ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

     နိုင်ငံခြားမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့် အခွန်ငွေ ဒေါ်လာဘီလီယံပေါင်းများစွာကို ဆွဲဆောင်ရန် ကြိုးပမ်းနေသောကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံသည် ကာစီနိုများအား တရားဝင်ခွင့်ပြုပေးမည့် အစီအစဉ်များကို အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ကနဦး လိုင်စင်ဖြင့် ကာစီနိုလောင်းကစားများကို အနှစ် ၃၀ ခွင့်ပြုရန် ဥပဒေမူကြမ်းကို အစိုးရ၏ တရားဝင်အေဂျင်စီဖြစ်သော နိုင်ငံတော်ကောင်စီမှ ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်အထိအများပြည်သူသို့ အကြံပြုချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ကာစီနိုများသည်ပါမစ်ကို နောက်ထပ် ၁၀ နှစ်သက်တမ်းတိုးရန် ရွေးချယ်ခွင့်ရှိပြီး ဟိုတယ်များ၊ ကွန်ဗင်းရှင်းစင်တာများနှင့် အပန်းဖြေဥယျာဉ်များအပါအဝင် ဖျော်ဖြေရေးအဆောက်အအုံ ကြီးများတွင် ထားရှိမည်ဖြစ်သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် အာရပ်စော်ဘွားများ၊ ဂျပန်တို့နှင့် ပူးပေါင်းကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကာစီနိုလုပ်ငန်းကို ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ရန် IBIS မှ ခန့်မှန်းထားသည့် ယမန်နှစ်က ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၆၃ ဘီလီယံရရှိခဲ့သည်။ Las Vegas Sands ကော်ပိုရေးရှင်းမှလည်း ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ကာစီနိုများ တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်နိုင်ရန် စိတ်ဝင်စားလျက်ရှိသည်ဟု ပြီးခဲ့သည့်လက ပြောကြားခဲ့သည်။

     လွန်ခဲ့သည့် တစ်နှစ်က အာဏာရခဲ့သော ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း Srettha Thavisin သည် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ဆွဲဆောင်ရန် မူဝါဒများကို အပြင်းအထန်တွန်းအားပေးခဲ့ပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်သော ကြီးကြပ်မှုနှင့် အခွန်ကောက်ခံမှုများအတွက် ကာစီနိုများကို တရားဝင်ဖြစ်စေမည့် အစီအစဉ်ကိုလည်းထောက်ခံခဲ့သည်။

      နိုင်ငံ၏ အဖွဲ့ဝင် ၅၀၀ ပါ အောက်လွှတ်တော်သည် ကြီးမားသော ဖျော်ဖြေရေးနေရာများတွင် တရားဝင်အဖြစ်ထားသော ကာစီနိုလောင်းကစားရုံများ တည်ထောင်ခြင်းကို နှစ်သက်သည့် ဥပဒေပြုအမတ်များ၏ လေ့လာမှုတစ်ရပ်ကို ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားပြီးဖြစ်သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် ကာစီနိုများကို တရားဝင်ခွင့်ပြုကာ ဖျော်ဖြေရေး အဆောက်အအုံကြီးများတွင် တည်ခိုကြခြင်း၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်းမှ ဝင်ငွေအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၂ ဘီလီယံခန့်ကို တိုးမြှင့်ရရှိခဲ့ကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

     လောင်းကစားအမျိုးအစားအများစုသည် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် တရားမဝင်သော်လည်း ကာစီနိုများ ဖွင့်လှစ်ခြင်းသည် ကပ်ရောဂါဘေးမှ ၎င်း၏ ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို ပြန်လည် အသက်သွင်းရန်အတွက် လစ်ဘရယ်အခင်းအကျင်းနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေမည်ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံသည် အာရှတွင် ဆေးခြောက်ကို သုတ်သင်ရှင်းလင်းသည့် ပထမဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာပြီး အရှေ့တောင်အာရှတွင် လိင်တူလက်ထပ်ခြင်းကို တရားဝင်ခွင့်ပြုသည့် ပထမဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာရန်လည်း အလားအလာရှိသည်။

     ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အဓိကလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အလုပ်အကိုင်စုစုပေါင်း ၏ ၂၀% ခန့်နှင့် နိုင်ငံစီးပွားရေးဒေါ်လာ ၅၀၀ ဘီလီယံ၏ ၁၂% ခန့်ရှိသည့်။ ယခုနှစ် ဇူလိုင်လ၏ နိုင်ငံခြားသားခရီးသွားဝင်ရောက်မှုမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အလားတူ ကာလထက် ၃၄% အထိမြင့်တက်လာခဲ့သည်။

Source : theedgehnalaysia

DOCA(ရန်ကုန်)

    အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံပိုင် ဝယ်ယူရေးအေဂျင်စီ Bulog သည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်နှောင်းပိုင်း၌ ခေါ်ယူခဲ့သည့် နိုင်ငံတကာတင်ဒါတစ်ခုတွင် ဆန်မက်ထရစ်တန်ချိန် ၃၂၀,၀၀၀ ခန့် ဝယ်ယူခဲ့သည် ဟု ယုံကြည်ရကြောင်း ဥရောပကုန်သည်များက ၅-၈-၂၀၂၄ ရက်၊ တနင်္လာနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့ သည်။

    ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှ ဆန်တန်ချိန် ၁၈၅,၀၀၀ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ ဆန်တန်ချိန် ၁၃၅,၀၀၀ တို့ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်ဟု ကုန်သည်များက ခန့်မှန်းထားပြီး အဆိုပါ ဆန်များအားလုံးအတွက်  သင်္ဘောတင် စရိတ်နှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ခပါဝင်သည့် ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းမှာ တစ်တန်လျှင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၅၆၃ ခန့် ရှိကြောင်း Reuters သတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်အရ သိရပါသည်။ ၎င်းအစီရင်ခံ ဖော်ပြ ချက်များသည် ကုန်သည်များ၏ အကဲဖြတ်ချက်များအပေါ် အခြေခံထားပြီး ဈေးနှုန်းနှင့် ပမာဏ ခန့်မှန်းချက်များသည် ဈေးကွက်အခြေအနေအရ နောက်ပိုင်းတွင် အပြောင်းအလဲ ရှိနိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။

    အဆိုပါတင်ဒါတွင် စျေးနှုန်းကမ်းလှမ်းမှုများတင်သွင်းရန် နောက်ဆုံးရက်မှာ ဇူလိုင်လ ၃၁ ဖြစ်ပြီး Bulog သည် ပုံမှန်အားဖြင့် ရက်ပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်သော ကနဦးကမ်းလှမ်းမှုများ လုပ်ဆောင်ပြီးနောက် စျေးနှုန်းညှိနှိုင်းမှုများစတင်ခဲ့သည်ဟု ကုန်သည်များကပြောကြားခဲ့သည်။ Bulog သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် သီးနှံရာသီမှ ထွက်ရှိသောစပါးများအား လွန်ခဲ့သည့် ခြောက်လထက် ကြာမြင့်မှုမရှိပဲ ကြိတ်ခွဲထားသည့် ဆန်ကွဲ ၅ % ပါသော ဆန်ဖြူကို သြဂုတ်လမှ စက်တင်ဘာလ အတွင်း အင်ဒိုနီးရှားဆိပ်ကမ်းသို့အရောက် တင်သွင်းရန် တင်ဒါခေါ်ယူခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဗီယက်နမ်၊ ထိုင်း၊ မြန်မာ၊ ကမ္ဘောဒီးယား နှင့် ပါကစ္စတန် တို့မှ ကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် ဈေးနှုန်းကမ်းလှမ်းနိုင် ကြောင်း သိရသည်။

     ပြည်တွင်း၌ စပါးအထွက်ကျဆင်းခဲ့ပြီးနောက် ဈေးနှုန်းသက်သာစေရေး  ဆန်တင်သွင်းမှု တိုးမြှင့်ရန် ကြိုးပမ်းမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရသည်  ယခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက် တွင် နိုင်ငံတကာတင်ဒါများ ခေါ်ယူလျက် ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ပြည်တွင်းရိတ်သိမ်းထွက်ရှိမှု သည် လုံလောက်ခြင်းမရှိခဲ့ပါက ယခုနှစ်တွင် ဆန်တန်ချိန် ၄ ဒသမ ၃ သန်းအထိ တင်သွင်းရမည် ဖြစ်ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားအမျိုးသားစားနပ်ရိက္ခာအေဂျင်စီက ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်နေ့၌ ပြောကြား ထားသည်။

    အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် ဆန်တန်ချိန် ၃ ဒသမ ၆ သန်း တင်သွင်းရန် စီစဉ် ထားသည့်အနက် ဇန်နဝါရီလမှ မေလအတွင်း ဆန်တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၂၂ သန်းကို တင်သွင်းခဲ့ပြီးဖြစ် သည်။ အင်ဒိုနီးရှား စာရင်းအင်းအေဂျင်စီက ဇန်နဝါရီမှ သြဂုတ်လအတွင်း ဆန်ထွက်ရှိမှုသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ် အလားတူကာလထက် ၉.၅၂% လျော့နည်းမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ ဆိုးရွားသော ရာသီဥတုဒဏ်ကြောင့် ကောက်ပဲသီးနှံများထွက်ရှိမှု ထိခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံ၏ လူဦးရေ သန်း ၂၇၀ အတွက် ပြည်တွင်းဆန်ဈေးနှုန်းသည် ယခင်နှစ်ကာလတူနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဇွန်လတွင် ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

Source: Market Screener, 5 Aug 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    ဆန်အမျိုးအစားများအတွက် သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်‌ရေး (R&D) လုပ်ဆောင်မှု နည်းပါးခြင်း၊ ကမ္ဘာ့ရောင်းလိုအား မြင့်တက်လာခြင်းနှင့် နှစ်ကုန်တွင် အိန္ဒိယမှ ဆန်တင်ပို့မှုဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များကို ရုပ်သိမ်းနိုင်ခြင်း စသည့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသော ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေရှိသည့် အချက်များစွာကြောင့် ထိုင်းဆန်တင်ပို့မှုသည် လာမည့်နှစ်တွင် ဆန်တန်ချိန် ၈ သန်း အောက် လျော့နည်းသွားနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

    လာမည့်နှစ်တွင် ဆန်တင်ပို့မှုသည် အစောပိုင်း၌ ခန့်မှန်းထားသည့် တန်ချိန် ၈.၂ သန်း အောက်သို့ ကျဆင်းသွားဖွယ်ရှိကြောင်း ထိုင်းဆန်တင်ပို့သူများအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ Charoen Laothamatas က ပြောကြားခဲ့သည်။

    ထိုင်းဆန်တင်ပို့မှုသည် လာမည့်နှစ်တွင် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေရှိသည့် အချက်များစွာ ရှိနိုင်ကြောင်း၊ အဆိုပါအချက်များမှာ အထူးသဖြင့် ကမ္ဘာ့ဆန်လက်ကျန် ၁.၄% တိုးမြင့်လာခြင်း၊ လာနီညာ ရာသီ  ဥတုဖြစ်စဉ်၏ သက်ရောက်မှုအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးရန် မိုးရေချိန် တိုးလာခြင်းကြောင့် အကြမ်းဖျင်း အားဖြင့် ဆန်တန်ချိန် ၅၂၈ သန်းအထိ ရောက်ရှိနိုင်ခြင်း၊ ဗီယက်နမ်၊ အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ စသည့် ဆန်အဓိကတင်ပို့သည့် အခြားနိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဆန်စပါး သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေး (R&D) လုပ်ကိုင်မှုနည်းပါးသဖြင့် အထွက်နှုန်းနိမ့်ကျခြင်း၊ ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ် မြင့်မားခြင်းနှင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ဘာစမာတီမဟုတ်သော ဆန်ဖြူတင်ပို့မှု ကန့်သတ် ချက်များကို အိန္ဒိယမှ ရုပ်သိမ်းနိုင်ခြေရှိခြင်းတို့ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

    ထိုင်းနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်ရှိ ဆန်ဝယ်လိုအား အပြောင်းအလဲများကို အချိန်နှင့် တစ်ပြေးညီ နားစွင့်၍ နိုင်ငံ၏ဆန်မူဝါဒကို ပြောင်းလဲရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ကမ္ဘာ့ဈေး ကွက်တွင် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ရန်အတွက် နူးညံ့ပျော့ပျောင်းသောဆန်ကို ဦးစားပေးပြီး အထွက်ပမာဏ တိုးစေရန်အတွက်မူ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး (R&D) ကဏ္ဍတွင် ပို၍ရင်းနှီးမြုပ်နှံရန် လိုအပ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

      ဗီယက်နမ်သည် ပြည်တွင်းစားသုံးရန်အတွက် ဈေးသက်သာသောဆန်ကို အိန္ဒိယမှ တင် သွင်းပြီး ဆန်မွှေးနှင့် နူးညံ့ပျော့ပျောင်းသောဆန်ကဲ့သို့သော တန်းမြင့်ဆန်များကို မြင့်မားသော ရောင်းဈေးနှင့် တန်ဖိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် ၎င်း၏ ဆန်တင်ပို့မှုမူဝါဒကို ထိန်းညှိထားကြောင်း သိရှိရသည်။

     ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် အဆိုပါ ဆန်တင်ပို့မှုကိစ္စနှင့်စပ်လျဉ်း၍ တစ်စုံတစ်ရာ ဆောင်ရွက်ခြင်း မပြုလုပ်ပါက ၎င်း၏ ဆန်အဓိကတင်ပို့သည့် ဈေးကွက်ဝေစု နိုင်ငံအရေအတွက် လျော့နည်းသွားနိုင်ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် စပါးမျိုးကွဲများနှင့် ခေတ်မီစိုက်ပျိုးနည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှုများကြောင့် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း ဆန်တင်ပို့သည့်နိုင်ငံ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း၊ နိုင်ငံများစွာအနေဖြင့်လည်း မိမိတို့နိုင်ငံအတွင်း ဆန်ဖူလုံရေး မူဝါဒများဆီသို့ ကူးပြောင်းကျင့်သုံးနေကြကြောင်း သိရှိ ရသည်။

     ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ဆန်တင်ပို့မှုတန်ချိန် ၁၈ သန်းအထိ ရောက်ရှိမည်ဟု မျှော်မှန်းထားပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ ဆန်တင်ပို့မှုအများဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံသည် ဆန်တန်ချိန် ၇.၅ သန်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ဆန်တန်ချိန် ၇.၅ သန်းနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် ဆန်တန်ချိန် ၅.၆သန်း တင်ပို့နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနက ခန့်မှန်းထားသည်။

    ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် တစ်လလျှင် ပျမ်းမျှဆန်တန်ချိန် ၇၀၀၀၀၀ တင်ပို့နိုင်ပါက စီးပွားရေး နှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဆန်တင်ပို့ရန် လျာထားချက် တန်ချိန် ၈.၂ သန်းကို ပြည့်မီလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆန်တင်သွင်းမှု တန်ချိန် ၄.၇ သန်းနှင့် တန်ချိန် ၄.၃ သန်း အသီးသီး တိုးမြှင့်ရန် မျှော်မှန်းထားသော ဖိလစ်ပိုင်နှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတို့ အပါအဝင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အဓိက ပို့ကုန်ဈေးကွက်များမှ ဝယ်လိုအားရှိသဖြင့် တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅.၃ ဘီလီယံ ရှိမည့် ဆန်တန်ချိန် ၉ သန်းအထိ ရောက်ရှိနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းဆန်တင်ပို့သူများအသင်း၏ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ Chookiat Ophaswongse ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

    သို့သော်လည်း မုတ်သုံရာသီကြောင့် မိုးရွာသွန်းမှု များပြားလာပြီးနောက် အိန္ဒိယသည် ၎င်း၏ ဆန်တင်ပို့မှု ကန့်သတ်ချက်များကို ပြန်လည်သုံးသပ်လာနိုင်သောကြောင့် အိန္ဒိယ၏ ဆန်မူဝါဒကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ယင်းကဲ့သို့ အိန္ဒိယ၏ ဆန်တင်ပို့မှု ကန့် သတ်ချက်အပေါ် ပြန်လည်သုံးသပ်မှုသည် ပုံမှန်ကမ္ဘာ့ဆန်လက်ကျန် တန်ချိန် ၁၄၀ သန်းသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိစေရန် ဦးတည်နေကြောင်း၊ အိန္ဒိယဆန်သည် အခြား ဆန်တင်ပို့သည့်နိုင်ငံများထက် ဈေးသက်သာသောကြောင့် အိန္ဒိယ၏ဆန်မူဝါဒသည် ကမ္ဘာ့ဆန်တင်ပို့မှုကို သက်ရောက်စေနိုင်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Bangkok Post, 1 August 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ပြည်နယ်များအနေဖြင့် e-auction ခေါ် အင်တာနက်ကွန်ယက်စနစ် အသုံးပြုလေလံစနစ်၌ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းမပြုပဲ အိန္ဒိယစားသောက်ကုန်ကော်ပိုရေးရှင်း (FCI) ထံမှ အရန်ထားရှိသော ဆန်များကို ၁ ကွင်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်) လျှင် ရူပီးငွေ ၂၈၀၀ နှုန်းဖြင့် ပြည်တွင်းသို့ ဈေးဖွင့်ရောင်းချပေးမှု အစီအစဉ်အောက်မှ တိုက်ရိုက်ဝယ်ယူနိုင်သည်ဟု စားသုံးသူရေးရာ၊ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် ပြည်သူ့ဖြန့်ဖြူးမှုရေးရာဝန်ကြီး Pralhad Joshi က ပြောကြားခဲ့သည်။

      ယခုဆုံးဖြတ်ချက်သည် ဗဟိုအစိုးရ၏ အရန်ရိက္ခာဆန် စုဆောင်းထားရှိမှုတွင် ပမာဏ ကြီးမားစွာ ပိုလျှံမှုဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိရာ သီးနှံရာသီအသစ် ဝယ်ယူရေးကာလမတိုင်မီ၌ လျှော့ချနိုင်ရေးအတွက် ချမှတ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

    ယခင်နှစ်၌ အရန်ရိက္ခာမှဆန်များကို ပြည်နယ်အစိုးရများက ဝယ်ယူရာတွင် e-auction စနစ်ဖြင့်သာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ရန် ဗဟိုအစိုးရက ကန့်သတ်ထားခဲ့ပြီး ယင်းအချက်သည် ကာနာတကာပြည်နယ် အစိုးရအပေါ် ထိခိုက်သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပြည်နယ်တွင် ယခင်နှစ် ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲပြီးစီးချိန်၌ အနိုင်ရရှိခဲ့သော ကွန်ဂရက်ပါတီအစိုးရအဖွဲ့သည် ဆင်းရဲနွမ်းပါးသည့် အိမ်ထောင်စုများသို့ ဆန် ၁၀ ကီလိုဂရမ်နှုန်းဖြင့် အခမဲ့ထောက်ပံ့မည်ဟူသော ရွေးကောက်ပွဲ ကတိကဝတ်ကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်ရန်အတွက် အရန်ရိက္ခာဆန် တန်ချိန် ၂.၃၄ သိန်း ထပ်မံလိုအပ်ချက် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

     သို့ရာတွင် ဗဟိုအစိုးရသည် ပြည်နယ်များသို့ ဈေးဖွင့်ရောင်းချပေးမှု အစီအစဉ်မှ ဆန်နှင့်ဂျုံ ရောင်းချမှုကိုရပ်ဆိုင်းခဲ့ရာ ကာနာတကာပြည်နယ်အစိုးရက အပြစ်တင်ဝေဖန်မှုပြုခဲ့သည်။

Source: New Indian Express, 2 Aug 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် စားသုံးမှုပမာဏအများဆုံး ပဲမျိုးအစားဖြစ်သော ကုလားပဲ၏ ဈေးနှုန်းများသည် ပွဲတော်ရာသီကာလမတိုင်မီ ဝယ်လိုအားမြင့်မားလာမှုအရ လွန်ခဲ့သော ၁ လတာအတွင်း ၁၀% အထိ မြင့်တက်လာခဲ့သည်ဟု ပဲမျိုးစုံလုပ်ငန်းနယ်ပယ်မှ စီမံခန့်ခွဲမှုလုပ်ကိုင်သူများက ပြောကြားကြောင်း Economic Times သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

    ကုလားပဲသည် မလိုင်မုန့်နှင့် အိန္ဒိယရိုးရာသရေစာ အများအပြား၌ ကျယ်ပြန့်စွာ သုံးစွဲမှုရှိ သဖြင့် ဈေးနှုန်းများမှာ ဆက်လက်ခိုင်မာနေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ရာတွင် လွန်ခဲ့သောလအတွင်း ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများမှာ ၅% ခန့်ကျဆင်းခဲ့ခြင်းကြောင့် စားသုံးသူများအတွက် သက်သာရာရရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းတို့က ပြောဆိုထားကြသည်။

    အိန္ဒိယပဲမျိုးစုံနှင့်ကောက်ပဲသီးနှံအသင်း (IPGA) ၏ အဆိုအရ ပွဲတော်ရာသီ၏ ဝယ်လိုအားတည်ငြိမ်မှု၊ ပြည်တွင်းမှ ကုန်ပေးသွင်းနိုင်စွမ်းနည်းပါးမှု၊ အစိုးရ၏လက်ဝယ်တွင် အရန်လက်ကျန် အကန့်အသတ်ရှိမှုနှင့် သိုလှောင်သူများအကြား ရောင်းချလိုစိတ်နည်းပါးမှုတို့ကြောင့် ကုလားပဲဈေးနှုန်းများသည် အမြင့်ပိုင်း၌ ဆက်လက်တည်ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

    စားတော်ပဲပမာဏ အမြောက်အမြား တင်သွင်းခဲ့ခြင်းသည် အစိုးရက မျှော်လင့်ထားသည့် ကုလားပဲဝယ်လိုအား ထိန်းချုပ်နိုင်ရန်အတွက် အထောက်အကူပြုခြင်း မရှိကြောင်း၊ သို့ရာတွင် စက်တင်ဘာလကုန်အထိ ကာလအတွင်း အာဖရိကနှင့် ဩစတေးလျတို့ထံမှ ပဲတင်သွင်းမှုက ဈေးနှုန်းများ တဟုန်ထိုးမြင့်တက်မှုကို ကာကွယ်ပေးလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောဆိုကြသည်။

     မဟာရဋ္ဌပြည်နယ် Akola မြို့ အခြေစိုက် ပဲမျိုးစုံ ပြုပြင်ထုတ်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦး ဖြစ်သော Rupesh Rathi က စားတော်ပဲ ကုန်ချိန်များစွာ တင်သွင်းခဲ့သော်လည်း ကုလားပဲနေရာ၌ အစားထိုးနိုင်မှုမှာ မျှော်မှန်းထားသည်ထက် သိသာစွာနိမ့်ကျလျက်ရှိပြီး ကုလားပဲဈေးနှုန်းများမှာ မြင့်တက်လာခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြည်တွင်း၌ ဈေးနှုန်းမြင့်မားခြင်းသည် ကုလားပဲတင်သွင်းမှုကို ပိုမိုများပြားစေမည်ဟု ခန့်မှန်းရပြီး ဈေးနှုန်းသိသာစွာ မြင့်တက်မှုကို တားဆီးနိုင် မည်ဖြစ်ကြောင်း IPGA ၏ အစီရင်ခံစာတစ်စောင်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

     အောက်တိုဘာလ ၃၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်း စားတော်ပဲ အကောက်ခွန်လွတ် တင်သွင်းခွင့်ကို အစိုးရက ထပ်မံသက်တမ်းတိုးပေးမှု ရှိ/မရှိနှင့် နိုင်ငံပိုင်ဝယ်ယူရေး အေဂျင်စီဖြစ်သော အမျိုးသား လယ်ယာထွက်ကုန်ဈေးကွက် သမဝါယမအသင်းချုပ်၏ ကုလားပဲ အဝယ်တင်ဒါ ခေါ်ယူမှုတို့က ပွဲတော်ရာသီကာလများအတွင်း ကုလားပဲဈေးနှုန်းများအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်သည်။

     မိုးသီးနှံရာသီ၌ စိုက်ဧကများ တိုးတက်လာခြင်း၊ အာဖရိကဒေသမှ ဈေးသက်သာစွာဖြင့် ပဲအသစ်များ ဝင်ရောက်မှုရှိခြင်း၊ သိုလှောင်ထားသူများ အနေဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်းသို့ ရောင်းချပေး ရန် ဖိအားပေးခံထားရခြင်း၊ ဈေးနှုန်းချိုသာသော အခြားအစားထိုးပဲများရှိခြင်းနှင့် ဈေးကွက် ဝယ်လိုအား နိမ့်ကျမှုအရ ပဲခွဲစက်လုပ်ငန်းရှင်များ၏ ဝယ်ယူမှု နှေးကွေးလျက်ရှိခြင်းတို့ကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် ထမင်းနှင့် အခြားမုန့်ပဲသရေစာများနှင့် တွဲဖက်၍ နေ့စဉ်ဟင်းလျာအဖြစ် စားသုံး လေ့ရှိသော ပဲစင်းငုံ၏ဈေးနှုန်းများမှာမူ ကျဆင်းလျက်ရှိသည်။

     IPGA ကုန်သည်အသင်း၏ အချက်အလက်များအရ Akola မြို့တွင် ပဲခွဲစက်များမှ ရောင်းချ သော ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းသည် တစ်လအတွင်း ၁ ကွင်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်) အပေါ်တွင် ရူပီးငွေ ၇၀၀ သို့မဟုတ် ၄.၂% လျော့ကျလျက် ၁ ကွင်တယ်လျှင် ၁၅၈၀၀ ရူပီးနှုန်းသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။ သို့သော် ၎င်းဈေးနှုန်းသည် ယခင်နှစ်ကာလတူ၌ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၉% ခန့် မြင့်မားနေဆဲဖြစ်သည်။

     ပဲစင်းငုံ၏ဈေးနှုန်းများသည် ရှေ့လာမည့်လများ၌ ဖြစ်ပေါ်နိုင်မည့် ရာသီဥတု အခြေအနေ၊ အာဖရိကဒေသ၌ ပဲများပေးသွင်းအား နှောင့်နှေးမှု၊ ပွဲတော်ရာသီကာလအတွက် ဝယ်လိုအား မြင့် တက်မှုနှင့် တမီနာဒူနှင့် အန္တရာပရာဒေ့ရှ် ပြည်နယ်များတွင် အစိုးရ၏ ပဲဝယ်ယူရေး ဆောင်ရွက်ရန် အတည်ပြုမည့် အလားအလာ စသည့်အကြောင်းအရင်းများအရ ပြန်လည်မြင့်တက်လာနိုင်ခြေ ရှိသည်။

     ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်း ပြန်လည်မြင့်တက်မှုသည် အများဆုံး ၅% မှ ၆% အတွင်းသာရှိနိုင်ကြောင်း၊ ကာနာတကာပြည်နယ်၌ ပဲစင်းငုံကို ဆောလျင်စွာစိုက်ပျိုးခဲ့သဖြင့် သီးနှံအသစ်သည်လည်း တစ်လ စော၍ နိုဝင်ဘာလတွင် ထွက်ပေါ်နိုင်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ အောက်တိုဘာလတိုင်အောင် ပဲစင်းငုံ ဈေးနှုန်းသည် ၁ ကီလိုဂရမ်ပေါ်တွင် အများဆုံး ၅ ရူပီး -  ၆ ရူပီးခန့်သာ မြင့်တက်ဖွယ်ရှိကြောင်း Akola မြို့မှ ပဲခွဲစက်လုပ်ငန်းရှင် Mr. Rathi က ပြောဆိုခဲ့သည်။

     စိုက်ပျိုးရေး ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်ဖြစ်သူ Deepak Pareek က တန်ဇန်နီးယားနိုင်ငံ၌ လေလံ စနစ်တစ်ခုတည်းကိုသာ ဝယ်ယူရေး နည်းလမ်းအဖြစ် မိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်မှုကြောင့် ၎င်းဒေသမှ ပဲတင်ပို့မှုမှာ နှောင့်နှေးမှုရှိကြောင်း၊ အိန္ဒိယပြည်တွင်း၌မူ ယခင်သီတင်းပတ်မှစတင်၍ ပဲစင်းငုံ ဝယ်လိုအား ပြန်လည်မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း၊ ထို့အပြင် မိုဇမ်ဘစ်နိုင်ငံနှင့် ပဲကုန်သွယ်ရန် လိုလားမှုမရှိခြင်းကလည်း ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာသည်ကို မြင်တွေ့ရနိုင်သည့် အကြောင်းအရင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Economic Times, 6 Aug 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)