သံပရာသီးသည်ရူတေးစီအီးမျိုးရင်းတွင်ပါဝင်ပြီး ယင်း၏ရုက္ခဗေဒအမည်မှာ စစ်ကြပ်အော်ရင်တီဖောလီးယားဖြစ်သည်။ သံပရာပင်၏မူလပေါက်ရာဒေသမှာအရှေ့အိန္ဒိယကျွန်းစုဖြစ်သည်ဟု ယူဆကြပြီး ထိုမှတဆင့်မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် အာရှတိုက်အရှေ့တောင်ပိုင်းတိုင်းပြည်များသို့ ယူဆောင်စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။ ယခုအခါသံပရာပင်ကိုမြန်မာနိုင်ငံတွင်အနှံစိုက်ပျိုးကြသည်။ သံပရာပင်သည်အပင်အမြင့်ရှစ်ပေမှ၁၅ပေအထိသာရှိသည်။ အရွက်မှာငယ်၍စိမ်းဖျော့ဖျော့အရောင်ရှိသည်။ သံပရာပင်သည်စ၍စိုက်သည်မှသုံးနှစ်သို့မဟုတ်လေးနှစ်တွင်စ၍အသီးသီးပါသည်။ သံပရာပင်သည်ဆယ့်နှစ်ရာသီပတ်လုံးအသီးမပြတ်ပဲ သီးနိုင်သောအပင်မျိုးဖြစ်သည်ဟုဆိုသော်လည်းဇွန်လမှအောက်တိုဘာလအထိသည်အပင်၌အသီးအများဆုံးသီးသောအချိန်ဖြစ်သည်။ မြန်မာဆေး ကျမ်းများအလိုအရသံပရာသီးသည်ချဉ်သည်။ လေ၊ သလိပ်နာ၊ လေနာ၊ အော့အန်ခြင်း၊ ချောင်း ဆိုးခြင်းနှင့်လည်ချောင်းနာ၊ ပန်းနာ ၊ အစာမကြေလေပြည့်ရောဂါတို့ကိုသက်သာစေသည်။ သံပရာရည်ကိုသကြားခတ်၍သောက်သုံးခြင်းဖြင့် အဆီများ၍ချောင်းဆိုးခြင်း ၊ သည်းခြေအားနည်းခြင်း ၊ အဆစ်အမြစ်ကိုက်ခြင်း ခန္ဓာကိုယ်တွင်ဖြစ်ပေါ်တက်သော ရောဂါများကိုသက်သာစေနိုင်ပါသည်။ သံပရာသီးသည် အရွယ်အစားအားဖြင့်သေးငယ်သော်လည်းအခွံရောအတွင်းသားကပါကျန်းမာရေး အထောက်အကူပြုအကျိုးကျေးဇူးဓာတ်များစွာပါရှိပါသည်။ သံပရာသီးအခွံတွင်ကယ်လ်လိုရီ၊ကာဗို ဟိုက်ဒရိတ်၊ ပရိုတင်း၊ ပရိုတင်း၊ အဆီ၊ အမျှင်ဓါတ် ၊ ဗီတာမင်C ၊ သံဓာတ်စသည်ကျန်းမာရေး အထောက်အကူပြုဓာတ်များစွာပါရှိပါသည်။ သံပရာခွံတွင်ပါဝင်သောlimonene နဲ့ flavonoids တို့ကကင်ဆာကျိတ်များထပ်မပွားစေရန်ကာကွယ်ပေးပါသည်။ သံပရာခွံသည်ခံတွင်းကင်ဆာ၊ ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာနှင့်အစာအိမ်ကင်ဆာများကိုအထိရောက်ဆုံးကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ သံပရာ သီးဖျော်ရည်ကိုတစ်နေ့နှစ်ခွက်ပုံမှန်သောက်သုံးပါက ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချရာတွင်သိသာထင်ရှားသောရလဒ်ကိုရရှိစေပါသည်။ သံပရာသီးတွင်အမ်တီအောက်စီးဒန့်ဓာတ်ကြွယ်ဝစွာပါဝင်တဲ့ သံပရာဟာအသားအရေကို အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ပျက်စီးမှုမဖြစ်အောင်ထိန်းသိမ်းပေးနိုင်ပါသည်။ အသားအရေညစ်ညမ်းခြင်းနှင့်အရွယ်တိုင်ခင်အိုမင်းရင့်ရော်ခြင်းတို့ မဖြစ်အောင်လည်းတား ဆီးပေးနိုင်သောကြောင့် အမျိုးသမီးများအနေဖြင့်သောက်သုံးသင့်ပါသည်။ သံပရာသီးတွင်ပါဝင်သောအက်စစ်ဓါတ်သည် အစာချေလမ်းကြောင်းကိုသန့်ရှင်းစေဖို့အထောက်အကူပေးတဲ့အပြင် ဝမ်းချုပ်ခြင်းကိုလည်းသက်သာစေပါတယ်။ ထိုအပြင်သံပရာရည်ထဲဆားခတ်ပြီး များများသောက် သုံးပေးပါကသဘာဝဝမ်းနုတ်ဆေးအဖြစ်အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ သံပရာသီးတွင်ကယ်လ်ဆီယမ်ပါ ဝင်နေသောကြောင့် အရိုးတွေကိုသန်မာစေနိုင်သလို ဆဲလ်များကိုလည်းကျန်းမာစေနိုင်ပါသည်။ ထိုကြောင့်ခန္ဓာကိုယ်၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို အကောင်းဆုံးလုပ်ဆောင်နိုင်စေရန်လည်းအား ဖြည့်ပေးစေနိုင်ပါသည်။ ထိုကြောင့်ကျန်းမာရေးအတွက်အထောက်အကူများစွာပြုပေးနိုင်သောဂုဏ် သတ္တိရှိသည် သံပရာသီးကိုကျန်းမာရေးအထောက်အကူပြုစေရန် အတွက်စားသုံးပေးသင့်ပါသည်။
DOCA(ကယား)