ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

      ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် ၂ဝ၂၃ ခုနှစ် ပထမ ၁၁ လအတွင်း ဆန်တင်ပို့မှုမှ ဝင်ငွေသည် ၂ဝ၂၂ ခုနှစ် တစ်နှစ်လုံး၌ တင်ပို့ခဲ့မှုထက် တန်ဖိုးနှင့်ပမာဏပါ ကျော်လွန်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၅ ဘီလီယံအထိ ရရှိနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း အာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့ပါ သည်။ ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်၏ စပါးစိုက်ဧရိယာမှာ ဟက်တာ ၇.၁ သန်း ရှိပြီး စပါးအထွက်နှုန်း ၁ ဟက်တာလျှင် ၆.ဝ၈ တန်ဖြင့် စုစုပေါင်း စပါးတန်ချိန် ၄၃.၁ သန်း ထွက်ရှိဖွယ်ရှိရာ ယခင်နှစ် ထက် တန်ချိန် ၄၂ဝဝဝဝ ခန့် ပိုမိုမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ၂ဝ၂၃ ခုနှစ် ပထမ ၁၁ လအတွင်း တန်ဖိုးအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၄.၄၁ ဘီလီယံရှိသော ဆန်တန်ချိန် ၇.၇၅ သန်းကို တင်ပို့ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ကာလတူနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက တန်ချိန်အားဖြင့် ၁၆.၂% နှင့် တန်ဖိုးအားဖြင့် ၃၆.၃% တိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဖော်ပြပါ ကာလအတွင်း ဆန်ပို့ကုန်ဈေးနှုန်းများမှာ ပျှမ်းမျှအားဖြင့် ၁ တန်လျှင် ၅၆၈ ဒေါ်လာရှိသဖြင့် ၁၇.၃% မြင့်တက်ခဲ့ ကြောင်း ဗီယက်နမ် စိုက်ပျိုးရေးနှင့်ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ရှိ အရည်အသွေး၊ ပြုပြင်ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ဈေးကွက်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဦးစီးဌာနက ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။

    ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအနေဖြင့် နှစ်စဉ်ဆန်တင်ပို့မှုပမာဏကို တန်ချိန် ၆ သန်းခန့်တွင် ထိန်းသိမ်းထားပြီး နှစ်အလိုက် တိုးတက်လျက်ရှိကြောင်း၊ နှစ်စဉ် ဆန်တင်ပို့မှုတန်ဖိုးမှာလည်း ဒေါ်လာ ၃ ဘီလီယံ၏ အထက်တွင် ဆက်လက်တည်ရှိလျက်ရှိကြောင်း ကိန်းဂဏန်းစာရင်းဇယားများအရ သိရှိရပါသည်။

    လွန်ခဲ့သောသီတင်းပတ်အတွင်း မဲခေါင်မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ၊ Hau Giang ပြည်နယ်တွင် ကျင်းပခဲ့သော အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု၌ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးဖြစ်သူ Tran Thanh Nam က ဗီယက်နမ်နှင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများအပြားတွင် ဆန်စပါး သည် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍအဖြစ် ပါဝင်လျက်ရှိကြောင်း၊ တရုတ်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသနှင့် အာဖရိကနိုင်ငံများမှ သွင်းကုန်ဝယ်လိုအား များပြားမှုကြောင့် ပြည်တွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာဆန်ဈေးကွက်သည် ရှေ့လာမည့်ကာလများတွင် ဆက်လက်၍ လှုပ်ခတ်နေဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပို့ကုန်ပမာဏမြင့်တက်ခြင်းသည် ဆန်တင်ပို့သည့်နိုင်ငံများ၌ ကုန်စည် သိုလှောင်ထားရှိမှုအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိလာနိုင်ပြီး ပို့ကုန်ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်ခြင်းသည်လည်း စပါးဈေးနှုန်းများကို မြင့်တက်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းအချက်က ပြည်တွင်း၌ ကြိတ်ခွဲရောင်းချလျက်ရှိသည့် ဆန်ဈေးနှုန်းများကိုလည်း တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အကျိုးသက်ရောက်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source: Vietnam News, 19 Dec 2023(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှ စတင်ခဲ့ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လ၌ ကုန်ဆုံးမည့် သီးနှံစိုက်ပျိုးရေးရာသီအတွင်း ယခင်နှစ်ကာလတူနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဒီဇင်ဘာလ လလယ်ပိုင်းရှိ ပဲနီလေး စိုက်ဧကမှာ လျော့နည်းလျက်ရှိသော်လည်း ရာသီဥတုကောင်းမွန်သည့် အခြေအနေအရ အထွက်ပမာဏ တိုးတက်ဖွယ်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ 

    အိန္ဒိယ ပဲမျိုးစုံနှင့် ကောက်ပဲသီးနှံအသင်း (IPGA) ၏ ဈေးကွက်သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် အဓိက စိုက်ပျိုးရာ မဒ္ဒရာပရာ‌ဒေ့ရှ်နှင့် ဥတာပရာဒေ့ရှ် ပြည်နယ်များ၌ နှစ်လိုဖွယ်ရှိသော ရာသီဥတု အခြေအနေအရ ရှေ့လာမည့် ကာလတွင် ပြည်တွင်း ပဲနီလေးထွက်ရှိမှုမှာ တိုးတက်မြင့်မားမည်ဟု ခန့်မှန်းရကြောင်း ဖော်ပြပါသည်။ ပဲနီလေး စိုက်ပျိုးရာတွင် ဒီဇင်ဘာ - ဇန်နဝါရီ ကာလသည် အပင် ကြီးထွားမှုအတွက် အရေးကြီးသည့် ကာလဖြစ်ပြီး အထွက်နှုန်းသည် လက်ခံစိုက်ပျိုးသည့်မြေ၏ အစိုဓာတ် ရရှိနိုင်မှုအပေါ် မူတည်လျက်ရှိသည်။ ရာသီဥတု ချို့ယွင်းမှုမရှိပါက ယခင်နှစ်ထွက်ရှိမှု တန်ချိန် ၁၅.၅ သိန်းကိုကျော်လွန်ပြီး ယခုနှစ်၌ ပဲနီလေး တန်ချိန် ၁၆.၅ သိန်းမှ ၁၇ သိန်းခန့်အထိ ထွက်ရှိနိုင်မည်ဟု IPGA အသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌ Bimal Kothari က ပြောကြားခဲ့သည်။

    အဆိုပါအသင်းက ၁၅-၁၂-၂၀၂၃ နေ့၌ ကျင်းပခဲ့သော ဆောင်းသီးနှံ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိနိုင်မှု အလားအလာဆိုင်ရာ webinar ဆွေးနွေးပွဲတွင် Viterra India ကုမ္ပဏီ၏ မန်နေးဂျင်းဒါရိုက်တာ Manek Gupta က လက်ရှိပဲနီလေးစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည့် နေရာဒေသအများစုတွင် သီးနှံ၏ အခြေ အနေမှာ ကောင်းမွန်မှုရှိပြီး ယခုနှစ်၌ ပဲနီလေး အထွက်ပမာဏသည် ၅% မှ ၁၀% အထိ တိုးတက်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ပဲနီလေးစိုက်ပျိုးမှုဧရိယာသည် ယခင်နှစ်ကနည်းတူ ဟက်တာ ၁၈.၅ သိန်းမှ ၁၉ သိန်းအတွင်း ရှိမည်ဟု မျှော်မှန်းရကြောင်း၊ အစိုးရက အနိမ့်ဆုံးထားရှိ ဝယ်ယူပေးမည့် ပဲနီလေး၏ အခြေခံ ရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းကို ယခင်နှစ်ကထက် ၁၀% တိုးမြှင့် သတ်မှတ်ပေးခဲ့ရာ လယ်သမားများအနေဖြင့် ပိုမိုစိုက်ပျိုးဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ပဲနီလေးတန်ချိန် ၁၆.၅ သိန်းခန့် ထွက်ရှိမည် ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်းဖြင့် ပြောဆိုခဲ့သည်။

    အိန္ဒိယစိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အချက်အလက်များအရ ဒီဇင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့အထိ ပဲနီလေး စိုက်ဧရိယာ ဟက်တာပေါင်း ၁၆.၇၅ သိန်း စိုက်ပျိုးပြီးစီးခဲ့ရာ ယခင်နှစ်ကာလတူ၌ စိုက် ပျိုးနိုင်မှု ဟက်တာ ၁၆.၈၄ သိန်းအောက် အနည်းငယ် လျော့နည်းလျက်ရှိသည်။

    ယခင်နှစ်အတွက် ပဲနီလေး အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းမှာ ၁ ကွင်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်) လျှင် ရူပီးငွေ ၆၀၀၀ နှုန်းရှိရာမှ ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ် ဆောင်းသီးနှံရာသီမှ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမည့် ပဲနီလေး များအတွက် အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းကို ၆၄၂၅ ရူပီးသို့ အစိုးရက တိုးမြှင့်ပေးခဲ့သည်။ လက်ရှိကာလတွင် ဈေးကွက်အတွင်း ပဲနီလေး ၁ ကွင်တယ်လျှင် ရူပီး ၅၈၀၀ မှ ၅၉၀၀ အတွင်း ရောင်းဝယ်လျက်ရှိသည်။ ပဲနီလေးစိုက်ပျိုးမှုသည် ၃.၅ လခန့်ကြာမြင့်သဖြင့် ရိတ်သိမ်းထွက်ရှိမည့် ကာလမတိုင်မီ ဈေးနှုန်းများပြောင်းလဲမှုကို စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း Gupta က ပြောဆိုသည်။

     အစိုးရသည် ဈေးကွက်အတွင်းမှ ပဲနီလေးတန်ချိန် ၅ သိန်းခန့်ကို ဝယ်ယူထားပြီးဖြစ်ရာ အစိုးရ၏ လက်ဝယ်၌ အရန်ပဲနီလေးလက်ကျန်ပမာဏသည် တန်ချိန် ၆.၅ သိန်းခန့်ရှိနိုင်ကြောင်း သိရှိရသည်။ အိန္ဒိယပြည်တွင်း ပဲနီလေးဈေးကွက်တွင် ရောင်းလိုအားနှင့် ဈေးနှုန်း ရှုထောင့်အရ ကြည့်လျှင် အစိုးရသည် အရေးပါသည့်ကဏ္ဍတွင်ရှိပြီး ယခင်နှစ်၌ လယ်သမားများထံမှ တန်ချိန် ၁.၅ သိန်းခန့်ကို ဝယ်ယူခဲ့ကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင်လည်း အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းအောက် ကျဆင်း ခဲ့ပါက ဈေးနှုန်းမည်မျှ ကျဆင်းမှုရှိသည်ကို မူတည်၍ ဝယ်ယူလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း Gupta က ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

       IGrain India မှ Rahul Chauhan က ပဲနီလေးစိုက်ပျိုးထားရှိမှုမှာ ကောင်းမွန်မှုရှိပြီး လက်ရှိစိုက်ပျိုးထားရှိမှုမှ တန်ချိန် ၁၄ သိန်းခန့် ထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း၊ ပြည်ပမှ ပဲနီလေးပမာဏ အမြောက် အများ တင်သွင်းမှုနှင့် ယခင်နှစ် အထွက်ပမာဏ ကောင်းမွန်မှုတို့ကြောင့် ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်မှုရှိ ကြောင်း ပြောဆိုသည်။ IPGA အသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌ Bimal Kothari ကလည်း အိန္ဒိယအနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် ပဲနီလေးတန်ချိန် ၁ သန်းကျော် တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း၊ ပြည်တွင်း၌ လစဉ်စားသုံးမှုမှာ တန်ချိန် ၂ သိန်းခန့်ရှိသဖြင့် ပဲနီလေး ရောင်းလိုအားအပိုင်းမှာ သက်သာမှုရှိခဲ့ကြောင်းဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Hindu Business Line, 18 Dec 2023(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    တရုတ်နိုင်ငံဗဟိုဘဏ်၏ မူဝါဒရေးရာအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဝမ်ယီမင်း က တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ၅% တိုးတက်လာနိုင်ကြောင်း ဒီဇင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

   ရင်းနှီးမြှုပ်နှ့မှုကဏ္ဍတွင် ၄ မှ ၅ ရာခိုင်းနှုန်း ဝယ်ယူသုံးစွဲမှုကဏ္ဍတွင် ၆ မှ ၇ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ပို့ကုန်ကဏ္ဍတို့ပြန်လည်တိုးတက်လာပါက တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး ၅ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ဝမ်ယီမင်း က ဘေဂျင်း၌ ကျင်းပခဲ့သည့် စီးပွားရေးဖိုရမ်တွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် အစိုးရ၏ အကြွေးဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးမှာ အတော်နည်းပါးနေပြီး စားသုံးကုန်ဈေးနှုန်းမှာလည်း နည်းပါးသည့်အတွက် စီးပွားရေး တိုးတက်ရန်အတွက် ပံ့ပိုးပေးရန် အခွင့်အလမ်းရှိနေသည်။

   တရုတ်နိုင်ငံ၏ Federal Reserve အနေဖြင့်လည်း အတိုးနှုန်းမြှင့်တက်နေမှုကို ရပ်တန့်နိုင်စွမ်းရှိနေပြီး ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့နှင့် ၁၂ ရက်နေ့၌ကျင်းပခဲ့သော နှစ်စဉ်ဗဟိုစီးပွားရေးအလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲ၌ တရုတ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များက ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် စီးပွားရေးအင်အားကောင်းမွန်လာစေရန်အတွက် မူဝါဒများကို ပြင်ဆင်ညှိနှိုင်းပေးမည်ဖြစ် ကြောင်း ကတိကဝတ်ပြုခဲ့ကြပါသည်။

   ယခုနှစ်တွင်လည်း တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် အစိုးရ၏ မျှော်မှန်းချက်ဖြစ်သော ၅ ရာခိုင်နှုန်းပတ်လည်ကို ပြည့်မီမည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း သိရှိရပါ သည်။

Source – Channel NewsAsia

DOCA(ရန်ကုန်)  

    BRICS ဆိုသည်မှာ အစိုးရအချင်းချင်း စီးပွားရေး/နိုင်ငံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့အစည်းကြီးတစ်ခုဖြစ်ပြီး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများဖြစ်ကြသည့် ဘရာဇီး၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ တောင်အာဖရိက (၅)နိုင်ငံတို့၏ အမည်အတိုကောက်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုအမည်ကို ဂျာမနီစီးပွားရေးပညာရှင် ဂျင်မဲအိုနီးလ်က ၂၀၀၁ခုနှစ်တွင် ဘရာဇီး၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယနှင့်တရုတ်တို့ကို BRIC ဟုပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထို(၄)နိုင်ငံမှာ ၂၀၅၀ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဈေးကွက်ကို စိုးမိုးလွှမ်းခြုံနိုင်မည်ဟုလည်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။

    ၂၀၀၆ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ နယူးယောက်မြို့၌ကျင်းပခဲ့သော UN ညီလာခံအပြီး၌ BRIC (၄)နိုင်ငံတို့သည် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရန်အတွက် စတင်ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ရုရှားနိုင်ငံ၊ ရီကာတီရင်ဘတ်မြို့၌ (၄)နိုင်ငံ၏ ခေါင်းဆောင်များဖြစ်ကြသည့် ဘရာဇီးသမ္မတ လူလာဒါဆေးဗားလ်၊ ရုရှားသမ္မတ ဒီမီထရီမက်ဗီဒတ်၊ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဟမန်ဆင်းနှင့် တရုတ်သမ္မတ ဟူကျင်တောင်ဘိုက BRIC ၏ ပထမဦးဆုံးသော ထိပ်သီးညီလာခံကိုကျင်းပခဲ့ပါသည်။ ၂၀၁၀ခုနှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ဖိတ်ကြားမှုဖြင့် တောင်အာဖရိကနိုင်ငံအဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ရောက်ရှိလာပြီး BRICS အဖွဲ့ကြီးကို တည်ထောင်ခဲ့ကြပါသည်။

    BRICS အဖွဲ့ဝင်(၅)နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့မြေပြင်၏ ၂၇%အကျယ်အဝန်းရှိပြီး လူဦးရေအားဖြင့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၄၂%ခန့်ရှိပါသည်။ ထို (၅) နိုင်ငံလုံးသည် G-20 အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများဖြစ်ကြပြီး ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတန်ဖိုးအားမှာလည်း တစ်ကမ္ဘာလုံးကုန်ထုတ်လုပ်မှုတန်ဖိုး၏ ၃ပုံ ၁ပုံခန့်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

   BRICS အဖွဲ့တည်ထောင်ရသည့်ရည်ရွယ်ချက်မှာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံချင်း စီးပွားရေးနှင့်နိုင်ငံရေးကဏ္ဍများတွင် အတူပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားရန်နှင့် ပိုမိုတည်ငြိမ်ပြီး ကောင်းမွန်သည့် စွမ်းအားများကို မတည်ငြိမ်ဖြစ်နေသည့် နိုင်ငံတကာဆိုင်ရာအစီအစဉ်များနေရာတွင် အစားထိုးရန်အတွက်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

    BRICSအဖွဲ့သည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို အခြေခံစီးပွားရေးအဆောက်အဦများတည်ဆောက်ရန်အတွက်နှင့် လိုအပ်သောချေးငွေများ ထုတ်ချေးနိုင်ရန်အတွက် New Development Bank (NDB) ကို ရှန်ဟိုင်းမြို့၌ တည်ထောင်ခဲ့ကြပြီး ဘဏ်နှင့်အတူ အရန်ငွေကြေးအစီအစဉ်များကိုပါစီစဉ်ထားရှိပါသည်။ ဒေါ်လာ၏ လွှမ်းမိုးမှုကို စိန်ခေါ်နိုင်ရန်အတွက် ယူရိုငွေကဲ့သို့ ဘုံသုံးငွေကြေးတစ်ရပ်ထားရှိရန်လည်း ဆွေးနွေးလျက်ရှိပါသည်။

    လက်ရှိတွင် BRICS အဖွဲ့ကို ဝင်ရောက်ရန်အတွက် နိုင်ငံပေါင်း(၄၀)ကျော်က စိတ်ဝင်စားလျက်ရှိကြောင်းနှင့် နိုင်ငံ(၂၂)နိုင်ငံက အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်လက်ခံပေးရန် တရားဝင်တောင်းဆိုထားကြောင်း တောင်အာဖရိကနိုင်ငံမှ တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားထားပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁ရက်နေ့တွင် အီဂျစ်၊ အီသီယိုးပီးယား၊ အီရန်၊ ဆော်ဒီအာ‌ရေးဗီးယားနှင့် ယူအေအီးနိုင်ငံတို့က BRICS အဖွဲ့နှင့်ပူးပေါင်းပါဝင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

   မြန်မာနိုင်ငံသည်လည်း BRICS အဖွဲ့တွင်ပါဝင်ရန် စိတ်ဝင်စားလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပြီး အဖွဲ့တွင်ပါဝင်ခွင့်ရရှိပါက အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအချင်းချင်း လွတ်လပ်စွာကူးသန်းရောင်းဝယ်ခွင့်ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ကူညီထောက်ပံ့မှုများလည်းရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည့်အတွက် တိုင်းပြည်စီးပွားရေးလျင်မြန်စွာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခွင့်ရရှိနိုင်မည်လည်း ဖြစ်ပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)              

    အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ယခုနှစ် မိုးကြက်သွန်နီထွက်ရှိမှုသည် ယခင်နှစ်ထုတ်လုပ်နိုင်မှု တန်ချိန် ၂၈.၆ သိန်းအောက် အနည်းငယ်လျော့နည်းနိုင်ကြောင်း၊ အစိုးရသည် ယခင်ဝယ်ယူထားရှိပြီးဖြစ်သည့် ကြက်သွန်နီတန်ချိန် ၅ သိန်းအပြင် ထပ်မံ၍ အရန်ကြက်သွန်နီ တန်ချိန် ၂ သိန်းကို ဝယ်ယူ မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လိုအပ်ပါက ထပ်မံတိုးမြှင့်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည့် စားဖိုချောင်သုံး ကုန်စည်ဖြစ်သော ကြက်သွန်နီ၏ စျေးနှုန်းများတည်ငြိမ်ရေးကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်းဖြင့် အိန္ဒိယ စားသုံးသူရေးရာ ဝန်ကြီးဌာန၊ အတွင်းဝန် Mr. Rohit Kumar Singh က ၁၁-၁၂-၂၀၂၃ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

      ပြည်တွင်းရှိ စျေးကွက်များစွာ၌ ကြက်သွန်နီ လက်လီဈေးနှုန်းမှာ ရူပီး ၈၀ နှုန်း ကျော်အထိ မြင့်တက်လာရာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လအထိ ပြည်ပသို့ ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်လိုက် ကြောင်း လွန်ခဲ့သောသီတင်းပတ်တွင် အိန္ဒိယအစိုးရ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။ ယခင်နှစ်၌ ကြက်သွန်နီ လက်လီဈေးနှုန်းသည် တစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ၂၉.၇၆ ရူပီးရှိခဲ့ရာမှ ယခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၉ ရက်နေ့တွင် တစ်ကီလိုလျှင် ၅၇.၈၅ ရူပီးရှိခဲ့ပြီး ၉၄.၃၉% မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း အစိုးရ၏ အချက် အလက်များအရ သိရသည်။

      ကြက်သွန်နီသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် အရေးကြီးသော စားဖိုချောင်သုံးပစ္စည်းဖြစ်ပြီး စားသောက်ကုန် လက်လီဈေးနှုန်း ဖောင်းပွမှုအပေါ် ၀.၆၄% ခန့်သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ကြောင်း၊  ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်း၏ ဖိအားပေးမှုသည် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ အိမ်ထောင်စုများအတွက် အဆင်မပြေမှု များဖြစ်စေကြောင်း၊ အစိုးရအနေဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်နေသည့် ကာလဖြစ်ခြင်းကြောင့် ကြက်သွန်နီ ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခြင်းကို တားဆီးကာကွယ်ရန် အစီအမံကောင်းများစွာကို လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း Economic Times  သတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြပါသည်။

     ကြက်သွန်နီဈေးတက်ပြီးနောက် အစိုးရက ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ပို့ကုန်ခွန် ၄၀%  ကောက်ခံရန်ချမှတ်ခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း တင်ပို့မှုများပြားလျက်ရှိသည့်အတွက် အစိုးရက ယင်းအခွန်ကြီးကြပ်မှုကို ဖျက်သိမ်းပြီး အောက်တိုဘာ ၂၉ ရက်မှ ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်နေ့ အထိ ကြက်သွန်နီ တင်ပို့မှုအပေါ် အနည်းဆုံးပို့ကုန်ဈေးနှုန်း တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၈၀၀ နှုန်း သတ်မှတ်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။

    ရာသီဥတုဆိုးရွားမှုဒဏ်ကြောင့် မိုးကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးချိန်နှင့် သီးနှံဖြစ်ထွန်းမှု နောက်ကျ ခဲ့ပြီး သီးနှံပေါ်ချိန်နောက်ကျခဲ့ကြောင်း၊ သိုလှောင်ထားသည့် ယခင်နှစ် ဆောင်းကြက်သွန်နီများ လက်ကျန်လျော့နည်းလာပြီး မိုးကြက်သွန်နီ ထွက်ပေါ်ချိန် နောက်ကျခြင်းကြောင့် ရောင်းလိုအား ကန့်သတ်ချက်များဖြစ်ပေါ်လျက် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အဓိက စိုက်ပျိုးရာ မဟာရဋ္ဌပြည်နယ် မကြာသေးမီက မိုးရွာသွန်းမှုနှင့် မိုးသီးမုန်တိုင်းကြောင့် ကြက်သွန်နီသီးနှံများ ပျက်စီးခဲ့ပြီး ဈေးနှုန်း ပိုမိုမြင့်တက်စေခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။

Source: Economic Times, 11 Dec 2023(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)