စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ တိုင်း/ခရိုင်ဦးစီးမှူး၏လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ပခုက္ကူခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးမှ ဒု-ဦးစီးမှူးဒေါ်မြင့်မြင့်သန်းသည် (၁၀.၇.၂၀၂၂)ရက်နေ့၊ နံနက်(၀၉:၀၀) နာရီအချိန်တွင် ပြည်တွင်း၌စားသုံးဆီဖူလုံရေးအတွက် ဆီထွက်သီးနှံများ ပိုမိုတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ရေးနှင့် ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍ ပိုမိုဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်စေရေးအတွက် ဆိပ်ဖြူမြို့ပေါ်ရှိ (နွေ)နှမ်းစိုက်တောင်သူ ဦးဝင်းဌေးနှင့်တွေ့ဆုံပြီး စိုက်ပျိုး ထွက်ရှိမှု အခြေအနေများကို သိရှိရန် ကွင်းဆင်းလေ့လာ မေးမြန်းခဲ့ပါသည်။
ကွင်းဆင်းလေ့လာမေးမြန်းမှုအရ (နွေ)နှမ်းစိုက်တောင်သူ ဦးဝင်းဌေးမှကို ဧရာဝတီမြစ်ရိုး တစ်လျှောက်ရှိ ဆိပ်ဖြူမြို့ပေါ် (၄)ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာများတွင် နှစ်စဉ် (နွေ)နှမ်းများကို ကြက်သွန်၊ မြေပဲ၊ ကုလားပဲများရိတ်သိမ်းပြီးသော မြေကွက်များတွင် သီးထပ်အဖြစ် စိုက်ပျိုးကြ ကြောင်း၊ နှမ်းဖြူ၊ နှမ်းနီ၊ နှမ်းနက်အမျိုးမျိုး စိုက်ပျိုးကြပြီး စိုက်ပျိုးမြေအမျိုးအစားမှာ မြစ်ရိုး တစ်လျှောက်ရှိ မြေသားအမာနှင့် လယ်ယာမြေများတွင် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ (နွေ)နှမ်းဖြစ်၍ ရေသွင်း ပြီးပိုက်သွယ်တန်း၍ ရေဖြန်းရေမွှားစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြပြီး ကျဲပက်စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ယခုဘဏ္ဍာနှစ် (၂၀၂၁-၂၀၂၂)တွင် ဆိပ်ဖြူမြို့၊ ရွာသစ်၊ အမှတ်(၄)ရပ်ကွက်တွင် (နွေ)နှမ်းစိုက် တောင်သူ(၃၀)ဦးခန့် စိုက်ပျိုးပြီး (၂၅)ဧကခန့် စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရာတွင် တောင်သူများအနေဖြင့် စိုက်ပျိုး စရိတ် ရင်းနှီးမတည်ငွေများပြီး အကျိုးအမြတ်နည်းခြင်း၊ ရာသီဥတုမမှန်ကန်ခြင်းကြောင့် (နွေ)နှမ်း စိုက်ပျိုးတောင်သူဦးရေ ယခင်နှစ်ထက်နည်းသွားကြောင်း တောင်သူပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။
(နွေ)နှမ်းစိုက်ပျိုးရာတွင် စိုက်ပျိုးမြေကို ဦးစွာပထမထွန်ရေးညက်အောင် ပြုပြင်ပြီး ဖေဖော်ဝါရီလလယ်တွင် စိုက်ပျိုးပြီး မေလတွင်ရိတ်သိမ်းကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးသက်တမ်းမှာ (၃)လခန့် ကြာမြင့်ကြောင်း၊ စိုက်တောင်သူဦးဝင်းဌေးအနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် မိုးကြက်သွန် (ဥ)စိုက်များ စိုက်ပျိုး ပြီးသော အခင်းကျွတ်တွင် သီးထပ်အဖြစ် နှမ်းနက်(စမုံ)နှမ်းမျိုးကို (၄)ဧကခန့် စိုက်ပျိုးထားရှိ ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရန် နှမ်းမျိုးစေ့ကို မိမိဒေသထွက် မျိုးကို စိုက်ပျိုးခြင်းမရှိဘဲ (ထိုင်ဝမ်)နှမ်းမျိုးစေ့ အထုပ်ကို ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း၊ တစ်ထုပ်လျှင်(၁)ပြည်ပါရှိပြီး (၁၅၀၀၀)ကျပ်ဈေးနှုန်းရှိ ကြောင်း၊ ဒေသထွက်နှမ်းမျိုးမှာ တစ်ပြည်(၈၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် အချို့တောင်သူများ ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရ ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရာတွင် မြေကို ညီညာစွာပြုပြင်ပြီး ကြောင်းဆွဲ၍ ကျဲပက်စနစ်ဖြင့် အတန်းလိုက် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ (၁)ဧကလျှင် နှမ်း မျိုးစေ့(၂)ပြည်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ (၄)ဧကစိုက်ပျိုးထားရှိ၍ (၈)ပြည်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ တောင်သူတစ်ဦးချင်း မျိုးကုန်ကျမှုမှာ ကျဲပက်အထူအပါးပေါ် မူတည် ပြီး မတူညီကြကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရာတွင် ရေသွင်းစိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်၍ ပထမဦးရေမှာ ကြက်သွန်ခင်းကျွတ် မြေတွင် စိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်၍ မြေအစိုဓါတ်ရှိ၍ ရေမသွင်းရကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးချိန်မှ ရိတ်သိမ်းချိန်အထိ ရေ(၃)ကြိမ်ထိ သွင်းရကြောင်း၊ မိုးရွာသွန်းမှုရှိပါက ရေသွင်းအကြိမ်ရေ လျော့နည်းသွားကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးပြီး(၂)လခန့်အကြာ အပွင့်ပွင့်ချိန်တွင် မိုးများစွာရွာသွန်းခြင်းကြောင့် သီးနှံ ဖျက်ပိုးဝင်၍ အသီးတင်မှုနည်းခြင်းကြောင့် အထွက်နှုန်းမများသော်လည်း သင့်တင့်မျှတမှုရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် စိုက်ခင်း ရေသွင်းရန် ဝယ်ယူရသော စက်ဆီဈေးနှုန်းများ အဆမတန်ကြီးမြင့် ခြင်း၊ သွင်းအားစုများ ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်ခြင်းကြောင့် ယခင်နှစ်ထက် ကုန်ကျစရိတ်များကြောင်း တောင်သူပြောကြားချက် အရသိရှိရပါသည်။
ဈေးနှုန်းဈေးကွက်အနေဖြင့် ယခင်မိုးရာသီစိုက် နှမ်းနက်(စမုံ)(၁)တင်းလျှင် (၆၈၀၀၀)ကျပ် ရောင်းချခဲ့ရပြီး ယခု(နွေ)နှမ်း(၁)တင်းလျှင် (၇၀၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် သီးနှံပေါ်စအချိန်တွင် ရောင်းချရ ကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းကွာဟမှုနည်းကြောင်း၊ သီးနှံအရည်အသွေးလိုက်၍ တောင်သူတစ်ဦးချင်း၏ ရောင်းဈေးနှုန်းများ မတူညီကြောင်း၊ ရွာသစ်ရပ်ကွက်အနေဖြင့် ထွက်ရှိသော နှမ်းများကို ချောက်မြို့ ပေါ်ရှိ အေဝမ်းပွဲရုံသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြောင်း သိရှိရသည်။ (၁)ဧက ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မြေ ပြုပြင်ခ၊ မျိုးစေ့ဝယ်ယူခ၊ အလုပ်သမားငှားရမ်းခ၊ သွင်းအားစုအမျိုးမျိုးဝယ်ယူခ၊ စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူခ စုစုပေါင်း(၃)သိန်းခွဲခန့် (၄)ဧက စိုက်ပျိုးထား၍ ပျမ်းမျှ(၁၄)သိန်းခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ကြက်သွန်ခင်း ကျွတ်စိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်၍ သွင်းအားစုများ အနည်းငယ်သာထည့်သွင်းရခြင်းဖြစ်၍ ကုန်ကျစရိတ် အနည်းငယ် လျော့နည်းသွားကြောင်း၊ ယခုနှစ်အထွက်တင်းမှာ (၁)ဧကလျှင် ပျမ်းမျှ(၈)တင်းခန့် ထွက်ရှိ၍ (၄)ဧကစိုက်ပျိုးထားရှိခြင်းကြောင့် (၃၂)တင်းခန့် ထွက်ရှိကြောင်း၊ (၁)တင်းလျှင်(၇၀၀၀၀)ကျပ်ခန့် ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချခဲ့ရ၍ ဝင်ငွေမှာ (၂၂)သိန်းခန့်ရရှိပြီး အသုံးစရိတ်မှာ (၁၄)သိန်းခန့် ကုန်ကျ၍ (၁)ဧကလျှင်ကျပ် (၃)သိန်းခွဲခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ တစ်ဧက အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၂)သိန်းခန့်ရရှိကြောင်း၊ နှမ်းဈေးနှုန်းမှာ ယခင်နှစ်နှင့်ယခုနှစ်ရောင်း ဈေးနှုန်းမကွာခြားသော်လည်း စိုက်ပျိုးရာတွင် အသုံးပြုသော စက်ဆီနှင့် သွင်းအားစုဈေးနှုန်း အဆမတန် မြင့်တက်သွား၍ အသုံးစရိတ် များလာ ခြင်းကြောင့် အကျိုးအမြတ်ရရှိမှုနည်းသွားကြောင်း၊ တောင်သူပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။
ဆီထွက်သီးနှံများတွင် တစ်မျိုးအပါအဝင်ဖြစ်သော နှမ်းကို စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် မိမိပြည်တွင်း၌ စားသုံးသူများအနေဖြင့် စားသုံးဆီကို နေ့စဉ်မပါမဖြစ်စားသောက်သုံးစွဲလျက်ရှိပါသည်။ နိုင်ငံအတွင်း ရှိစားသုံးသူလူဦးရေနှင့် စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု မမျှတ၍ ပြည်တွင်းစားသုံးမှုလိုအပ်ချက်အရ ပြည်ပမှ တင်သွင်းနေရခြင်းဖြစ်သည့် စားအုန်းဆီများ ယခုချိန်တွင်ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာ၍ သုံးစွဲမှုကို လျှော့ချပြီး ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သည့် ပြည်တွင်းထွက် ပဲဆီ၊ နှမ်းဆီများကို ပိုမိုစားသုံးလာရေး ပြည်တွင်းဆီစက်လုပ်ငန်းနှင့် နှမ်းလှော်လုပ်ငန်းများ ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာပြီး လုပ်သားပြည်သူများ အလုပ်အကိုင်အခွင့် အလမ်းများစွာရရှိသည့်အပြင် နှစ်စဉ်ပြည်ပနိုင်ငံသို့လည်း ပို့ကုန်အဖြစ် တင်သွင်းခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတော်၏စီးပွားရေးကို အထောက်အကူဖြစ်စေသော နှမ်းသီးနှံကို စိုက်တောင်သူ များမှ စိုက်ပျိုးရန် သင့်တော်သောမြေများတွင် နှစ်စဉ်မပျက် စိုက်ပျိုးသင့်ကြောင်း နိုင်ငံတော်အစိုးရ မှလည်း အရည်အသွေးပြည့်မှိီ၍ တန်ဖိုးမြင့်ထုတ်လုပ်နိုင်ပြီး နှစ်စဉ်ပြည်ပပို့ကုန် တိုးမြင့်နိုင်စေရေး အတွက် လိုအပ်သောနည်းပညာများ ပံ့ပိုးပေးခြင်းဖြင့် စံချိန်စံညွှန်း အရည်အသွေး ပြည့်မှီသော လယ်ယာထွက်ကုန်သီးနှံများ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်၍ ပြည်တွင်းစားသုံးဆီဖူလုံရေးအတွက် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ကြပါရန် အကြံပြုရေးသားတင်ပြအပ်ပါသည်။
DOCA(မကွေး)