ စတင်၍ထွက်ရှိခဲ့ကြောင်း၊အထွက်တင်းအနေဖြင့်အစိုတင်း(၂၀၀-၃၀၀)ခန့်ထွက်ရှိကြောင်း၊အများဆုံး စိုက်ပျိုးသောမျိုးများမှာ သာမို ၊ ဒီမွန် နှင့် ၆၉၂ မျိုးများကိုစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ရာသီမရွေးစိုက်ပျိုးနိုင် သောငရုတ်သီးနှံကို တောင်သူများမှာ တစ်နှစ်ပတ်လုံးစိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။မြေဆီ၊မြေသြဇာ ကျွေးသည့်အပေါ်မူတည်၍ အပင်သက်တမ်းကြာနိုင်ပြီး အသီးအပွင့်များဝေဆာကာ အထွက်နှုန်း ပိုကောင်းကြောင်း၊ (၁)ဧက အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် အစိုတင်း(၂၀၀-၃၀၀)ကျော်ထွက်ရှိပြီး အခြောက် တင်း(၈၀)ခန့် ပိဿာအနေဖြင့် အစိုပိဿာ(၁၀၀၀)၊ အခြောက်ပိဿာ(၄၀၀-၅၀၀)ထွက်ရှိကြောင်း၊ ငရုတ်သီးစျေးနှုန်းအနေဖြင့် ငရုတ်အခြောက်တစ်တင်းလျှင်(၃၀၀၀၀/-)ကျပ်၊အစိုတစ်ပိဿာလျှင် (၄၈၀၀/-)ကျပ်၊ငရုတ်အညှာခြွေတစ်ပိဿာလျှင်(၁၃၀၀၀/-)ကျပ်၊အညှာပါတစ်ပိသာလျှင်(၁၁၀၀၀/-) ကျပ် ၊ ငရုတ်သီးအမှုန့် တစ်ပိဿာလျှင်(၁၈၀၀၀/-)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းဝယ်လျှက်ရှိကြောင်း၊ ငရုတ်သီး စျေးကွက်အနေဖြင့် တောင်သူများမှ ပွဲရုံများသို့ တိုက်ရိုက်ရောင်းချမှုများရှိသလို ပွဲစားများမှလည်း အခင်းထဲအရောက် လာရောက်ဝယ်ယူလျှက်ရှိပြီး ပွဲရုံများမှတဆင့် မန္တလေး ၊ ရန်ကုန်မြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်း၊ငရုတ်သီးစိုက်ပျိုးမှု(၁)ဧက အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် မှုစရိတ်များနှုတ်ပြီးပါက သိန်း(၃၀)ကျပ်ခန့်မြတ်ကြောင်း၊ငရုတ်သီးနှံစိုက်ပျိုးသော တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

          ကျောက်ဆည်ခရိုင်၊စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်သည် စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြေူရေးကိုအဓိကထားလုပ်ကိုင် ကြသော်လည်း ကျေးလက်နေတောင်သူများသည် ရာသီအလိုက် သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးသည့်အပြင် နှစ်ရှည်သီးနှံဖြစ်သော သရက်သီးနှံကိုလည်း ယာမြေ နှင့် ဥယျာဉ်ခြံမြေများတွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုး လျှက်ရှိပါသည်။သရက်စိုက်ပျိုးရာတွင် ဒေသနှင့်ကိုက်ညီပြီး အရည်အသွေးကောင်းမွန်သောမျိုးများ ကိုသာရွေးချယ်စိုက်ပျိုးလျှက်ရှိပြီး တောင်သူအများစုသည် စိန်တလုံးသရက်၊ရွှေဟင်္သာနှင့်ပတ္တမြား ငမောက်သရက်မျိုးများကို အဓိကထား ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အများဆုံးစိုက်ပျိုးလာကြပြီး သရက် စိုက်ပျိုးရာတွင် ရှေးယခင်က အစေ့ပျိုးပင်များကိုသာစိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ယခုအချိန်တွင် သရက်စိုက် တောင်သူများသည် ခေတ်သစ်နည်းစနစ်ဖြင့် ကိုင်းကူးပျိုးပင်များကိုသာ အများဆုံးစိုက်ပျိုးလာကြ ကြောင်း၊ကိုင်းကူးပျိုးပင်စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် အသီးသီးမြန်ခြင်း၊သရကသီးများအလုံးလှ၍ စျေးကောင်းရရှိ ခြင်း အသေအပျောက်နည်းပါးပြီး ကုန်ကျစရိတ်သက်သာသောကြောင့် ၄င်းကိုင်းကူးပျိုးပင်များကို အဓိကထားစိုက်ပျိုးကြကြောင်းသိရှိရသည်။(၁)ဧက ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် သရက်စတင်စိုက်ပျိုး သည့်အချိန်တွင် ကုန်ကျစရိတ်များပြီး စိုက်ပျိုးပြီး အပင်သက်တမ်း(၃)နှစ်သားအရွယ်တွင် သရက်များ စတင်ဖူးပွင့်သောကြောင့်နှစ်စဉ်သရက်ရာသီအချိန်တွင် ဆေးဖြန်းခြင်း၊ကိုင်းဖြတ်ခြင်း၊မြေသြဇာကျွေး  ခြင်းနှင့်အိတ်စွပ်ခ၊အသီးခူးဆွတ်ခ၊စုစုပေါင်း(၁၀)သိန်းကျပ် ဝန်းကျင်ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခုအချိန်တွင် ရာသီချိန်သရက်များ လှိုင်လှိုင်ဖူးပွင့်လျှက်ရှိပြီး ရာသီဥတုကောာင်းမွန်ပါက အထွက်နှုန်းကောင်းမွန်၍ သရက်သီးများထွက်ပေါ်ချိန်တွင် စျေးနှုန်းကောင်းနိုင်ပြီး အကျိုးအမြတ်များလည်း ပိုမိုရရှိမည်ဖြစ် ကြောင်း၊သရက်သီးနှံသည် တွက်ချေကိုက်သီးနှံဖြစ်သောကြောင့် ပိုမိုတွင်တွင်ကျယ်ကျယ် စိုက်ပျိုး သင့်ပါကြောင်းကို ရွာ‌ဟောင်းကုန်းကျေးရွာမှ သရက်စိုက်တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိ ရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

ဈေးကွက်ဝယ်လိုအားရှိပြီး လူတိုင်းအမြဲစားသုံးသော ချဉ်ပေါင်ရွက်သီးနှံကိုလည်း တောင်သူ ဦးကြီးများမှမိသားစုဝင်ငွေတိုးရန်အတွက် တနိုင်တပိုင် စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးထားကြပါသည် ။ ချဉ်ပေါင် သီးနှံကို မျိုးစေ့ထုပ်ဝယ်၍  ဘောင်စိုက်စနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ ကုန်ကျစရိတ်သက်သာပြီး ဝင်ငွေတိုးသော ချဉ်ပေါင်ပင်များကို စိုက်ပျိုးရာတွင် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာပြီး အချိန်တိုအတွင်း ဝင်ငွေအလွယ်တကူရရှိသောကြောင့်ချဉ်ပေါင်ပင်များကိုအလေ့ထားစိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။ချဉ်ပေါင်

(၁)ဧကစိုက်ပျိုးလျှင် ချဉ်ပေါင်မျိုးအနေဖြင့် (၈)ပြည်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း ၊ မျိုးစျေးနှုန်းအနေဖြင့် (၁)ပြည်လျှင်(၈၀၀၀/-)ကျပ်ဝယ်ယူရကြောင်း၊ (၁)ဧက ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင်စုစုပေါင်း(၃၁၀၀၀၀/-)ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊တစ်လသားအရွယ်တွင် စတင် ရိတ်သိမ်းခူးဆွတ်ရောင်းချရကြောင်း၊ချဉ်ပေါင်စျေးနှုန်းအနေဖြင့် ချဉ်ပေါင်ပင် ၅ပင်စည်း တစ်စီးလျှင် ဖောက်သည်စျေးအနေဖြင့်(၈၀/-)ကျပ်ဖြင့်ပေးသွင်းရပြီး လက်လီစျေးအနေဖြင့်(၁၅၀/-)ကျပ်စျေးနှုန်း ဖြင့်ရောင်းချရကြောင်း၊(၁)ဧက အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ချဉ်ပေါင်ပင်အစည်းပေါင်း(၆၅၀၀၀)စီးထွက်ရှိ ကြောင်း၊ချဉ်ပေါင်(၁)ဧက အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၄၈၉၀၀၀/-)ကျပ်ခန့် အမြတ်ရရှိပြီး နေ့စဉ်ဝင်ငွေ ရရှိနေသော ချဉ်ပေါင်ပင်များကို ပိုမိုစိုက်ပျိုးလာကြောင်း၊ ချဉ်ပေါင်စိုက်ပျိုးသော ရန်ပုံနှစ်ကျေးရွာမှ တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

          မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်းရှိ တောင်သူများသည် စပါးကိုအဓိကထား စိုက်ပျိုးကြပြီး တောင်သူများသည် ဆေးဖက်ဝင်အပင်တစ်မျိုးဖြစ်သည့် ဒန့်သလွန်ပင်များကို မိသားစု အပိုဝင်ငွေရရှိရေးအတွက် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးကြပါသည် ။ ဒန့်သလွန်ပင်သည် ရာသီဥတုမရွေး စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး မည်သည့်မြေအမျိုးအစားမဆို ရှင်သန်ဖြစ်ထွန်းကြီးထွားနိုင်ပါသည် ။ ဒန့်သလွန်ပင် သည်ရေမဝပ်သောမြေများတွင် စိုက်ပျိုးပါကပို၍အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းနိုင်ပါသည်။ဒန့်သလွန်အစေ့ကို မြေကြီးတွင် တိုက်ရိုက်ချစိုက်ပျိုး၍သော်လည်းကောင်း ၊ ကိုင်းဖြတ်စိုက်ပျိုးနည်းဖြင့်လည်းကောင်း စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ကိုင်းဖြတ်စိုက်ပျိုးသော ဒန့်သလွန်ပင်သည် (၂)နှစ်သားအရွယ်တွင် စတင်သီးပွင့် ပါသည်။(၃-၄)နှစ်သားအရွယ်တွင် အသီးများ အများဆုံးသီးပါသည်။အစေ့ချစိုက်ပါက(၆)လနှင့်အသီး သီးသောဒန်သလွန်မျိုးများကိုသာစိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ၊မတ်လ နှင့် ဧပြီလများတွင် ဒန့်သလွန်သီးများဖြိုင်ဖြိုင်သီးသောလများဖြစ်ပါသည်။အပင်တစ်ပင်တွင် (၁)နှစ်ပတ်လုံး အသီးတောင့် (၆၀၀)အထိသီးကြောင်းသိရှိရပါသည်။စျေးကွက်အတွင်းတွင် ဒန့်သလွန်သီး လက်လီစျေး(၁၀)တောင့် တစ်စီးလျှင်(၅၀၀-၈၀၀)ကျပ်ဖြင့်ရောင်းချလျှက်ရှိပြီး စိုက်ပျိုးမှုများသော ဒန့်သလွန်ခြံများတွင် ဖောက်သည်စျေးအနေဖြင့် လက်ကားစျေး ဒန့်သလွန်သီးအတောင့်(၁၀၀)လျှင် (၂၅၀၀/-)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချပေးကြောင်း၊ဒန့်သလွန်ပင်သည် ဆေးဖက်ဝင်အပင်ဖြစ်ပြီး အရွက်ကိုဟင်းချိုရည်ချက်ပြီး စားသုံး၍ရသလို အပွင့်ကိုရေနွေးဖြင့်ဖျောပြီး သုပ်စား၍လည်းရကြောင်းသိရှိရပါသည်။ဒန့်သလွန်သီး ကိုအချဉ်ရည်ဟင်းချက်၍လည်းကောင်း၊ ပဲကုလားဟင်းချက်ရာတွင် ဒန့်သလွန်သီးမှာမပါမဖြစ်သော အသီးဖြစ်ပါသည်။ဒန့်သလွန်အစေ့မှာလည်း သွေးတိုးရောဂါရှိသူများအနေဖြင့် အရေးပေါ်သွေးကျဆေး မရှိပါက ဒန့်သလွန်အစေ့ကိုဝါးစားပါက ရောဂါမတိုးအောင်ကာကွယ်၍ရပါသည်။ဒန့်သလွန်စိုက်ပျိုး ခြင်းဖြင့် စီးပွားဖြစ်ဝင်ငွေတိုးသည့်အပြင် ကျန်းမျာရေးအတွက် ဆေးဖက်ဝင်သော သီးနှံဖြစ်သည့် ဒန်သလွန်ပင်များကို အိမ်တိုင်းစိုက်ပျိုးသင့်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)