ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

မျှစ်ကို အင်္ဂလိပ်လို (Bamboo Shoot)ဟုခေါ်သည်။ Bamboo ဆိုတာ ဝါးပင် Shoot ဆိုတာ အတက်အကင်းကိုပြောတာဖြစ်ပါသည်။ ဝါးအတက်အကင်းလေး (ဝါးပင်ပေါက်စ) ဖြစ်ပါသည်။ မျှစ်ဆိုတာ တစ်ချိန်ကျ ဝါးပင်ဖြစ်မယ့် အပင်ဖြစ်ပါသည်။ ရက်သတ္တနှစ်ပတ်သား မတိုင်ခင် ဝါးပင်ပေါက်အရွယ်မှာ ချိုးယူ၍ မျှစ်အဖြစ် စားသောက်နိုင်သည်။ မျှစ်ကို ချက်ချင်းလက်ငင်းချိုးယူ စားသုံးနိုင်သကဲ့သို့ တာရှည်ခံအောင်ထား၍လည်း စားသုံးနိုင်သည်။ ဝါးပင်ပေါက်ကို မျှစ် စားစရာအဖြစ် အသုံးဝင်ရုံမျှမက ဝါးပင် နှစ်နှစ်သားခန့်တွင် နှီးဖျာ အဖြစ်ယက်လုပ်နိုင်ပြီး ငါးနှစ်သားခန့်တွင် အထပ်သား၊ ထရံ၊ ကုလားထိုင်၊ အိမ်အမိုးအကာနှင့် ဝါးတိုင် စသည်ဖြင့် လူ့အသုံးအဆောင်ပစ္စည်း များအတွက် အသုံးဝင်လှပါသည်။ မျှစ်စို့သည် နုသည်။ ချိုသည့် အရသာရှိသည်။ ဝါးအမျိုးမျိုးရှိသလို မျှစ်အမျိုးအစားလည်း အများကြီးရှိပါသည်။ ဘယ်အမျိုးအစားပဲဖြစ်ဖြစ် မျှစ်ဟာ အာဟာရဓါတ်များစွာပါပြီး ဈေးကလည်း အရမ်းမကြီးသည့်အတွက် လူတန်းစားမရွေးရဲ့ ကြိုက်နှစ်သက်ခြင်းကိုလည်း ခံရပါသည်။ မျှစ်မှာ ကစီဓါတ် ၄ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ အမိုင်နိုအက်စစ် အမျိုးပေါင်း ၁၇ မျိုး အပါအဝင် အသားဓါတ် ၅ ရာခိုင်နှုန်း ပါသည့်အတွက် အာဟာရ တန်ဖိုးမြင့်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဆယ်လူလို့စ် ခေါ် အမျှင်ဓါတ်၊ ဗီတာမင်ဘီ၊ ဗီတာမင်အေ၊ သံဓါတ်၊ သွပ်ဓါတ်၊ ဖောလစ်အက်စစ်ဓါတ်၊ နစ်ကိုတင်းနစ်အက်စစ်၊ ဆီလီနီယံဓါတ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်ဓါတ်တို့လည်း ကြွယ်ဝစွာပါရှိပါသည်။ ဗီတာမင်တွေ၊ သတ္ထုဓါတ်တွေ များစွာပါသည့် အတွက် မျှစ်သည် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ အဆိပ်များကိုပြေစေနိုင်သည်။ ကိုယ်တွင်းရှိ ဖရီးရက်ဒီကယ်ဓါတ် များကို လျော့ချပေးနိုင်သောကြောင့် မျှစ်အား ရေရှည်စားသုံးပေးပါက နုပျိုပြီး အသက်ပိုရှည်နိုင်သည်။ ပိုတက်စီယမ်ဓါတ်ကလည်း သွေးတိုးကိုလျှော့ချပေးနိုင်သည်။ မျှစ်တွင် ပါဝင်သော ဗီတာမင်ဘီနှင့် နီကိုတင်းနစ်အက်စစ်တို့က အဆီချပေးနိုင်သည်။ မြင်းဖုခေါ် အသားလုံးတည်ခြင်း ဖြစ်ပွားမှုကိုလည်း လျှော့ချပေးနိုင်သည်။ မျှစ်တွင် အမျှင်ဓါတ်ခေါ် ဆယ်လူးလို့စ်ဓါတ်လည်း များပြားစွာပါသည့်အတွက် အူမကြီးအား လှုပ်ရှားစေရန် နှိုးဆွပေးသောကြောင့် ဝမ်းချုပ်ခြင်းအား မဖြစ်စေဘဲ ဝမ်းကိုမှန်စေကာ အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးပါသည်။ မျှစ်မှာ မပြည့်ဝဆီ ခေါ် unsaturated fat သာ ပါဝင်သည့်အတွက် မျှစ်မှီဝဲသဖြင့် အဆီတက်မှာ စိုးရိမ်စရာမလိုပါ။ ဒါ့အပြင် မျှစ်စားခြင်းဖြင့် ကိုလက်စထရောဓါတ်ကိုပါ ကျစေနိုင်ပါသည်။ မျှစ်ကို အမျိုးမျိုးလုပ်စားနိုင်ပါသည်။ မျှစ်ချည်းပဲပေါင်းစားတာ၊ ပြုတ်ပြီး ငပိရည်နဲ့တို့စားတာ၊ ကြော်စားတာ၊ သုပ်စားတာအပြင် အသားတစ်မျိုးမျိုးနဲ့ကြော်စားတာ၊ မျှစ်ချဉ်နဲ့ဝက်သား သို့မဟုတ် ငါးခေါင်းနဲ့ ဟင်းချိုချက်သောက်တာ၊ မျှစ်ကို အခြောက်လှမ်းပြီး သုပ်စားတာစသဖြင့် စုံလင်စွာ လုပ်စားနိုင်ပါသည်။ မျှစ်စားမည်ဆိုပါက အမြင်လှအောင် အနီရောင်၊ အဝါရောင် စသဖြင့် တားမြစ်ဆေး ဆိုးထားသည့်မျှစ်တွေကို ရှောင်ပါ။ ဖြစ်နိုင်လျှင် မျှစ်ချိုးရောင်းသည့်သူဆီက တိုက်ရိုက်ဝယ်စားတာ သို့မဟုတ် သဘာဝအတိုင်းရောင်းသည်ဆိုင်ကပဲရှာဝယ်ပြီးစားတာ ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းပါသည်။ မိုးဦးကာလ မျှစ်စတင်ချိုးရသည့်အချိန်ဖြစ်၍ ယခင်လက မျှစ်စိမ်း ၂၅ ကျပ်သားလျှင် ၃၀၀၀ ကျပ်နှုန်း၊ ၁ ပိဿာလျှင် ၁၀၀၀၀ ကျပ်နှုန်းဖြင့် ယခုလတွင် မျှစ်စိမ်း ၂၅ ကျပ်သားလျှင် ၂၀၀၀ ကျပ်နှုန်း၊ ၁ ပိဿာလျှင် ၇၀၀၀ ကျပ်နှုန်းဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ DOCA(မန္တလေး)

နေရာဒေသအလိုက် အခေါ်အဝေါ် အမျိုးမျိုးရှိကြသည်။ ကြာဖက်ကြီး၊ အရိုးဆက်ပင်၊ အသားဆက်ပင်၊ တောပရုတ်ဆီပင် ဟူ၍လည်းခေါ်ကြသည်။ အရိုးဆက်ပင်၊ အသားဆက်ပင် ၊ အ‌ကြော ဆက်ပင် တဖြစ်လည်းခေါ်သည်။ အရိုးဆက်ပင်သည် ကျွန်းရွက်နှင့်ဆင်တူပြီး ဖက်ခါးပင်အသီးနှင့် ဆင်တူသည်။အရိုးဆက်ပင်၏အရွက်သည် အင်ရွက်ထက်ကြီး၏။ ခွေးသွားစိတ်ရှိ၏။ အကိုင်းများ စိမ်း၏။ အပွင့်သည်ဖြူ၏။ အရိုးဆက်ပင်၏အမြစ်ကိုသွေးလိမ်းက ပွေးပျောက်၏။ အရိုးဆက်ရွက် သတ္ထုရည်ကိုအနာမြုံများ၌ အုံပေးလျှင်အနာကျက်၏ အသားနုတက်စေ၏။ ခန္ဓာကိုယ်တွင် ကိုက်ခဲ နာကျင်လျှင် ၎င်းမြစ်ကိုသွေး၍ မီးနှင့်နွေးပြီးလိမ်းဆေးအဖြစ်လိမ်းကပျောက်၏။ အနာသည်သွေးများ ယိုစီးလျှင် လိမ်ပေးကသွေးရပ်ပြီး အနာပဆုပ်ကျောလုံးပုပ်ဆိုသည့်အနာများကို အရိုးဆက်ရွက် ညက်အောင်ထောင်းပြီးအုံပေးပါကပျောက်၏။ပျောက်ရန်ခက်ခဲသောအနာအို၊အနာဆွေးများလည်းပျောက်ကင်းသည်။ အရိုးကျိုး၊ အရိုးအက်ပါက ၎င်းနည်းအတိုင်းပြုလုပ်၍ ကောင်းမွန်သည်ဟု ဆေးပညာ ဗဟုသုတမှလေ့လာသိရှိရပါသည်။ဆေးဖက်ဝင်ရုံမက ပန်းလည်းလှသည့် အရိုးဆက်ပင် ကိုစိုက်ပျိုးထားသင့်ပါသည်။ အရိုးဆက်ပင်တစ်ပင်လျှင် (၃၀၀၀/၅၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချ လျက်ရှိကြောင်း ပန်းပျိူးပင်အရောင်းဆိုင်မှသိရှိရသည်။ DOCA(မန္တလေး)

မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပခုက္ကူမြို့ပေါ်ရှိ ခရမ်းချဉ်သီးဈေးကွက်သို့ ရှမ်းပြည်နယ် အောင်ပန်းနှင့်ပုပ္ပါးဒေသထွက် ခရမ်းချဉ်သီးများ နေ့စဉ်ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပြီး ထိုင်ဝမ်ခရမ်းချဉ်သီးမျိုးများ အများဆုံးဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ ဗမာခရမ်းချဉ်သီးမှာ အခွံပါးပြီး အနှစ်များသော်လည်း တာရှည်အထားခံမှုမရှိ၍ ဈေးကွက်အတွင်း၌ ဝယ်ယူစားသုံးမှု နည်းခြင်းကြောင့် တောင်သူစိုက်ပျိုးမှုနည်း၍ ဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်မှုနည်းကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ် ခရမ်းချဉ်သီးမျိုးမှာ အခွံထူပြီး အထားခံ၍ အလုံးလှသည့်အပြင် အချဉ်ဓါတ်ပါဝင်မှုနည်းခြင်းကြောင့် ဝယ်ယူစားသုံးမှုများကြောင်း သိရှိရသည်။ ခရမ်းချဉ်သီးဈေးကွက်အနေဖြင့် ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ(ပထမပတ်)မှစ၍ ထိုင်ဝမ်ခရမ်းချဉ်သီး တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၄၀၀၀-၃၆၀၀) ဈေးအမြင့်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်း ခရမ်း ချဉ်သီးစိုက်ပျိုးထားရှိသော စိုက်ခင်းများမှ ခရမ်းချဉ်သီးထွက်ရှိမှုနည်း၍ ဈေးကွက်သို့ ကုန်ဝင် ရောက်မှုနည်းခြင်းနှင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲများကြောင့် သယ်ယူစရိတ်ကြီးမြင့်၍ ဈေးကျဆင်းခြင်းမရှိဘဲ ဈေးအမြင့်ဖြင့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း ပခုက္ကူမြို့ ကုန်စိမ်းသီးနှံရောင်း ဝယ်ရေးဈေးကွက်မှ သိရှိရသည်။ DOCA(မကွေး)

မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပခုက္ကူမြို့နယ်တွင် ယခင်က လက်ရက်ကန်းများကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုခဲ့ပါသည်။ ယခုအချိန်တွင် စက်ရက်ကန်များပါ သုံးစွဲမှုများပြားလာ၍ လက်ရက်ကန်း ရက်လုပ်မှုများ လျော့နည်းသွားကြောင်းလည်း တွေ့ရှိရသည်။ ရက်လုပ်ခဲ့သော အထည်များမှာ ကျားဝတ်လုံချည် အမျိုးမျိုး၊ မဝတ်လုံချည်အမျိုးမျိူး၊ လက်သုတ်ပဝါ၊ မျက်နှာသုတ် ပဝါ၊ ဝါဒစောင်၊ ချင်းပုလဲစောင်နှင့် ခေါက်ချိုး စောင်များကို အဓိက ရက်လုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။ ယခုအခါတွင် လက်ရက်ကန်များအပြင် စက်ရက်ကန်းများကိုပါ အသုံးပြုလာကြပြီး အများစုမှာ အနံလွန်ခေါက် ချိုးစောင်များကို ရက်လုပ်မှုများ ပိုမိုများပြားလာခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။ အနံလွန်ခေါက်ချိုးစောင် လက်ရက်ကန်းတစ်တန်းတွင် တိုင်ချည်ထုပ်(၁၄)ထုပ်၊ တစ်ထုပ် လျှင် (၁၈)လိမ်ပါဝင်ပြီး တစ်လိမ်လျှင် နှစ်ခင်ပါဝင်ကြောင်း၊ ဖောက်ချည်တွင် ဖောက်ချည်ထုပ် (၅) ထုပ်၊ တစ်ထုပ်လျှင် အလိမ်(၂၀)၊ တစ်လိမ်လျှင် သုံးခင်အသုံးပြုရကြောင်း၊ အသုံးပြုသောချည်များမှာ ဗမာချည်(၇)ချည်ဖြစ်ပြီး ယခင်နှစ် တိုင်ချည်ထုပ်တစ်ထုပ်ဈေးနှုန်းမှာ ကျပ်(၃၃၅၀၀)၊ ဖောက်ချည်မှာ(၁၀)ချည်ကို အသုံးပြုရပြီး တစ်ထုပ်လျှင် ကျပ်(၃၅၅၀၀)ပေးရကြောင်း၊ ချည်ထုပ်များ ဆေးဆိုးခ မှာ အရောင်အမျိုးအစားကိုလိုက်၍ တစ်ထုပ်လျှင် ကျပ်(၃၀၀၀- ၅၀၀၀- ၅၅၀၀) ၊ ချည်စာ နင်းခမှာ တစ်ထုပ်လျှင် ကျပ်(၁၈၀၀)၊ ချည်ချခမှာ (၁၀)တွဲလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)၊ ရက်ဖောက်ရက်ခမှာ တစ်တွဲလျှင် ကျပ်(၁၇၀၀)၊ ရက်ကန်းလုပ်သားခမှာ တစ်ထည်လျှင် ကျပ်(၁၅၀၀)ပေးရကြောင်း၊ ယခုနှစ် တိုင်ချည်ထုပ်တစ်ထုပ်ဈေးနှုန်းမှာ ကျပ်(၇၂၀၀၀)၊ ဖောက်ချည်မှာ (၁၀)ချည်ကို အသုံးပြု ရပြီး တစ်ထုပ်လျှင် ကျပ်(၆၂၀၀၀)ပေးရကြောင်း၊ ချည်ထုပ်များဆေးဆိုးခမှာ အရောင်အမျိုးအစား ကိုလိုက်၍ တစ်ထုပ်လျှင်ကျပ်(၅၀၀၀- ၇၅၀၀)၊ ချည်စာနင်းခမှာ တစ်ထုပ်လျှင် ကျပ်(၂၈၀၀)၊ ချည်ချခမှာ (၁၀)တွဲလျှင် ကျပ်(၅၀၀၀)၊ ရက်ဖောက်ရက်ခမှာ တစ်တွဲလျှင် ကျပ်(၂၅၀၀)၊ ရက်ကန်း လုပ်သားခမှာ တစ်ထည်လျှင် ကျပ်(၂၂၀၀)၊ လိပ်တုန်းရှည်ခမှာ တစ်လိပ်တုန်းလျှင် ကျပ်(၁၄၀၀၀) ပေးရကြောင်း၊ ရက်ကန်းတစ်စင်၏ အထွက်နှုန်းမှာ အနည်းဆုံး(၅၆)ထည်၊ အများဆုံး(၅၇)ထည် ထွက်ရှိ ကြောင်း ရက်ကန်း လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးထံမှ သိရှိရသည်။ အနံလွန်ခေါက်ချိုးစောင် တစ်ထည်၏ဈေးနှုန်းမှာ ကျပ်(၂၂၀၀၀ မှ ၂၆၅၀၀)ဖြစ်ပြီး ထွက်ရှိ လာသောအထည်များကို မိမိတို့ဒေသတွင်းသာမက မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ပုဂံ၊ ညောင်ဦး မြို့နယ်များမှ ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များမှလည်း ဝယ်ယူအသုံးပြုလျက်ရှိကြောင်း ရက်ကန်းလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးထံမှ သိရှိရသည်။ DOCA(မကွေး)

မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်သည် ကြက်သွန်နီသီးနှံကို အဓိက သီးနှံအဖြစ် နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး မြို့ပေါ်ရှိ ကြက်သွန်နီကုန်စည်ဒိုင်နှင့် ပွဲရုံဈေးကွက်တွင် နေ့စဉ် အ‌ရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ(ပထမပတ်)တွင် ကြက်သွန်နီဈေးကျဆင်း ပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပါသည်။ ဈေးကွက်သို့ စိုက်ပျိုးမှုများသော ဂွေးပင်၊ ထန်းပင်ချောင်း၊ လက်ဆည်၊ အုန်းမှင်ကျေးရွာများမှ အများဆုံးဝင်ရောက်ပြီး တစ်ရက်လျှင် ကြက်သွန်နီပျမ်းမျှ ကုန်ချိန်ပိဿာ(၃)သောင်းခန့် ဝင်ရောက်ကြောင်း ကုန်စည်ဒိုင်ဈေးကွက်မှ သိရှိရသည်။ ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ(ပထမပတ်)တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်သော ကြက် သွန်နီဈေးနှုန်းမှာ သီးနှံအရည်အသွေးလိုက်၍ တောဈေး(ဂျွန်)တစ်ပိဿာလျှင် အမြင့်ဈေး ကျပ် (၁၁၅၀)၊ အလတ်ဈေး ကျပ်(၁၀၀၀)၊ အနိမ့်ဈေး ကျပ်(၈၀၀)ဖြင့် ဈေးကျ၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ် ကြောင်း၊ ယခင်ဇွန်လ(စတုတ္ထပတ်)နှင့်ဈေးနှုန်းနှိုင်းယှဉ်ပါက ကြက်သွန်နီတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် (၅၀)ခန့် ဈေးကျ၍အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပွဲရုံများမှ ကြက်သွန်နီများကို ပြန်လည်သန့်စင်ပြီး ရောင်းချသောဈေးနှုန်းမှာ ကြက်သွန်နီတစ်ပိဿာလျှင် အမြင့်ဈေး(ရှယ်)ကျပ်(၁၆၀၀)၊ လတ်ကြီး တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၅၀၀)၊ လတ်ချော တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၄၀၀)၊ လတ်သန့် တစ်ပိဿာ လျှင် ကျပ်(၁၃၀၀)၊ အသေးစ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၀၀၀)ဈေးအသီးသီးဖြင့် ဒေသအနှံ့အပြားသို့ ဖြန့်ဖြူးရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ ဆိပ်ဖြူမြို့ ပတ္တမြားဈေးအတွင်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်သော လက်လီဈေးနှုန်းမှာ အရည်အသွေး၊ အရွယ်အစားလိုက်၍ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၀၀၀- ၁၈၀၀- ၁၅၀၀) ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်အနေဖြင့် ဆိပ်ဖြူဒေသထွက်ကြက်သွန်နီများကို ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံ သို့ ကုန်ချိန်အများဆုံးတင်ပို့ပြီး ပြည်ပဈေးကွက်သို့ တင်ပို့မှုနည်းကြောင်း၊ ဇူလိုင်လ(ပထမပတ်) တွင် ကြက်သွန်နီကုန်ချိန်ပိဿာ(၂)သိန်းခန့်၊ တန်ချိန်အားဖြင့် (၃၂၇)တန်ခန့်ကုန်စည်စီးဆင်းခဲ့ ကြောင်း ဈေးကွက်မှသိရှိရသည်။ DOCA(မကွေး)