လွန်ခဲ့သည့် ၁၀ လအတွင်း ပို့ကုန်ဝင်ငွေ ၁၆.၂% တိုးလာသဖြင့် ဗီယက်နမ်၏ ပို့ကုန် တန်ဖိုးသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ခိုင်မာသော အပြီးသတ်နိုင်ရေးအတွက် လမ်းကြောင်းပေါ်တွင် ရှိနေ သည်၊၊ မျှော်မှန်းထားသည်ထက် ကျော်လွန်နိုင်ဖွယ်ရှိပြီး ကနဦးနှစ်စဉ် ရည်မှန်းထားသည့် ၁၂% ကိုကျော်လွန်သွားပါသည်။
တိုးတက်မှုသည် ရည်မှန်းထားသည်ထက် ကျော်လွန်ပြီး လွန်ခဲ့သည့် လေးလဆက်တိုက် ပို့ကုန် တန်ဖိုးသည် တစ်လလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၂ ဘီလီယံ ကျော်လွန်သွားသည် အလုံးစုံ ပို့ကုန်တိုး တက်မှုသည် သတ်မှတ်ထားသည့် ရည်မှန်းချက ထက် ကျော်လွန်အောင် တွန်းအားပေးသည့် စွမ်းဆောင်ရည်ဖြစ်သည်။ ကျန်နှစ်လတာကာလ အတွင်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ပို့ကုန်ဝင်ငွေပျမ်းမျှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၀ ဘီလီယံကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားမည်ဆိုပါက စုစုပေါင်းပို့ကုန် တန်ဖိုးသည် မျှော်မှန်းထားသည်ထက် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၄၇၀ မှ ၄၇၁ ဘီလီယံအထိ စံချိန် တင်မြင့်မားလာမည်ဖြစ်သည်။ ဗီယက်နမ်၏ ခိုင်မာသော ကုန်သွယ်မှုအရှိန်အဟုန်သည် ယခုနှစ် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို တွန်းအားပေးရာတွင် အဓိကအခန်း ကဏ္ဍမှပါဝင်နေသောကြောင့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများသည် ၎င်းတို့၏ ၂၀၂၅ GDP တိုးတက်မှု ခန့်မှန်းချက်ကို ၁-၁.၅% မြှင့်တင်ရန် လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။
ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန၏အဆိုအရ အောက်တိုဘာလတွင် Standard Chartered ဘဏ် သည် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၏စီးပွားရေးတိုးတက်မှုအတွက် ခန့်မှန်းချက်အား ဇူလိုင်လတွင် ၆.၁% မှ ၇.၅% နှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်အတွက် ၇.၂% သို့ မြှင့်တင်ခဲ့သည်။ ဟောင်ကောင်-ရှန်ဟိုင်း ဘဏ်လုပ်ငန်းကော်ပိုရေးရှင်း (HSBC) သည် ၎င်း၏ခန့်မှန်းချက်ကို ၇.၉%၊ စင်ကာပူ အတွက် ၆.၆% မှ ၂၇% သို့ မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ်တွင် ၇.၉%၊ Overseas Bank (UOB) သည် ၎င်း၏ ၂၀၂၅ ခန့်မှန်း ချက်ကို ၆.၉% မှ ၇.၅% သို့ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင် အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) သည် ၎င်း၏ ခန့်မှန်းချက်ကို ၆.၇% သို့ မြှင့်တင်ခဲ့သည်။
၎င်း၏နောက်ဆုံးထွက်မက်ခရိုစီးပွားရေးအစီရင်ခံစာတွင် Standard Chartered Bank မှ ဗီယက်နမ်သည် ခိုင်မာသောကုန်သွယ်မှုနှင့် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုသဘောတူညီချက်များ (FTAs) အများ အပြားမှတစ်ဆင့် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ ပေါင်းစပ်မှု ဖြင့် တွန်းအားပေးထားသော ကမ္ဘာ့ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်တွင် ၎င်း၏ရပ်တည်ချက်ကို ဆက်လက် ခိုင်မာစေကြောင်း မှတ်သားခဲ့သည်။
အောက်တိုဘာလတစ်ရက်တည်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စုစုပေါင်းပို့ကုန်တန်ဖိုးသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၂.၀၅ ဘီလီယံရှိပြီး တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ၁၇.၅% တိုးကာ လျှပ်စစ်နှင့် ကွန်ပျူတာ များ (၄၇.၉%)၊ ဖုန်း (၄.၇%)၊ စက်ယန္တရား (၁၂.၂%)၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကိရိယာများနှင့် အစိတ်အပိုင်းများ (၁၃.၅%) တို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။
အောက်တိုဘာလကုန်တွင် အီလက်ထရွန်းနစ်ကဏ္ဍတွင် စုစည်းတင်ပို့မှုမှာ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၃၆ ဘီလီယံအထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး စက်မှုလုပ်ငန်း စတင်တင်ပို့ချိန်မှစ၍ စံချိန်တင်ခဲ့သည်။ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ၅၀% နီးပါး တိုးတက်မှုနှင့်အတူ၊ အီလက်ထရွန်းနစ်၊ ကွန်ပျူတာနှင့် အစိတ်အပိုင်းစက်မှုလုပ်ငန်းသည် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်များ၏ အုတ်မြစ်တစ်ခုအဖြစ် အခိုင်အမာ ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။
Standard Chartered မှ ဗီယက်နမ်နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ အကြီးတန်းစီးပွားရေးပညာရှင် Tim Leelahaphan က ဗီယက်နမ်၏ ခံနိုင်ရည်ရှိမှုနှင့် လိုက်လျောညီထွေရှိမှုကို ၎င်း၏ အောင်မြင် သော ဆွဲဆောင်မှုအားကောင်းသော FDI စီးဆင်းမှု၊ တည်ငြိမ်သော ပို့ကုန်တိုးတက်မှုနှင့် ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် အခန်းကဏ္ဍကို အားဖြည့်ပေး ခြင်းဖြင့် ပြသနေကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။
နှစ်ကုန်အော်ဒါများဖြင့် အလုပ်ရှုပ်နေပါသည်။
ဤကာလသည် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းများအတွက် ထုတ်လုပ်မှု အထွတ်အထိပ်ရာသီဖြစ်သည်။ အထည်အလိပ်၊ ပင်လယ်စာနှင့် သစ်အချောထည် ကုမ္ပဏီအများအပြားသည် ယခုနှစ်ကုန်တွင် ပို့ကုန်အမှာစာများ ဖြည့်ဆည်းရန် ကြိုးစားနေကြသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အထည်အလိပ် လုပ်ငန်း သည် ပို့ကုန်တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၇ မှ ၄၈ ဘီလီယံအထိ ရည်မှန်းထားသည်။ ၁၀ လအကြာတွင်၊ ပို့ကုန်သည် ၃၃ ဘီလီယံဒေါ်လာသို့ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ၇.၆% သည်အကောက်ခွန် မူဝါဒများဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်နေသော်လည်းအပြုသဘောဆောင်သောပို့ကုန်အလားအလာကိုမီးမောင်းထိုးပြသည်။
ဗီယက်နမ်အမျိုးသားအထည်အလိပ်နှင့်အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းအုပ်စု (Vinatex) ၏အထွေထွေ ညွှန်ကြားရေးမှူး Cao Huu Hieu က အဓိကစျေးကွက်မူဝါဒအတက်အကျများနှင့် US ၏အကောက် ခွန် မူဝါဒများကြားတွင်၊ အစောပိုင်းစျေးကွက်စောင့်ကြည့်ခြင်းနှင့်ခန့်မှန်းချက်နှင့် လိုက်လျောညီ ထွေရှိသောတုံ့ပြန်မှုများသည် အနုတ်လက္ခဏာ သက်ရောက်မှုများကိုသိသိ သာသာလျော့ပါး စေသည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ အပြန်အလှန်အကောက်ခွန် ဆိုင်းငံ့ကာလ အတွင်း အမှာစာ အများ အပြားကို အောင်မြင်စွာ ဖြည့်ဆည်းပေးခဲ့ပါသည်။
၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမ ကိုးလတွင် ကုမ္ပဏီသည် နှစ်စဉ် လျာထားချက်၏ 80% နှင့် ယခင်နှစ် အလားတူကာလ၏ ၁၁၀% ရရှိခဲ့ပြီး၊ ၎င်း၏ အခွန်ကြိုတင်အမြတ်ငွေသည် VND ၁.၀၄ ထရီလီယံ ဝန်းကျင်ရှိပြီး ယခုနှစ်အတွက် သတ်မှတ်ထားသော အစီအစဉ်၏ 114% ကို ပြီးမြောက်စေကာ ၂၀၂၄ အခိုက်အတန့် ဆက်လက်တိုးလာမည်။
ဆိုပါက၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် သတ်မှတ်ထားသော စံချိန်တင်ထားသော VND ၁.၄ ထရီလီယံ၏ အကောက်ခွန်ကြိုအမြတ်ငွေမှာ လက်ရှိရင်ဆိုင်နေရသော အဓိကစိန်ခေါ်မှုမှာ FTAs မှအကျိုး အမြတ်ရရှိရန် ကုန်ပစ္စည်း၏မူလစည်းမျဉ်းများကို လိုက်နာမှုသေချာစေရန်ဖြစ်ကြောင်း အလေးပေး ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
ဗီယက်နမ်၏ ပင်လယ်စာလုပ်ငန်းသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် တင်ပို့ရောင်းချမှုပမာဏ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀.၅-၁၁ ဘီလီယံအထိ ရည်မှန်းထားပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ၁၀ ဘီလီယ ံဒေါ်လာအထိ တိုးမြှင့်ရန် ရည်မှန်းထားသည်။ ဤအကောင်းမြင်မှုသည် ကဏ္ဍပြန်လည်နာ လန်ထူ လာ ခြင်း၊ US နှင့် China ကဲ့သို့သော စျေးကွက်ကြီးများတွင် ဝယ်လိုအား မြင့်တက်လာခြင်းနှင့် စျေးကွက်ချဲ့ထွင်ရန်နှင့် ထုတ်ကုန်အရည်အသွေးမြှင့်တင်ရန် ကုမ္ပဏီများ၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ် မှုများကြောင့်ဖြစ်သည်။
ASEAN+3 Macroeconomic Research Office (AMRO) မှ လက်ထောက်အဖွဲ့ အကြီးအကဲ နှင့် အဓိကစီးပွားရေးပညာရှင် Anthony Tan ၏ ပြောကြားချက်အရ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး သည် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများနှင့် ပို့ကုန်များ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ပြင်းထန်စွာ ပြန်လည် ကောင်းမွန်လာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ကာလလတ်မှ ရေရှည်တွင်၊ ကုန်ထုတ်စွမ်းအားကို ဆက်လက်မြှင့်တင်ရန်၊ ဒေသတွင်း ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များ ချဲ့ထွင်ရန်နှင့် အရည်အသွေးမြင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ဆွဲဆောင်ခြင်း ဖြင့် ဗီယက်နမ်သည် လာမည့်နှစ်များတွင် တည်ငြိမ်ပြီး ရေရှည်တည်တံ့သော တိုးတက်မှုကို ဆက်ထိန်းထားနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း အတွင်းသိများက ပြောကြားခဲ့သည်။
ဗီယက်နမ်၏ ပြိုင်ဆိုင်မှုရှိသော ထုတ်လုပ်မှုစရိတ်၊ ကျွမ်းကျင်လုပ်သားအင်အားနှင့် ခိုင်မာ သော ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်ချိတ်ဆက်မှုသည် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံအား ကမ္ဘာ့ထုတ်လုပ်မှု ကွန်ရက်တွင် ၎င်း၏ရပ်တည်ချက်ကို ပိုမိုခိုင်မာစေကာ ကုန်ထုတ်စွမ်းအားမြှင့်တင်ရန်နှင့် ၎င်း၏ အမျိုးသားစက်မှုအခြေခံကို အဆင့်မြှင့်တင်ရန် ကူညီပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းတို့က မှတ်ချက် ပြုသည်။
Source: viet plus
DOCA(ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ)
