ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

      မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးခရိုင်၊ မကွေးဈေးကွက်သို့ မြို့နယ်အတွင်းရှိ မိကျောင်းရဲ၊ လျောင်းတော်ဦး၊ ကံသစ်၊ ရွာဟောင်းကန်၊ သစ်ရာကောက် စသည့်ကျေးရွာများနှင့် စလင်း၊ ဆင်ဖြူကျွန်း၊ နတ်မောက်မြို့တို့မှထွက်ရှိသော ပဲစင်းငုံ(နီ)၊ မတ်ပဲ၊ ကုလားပဲအမျိုးမျိုး၊ ပဲကြီး၊ စားတော်ပဲ၊ နှမ်းမျိုးစုံနှင့် အခြားပဲမျိုးစုံများ ဝင်ရောက်ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားလျက်ရှိပါသည်။

       ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(ပထမပတ်)တွင် ပဲစင်းငုံ(နီ) (၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၁၄၀၅၀၀)၊ မတ်ပဲ(၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၁၀၇၀၀၀)၊ နှမ်းနက်(စမုံ) (၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၁၃၇၀၂၅)ဖြစ်ပြီး မေလ(စတုတ္ထပတ်)နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ယခုအပတ်တွင်  ပဲစင်းငုံ(နီ) ကျပ်(၁၅၀၀)၊ မတ်ပဲ ကျပ်(၃၀၀၀)၊ နှမ်းနက်(စမုံ) ကျပ်(၂၀၂၅) ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပြီး စုစုပေါင်းတန်ချိန်(၁၃၀)တန်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။  မတ်ပဲနှင့် ပဲစင်းငုံ(နီ)မှာ တင်ပို့မှုမရှိသော်လည်း မန္တလေးသို့ နှမ်းနက်(စမုံ) (၃၅၂)အိတ်တင်ပို့ခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

       ခဝဲသီးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၌ အမျိုးအစား (၂) မျိုးရှိပြီး တစ်မျိုးမှာ အပုမျိုးဖြစ်ပြီး ၅ – ၆ လက်မခန့်ရှည်ကာ ဒုတိယမျိုးမှာ အရှည်မျိုးဖြစ်ပြီး တစ်ပေခန့်ရှည်ပြီး နွယ်ပင်ကဲ့သို့ လိမ်ယှက်၍ ပေါက်တတ်သည်။ ခဝဲသီးသည် လတ်ဆတ်နေချိန်၌ အစိမ်းရင့်ရောင် ရှိတက်ပြီး သခွားသီးကဲ့သို့ လုံးချောမဟုတ်ဘဲ စောင်းပါရှိကာ အရည်ရွှမ်း၍ပွပြီး အစေ့မှာ သခွားစေ့နှင့် တူသည်။ အပွင့်မှာ အဝါရောင်ရှိသည်။ ခဝဲစေ့ကို တိုက်ရိုက်အစေ့ချစနစ် စိုက်ပျိုး၍ရသလို ပေါင်တင်ပြီး စိုက်ပျိုး၍လည်းရသည်။ ခဝဲပင်ကို မြေဩဇာကောင်းသောနေရာများတွင် စိုက်ပျိုးကြသည်။ သဘာဝ မြေဆွေးကို မစိုက်ပျိုးမီ ထည့်ပေးရသည်။ ဓာတ်မြေသြဇာကို လိုအပ်မှသာ ထည့်ပေးရပြီး မြေဆီလွှာအစိုဓာတ်အမြဲရရှိရန် လိုအပ်သည်။  အပင်သက်တမ်း ၇၅ – ၈၀ ရက် ရှိသောအခါ အသီးကို ဆွတ်ခူးနိုင်သည်။

   ထိုပြင့် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုစေသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်များထဲမှာ ခဝဲသီး အပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ချိုသော အရာသာရှိ၍ ကြိုက်နှစ်သက်မှုများပြီး နှစ်စဉ်မေလနှင့် ဇူလိုင်လတွင် လှိုင်လှိုင်ပေါများစွာ ဝယ်ယူရရှိနိုင်သည့်အတွက် ပုသိမ်မြို့ပေါ်ရှိ ဈေးများတွင်လည်း အပုမျိုး (၁) လုံးလျှင် ၄၀၀-၅၀၀ ကျပ်နှင့် ရောင်းချပြီး အရှည်မျိုး (၁) လုံးလျှင် ၇၀၀-၈၀၀ ကျပ်နှင့် ရောင်းချလျက်ရှိကာ ဈေးကွက်အတွင်း အရောင်းအဝယ်သွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

    ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ပထမပတ်သည် သီးနှံပေါင်းစုံတောင်သူလက်ကျန်ပါးနေပြီး ကုန်စည်ဝင်ရောက်မှု နည်းပါးချိန်ဖြစ်ပေသည်။ နှစ်စဉ်မေလနှင့် ဇွန်လများတွင် ကုန်စည်ဝင်ရောက်မှုနှင့် ဈေးကွက်လိုအပ်ချက်မမျှတဘဲ သီးနှံဈေးနှုန်းများ အတက်အကျများပြီး ကုန်သည်ပွဲစားနှင့်တောင်သူများ အရှုံး၊အမြတ်ကြီးမားသည့်ကာလဖြစ်ပေသည်။ ယခုတစ်ပတ် ပြောင်းသီးနှံမှာ ရပ်စောက်ဘက်တွင် ဝယ်ဈေး ၁၀၀၀ ခန့်ဈေးဖွင့်ထားပါသည်။ တောင်လေးလုံး၊ အောင်ပန်း တစ်ဝိုက်တွင် ၁၁၁၅ ခန့်ဈေးပေါက်နေပြီး ပြည်တွင်းစီးဆင်းမှု နည်းပါးနေပါသည်။ ရှမ်းတောင် ကြက်သွန်ဖြူ သီးနှံမှာလည်း မေလနောက်ဆုံးပတ်နှင့် ယခုဇွန်လပထမပတ် ကွာခြားချက်မှာ-

      ဒေါင်းဥတစ်လုံးမှာ အလုံးကြီး ၂၀၀၀၀ နှင့် အလုံးသေး ၁၈၀၀၀ ခန့်ရှိပါသည်။ ဈေးနှုန်း ကွာခြားချက်မှာ အမျိုးအစားအလိုက် တစ်ပိဿာလျှင် (၃၀၀ မှ ၈၀၀ )ကျပ်ထိ ရှိပါသည်။ တီကျစ်၊ နောင်တရား ဘက်မှ အောင်ပန်းစ (ကြက်သွန်ဖြူအကျစ်) မှာ ဝင်ရောက်မှုနည်းပါးလာပြီး ဈေးကွက် လိုအပ်ချက်များနေသဖြင့် ဇွန်လ ကုန်ပိုင်းအထိ ဈေးနှုန်း ခပ် ပါးပါးတက်နေနိုင်ပါသည်။

အာလူးသီးနှံမှာ မျက်နီ အမျိုးအစားစုံ (၂၀၀)ကျပ်ခန့် ဈေးမြင့်တက်လာပြီး မားကစ် (အကြော်သီး)မှာ  S1 နှင့်  S2 ပါ တစ်ပိဿာ (၆၀၀)ကျပ်ခန့် ဈေးမြင့်တက်လာပါသည်။ စားအာလူးမှာ ဈေးခပ်ပါးပါးတက်နေပြီး အကြော်အာလူး (မားကစ်) သာ ဈေးကွက်လိုအပ်ချက်အရ ဈေးနှုန်း ကွာခြားချက် များလာပါသည်။

     အာလူးသီးနှံမှာ ကုန်စည်ဝင်ရောက်မှုနှင့် ဈေးကွက်လိုအပ်ချက်အရ ဈေးနှုန်း ခပ်ပါးပါးတက်နေနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ချင်းသီးနှံမှာ ဝယ်လိုအား နည်းပါးပြီး ဈေးငြိမ်နေပြီး ချင်းခြောက်သာ အနည်းငယ် စီးဆင်းနေပါသည်။ ဈေးနှုန်းမပြောင်းဘဲ (၈၀၀၀နှင့်၈၅၀၀)ကျပ် ဈေးပေါက်နေပါသည်။ နနွင်းသီးနှံမှာ တောင်ပိုလ ၁၁၅၀၀ ကျပ် နှင့် ဆင်တောင် နနွင်း၁၁၀၀၀ ကျပ် ဈေးပေါက်နေပါသည်။

   ယခု ဇွန်လ ပထမပတ်တွင် ကုန်စိမ်းသီးနှံများ ကြားကာလဖြစ်သဖြင့် ရေခြံသမားများတွင် သာသီးနှံလက်ကျန်ရှိတော့သည်။ကုန်စည်ရှားပါးချိန်တွင် သီးနှံဈေး အတက်အကျများပါသည်။ခရမ်း ချဉ်မှာ ကျင်းသီးဂွတ်ရှယ် ၂၄၀၀ကျပ်မှ ၂၈၀၀ကျပ်၊ ရှယ်သီး ၂၀၀၀ကျပ်မှ ၂၃၀၀ကျပ် နှင့် အကျဈေး ဖြင့် မေလ ကုန်ပိုင်းတွင်ရောင်းချခဲ့ရာမှ ယခု ဇွန်လ ပထမပတ်တွင် ကျင်သီးဂွတ်ရှယ် ၃၅၀၀ကျပ် ခန့် ရှယ်သီး ၃၀၀၀ကျပ် ခန့်ဈေးဖွင့်ခဲ့ရာ တစ်ပိဿာ ၇၀၀ကျပ် မှ ၉၀၀ကျပ်ခန့် ဈေးပြန်တက်လာပါသည်။ဇွန်လ ကုန်ပိုင်လောက်တွင် အင်းခရမ်းချဉ်ပေါ်မည်ဖြစ်ပြီး ဈေးမာ နေဦးမည်ဖြစ်ပေသည်။ ကုန်စိမ်းသီးနှံများတွင် ဂေါ်ဖီမှာယခင်အပတ်က(၂၀၀၀-၂၂၀၀)ကျပ်မှ ယခုတစ်ပတ် (၃၀၀၀-၃၂၀၀) ကျပ်ဈေးပေါက်ရာ တစ်ပိဿာ (၁၀၀၀)ကျပ်ခန့် ဈေးမြင့်လာပါသည်။ရေခြံတောင်သူများထံတွင် လက်ကျန်ပါးလာပြီးဖြစ်ပါသည်။ပန်းမုံလာမှာ ယခင်အပတ်(၁၀၀၀-၁၂၀၀)မှ(၁၈၀၀-၂၀၀၀)ခန့် ဈေးမြင့်လာပါသည်။ဘိုစားပဲ(လုံး)သည်(၂၂၀၀-၂၅၀၀)ကျပ်မှ ယခုအပတ်(၄၀၀၀-၄၅၀၀)ကျပ်ခန့် ဈေးပေါက်ရာ တစ်ပိဿာ(၂၀၀၀)ကျပ်ခန့် ဈေးမြင့်လာပါသည်။ရွှေပဲသီးနှံမှာလည်း (၈၅၀၀-၁၀၀၀၀) ကျပ်ခန့်ဈေးပေါက်ရာမှ ယခုအပတ်(၂၀၀၀၀-၂၅၀၀၀)ကျပ်ခန့်ရှိရာ တစ်ပိဿာ(၁၀၀၀၀)ကျပ်ကျော် ဈေးမြင့်ခဲ့ပါသည်။

ငရုပ်ခြောက်မှာ ရှယ်သွက်စ(၉၂၀၀)ကျပ်ခန့်နှင့် ရှယ်ပွခြောက်မှာ(၇၀၀၀)ခန့်ရှိရာမှ ယခုအပတ် ရှယ်သွက်စ(၁၀၀၀၀)ကျပ်နှင့် ရှယ်ပွခြောက် (၈၀၀၀) ခန့်ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ကုလားအော်သီး ခြောက်မှာ (၄၅၀၀၀)ကျပ်မှ (၄၇၀၀၀)ကျပ်ထိ ဈေးပေါက်နေပါသည်။မည်သို့ပင်ဆိုစေကာ မူ ရှမ်းတောင်ဒေသထွက်ကုန်စည်များလက်ကျန် ရှားပါးချိန်နှင့် ဈေးကွက်လိုအပ်ချက်ပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းအတက်အကျများနေဦးမည်ဖြစ်ပါသည်။

DOCA(ရှမ်း)

    ယခုနှစ် မိုးဦးကာလတွင် မွန်ပြည်နယ်ထွက် နာနတ်သီးများ ဈေးကွက်အတွင်း အရောင်းအဝယ်သွက်နေကြောင်း မော်လမြိုင်မြို့နယ်ရှိ သစ်သီးဝလံရောင်းချသူများထံမှ သိရှိရသည်။

   နာနတ်သီးများကို ကျိုုက်ထို၊ ဘီးလင်း၊ ကျိုက်မရော၊ မုဒုံ၊ ရေးမြို့နယ်တို့တွင် အများဆုံး စိုက်ပျိုးကြပြီး နာနတ်ပင်များကို စိုက်ပျိုးရန် သီးခြားမြေနေရာမလိုအပ်ပဲ ရော်ဘာပင်တန်း ကြားတွင် သီးညှပ်စိုက်ပျိုးကြကြောင်း ရေးမြို့နယ်ရှိ နာနတ်သီး စိုက်ပျိုးသူထံမှ သိရှိရသည်။ အရင့်မှန်ပြီး သဘာဝအတိုင်း ရင့်မှည့်သည့် နာနတ်သီးများကို ခြံပိုင်ရှင်များထံမှ ဝယ်ယူရောင်းချနေပြီး လက်ရှိဆိုင်ပေါ် ရောင်းဈေးသည် အရွယ်အစားပေါ် မူတည်၍ တစ်လုံးလျှင် ကျပ် ၂၀၀၀ မှ ၃၀၀၀ အထိ ရောင်းချကြောင်း သိရသည်။ မွန်ပြည်နယ်ထွက် နာနတ်သီးများကို မြို့ပေါ်ဈေးများနှင့် ပဲခူး၊ ရန်ကုန်၊ နေပြည်တော်စသည့် မြို့ကြီးများသို့လည်း တင်ပို့ရောင်းချလေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။

    နာနတ်သီးကို စားသုံးခြင်းဖြင့် ဆီးပူ၊ ဆီးအောင့်သက်သာခြင်း၊ ဝမ်းသွေးကျခြင်းတို့ကို ပျောက်ကင်းစေသည့်အပြင် ခန္ဓာကိုယ်စွမ်းအားကို မြှင့်တင်ပေးသည့် အသီးတစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မွန်)

      ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်ခရိုင်အနေဖြင့် မိုးနှမ်းကို မေလနှင့် ဇွန်လတို့တွင် စိုက်ပျိုးပြီး ဆောင်းနှမ်းကို ဒီဇင်ဘာလနှင့် ဇန်နဝါရီလတွင် စိုက်ပျိုးကြကာ နွေနှမ်းကိုမူ ဖေဖော်ဝါရီလနှင့် မတ်လတို့တွင် စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ပြည်မြို့အနီးတဝိုက်ရှိကျေးရွာများရှိ မိုးနှမ်းစိုက်ပျိုးသော တောင်သူများအနေဖြင့်  ယခုအချိန်ဖြစ်သော ဇွန်လတွင် မိုးနှမ်းများစိုက်ပျိုးပြီးစီးပြီဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ယခင်နှစ်ဖြစ်သော ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် မိုးနှမ်းစိုက်ပျိုးဧကမှာ ၆၆၃၇၁ဧကစိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ပြီး တစ်ဧကအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် (၁၄)တင်းကျော်ထွက်ရှိသည်ဟု စာရင်းအရသိရှိရ ပါသည်။ ယခုနှစ်တွင် မိုးနှမ်းများစိုက်ပျိုးရာတွင် နှမ်းနက်ကိုဦးစားပေး၍ စိုက်ပျိုးကြပြီး နှမ်းနီမှာ အထွက်နှုန်းနည်းပြီး ဈေးမှာ နှမ်းနက်ကဲ့သို့ မကောင်းသဖြင့် စိုက်ပျိုးမှုနည်းကြောင်း သိရပါသည်။ နှမ်းတစ်ဧကစိုက်ပျိုးရာတွင် မျိုးနှမ်းအနေဖြင့် (၂)ပြည်ခန့်လိုအပ်ပြီး စိုက်ပျိုးခကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ၁၅၀၀၀၀ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်းသိရပါသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အထွေထွေ ကုန်ကျစရိတ်များလည်း များလာဖြစ်ကြောင်းသိရပါသည်။ ထိုသို့ ကုန်ကျစရိတ်များလာမည်ဆိုသော်လည်း ရိတ်သိမ်းခါနီးတွင် ရာသီဥတုကောင်းမွန်ပြီး ရောဂါကျရောက်မှုမရှိဘဲ ဈေးနှုန်း ကောင်းမွန်မည်ဆိုပါက နှမ်းစိုက်တောင်သူများအဖို့ အမြတ်အစွန်းများစွာရရှိလာနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ခန့်မှန်းသိရှိရပါသည်။ နှမ်းဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် ယခုဇွန်လဆန်းတွင်  နှမ်းနီတစ်တင်းလျှင် ၁၀၈၀၀၀ကျပ်၊ နှမ်းနက်တစ်တင်းလျှင် ၁၄၅၀၀၀ကျပ်နှင့် စမုံနက်နှမ်းတစ်တင်းလျှင် ၁၅၀၀၀၀ကျပ်ဖြင့် ပြည်ဈေးကွက်တွင် ပစ္စည်းလက်ကျန်နည်း၍ အရောင်းအဝယ်ပါးနေပါသည်။ နှမ်းဆီဈေးမှာ (ဦးဆီ) တစ်ပိဿာလျှင် ၁၅၅၀၀ကျပ်၊ ရိုးရိုးနှမ်းဆီတစ်ပိဿာလျှင် ၁၅၀၀၀ကျပ်ဖြင့် နေ့စဉ်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)