ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

    ယခုမိုးရာသီးတွင် မွန်ပြည်နယ်၌ သပြုသီးများ လှိုင်လှိုင်ထွက်ပေါ်နေပြီဖြစ်သည်။ သပြုသီးမှာ လုံးဝန်းသောပုံသဏ္ဍာန်ရှိပြီး အခွံအဖတ်အထပ်ထပ်အုပ်ထားသော အသီးတစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်လို (Elephant Apple) ဟုလည်းခေါ်ကြသည်။ သပြုသီးပင်မှာ အလေ့ကျပေါက်သည့်အပင်ကြီးမျိုးများဖြစ်သည်။ သပြုသီးကို မွန်၊ ရခိုင်နှင့် ဧရာဝတီဒေသတို့တွင် အများဆုံးစားသုံးကြသည်။ သပြုသီးမှာ ရာသီပေါ်သီးနှံဖြစ်ပြီး မိုးဦးကျ စတည်းက တွေ့ရှိနေရပြီဖြစ်သည်။

     သပြုသီးမှာ မွန်ပြည်နယ် ကျိုက်မရောမြို့၊ ချောင်းဆုံမြို့၊ ပေါင်မြို့နယ်များတွင် အဓိကထွက်ရှိပြီး အဆိုပါဒေသများမှ မွန်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့ပေါ်ဈေးများသို့ လာရောက်ရောင်းချကြကြောင်း၊ သပြုသီးဈေးနှုန်းမှာ အလုံးကြီး(အရင့်) တစ်လုံးလျှင် လက္ကားဈေး (၂၀၀) ကျပ်၊ လက်လီဈေး (၃၀၀) ကျပ်ရှိပြီး အလုံးသေး(အနု) တစ်လုံးလျှင် လက္ကားဈေး (၄၀၀)၊ လက်လီဈေး (၆၀၀) ကျပ်ရှိကြောင်း အလုံးသေး(အနု)ကို ပိုမိုကြိုက်နှစ်သက်ကြကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မွန်)

      ဝါးတန်းဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင်သို့ (၃၁-၇-၂၀၂၄) ရက်နေ့မှ (၅-၈-၂၀၂၄) ရက်နေ့အထိ ဆန်ဝင်ရောက်မှုစာရင်းများမှာ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဖျာပုံ၊ မြောင်းမြ၊ ဘိုကလေး၊ လပွတ္တာ၊ မော်ကျွန်း၊ ကျိုက်လတ်၊ ဟင်္သာတ၊ ဓနုဖြူ၊ ပန်းတနော်၊ ညောင်တုန်း၊ အဖျောက်၊ အသုတ်မြို့နယ်များမှ ပေါ်ဆန်းမွှေး (၁၃၆၃၅) အိတ်၊ ပေါ်ကျွဲ (၇၉၀၉) အိတ်၊ ဧည့်မထ (၁၂၂၂၄၈) အိတ်၊ ဆန်ကွဲ (၂၃၁၀၂) အိတ်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ပဲခူးတိုင်း (အရှေ့) ကျောက်တံခါး၊ ညောင်လေးပင်၊ ဖြူးမြို့နယ်များမှ ဧည့်မထ (၁၁၆၀၃) အိတ်နှင့် ပဲခူးတိုင်း (အနောက်) မြို့နယ်များဖြစ်သော သာယာဝတီ၊ သုံးဆယ်၊ လက်ပံတန်း၊ ကြို့ပင်ကောက်မြို့နယ်များမှ ဧည့်မထ (၃၆၇၁၀) အိတ်၊ ငစိန် (၂၁၂၅) အိတ်နှင့် ရန်ကုန်တိုင်း ပြင်ပမြို့နယ်များဖြစ်သော ကော့မှူး၊ လက်ခုတ်ကုန်း၊ ပျော်ဘွယ်၊ တိုက်ကြီး၊ ခရမ်း၊ သုံးခွ၊ ဥက္ကံမြို့နယ်များမှ ဧည့်မထ (၃၀၂၆၀) အိတ်တို့ဝင်ရောက်မှုရှိကြောင်း ဝါးတန်းဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင်၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

      ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ သာယာဝတီခရိုင်အတွင်းရှိ မြို့နယ်များသည် ပဲခူးရိုးမတောင်ခြေများအနီးရှိ ဝါးရုံတောများမှ မျှစ်များရရှိပါသည်။ မျှစ်များလှိုင်လှိုင်ထွက်ရှိသော မိုးဦးကျကာခါစ၊ ဇွန်လ၊ ဇူလိုင်လများသည် မျှစ်အပေါဆုံးထွက်ရှိသောလများဖြစ်ပါသည်။တောင်ပေါ်တောများမှ အများဆုံးစားသုံးသော မျှစ်အမျိုးအစားများမှာ သိုက်မျှစ်၊ ကြသောင်းမျှစ်၊ မျှင်မျှစ်၊ ဝါးဖြူမျှစ်တို့ဖြစ်ကြပါသည်။ ကျေးလက်တောရွာများတွင် စိုက်ပျိုးထားသောဝါးပိုးဝါးမျှစ်များကို  မျှစ်ချဉ်ထည့်၍ ရောင်းချလေ့ရှိကြသည်။

   သိုက်မျှစ်များသည် အဦးဆုံးပေါ်သောမျှစ်ဖြစ်ပြီး ပေါ်စအချိန်တွင် ဈေးကွက်၌ ဈေးကောင်းရရှိပါသည်။ မျှစ်များကို ကြော်စား၍သေ်လည်းကောင်း၊ အိုးကြီးများတွင်ထည့်၍လည်းကောင်း၊ ကော်ပုံးကြီးထဲများတွင် ဆားထည့်၍ တစ်နှစ်ပတ်လုံးစားသုံးရန် ဝယ်ယူထည့်ထားလေ့ရှိပါသည်။ ကြသောင်းမျှစ်များကိုမူ အချိုချက်စား၍သေ်လည်းကောင်း၊ ကြော်စား၍သေ်လည်းကောင်း စားသုံးလေ့ရှိကြပါသည်။ သိုက်မျှစ်နှင့် ဝါးဖြူမျှစ်များကို  ငါးပိရည်တို့စရာအဖြစ် စားသုံးလေ့ရှိကြပါသည်။ သိုက်မျှစ်များပေါ်စအချိန်တွင် တစ်ဆယ်ကျပ်သားလျှင် ၅၀၀ကျပ်ဈေးဖြင့်ဝယ်ယူရပြီး တစ်ပိဿာလျှင် (၄၀၀၀)ကျပ်၊ လှိုင်လှိုင်ပေါ်ချိန်နှင့် သြဂုတ်လ၊ ဒုတိယအပတ်ထိ တစ်ပိဿာလျှင် ၂၀၀၀ကျပ်ဈေးဖြင့် ဝယ်ယူစားသုံးနေကြပါသည်။ ကြသောင်းမျှစ်နှင့် မျှင်မျှစ်တို့ပေါ်စအချိန်၌ တစ်ပိဿာလျှင် ၄၀၀၀ကျပ်၊ လှိုင်လှိုင်ပေါ်ချိန်တွင် ၁၆၀၀ကျပ်မှ ၂၀၀၀ကျပ်၊ ဝါးဖြူမျှစ်တစ်ပိဿာလျှင် ပေါ်စအချိန်တွင် ၄၀၀၀ကျပ်၊ လှိုင်လှိုင်ပေါ်ချိန်နှင့် ဝါးပိုးမျှစ်ချဉ်တစ်ဆယ်ကျပ်သားလျှင် ၄၀၀ကျပ်-၅၀၀ကျပ်ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ မျှင်မျှစ်(ခေါ်) မျှစ်နီများကို ဒေသတွင်းစားသုံးနိုင်ရုံသာမက ရန်ကုန်မြို့ကြီးများသို့လည်း တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရသည်။ ရာသီစာမျှစ်များကို နှစ်ခြိုက်စွာဝယ်ယူစားသုံးလျက်ရှိကြကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

    ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ဒုတိယပတ်တွင်  ကရင်ပြည်နယ်၊ ဘားအံမြို့ ဈေးကွက်အတွင်  နွေရာသီပေါ်ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဖြစ်သည့် ကင်ပွန်းချဉ်ရွက်များလှိုင်လှိုင်ပေါ်ပြီး ဈေးနှုန်းကောင်း လျှက် ရှိကြောင်းသိရသည်။ ကင်ပွန်းချဉ်ရွက်ကို ဘားအံမြို့အနီးတဝိုက်ကျေးရွာများတွင် တစ်နိုင် တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးကြသည့်အပြင် စီးပွားဖြစ်လည်း စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ကင်ပွန်းချဉ်ရွက်ကို (ပတက်စာ) နဲ့ချည်ရည်ဟင်းချိုကျဲကျဲ အရည်သောက်ပဲချက်ချက်၊ ငါးလေးနဲ့ပဲချက်ချက်၊ ပုစွန်စိတ်ကလေးနဲ့ ပဲကြော်စားစား ထမင်းမိန်ကာစားလို့ကောင်းရုံတာမက ကျန်းမာရေးကိုလည်း အထောက်အကူပြု ပေးနိုင်ပါသည်။ ကင်ပွန်းချဉ်ရွက်ကို အစည်းလိုက်ရောင်းချကြရာ ကင်ပွန်ချဉ်ရွက် အစည်းသေး  တစ်စည်း(၅၀၀)ကျပ်၊ နှင့် အစည်းကြီးတစ်စည်း (၁၅၀၀) ကျပ် တို့ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိ ပြီး ယခင်အပတ် ဈေးနှုန်းများနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် ဈေးနှုန်း ပြောင်းလဲမှုမရှိပဲ ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ် နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ကရင်)

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပခုက္ကူကြက်သွန်နီကုန်စည်ဒိုင်သို့ ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးရာဒေသများဖြစ်သော ရေစကြို၊ ပေါက်၊ ကမ္မ၊ ရေပြာနယ်များမှ ဆောင်စိုက်ပင်စိုက်ကြက်သွန်နီများ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိနေပါသည်။ ပခုက္ကူမြို့နယ်ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးရာဒေသများသာမက အခြားမြို့နယ်များမှလည်း ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း ကြက်သွန်နီကုန်သည်များထံမှ သိရှိရပါသည်။  ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ(ပထမပတ်)အတွင်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ကြက်သွန်နီလက်ကားဈေးနှုန်းများမှာယောစ ထိပ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၇၇၅)၊ အလတ်စ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် (၁၄၅၀)၊ အနိမ့်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၂၀၀)ဖြစ်ပြီး၊ ပုလဲစထိပ်စ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၈၀၀)၊ အလတ်စ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၆၀၀)၊ အနိမ့်တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၃၀၀)ဖြစ်ပြီး နေ့စဉ် အရောင်း အဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း ကုန်စည်ဒိုင်မှ သိရှိရပါသည်။

    မြို့မစည်ပင်ဈေး၊အမှတ်(၂)ဈေး နှင့် ပျံကျဈေးတို့တွင် ရောင်းချနေသော ကြက်သွန်နီ လက်ကားဈေးမှာ ထိပ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၅၀၀)၊ အလတ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၃၀၀)၊ အနိမ့်တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၀၀၀)ဈေးတို့ဖြင့်ရောင်းချနေကြောင်း မြို့မဈေးသည်များထံမှ သိရှိရပါသည်။ ကုန်စည်ဒိုင်တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သောနေ့စဉ်ကုန်ချိန်မှာ တစ်နေ့လျှင်ကုန်ချိန်(၂၀၀၀၀မှ ၅၀၀၀၀) ထိ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ပြီး တင်ပို့မှုအနေဖြင့် မြန်မာပြည်အောက်ပိုင်းရန်ကုန်နှင့် မော်လမြိုင်မြို့များသို့ တင်ပို့နေကြောင်း ကုန်သည်များထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မ‌ကွေး)