အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ပြောင်းဈေးနှုန်းများမှာ အစိုးရက ထောက်ပံ့ပေးမည့် အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းဖြစ်သည့် တစ်ကွင်တယ်လျှင် ၁၉၆၂ ရူပီးအောက်သို့ လျော့နည်းကျဆင်းနေသော်လည်း အရှေ့တောင်အာရှနှင့် ပင်လယ်ကွေ့ဒေသများသို့ သင်္ဘော တင်ပို့ရန်အတွက်မူ အရှိန်ယူနေရဆဲ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
လွန်ခဲ့သောရက်သတ္တ ၂ ပတ်တာကာလအတွင်း ပြောင်းဈေးနှုန်းများ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ကျဆင်းခဲ့မှုနှင့်တူ အိန္ဒိယပြောင်းကုန်သည်များသည် ဈေးကွက်တည်ငြိမ်လာစေရန် စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိကြသည်။ အဓိကဈေးကွက်ဖြစ်သော ကာနာတာကာ ပြည်နယ်၊ ဒါဗန်ဂီရီတွင် ကုန်သည်အများစု အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်နေသည့် စံပြဈေးနှုန်းမှာ ၁ ကွင်တယ်လျှင် ရူပီး ၁၈၅ဝ သို့ ကျဆင်းလျက်ရှိသဖြင့် လက်ရှိကာလတွင် တင်ပို့သူများက ၁ တန်လျှင် ၂၅ ဒေါ်လာ လျော့ချလျက် သင်္ဘောပေါ် အရောက် FOB ဈေးနှုန်း ၁ တန်လျှင် ၂၈ဝ နှုန်းဖြင့် ကမ်းလှမ်းလျက်ရှိသည်။
သို့ရာတွင် တိရစ္ဆာန်အစားအစာများ၊ ကော်မှုန့်နှင့် အီသနောတို့၏ ပြည်တွင်းဝယ်လိုအား မြင့်တက်လာမှုကြောင့် ပြောင်းတင်ပို့မှုမှာ စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိပြီး ပြောင်းဈေးနှုန်းများမှာ လာမည့်ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အတွင်း မြင့်တက် လာနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များက ခန့်မှန်းထားကြသည်။ ပြောင်းဈေးနှုန်းများကျဆင်းရခြင်း၏ အဓိကအကြောင်းရင်းမှာ ဆောင်းသီးနှံရာသီ၌ စိုက်ပျိုးသည့် ပြောင်းရိတ်သိမ်းမှု များပြားလာခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပြီး အထွက်ပမာဏသည်လည်း အစိုးရက ခန့်မှန်းထားသည့် တန်ချိန် ၃၄.၆၁ သန်းထက် ပိုမိုလာနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် လက်ရှိကမ်းလှမ်းထားသော ပြောင်းဈေးနှုန်းများမှာ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ ကဲ့သို့သော အာရှဒေသတွင်း ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်ဖက်နိုင်ငံများထက် နိမ့်ကျနေသော်လည်း ပို့ကုန်ဝယ်လိုအားမှာမူ ပြန်လည်အားကောင်းစေရန် အရှိန်ယူနေရဆဲ ဖြစ်သည်။ လယ်ယာထွက်ကုန် တင်ပို့သူများအသင်း၏ ဥက္ကဌဖြစ်သူ Mr. M Madan Prakash က ဝယ်သူများက ဈေးဆစ်နေကြသဖြင့် ဗီယက်နမ်ဆိပ်ကမ်းများတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ တင်ပို့လိုက်သော သင်္ဘောများမှာ သောင်တင်နေကြကြောင်း၊ ကုန်မှာယူမှု သေချာခိုင်မာသောသင်္ဘောများသာ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ထွက်ခွာလျက်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ မွန်ဘိုင်းမြို့အခြေစိုက် MuBala Agro လီမိတက်မှ ဒါရိုက်တာဖြစ်သူ Mr. Mukesh Singh ကလည်း အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ပြောင်းဈေးနှုန်းများမှာ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အတွင်း ၃ဝ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ ကုန်သည်များမှာ ဈေးကွက်တည်ငြိမ်မှု မရှိမချင်း စွန့်စား၍ အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်ရန် စိုးရွံ့နေကြခြင်းကြောင့် ပို့ကုန်ဝယ်လိုအားမှာ နှေးကွေး တုံ့ဆိုင်းလျက်ရှိကြောင်း ပြောဆိုပါသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသည့်ပြောင်းအပေါ် ဝယ်လိုအားသည် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်အခြေအနေအရ လိုက်ပါပြောင်းလဲလျက်ရှိပြီး ကမ္ဘာ့တစ်ဝန်း အရောင်းပြတ်လပ်နေသည့်အချိန်တွင်သာ ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိကြောင်း၊ အိန္ဒိယဈေးကွက်မှ ကမ်းလှမ်းသည့် ဈေးနှုန်းအပေါ်တွင်လည်း မူတည်ကြောင်း၊ လာမည့်လများအတွင်း ရှေးရိုးစဉ်လာ ပြောင်းတင်ပို့သည့်နိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဘရာဇီးနှင့် အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံများတွင် ပြောင်းရိတ်သိမ်းသည့်ရာသီ ရောက်ရှိတော့မည်ဖြစ်၍ အိန္ဒိယပြောင်းအပေါ် ဝယ်လိုအား လျော့နည်းသွားနိုင်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံသည်လည်း ယှဉ်ပြိုင်စွမ်းအား မြင့်မားလာလျက်ရှိကြောင်းနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပြောင်းပို့ကုန်အခွင့်အလမ်းမှာ ကာလတိုသာဖြစ်ပေါ်နိုင်ကြောင်း အိန္ဒိယကုန်သည် လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောကြားပါသည်။
ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်တွင် ပြောင်းဈေးနှုန်းများမှာ အီသနောအရောင်းလျော့နည်းကျဆင်းမှုနှင့် ဝယ်လိုအားများပြားမှုကြောင့် ၂ လကြာမြင့်တက်လျက်ရှိသည်။ သင်္ဘောတင်ခနှုန်းထားများ ကျဆင်းမှုနှင့်အတူ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပြောင်းတင်ပို့မှု ဈေးနှုန်းမှာ တစ်တန်လျှင် ၅ ဒေါ်လာ မှ ၁ဝ ဒေါ်လာသို့ ရောက်ရှိသင့်ကြောင်း၊ တောင်အာဖရိကမှ ထုတ်လုပ်မှုမှာလည်း ယခုနှစ်အတွင်း မြင့်တက်ခဲ့သဖြင့် အိန္ဒိယ၏ အာဖရိကသို့ ပြောင်းတင်ပို့မှုအလားအလာအပေါ် ထိခိုက်ခဲ့ကြောင်း လေ့လာသူများမှ သုံးသပ်ထားသည်။
အိန္ဒိယ လယ်ယာထွက်ကုန်နှင့် ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ပြီး စားသောက်ကုန် ပြည်ပတင်ပို့မှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အာဏာပိုင်အဖွဲ့ (APEDA) ၏ ကိန်းဂဏန်းများအရ ၂ဝ၂၂-၂ဝ၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ် ဧပြီလမှ ဇန်နဝါရီလအထိ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ပြောင်းတင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၂၈.၆ သိန်း၊ တန်ဖိုးအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၉၃၁ သန်းရှိခဲ့ပြီး ၎င်းပမာဏအနက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ တန်ချိန် ၁၅ သိန်းနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ တန်ချိန် ၅.၇ သိန်း အသီးသီးတင်ပို့ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
Source: The Hindu Business Line, 18 Apr 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ ဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)
