ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

မွန်ပြည်နယ်သည် ရော်ဘာစိုက်ပျိုးဧက အများဆုံးပြည်နယ်တစ်ခုဖြစ်ရာ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ရော်ဘာစိုက်ဧက (၅၀၁၇၁၉) ဧကရှိပြီး အစေးလှီးဧက (၃၃၀၀၁၄)ဧကရှိရာ ရော်ဘာထွက်ရှိမှုစုစုပေါင်း တန်ချိန် သိန်း(၂၄၀၀)ထွက်ရှိကြောင်း မွန်ပြည်နယ်စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန စာရင်းအရသိရှိရသည်။ မော်လမြိုင်ကုန်စည်ဒိုင်၏ နေ့စဉ်ဒေသထွက်ကုန်ဈေးနှုန်း အချက်အလက်များအရ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ(၁)ရက်နေ့ ရော်ဘာပေါက်ဈေးမှ RSS-3 တစ်ပေါင်လျှင် (၇၃၀) ကျပ်ရှိခဲ့ပြီး ဇန်နဝါရီလ တစ်လလုံးတွင်ရော်ဘာဈေးနှုန်းများအတက်အကျပြောင်းလဲမှုများစွာဖြစ်ပေါ်ခဲ့မှုမရှိကြောင်းသိရှိရသည်။
ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဈေးကွက်အတွင်း အရောင်းအဝယ်ရပ်တန့်မှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်းရော်ဘာဈေးနှုန်းများသည် အတက်အကျများသည့် အခြေအနေများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့်အပြင် ဘဏ်လုပ်ငန်းအခက်အခဲများကြောင့် တောင်သူများ၊ အလုပ်သမားများအနေဖြင့် ငွေကြေးလှည့်ပတ်မှု ကိစ္စအဝဝနှင့်ပတ်သက်၍ အခက် အခဲများရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ တတိယအပတ်မှစ၍ မတ်လကုန်သည်အထိ မွန်ပြည်နယ်တွင် ရော်ဘာရွက်ကြွေချိန်ဖြစ်သောကြောင့် အစေးထွက်မှုလျော့နည်းလာသည်။ သို့ရာတွင်ယိုးဒယား နယ်စပ် နှင့်တရုတ်နိုင်ငံမှ ဝယ်လိုအားများရှိသည့် အတွက်ရော်ဘာဈေးနှုန်းသည် ရာသီပိတ်သိမ်းချိန် မေလအထိ ဈေးနှုန်းများတဖြည်းဖြည်း မြင့်တက်လာသည်ကိုတွေ့ ရှိရသည်။ (၂၀၂၁)ခုနှစ်ဇန်နဝါရီလမှ မေလအထိ (၅)လတာကာလအတွင်း တွင်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ရော်ဘာပေါက်‌ဈေးမှာ အမြင့်ဆုံးဖြစ်ခဲ့ပြီး RSS-3 တစ်ပေါင်လျှင်(၉၂၀)ကျပ်ထိရှိခဲ့သည်။
(၂၀၂၀)ပြည့်နှစ် ရော်ဘာဈေးနှုန်း အချက်အလက်များအရ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ရော်ဘာ ပေါက်ဈေး (၆၈၀)ကျပ်နှင့် (၇၄၀) ကျပ်ကြားပေါက်ဈေးရှိခဲ့သော်လည်း မတ်လမှစ၍ ဈေးနှုန်းများ တဖြည်းဖြည်းကျဆင်းလာခဲ့ရာ (၅၅၀) ခန့်ရှိခဲ့သည်။ ထို့နောက် မတ်လ(၂၅)မှ ဧပြီ(၅)ရက်နေ့အထိ ပေါက်ဈေးသတ်မှတ်ခြင်းမရှိဘဲ ဝယ်သူစိတ်ကြိုက်အနိမ့်ဈေးဖြင့် ရောင်းဝယ်မှုပြုလုပ်ခဲ့သောကြောင့် တောင်သူများအတွက် ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။
(၂၀၂၀)နှင့်(၂၀၂၁)ကိုနှိုင်းယှဉ်လျှင် (၂၀၂၁)ရော်ဘာရာသီ (စက်တင်ဘာလ၊ အောက်တိုဘာလ၊ နိုဝင်ဘာလ၊ ဒီဇင်ဘာလ)သည် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့သော်လည်း ကျွမ်းကျင်လုပ်သားရှားပါးခြင်း၊ စက်ပစ္စည်းဝယ်ယူရန်ခက်ခဲခြင်းနှင့် အက်စစ်များ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုတို့ကြောင့် တောင်သူများအနေဖြင့် အကျိုးပို၍ဖြစ်ထွန်းမှု မရရှိခဲ့ကြောင်းယူဆ နိုင်ပါသည်။ ထိုသို့ရော်ဘာဈေးနှုန်း တက်လာသည့် အကြောင်းအရင်းတစ်ခုမှာ ကိုဗစ်(၁၉)ရောဂါ ကာကွယ်တားဆီးရေးအတွက် လိုအပ်သည့်လက်အိတ်ထုတ်လုပ်ရန်နိုင်ငံခြားမှ ရော်ဘာဝယ်လိုအား များလာခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ (၂၀၂၁) ခုနှစ် ရော်ဘာပိတ်သိမ်းချိန်ဖြစ်သော ဇွန်၊ ဇူလိုင်၊ ဩဂုတ်လများ သည် ရော်ဘာအစေးထွက်နှုန်း ကျဆင်းလာသည့်အတွက် ရော်ဘာဈေးနှုန်း ပေါက်ဈေးမှာ RSS-3 တစ်ပေါင်လျှင်(၁၂၀၀)ကျပ်ထိဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် ယခုနှစ် (၂၀၂၂) ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင်ရော်ဘာ ဈေးနှုန်းမှာ RSS-3 တစ်ပေါင်လျှင် (၁၀၃၀) ကျပ်ပေါက်ဈေးဖြစ်ပေါ်နေပြီး (၂၀၂၂)ရာသီပိတ်သိမ်းချိန် ဇွန်၊ ဇူလိုင်၊ ဩဂုတ်လများတွင်လည်း ရော်ဘာဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာနိုင်ချေရှိကြောင်း သုံးသပ်ရပါသည်။
DOCA(မွန်)

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးခရိုင်၊ ပဲခူးမြို့နယ်အတွင်းရှိ တောင်သူလယ်သမားများ အနေဖြင့် ဆောင်းသီနှံမျိုးစုံကို လယ်နားချိန်ကာလ၌ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ပဲခူးမြို့နယ်၊ မုန်တိုင်း ကျေးရွာတွင် ခရမ်းသီးနှံစိုက် တောင်သူများအောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းပြီး နေ့စဉ် ဆွတ်ခူး ရောင်းချနေရသဖြင့် အပိုဝင်ငွေ ရရှိကာမိသားစုစားဝတ်နေရေး အဆင်ပြေလျက် ရှိကြောင်း သိရသည်။
အဆိုပါ ခရမ်းသီးနှံကို တစ်ဧကလျှင် မျိုးစေ့(၃၀၀)ဂရမ်နှုန်းဖြင့်ပျိုးနိုင်ကြောင်း၊ တစ်ပင်နှင့် တစ်ပင် ငါးပေခြား စိုက်ပျိုး၍ ရေသွင်း ‌ရေထုတ်လွယ်ကူစေရန် မြေဘောင် များ ပြုလုပ်ပေးရသည်။ အပင်ငယ်ချိန်တွင် မြေ ပေါင်းသင်ပေးကာ တစ်လတစ်ကြိမ် အပင် ခြေများတွင် မြေသြဇာအနည်းငယ်မျှ ထည့်ရပြီး လိုအပ်ပါက အပင်အားဖြည့်ဆေး နှင့်ပိုးသတ်ဆေး ဖြန်းပေးရကြောင်း၊ စတင်စိုက်ပျိုးသည့် အချိန်မှစ၍ စတင်ခူးဆွတ်နိုင် သည့်ကာလမှာအချိန် (၃)လခန့်ကြာမြင့်ပြီး ဆွတ်ခူး ရောင်းချသည့်အခါ ရက်ခြားခူး၍ ရောင်းရသကဲ့သို့ နေ့စဉ်ဆွတ်ခူး၍ လည်းရောင်းချရကြောင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရသည့် (မျိုးစေ့၊ ပိုးသတ်ဆေး၊ အလုပ်သမား ငှားရမ်းခနှင့် ဓာတ်မြေသြဇာ)စသည့်ကုန်ကျစရိတ်များမှာ စုစုပေါင်း တစ်ဧကလျှင် ကျပ်နှစ်သိန်း ဝန်းကျင်ခန့်ရှိပြီး ရောင်းစျေးအနေဖြင့် ဖောက်သည် စျေး ၁ပိဿာ ကျပ်၈၀၀ မှ ၁၀၀၀ အထိ ရောင်းချရသည့်အတွက် နေ့စဉ်အပိုဝင်ငွေရရှိကာ မိသားစုစားဝတ်နေရေး အဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်း ခရမ်းသီးနှံစိုက်တောင်သူ တစ်ဦးထံမှ သိရှိရပါသည်။

ပဲခူးမြို့တွင် အိမ်ဆောက်ပစ္စည်းဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းသုံး အရောင်းဆိုင်များတွင် ပုံမှန် ရောင်းဝယ်နေသော Double Rhino (ကြံနှစ်ကောင်အနီ)၊ Double Rhino (ကြံနှစ်ကောင်အစိမ်း)၊ Apache(အပါချီ)၊ SCG(ထိုင်းဆင်)၊ Max Cement(မတ်စ်) စသည့် ဘိလပ်မြေအမျိုးအစားများမှာ ပစ္စည်းပြတ်လတ်ခြင်း၊ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်းများဖြစ်ပေါ်နေကြောင်းသိရသည်။
လူကြိုက်များ၊ သုံးစွဲမှုများပြားသည့် တံဆိပ်များဖြစ်သည့် Double Rhino (ကြံနှစ်ကောင်) ဘိလပ်မြေသည် ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်နေပြီး ဒီဇင်ဘာလ(ပထမ)အပတ်တွင် Double Rhino (ကြံနှစ်ကောင်အနီ) (၇၃၀၀)ကျပ် ၊ Double Rhino (ကြံနှစ်ကောင်အစိမ်း) (၇၈၀၀)ကျပ်မှ ဇန်နဝါရီလတွင် Double Rhino (ကြံနှစ်ကောင်အနီ) (၈၆၀၀)ကျပ် ၊ Double Rhino (ကြံနှစ်ကောင်အစိမ်း)သည် (၈၂၀၀)ကျပ်အထိ မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ အခြားဘိလပ်မြေ တံဆိပ်များဖြစ်သည့် Max Cement(မတ်စ်) ဘိလပ်မြေသည် ယခင်(၆၃၀၀)ကျပ်မှ ယခု (၈၃၀၀)ကျပ်သို့ လည်ကောင်း၊ Alpha(အယ်လ်ဖာ) ဘိလပ်မြေသည် ယခင်(၇၉၀၀)ကျပ်မှ ယခု(၈၅၀၀)ကျပ်သို့ လည်ကောင်း အသီးသီးဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပြီး SCG(ထိုင်းဆင်) ဘိလပ်မြေ သည် ဈေးကွက်အတွင်း၌ ပစ္စည်းပြတ်လတ်မှုများဖြစ်ပေါ်နေကြောင်းသိရသည်။
ယခုကဲသို့ ဘိလပ်မြေများ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်း၊ ပစ္စည်းပြတ်လတ်ခြင်းများဖြစ်ပေါ်ရခြင်းမှာ ပွင့်လင်းရာသီဖြစ်သည်နှင့်အညီ အဆောက်အဦများတည်ဆောက်ခြင်း၊ လမ်း၊ တံတားများပြုပြင် တည်ဆောက်ခြင်းများကြောင့် ဘိလပ်မြေဝယ်လိုအားများပြားလာခြင်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်သည့် ကားခများဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်း၊ ကုမ္ပဏီများ၊ စက်ရုံများမှ ထုတ်လုပ်မှုနည်းပါးခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန(ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး)

ပြည်ပဲစျေးကွက်တွင် ပြည်ပပို့ကုန်ပဲသီးနှံများဖြစ်သော မတ်ပဲ၊ ပဲစင်းငုံသီးနှံများ နှစ်ဆန်းပိုင်းတွင် စျေးကွက်အတွင်း စျေးမြင့်တက်လျက်ရှိခဲ့ပါသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ပဲလိုအပ်ချက် ပုံမှန်ရှိနေ သလို ပဲတင်သွင်းခွင့်သက်တမ်းတိုးခဲ့ပြီး ဒေါ်လာစျေးနှုန်းများမြင့်တက်လာမှုကြောင့် ပြည်တွင်း ပဲစျေးကွက်မှာ ပြည်ပပို့ကုန်ပဲသီးနှံများ ဇန်နဝါရီလဆန်းမှ စ၍ စျေးနှုန်းများ သိသိသာသာ မြင့်တက်လာခဲ့ပါသည်။ ပဲစင်းငုံသီးနှံအနေဖြင့် ၂၀၂၀ နှစ်ဆန်းပိုင်းကာလ ပဲသစ်ဝင်ချိန် တစ်တင်းလျှင် ၂၃၀၀၀ကျပ်နှင့် ၂၅၀၀၀ကျပ်ခန့်သာ စျေးဖွင့်ရောင်းဝယ်ခဲ့ပြီး ပဲအဝင်ပါးချိန်နှင့် စျေးကွက်အတွင်း ပဲလက်ကျန်လျော့နည်းသွားချိန်လောက်မှသာ စျေးမြင့်တက်လာခဲ့ကြသော်လည်း ပဲတစ်တင်း ၃သောင်း ကျပ်ခန့်အထိသာ ရရှိခဲ့ကြပါသည်။ ၂၀၂၀ခုနှစ်အတွင်းတွင် ပဲသစ်အဖွင့်စျေး တစ်တင်း ၂၆၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် စျေးဖွင့်ခဲ့ပြီး ဇူလိုင်၊ သြဂုတ်လလောက်မှစ၍ ပဲစျေးအားလုံးလိုလို စျေးမြင့်တက်လာရာ ပဲစင်းငုံသီးနှံစျေးမှာလည်း တစ်တင်းကျပ် ၄သောင်းကျော်အထိ မြင့်တက်လာခဲ့ကြသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ လှောင်ပဲသမားများအနေဖြင့် စျေးမြင့်ရချိန်တွင် ထုတ်ရောင်းချမှုများ ရှိခဲ့သောကြောင့် အောက်တိုဘာလမှစ၍ စျေးကွက်မှာပဲစင်းငုံ အရောင်းအဝယ် မဖြစ်သလောက် ပဲလက်ကျန်ပြတ်သွားခဲ့ပါသည်။ ဒီဇင်ဘာလ ကုန်ပတ်တွင် ပြည်စျေးကွက်သို့ ပဲစင်းငုံသစ် အနည်းငယ်စတင်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ပဲစျေးမှာ ၄၀၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် စျေးဖွင့်ခဲ့သော်လည်း ဇန်နဝါရီလဆန်းမှ စ၍ တစ်တင်း ၄၂၀၀၀ကျပ်ထိ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ပဲအဝင်လှိုင်လာသလို ရန်ကုန်ဝယ်လက် အဓိကထားဝယ်ယူနေသောကြောင့် ပြည်ပဲစျေးကွက်အတွင်း အရောင်းအဝယ် သွက်နေသည့်အထဲတွင် ပဲစင်းငုံသီးနှံလည်းပါဝင်နေခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန(ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး)

         မွန်ပြည်နယ်၊ ကျိုက်မရောမြို့နယ်တွင် ဆောင်းသီးနှံပဲတီစိမ်းစိုက်ပျိုးသည့် တောင်သူ များအောင်မြင်ဖြစ်ထွန်း၍ စျေးကောင်းလည်းရသဖြင့် စိုက်ပျိုးသူတောင်သူများ အဆင်ပြေ လျက်ရှိကြောင်းသိရသည်။ကျိုက်မရောမြို့နယ် အတွင်းရှိ လက်ပံကျေးရွာ၊ ကျုံစိန်ကျေးရွာနှင့် ခရုံကျေးရွာများသည် စိုက်ပျိုးရေးဖြင့် အဓိကစီးပွားရေးလုပ်ကိုင်ကြပြီး ဆောင်းသီးနှံများ ဖြစ်သည့် ပဲတီစိမ်း၊ မြေပဲ၊ နှမ်းစသည့်ဆီထွက်သီးနှံများကို နိုဝင်ဘာလဆန်းပိုင်းမှ စတင်ကာ ကြဲပက်စိုက်ပျိုးကြပြီး တစ်လခန့်အကြာတွင် အဖူး၊ အပွင့်လေးများ စတင်ပွင့်ကာ အပွင့်ပွင့်ပြီးနောက် ဆယ့်ငါးရက်အကြာတွင် အသီးများဖြိုင်ဖြိုင်သီးလာကာ ရင့်မှည့်ချိန် ဖေဖော်ဝါရီ လကုန်တွင် ခူးဆွတ်အစေ့ထုတ်ကာ ရောင်းချနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း လက်ပံကျေးရွာမှ ပဲတီစိမ်းစီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးသူတောင်သူ ဦးအောင်ကိုမင်း ထံမှသိရသည်။ ယခုနှစ်တွင် ရာသီဥတုကောင်းမွန်ပြီး မိုးရွာသွန်းမှု ကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် ပဲတီစိမ်း စိုက်ခင်းများရှိ အပင်များသန်မာထွားကျိုင်းပြီး အသီးသီးနှုန်းလည်း အထူးကောင်းမွန်ကာ ပဲတီစိမ်းစေ့များ အောင်မြင်ကြောင်း၊ ပဲတီစိမ်းတစ်တင်းလျှင် ၄၀၀၀၀ ကျပ် ထိရောင်းချရ ကြောင်း ပဲတီစိမ်းစိုက်ပျိုးသည့် တောင်သူများအနေဖြင့် ယခုထက် ကောင်းသောစျေးနှုန်း ရရှိရန်မျှော်လင့်နေကြကြောင်း၊ ပဲတီစိမ်းဆွတ်ခူးရာတွင် အလုပ်သမားတစ်ဦး အတွက် တစ်ရက်လျှင် ၄၀၀၀ ကျပ်ပေးရပြီး တစ်ဧက စိုက်ခင်းတစ်ခင်းတွင် အလုပ်သမား ၁၀ ဦး မှ ၁၂ဦးထိငှား၍ ဆွတ်ခူးရကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ဆောင်းသီးနှံစိုက်ပျိုးရန် အတွက် မြန်မာ့ လယ်ယာဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်မှ တစ်ဧကလျှင် ကျပ်တစ်သိန်းခွဲ ထုတ်ချေးပေးထားသဖြင့် တောင်သူများအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးစရိတ်ချေးငွေများဖြင့် အဆင်ပြေစွာစိုက်ပျိုးနိုင်ကြကြောင်း ကိုလည်း ခရုံကျေးရွာမှ တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရကာ ယခုနှစ်ပဲတီစိမ်းများ အထွက်နှုန်း ကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် စိုက်ပျိုးသူများအဆင်ပြေကြကြောင်းသိရသည်။

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန(မွန်ပြည်နယ်)