ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

  မိတ္ထီလာခရိုင်၊ မလှိုင်မြို့နယ်တွင် ဆီထွက်သီးနှံမိုးမြေပဲများ စိုက်ပျိုးနေပြီးဖြစ်ကြောင်း သိရ သည်။ မိတ္ထီလာခရိုင်အတွင်း မိတ္ထီလာ၊ မလှိုင်၊ သာစည်၊ ဝမ်းတွင်းဟူ၍ မြို့နယ် (၄) ခုရှိရာ မလှိုင်မြို့ နယ်သည် ဆီထွက်သီးနှံအနေနှင့် နှမ်း၊ မြေပဲ၊ နေကြာတို့တွင် နှမ်းနှင့်မြေပဲကို ခရိုင်အတွင်း နှစ်စဉ် အများဆုံး စိုက်ပျိုးသောမြို့နယ်ဖြစ်သည်။ မြေပဲစိုက်ပျိုးရာတွင် မိုးစိုက်၊ ဆောင်းစိုက်ဟူ၍ နှစ်သီး စိုက်ပျိုးနိုင်သော်လည်း မိုးမြေပဲအနေနှင့်သာ အဓိကထား စိုက်ပျိုးကြသည်။

    မိုးမြေပဲကို ပုံမှန်အားဖြင့် ဇူလိုင်၊ ဩဂုတ်လများတွင် စိုက်ပျိုးပြီး၊ အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာလ များတွင် ရိတ်သိမ်းလေ့ရှိသော်လည်း မလှိုင်မြို့နယ်အနေဖြင့် မိုးမြေပဲကို မေ၊ဇွန်လများတွင် စိုက်ပျိုး ကာ စက်တင်ဘာ၊ အောက်တိုဘာလများတွင် နုတ်သိမ်းကြသည်။ ဒေသတွင်း၌ မြေပဲကို မျိုးအနေဖြင့် လုံးဆံ (အဖြူ) ကို စိုက်ပျိုးမှုများပြီး ၊ ယခုနှစ်တွင် မျိုးဈေးအနေဖြင် တစ်ပိဿာ (၁၀၀၀၀) ကျပ် ရှိကာ တောင်သူအများစုကတော့ ၎င်းတို့ချန်ထားသည့် မျိုးမလုံလောက်မှသာ ဝယ်ယူကြသည်။ ယခုနှစ်တွင် မြေပြင်ရန် စက်ထယ်ခအနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် (၅၀၀၀၀) ကျပ်နှုန်းဖြင့် ငှားရမ်းလုပ်ကိုင်ကာ စိုက် ကြောင်း၊ ဆွဲရန်၊ထွန်လိုက်ရန်တို့အတွက် ကိုယ်ပိုင်နွားရှဉ်းဖြင့် လုပ်ကိုင်ကြပြီး၊ ငှားရမ်းမည်ဆိုပါက တစ်ဧက (၃၀၀၀၀) ကျပ်နှုန်းရှိကြောင်း၊ ပေါင်းနှုတ်ရန်အတွက် လုပ်သားခမှာ ယခုနှစ်တွင် တစ်ရက် လျှင် (၈၀၀၀) ကျပ်ဖြင့် ငှားရမ်းရကြောင်း သိရသည်။

    ယခင်နှစ်မြေပဲတစ်ဧက အထွက်နှုန်းမှာ မလှိုင်မြို့နယ်အနေဖြင့် တင်း (၄၀) ဝန်းကျင်ထွက်ရှိခဲ့ ပြီး၊ ရောင်းဈေးမှာ နှုတ်၊ဆွတ်ပြီးစအစို အတောင့်တစ်တင်းလျှင် (၁၅၀၀၀) ကျပ်၊ ဆွတ်ပြီးနောက် ရက်အနည်းငယ်ကြာ အနည်းငယ်ခြောက်သွေ့ပြီးမှရောင်းလျှင် အတောင့်တစ်တင်း (၂၀၀၀၀) ကျပ် ရရှိခဲ့လို့ တောင်သူတွက်ခြေကိုက်မှုရှိခဲ့ပါသည်။ ယခုနှစ်မှာလည်း ယခင်နှစ်ကဲ့သို့ အထွက်ကောင်း၊ ဈေး ကောင်းရဖို့ တောင်သူများမျှော်လင့် ထားကြောင်းသိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

  ကညွတ်သီးနှံသည် စားဖိုဆောင်ဟင်းသီးဟင်းရွက်တစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း၊ ကညွတ်ပင်သည် ပင်ပျော့ပင် တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊ အပင်ခြေတွင် မြောက်မြားစွာဥများအမျှင်တန်းကာ ပျံ့နှံ့ပွားများစွာ ပေါက်ရောက် ကြောင်း၊ တစ်နှစ်တစ်ကြိမ် အပင်တက်ထွက်ကာ ပန်းပွင့်/အသီးသီးပါက မြေပေါ်ရှိ အပင်ဟာ ခြောက်သွားကြောင်း၊ ကညွတ်ဥတွေသည် နောက်နှစ်မိုးဦးကျချိန်မှာ အတက်ပြန်ထွက် လာပြီး မျိုးအဖြစ် ရှိကြောင်း၊ ကညွတ်သည် နှစ်ကြာခံအပင်မျိုးဖြစ်ရာ စနစ်တကျ ပြုပြင်ထားသည့် စိုက်ခင်းများတွင် အစေ့များကိုစိုက်ပျိုး၍ အပင်များရှင်သန်လာလျှင် နှစ်စဉ်အပင်စို့များ ပေါ်ထွက် လာကြောင်း၊ သဘာဝ အလျောက် ပေါက်ရောက်သော်လည်း စားသုံးရန်အတွက် စနစ်တကျ စိုက်ပျိုး ကြကြောင်း သိရှိရသည်။

  တောင်သာမြို့နယ်ရှိ အင်းတဲ၊နန်းတဲကျေးရွာအချို့သည် ကညွတ်စိုက်ဧက(၇)ဧက ခန့် စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း၊ ပျိုးခင်းများကို (၂-၃) ပေခွာပြုလုပ်၍ ဘောင်ပေါ်တွင် မျိုးစေ့ကို (၃-၄) လက်မခြားခွာပြီး ပျိုးကြဲစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြောင်း (သို့မဟုတ်) ပျိုးပင်မှ အမြစ်အုံကို မနာစေဘဲ မိုးဦးကျချိန်မှစ၍ စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ အပင်ပြုစုရာ၌ ဥအတက် အညှောင့်များမထွက်မီ ထယ်ထိုးမြေဖို့ ထားရကြောင်း၊ သက်နုကညွတ်ပင်များ (၂-၃) နှစ်သားအရွယ်တွင် ကညွတ်အစို့ကို (၂-၃) ကြိမ်ဖြတ် ယူကြောင်း၊ (၃)နှစ်သားကျော်လျှင်တစ်နှစ်အတွင်း (၄-၅) ကြိမ်ဖြတ်ယူကြောင်း၊  အပင်အသက် (၇) နှစ်အထိ အထွက်တိုးလျက်ရှိကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင်အထွက်နှုန်း (၃၅၀) ပိဿာခန့်ထွက်ရှိကြောင်း၊ စိုက်ခင်းမှထွက်ရှိသောကညွတ်များကို တောင်သူများကိုယ်တိုင် မြင်းခြံမြို့၊ အေးမြသီတာဈေးသို့ လာ‌ရောက်ရောင်းချကြောင်း၊ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ တတိယ ပတ်တွင် ရောင်းချနေသော ကညွတ် (၅၀) ကျပ်သားတစ်စည်းလျှင် (၃၀၀၀-၄၀၀၀)ကျပ် ပေါက်ဈေးများရှိကြောင်း၊ ကညွတ်အစို့ အသေး၊အတုတ်နှင့်အရည်အသွေး ပေါ်မှုတည်၍ ဈေးနှုန်းများကွာခြားကြောင်း၊ ကညွတ်သည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များထဲတွင် လူကိုများစွာ အကျိုးပြုစေပြီး ဈေးကောင်းရရှိသောကြောင့် တောင်သူ များအတွက်လည်း အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း ကညွတ်စိုက်တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရ သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

  မြင်းခြံမြို့ပေါ်ရှိ ရပ်ကွက်များတွင် MSMEလုပ်ငန်းများဖြစ်သော မုန့်ဖတ်(မုန့်တီ၊မုန့်ဟင်းခါး) လုပ်ငန်းများကို မိသားစုစားဝတ်နေရေးအတွက် စီးပွားဖြစ် တစ်နိုင်တပိုင်လုပ်ကိုင်ကြကြောင်း၊ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ တတိယပတ်တွင် ရောင်းချလျက်ရှိသော မုန့်ဖတ် ၂၅ ကျပ်သားလျှင် ၈၀၀ ကျပ်၊ တစ်ပိဿာလျှင် ၃၀၀၀ ကျပ်ပေါက်ဈေးရှိကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်များနှင့် ကျေးရွာများမှ ဝယ်ယူစားသုံးကြကြောင်း၊ မု့န်တီ၊မုန့်ဟင်းခါး ရောင်းချသူများ၊ နံနက်စာအဖြစ် မုန့်တီ၊မုန့်ဟင်းခါး ချက်ပြုတ်စားသောက်သူများနှင့် အလှူပွဲ၊ မွေးနေ့ပွဲ၊ ဘုရားပွဲများတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် လက်လီ/လက်ကား အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

  မြင်းခြံမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများ၌ ခြံစည်းရိုးများတွင် ဂွေးသီးပင်များကို စိုက်ပျိုးထား ရှိကြကြောင်း၊ ဂွေးသီးပင်သည် နှစ်ရှည်ပင်မျိုးဖြစ်ပြီး ဇွန်လဆန်းမှစ၍ ရာသီပေါ်ဂွေးသီးများ လှိုင်လှိုင်ထွက်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ဂွေးသီးပင်တွင် ဂွေးချိုပင်နှင့်ဂွေးချဉ်ပင်ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိကြောင်း၊ ဂွေးချိုသီးများကို အချဉ်ပေါင်းပြုလုပ်ရာတွင် သရေစာအဖြစ် စားသုံးကြကြောင်း၊ ဂွေးချဉ်သီးများကို အိမ်ရှင်မများအနေဖြင့် ဟင်းချက်ရာတွင် စားသုံးကြကြောင်း သိရှိရသည်။

 ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ တတိယပတ်တွင် ဂွေးချဉ်သီး(၂၅)လုံးလျှင် ၁၀၀၀ ကျပ်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ အသီးလတ်ဆတ်မှုနှင့် အလုံးအကြီးအသေးအရွယ်အစားအပေါ်တွင် မူတည်၍ ဈေးနှုန်းကွာခြားကြောင်း၊ စားသုံးမှုအနေဖြင့် ဂွေးသီး(အချဉ်သီး)များကို ဂွေးသီးငပိချက်၊ ဂွေးသီးအမဲသားနှပ်ချက်၊ ဂွေးသီးမြေပဲဆံချက်နှင့် ဂွေးသီးငါးအစပ်ချက်၊ ဂွေသီးဝက်သားနှပ် စသည်တို့ချက်ပြုတ်စားသုံးလေ့ ရှိကြသောကြောင့် ရာသီပေါ်ဂွေးသီး(အချဉ်သီး)များ ဈေးကွက်တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

           နွားနို့ခဲကို မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မိတ္ထီလာခရိုင်၊ မိတ္ထီလာမြို့နယ်အတွင်းတွင် တွင်ကျယ်စွာပြု လုပ်ရောင်းချကြပါသည်။ဒေသတွင်းနွားမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများမှ ထွက်ရှိသော နွားနို့များဖြင့် ထုတ် လုပ်ကြကြောင်း၊ နွားနို့ခဲသည်ပရိုတင်းဓါတ်ပြည့်ဝစွာပါဝင်သည့်အတွက် ချက်ပြုတ်၊ ကြော်လှော်၍ အမျိုးမျိုးပြုလုပ်စားသုံးကြပါသည်။

          နွားနို့ခဲပြုလုပ်မည်ဆိုလျှင် နွားနို့စိမ်း၊ မရိုးစေးနှင့်ဆားတို့လိုအပ်ပါသည်။မရိုးစေးသည် နွားနို့များ ကိုခဲစေသည့်အတွက် လိုအပ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အိုးကြီးကြီးတစ်လုံးထဲတွင် နွားနို့၊ မရိုးစေးအနည်းငယ် နှင့် ဆားများကို ရောထည့်၍ အဖုံးမအုပ်ဘဲ မီးအေးအေးဖြင့် ကျိုချက်ပေးရပါသည်။ မရိုးစေးပါဝင်သည့် အတွက် နွားနို့များသည် တဖြည်းဖြည်းအနည်ကျလာပြီးနောက် အရည်သပ်သပ်၊ အဖတ်သပ်သပ်ဖြစ် လာသည့်အခါ အဖတ်များကို ပိတ်စဖြင့်ဆယ်ယူ၍ ကြိုးဖြင့်တင်းကြပ်စွာ ချည်ထားရပါသည်။ ထိုပတ်စ ကို ဇလုံတစ်ခုထဲသို့ထည့်၍ အပေါ်မှအလေးတုံးဖြင့်ပိ၍ တညသိပ်ထားပေးရပါသည်။ ထို့နောက် အရသာဖြည့်စသည့် နွားနို့ခဲကို ရရှိလာပါသည်။ မိတ္ထီလာဈေးကွက်တွင် နွားနို့ခဲတစ်ပိဿာလျှင် (၂၄၀၀၀) ကျပ်ဖြင့် အရောင်းသွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)