ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

       ပြည်ခရိုင်အတွင်းရှိ ပြည်မြို့တွင် ငါးမွေးမြူရေးကန် (၉၉)ကန်၊ ပန်းတောင်းမြို့တွင် (၆၇)ကန်၊ ရွှေတောင်မြို့တွင် (၂၅)ကန်၊ သဲကုန်းမြို့တွင် (၈၇၈)ကန်၊ ပေါင်းတည်မြို့တွင် (၃)ကန်၊ ပေါက်ခေါင်းမြို့တွင် (၁၁)ကန်၊ စုစုပေါင်း ငါးကန် ၁၀၈၃ကန်ရှိပါသည်။ ထိုကန်များတွင် ငါးမျိုးစုံမွေးမြူ၍ ငါးဈေးကွက်အတွင်းသို့ လက်လီလက်ကားဖြန့်ဖြူးရောင်းချလျှက်ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် ရေချိုငါးများကို ခရိုင်အတွင်းရှိ မြစ်ချောင်းများ၊ အင်းအိုင်များမှ ဖော်ထုတ်ပြီး ငါးဒိုင်အသီးသီးသို့ ပို့ဆောင်ရောင်းချကာ ထိုမှတစ်ဆင့် လက်လီဈေးကွက်သို့ ပြန်လည်ဖြန့်ဖြူး ရောင်းချလျှက်ရှိ ပါသည်။

    ပြည်မြို့ဈေးကွက်တွင် လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသော ငါးဈေးနှုန်းများမှာ မြစ်ငါးသလောက် (၁)ပိဿာလျှင် ၂၅၀၀၀ကျပ်၊ မြစ်ငါးကြင်းဖြူ (၁)ပိဿာလျှင် ၁၃၀၀၀ကျပ်၊ လယ်ငါးခူ (၁)ပိဿာ လျှင် ၁၃၅၀၀ကျပ်၊ ငါးကြင်းခေါင်းပွ (၁)ပိဿာလျှင် ၆၀၀၀ကျပ်၊ မွေးမြူရေးငါးခူ(၁)ပိဿာလျှင် ၁၀၀၀၀ကျပ်၊ မြစ်ငါးကျည်း (၁)ပိဿာလျှင် ၁၂၀၀၀ကျပ်၊ တီလားဗီးယား (၁)ပိဿာလျှင် ၃၅၀၀ကျပ်တို့ဖြင့် ဈေးနှုန်းအသီးသီးဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ယခင်အပတ် ဈေးနှုန်းများဖြင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်လျှက်ရှိကြောင်းနှင့် ငါးများကို ပြည်မြို့ရှိ စည်ပင်သာယာဈေးကြီး၊ ကိုးသောင်းဈေး၊ ခေတ္တရာမြို့သစ်ဈေး၊ အောင်မင်္ဂလာဈေး၊ ကသည်းဈေးနှင့် ရွှေတံခါးဈေးတို့ရှိ  ငါးလက်လီအရောင်းဆိုင်များမှ စားသုံးသူများထံသို့ ပြန်လည်ရောင်းချလျက်ရှိရာ ငါးကြင်းဖြူကို ဝယ်ယူစားသုံးမှုများကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

         စားဖိုဆောင်သီးနှံများအနက် အာလူးသည်လည်း လူတို့နေ့စဉ်စားသုံးနေသော ဟင်းလျာတွင် ပါဝင်လျက်ရှိပါသည်။ အာလူးကို ရှမ်းပြည်နယ်(တောင်ပိုင်း)ရှိ ဟဲဟိုးနှင့်နောင်တရားမြို့များတွင် အများအပြား စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြသည်။ အာလူးကို မိုးရာသီနှင့် ဆောင်းရာသီတွင် စိုက်ပျိုးကြသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်(တောင်ပိုင်း)၏ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ခုနှစ်စိုက်ဧကမှာ (၃၉၇၃၃) ဧကရှိပြီး ထွက်ရှိမှုမှာ (၁၄၇၆၃၃၀၀၀) ပိဿာဖြစ်ပါသည်၊ ထို့ကြောင့်အာလူးသည် ရှမ်းပြည်နယ်(တောင်ပိုင်း)တွင် စားသုံးပိုလျှံသီးနှံတစ်ခုဖြစ်သည်၊ တစ်နှစ်လျှင် ပိဿာချိန် (၁၁၆၂၅၂၂၅၃)ခန့် ပိုလျှံသည့် သီးနှံဖြစ်ပါသည်။ ယခုနှစ်တွင် အာလူးဈေးအနည်းငယ်ကောင်းမွန်ပြီး ယခင်နှစ်က S1 လက်ကားဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ၁၅၀၀ ကျပ်ဖြစ်ပြီး၊ ယခုနှစ်တွင် ၁၈၀၀ ကျပ်၊ လက်လီဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ၂၀၀၀ ကျပ်မှ ယခုအခါ ၂၃၀၀ ကျပ်အထိဈေးကောင်းရရှိပြီး၊ S2 လက်ကားဈေးမှာ ယခင်နှစ် ကာလတူပေါက်ဈေးအရ တစ်ပိဿာလျှင် ၁၈၀၀ ကျပ်ဖြစ်ပြီး၊ ယခုနှစ်တွင် တစ်ပိဿာ ၂၁၀၀ ကျပ်အထိရရှိပြီး၊ လက်လီဈေးအရ ယခင်နှစ်ကာလတူပေါက်ဈေး ၂၅၀၀ ကျပ်ဖြစ်ပြီး၊ ယခုနှစ် တွင် ၂၈၀၀ ကျပ်အထိဈေးကောင်းရရှိပါသည်၊ ရှမ်းတောင်မှထွက်ရှိသော အာလူးများကို တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ နေရာအနှံအပြားသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်၊  ယခုအချိန်တွင် ရှမ်းပြည်နယ် (တောင်ပိုင်း)သို့ ဆင်ဖြူကျွန်းမှ အာလူးများဝင်ရောက်လျက်ရှိသောကြောင့် ဈေးများအနည်းငယ် ကျဆင်းမှုရှိကြောင်း သုံးသပ်တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

DOCA( ရှမ်း)

          မိတ္ထီလာခရိုင်အတွင်းရှိ ကြက်သွန်နီများကို ရန်ကုန်၊ မြဝတီ၊ စစ်တွေ၊ မူဆယ်မြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချနေကြောင်း သိရပါသည်။ ကြက်သွန်နီများကို စစ်တွေမြို့မှတဆင့် ဘင်္ဂလားဒေ့သို့လည်းကောင်း မြဝတီမှ ဗီယက်နမ်သို့လည်းကောင်း တင်ပို့ကြောင်း ကုန်သည်များထံမှ သိရှိရပါသည်။ ကြက်သွန်နီစျေးနှုန်းမှာ ဇန်နဝါရီ တွင် ၁ ပိဿာ (၄၅၀/၅၀၀) ကျပ်ရရှိ၍ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် (၅၀၀/၆၀၀) ကျပ်အထိ စျေးနှုန်းတက်လာကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ မိတ္ထီလာမြို့မှ ကြက်သွန်နီများကို ယခင်အပတ်တွင် (၂၈၇) တန် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ယခုအပါတ်တွင် (၃၈၃) တန် တင်ပို့ရောင်းချနိုင်သည့်အတွက် ကြက်သွန်နီဝယ်လိုအားများနေ‌ကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

           ပြင်ဦးလွင်မြို့သည် တောင်ပေါမြို့လေးတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် အေးမြတဲ့ရာသီဥတုကို ပိုင်ဆိုင်ထားသောမြို့လေးဖြစ်ပြီး လည်ပတ်စရာနေရာမျိုးစုံနှင့် ဒေသထွက်အမှတ်တရပစ္စည်းများစွာရှိ၍ ခရီးသွားဧည့်သည်များအား ဆွဲဆောင်နိုင်သောမြို့လေးဖြစ်ပါသည် ။ အမှတ်တရပစ္စည်းများထဲတွင် ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်ထွက် ဆွယ်တာအနွေးထည် ထုတ်လုပ်ရောင်းချမှုလုပ်ငန်းသည်လည်း တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။၄င်းလုပ်ငန်းမှာ SME လုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ၂၀၁၉ခုနှစ်မှစတင်ပြီး ဆွယ်တာထုတ်လုပ်သူများအသင်းအဖွဲ့ကို စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ယခုအချိန်တွင် ပန်းချယ်ရီဆွယ်တာသမအသင်းဇုံအနေဖြင့် လုပ်ငန်းများလုပ်ကိုင်လျှက်ရှိပါသည်။

          လုပ်ငန်းရှင်ဦးရေ(၆၅)ဦး နှင့် လုပ်သားဦးရေ(၂၃၀)ရှိပြီး ဆွယ်တာစက်အလုံးရေ(၂၀၀)နှင့် လက်ခစားနဝလီအနေဖြင့် ထုတ်လုပ်လည်ပတ်လျှက်ရှိပါသည် ။ မြို့ပေါ်ရှိဆွယ်တာဆိုင်ကြီးများနှင့် မန္တလေးမှဆွယ်တာကုန်သည်များ၏ အပ်ထည်ဆွယ်တာအထည်များကို စိတ်တိုင်းကျယက်လုပ်ပေးရပြီး အပ်ထည်ဆွယ်တာဒီဇိုင်းအပေါ်မူတည်၍ (၁)ထည်လျှင် အနိမ့်ဆုံး(၅၅၀/-)ကျပ်မှ အမြင့်ဆုံး (၁၉၀၀/-)ကျပ်စျေးရရှိပါသည်။ ဆွယ်တာယက်လုပ်ရန်အတွက် ကုန်ကြမ်းချည်များအား ကုန်သည်များမှတရုတ်ပြည်မှဝယ်ယူပြီး ဆွယ်တာထုတ်လုပ်သည့် စက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်များထံသို့ ကြိုတင်အပ်နှံကြရပါသည်။ ဆွယ်တာစက်ပိုင်ရှင်များအနေဖြင့် (၁)ထည်လျှင် ဆွယ်တာယက်လုပ်ခ အနိမ့်ဆုံး (၇၀၀/-)ကျပ်ရပြီး လုပ်သားခ(၃၅၀/-)ကျပ် ရှင်းပေးရ၍ (၁)ထည်လျှင် (၃၅၀/-)ကျပ် ကျန်ပြီး အမြင့်ဆုံးယက်လုပ်ခ(၁၉၀၀/-)ကျပ် ဆွယ်တာထည်ဆိုလျှင် လုပ်သားခ(၁၅၀၀/-)ကျပ် ရှင်းပေးပြီး တစ်ထည်လျှင်(၄၀၀/-)ကျပ် အသားတင်အမြတ်ရရှိပါသည် ။ ဆွယ်တာမှာယူမှုပေါ်မူတည်ပြီး လုပ်သားတစ်ဦးအနေဖြင့် တစ်ရက်လျှင်ကလေးအထည် (၁၅)ထည်ယက်လုပ်နိုင်ပြီး (၁)ထည်လျှင် (၃၅၀/-)ကျပ်နှုန်းဖြင့်(၅၂၅၀/-)ကျပ်ရရှိကြောင်း၊ လူကြီးအထည်ဆိုပါက (၅)ထည် ယက်လုပ်နိုင်ပြီး (၁)ထည်လျှင်(၁၅၀၀/-)ကျပ်နှုန်းဖြင့်(၇၅၀၀/-)ကျပ်ရရှိပါသည်။ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်တွင် တစ်ရက်လျှင် ဆွယ်တာထုတ်လုပ်နိုင်မှုအနေဖြင့် ကလေးထည်(၁၅၀၀)ထည်နှင့် လူကြီးထည်(၆၅၀)ထည် ထုတ်လုပ်နိုင်သောကြောင့်(၁)လလျှင် ကလေးထည်(၄၅၀၀၀)ထည်နှင့် လူကြီးထည်(၁၉၅၀၀)ထည် ထုပ်လုပ်နိုင်မှုအင်အားရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

        ဆွယ်တာကုန်သည်များ၏ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ယခုလက်ရှိ ဆွယ်တာချည် ကုန်ကြမ်း/ ကုန်ချော တစ်ပေါင်လျှင် ငွေကျပ်(၆၃၀၀/-)ရှိပြီး ချည်(၁)ပေါင်လျှင် ကလေးအထည်လေးထည်ဆိုဒ် ယက်လုပ်နိုင်ပြီး ချည်တန်ဖိုးနှင့်လက်ခစုစုပေါင်း(၉၁၀၀/-)ကျပ် ကုန်ကျစရိတ်ရှိကြောင်း၊ပြန်လည်ရောင်းချမှုအနေဖြင့် (၁)ထည်လျှင်(၃၅၀၀/-)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ကလေးအထည်(၄)ထည်အတွက် ငွေကျပ် (၁၄၀၀၀/-)ကျပ်ပြန်လည်ရရှိပြီး ချည်(၁)ပေါင်လျှင်အမြတ်ငွေ(၄၉၀၀/-)ကျပ်ရရှိကြောင်း ဆွယ်တာဆိုင်များ၏ရောင်းဝယ်မှုစျေးကွက်အရ သိရှိရပါသည်။

       လက်ရှိဆွယ်တာစျေးကွက်အနေဖြင့် ပြင်ဦးလွင်မြို့ရှိ ဆိုင်ကြီး(၁၀)ဆိုင်နှင့်ကန်တော်ကြီး၊ ဘီအီးရေတံခွန်၊ပိတ်ချင်းမြောင်လှိုင်ဂူတော်နှင့်တရုတ်ဘုံကျောင်းစသည့် အထင်ကရနေရာများတွင် ရောင်းချနေပြီး မန္တလေးကုန်သည်အများစုအနေဖြင့် (၁၀)ရက်တစ်ခါ လာရောက်၍ ၄င်းတို့အပ်ထည်များကိုလာယူပြီး မန္တလေးစျေးချိုတော်ဆိုင်ခန်းများမှတစ်ဆင့် နယ်မြို့များသို့ လက်လီ၊လက်ကား ပြန်လည်ဖြန့်ချီရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

         ပြင်ဦးလွင်နှင့်ဆွယ်တာအဝတ်အထည်သည် ခွဲခြားလို့မရသလို ပြင်ဦးလွင်မြို့သို့အပန်းဖြေဖို့ပဲ လာလာ၊အလုပ်ကိစ္စဖြင့်လာလာ၊အိမ်အပြန်လက်ဆောင်ဆိုလျှင် ပြင်ဦးလွင်ဆွယ်တာလေးက မဖြစ်မနေဝယ်ယူသွားကြတာမို့ မရိုးနိုင်တဲ့ဓလေ့အစဉ်အလာလေးတစ်ခုဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

            မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်သည် အညာဒေသလယ်တွင်း းကိုးခရိုင်တွင်ပါဝင်ပြီး ဆည်ရေသောက်စနစ်ဖြင့် စပါးများအား အဓိကစိုက်ပျိုးလျက်ရှိပါသည်။ ကျောက်ဆည်ခရိုင်တွင် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် ၂၀၂၀-၂၀၂၁ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် (၁၅၆၄၅၅)ဧကစိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး၊ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ကျောက်ဆည်မြို့နယ်တွင်(၅၂၇၉၉)ဧက၊ စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်တွင်(၂၉၁၅၆)၊ မြစ်သားမြို့ နယ်တွင်(၆၁၂၈၇)ဧက၊ တံတားဦးမြို့နယ်တွင်(၁၃၄၆၅)ဧက၊ စုစုပေါင်း(၁၅၆၇၀၇)ဧက စိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ပြီး ၎င်းမိုးစပါးစိုက်ဧကအားလုံးရိတ်သိမ်ပြီးကြောင်း သက်ဆိုင်ရာစာရင်းများအရ သိရှိရပါသည်။ ယခင်ကတောင်သူများသည် မိမိအိမ်မှစပါးများကိုသာ မျိုးအဖြစ်အသုံးပြုကြောင်း၊ ယခုအခါ တောင်သူများသည် နှစ်စဉ်မျိုးကောင်းမျိုးသန့်များကိုသာ ဝယ်ယူ၍ အသုံးပြုကြောင်း၊ အများစုမှာ ဧရာပ‌‌ဒေသာစပါးမျိုးကို အဓိကစိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး ဧရာပဒေသာမျိုး(၁)တင်းလျှင် (၁၅၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင်မိုးရွာသွန်းမှုကောင်းသောကြောင့် အထွက်နှုန်းပိုမိုကောင်းမွန်ကြောင်း၊ တောင်သူများသည် လက်မှုလယ်ယာစနစ်မှ စက်မှုလယ်ယာစနစ်ကို ပြောင်းလဲအသုံးပြုသောကြောင့် အချိန်ကုန်သက်သာပြီးလုပ်ငန်းများတွင် ကျယ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ယခင်ကတောင်သူများသည် လယ်ထွန်ခြင်း၊စပါးရိတ်သိမ်းခြင်း၊စပါးသယ်ယူခြင်းများကို နွားများ၊ လူများကိုသာအသုံးပြုသော်လည်း ယခုအခါလယ်ထွန်စက်၊ ရိတ်သိမ်းခြွေလှေ့စက်၊ ထော်လာဂျီများကို အသုံးပြုလျက်ရှိကြောင်း၊ မိုးစပါး(၁)ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုးစေ့၊ စိုက်ပျိုးစရိတ်၊ ထွန်ယက်ခြင်းနှင့် ရိတ်သိမ်းခြင်း အပါအဝင်စုစုပေါင်းကုန်ကျငွေ(၄၁၀၀၀ဝိ/-) ကျပ်ကုန်ကျပြီး အထွက်နှုန်းအနေဖြင့်(၁)ဧကလျှင် (၈၃-၈၅)တင်းထွက်ရှိ‌ကြောင်း စပါးဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ယခင်နှစ်တွင်ဧရာပ‌‌ဒေသာတင်း(၁၀၀)လျှင် (၉၀၀၀၀၀-၉၅၀၀၀၀)ကျပ်ရှိပြီး၊ ယခုနှစ်တွင် စပါးအရည်အသွေးပေါ်မူတည်၍ (၈၅၀၀၀၀-၉၀၀၀၀၀)ကျပ်ရှိပြီး၊ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၁)ဧက လျှင်(၃)သိန်းကျပ်ခန့်ရရှိကြောင်း တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရသိရှိရပါသည်။ ကျောက်ဆည်မြို့ရှိ ဆန်ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ဧရာပဒေသာ(၁)အိတ်လျှင် (၃၄၀၀၀-၃၅၀၀၀)၊ မနောသုခ(၁)အိတ် လျှင်(၂၇၀၀၀)ကျပ်ဖြင့်ရောင်းဝယ်လျက်ရှိပြီး  ကျောက်ဆည် မြို့ရှိ ကုန်သည်၊ စက်ပိုင်များသည် ပဲခူးတိုင်းမှစပါးများအား ဝယ်ယူ၍ကြိတ်ခွဲရောင်းချလျက်ရှိရာ သုခတင်း (၁၀၀)လျှင်  (၇၆၀၀၀ဝိ/- ၇၇၀၀၀ဝိ/)ကျပ်ဖြင့် စက်အရောက် ဝယ်ယူရပြီး သုခဆန် (၁)အိတ်လျှင် (၂၇၅၀၀)ကျပ် ၊ ဆန်ကွဲ(၃၀)ပိဿာ (၁)အိတ်လျှင် (၂၁၀၀၀)ကျပ်နှင့် ဖွဲနု(၁၈)ပိဿာ (၁)အိတ်လျှင်(၈၅၀၀-၉၀၀၀)ကျပ် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း စုံစမ်းမေးမြန်းမှုအရ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)