ငရုတ်သီး သီးနှံဆိုင်ရာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု၊ စျေးနှုန်း/စျေးကွက် အခြေအနေ

         ငရုတ်သီးကိုတိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ် တော်တော်များများတွင် စိုက်ပျိုးကြသည်။ ငရုတ်သီးမှာ ပူစပ်ပြီး အစာအိမ်ရောဂါရှိသူများနှင့် ူးပြင်းသော ရာသီဥတုများတွင် မစားသင့်သော်လည်း  သွေးထဲရှိ သကြားဓာတ်ကို ထိန်းပေးခြင်း၊ သွေးအတွင်းကိုလက်စရောများပြားခြင်းကို ထိန်းပေးခြင်း စသည့် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုမှုများလည်းရှိ၍ ဟင်းလျာများတွင် အရောင်လှပစေရန်အတွက် အမှုန့်ကြိတ်ပြီး အရောင်တင်မှုန့်အဖြစ် အသုံးပြုရန်တို့အတွက် ငရုတ်ကိုစီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးကြသည်။ ငရုတ်သီးကို အစိမ်းစားသုံးရန်အတွက် ငရုတ်စိုအနေဖြင့် ထုတ်လုပ်ရောင်းချကြသကဲ့သို့ ငရုတ်ခြောက်လှန်းကာ ငရုတ်ကြမ်းမှုန့်နှင့် အရောင်တင်မှုန့်များ ပြုလုပ်ရန်အတွက် ငရုတ်ခြောက်အဖြစ် ရင့်မှည့်သည်အထိထားပြီး ဆွတ်ခူးထုတ်လုပ်ရောင်းချကြပါသည်။

          ငရုတ်သီးသီးနှံဆိုင်ရာအချက်အလက်များအနေဖြင့်  မြန်မာအမည်(ငရုတ်)၊ အင်္ဂလိပ်အမည် (CHILLI)၊ ရုက္ခအမည်     (Capsicum spp)၊ မျိုးရင်းအမည်(SOLANACEAE)ဖြစ်ပြီး၊ ငရုတ်စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်မှာ မြေချဉ်ငံဓာတ် (၅.၅) နှင့် (၆.၈) ကြားကောင်းစွာစိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ ချဉ်လွန်းသောမြေတွင် စိုက်ပျိုးရန် မသင့်တော်ဘဲ သဲဆန်သောမြေနှင့် မြေဆွေးမြေများတွင် ကောင်းစွာဖြစ်ထွန်းသည်။ စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးမည်ဆိုပါက မြေချဉ်ငံဓာတ်ကို သတိပြုရန် လိုအပ်သည်။ မြေအမျိုးအစားအပေါ် လိုက်၍ လိုအပ်သည့် အဟာရဓာတ်များကို သေချာထည့်သွင်းရမည် ဖြစ်သည်။ စောစီးစွာစိုက်ပျိုးခြင်းသည် ငရုတ်သီးကိုကောင်းစွာရင့်မှည့်ချိန်ပေးပြီးသားဖြစ်၍ ရောင်းဝယ်ရာတွင် အရောင်လှ၍ အရောင်းသွက်သည်။ စိုက်ပျိုးရန် ထယ်ထိုး၊ ထွန်မွှေ သုံးကြိမ်မှ လေးကြိမ်အထိ ပြုပြင်သင့်ပါသည်။ မြေကို ညှိ၍ ရေစီးရေလာကောင်းသော မြောင်းများထား၍ စိုက်ဘောင်များကို ဂရုတစိုက် ဘောင်ဖော်ပေးရသည်။ နေရောင်ကိုကောင်းစွာကြိုက်၍ အပူကိုကြိုက်သောအသီးဖြစ်သဖြင့် နေရောင်ကောင်းစွာ ရရှိရန်လိုအပ်သည်။ နေရောင်ခြည်ကောင်းစွာရရှိခြင်းနှင့် နေ့အပူချိန် မြင့်မားစွာရရှိခြင်းသည် အထွက်နှုန်းကိုတိုးတက်စေသည်။ ရေသွင်းရေထုတ် ကောင်းမွန်အောင် ပြုလုပ်ပေးနိုင်လျှင် တစ်နှစ်ပတ်လုံး ဖြစ်ထွန်းသောသီးနှံဖြစ်သည်။

          မြေပြုပြင်ရာတွင် မြေကိုညက်အောင်ထယ်ထိုးထွန်မွှေပြုလုပ်ပြီး မြေကျစ်စာခဲများ ကျန်မနေ စေရန် ဂရုစိုက်ရမည် ဖြစ်သည်။ လေဝင်လေထွက်ကောင်းမွန်ပြီး ရေသွင်းရေထုတ်ကောင်းမွန်အောင် သဘာဝမြေဆွေးနှင့်ကောင်းစွာ ဆွေးမြေ့နေသည့် တိရစ္ဆာန်အညစ်အကြေးကို မစိုက်ပျိုးခင် နှစ်ပတ်ခန့်စော၍ ထည့်သွင်းရမည်။  

          ငရုတ်ပျိုးထောင်ရာတွင် မြေအမျိုးအစား၊ ငရုတ်မျိုးအပေါ်တွင်မူတည်၍ မြေဆွေး၊ နွားချေးနှင့် ဖွဲပြာအုပ်ပြီး ပျိုးထားကြပါသည်။ အပင်ရွှေ့စိုက်ရသော သီးနှံဖြစ်သည့်အလျောက် ရာသီဥတု အပေါ်မူတည်၍ ပျိုးသက်(၄၀)မှ (၄၅)ရက်အတွင်း စိုက်ခင်းထဲသို့ ပြောင်းစိုက်ရမည်ဖြစ်သည်။ စိုက်ခင်းထဲတွင် စိုက်ဘောင်များကို (၂)ပေအကျယ် ထားရှိရမည်ဖြစ်သည်။ အပူချိန် (၂၈)မှ (၃၀) ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ်အတွင်း (၁၅) ရက်မှ ရက်(၂၀)ခန့်ကြာလျှင် အစေ့အပင်ပေါက်လာမည်ဖြစ်သည်။ မျိုးစေ့ စတင်သည်မှ ပျိုးပင်လေးများ ကောင်းကောင်းပေါက်သည်အထိ တစ်လခွဲကြာမြင့်တတ်သည်။

           ငရုတ်ပင်တွင် တွေ့ရတတ်သော ရောဂါပိုးများမှာ ပျပိုး၊ လှေးပိုး၊ သီးလုံးဖောက်ပိုး၊ မွှားပိုး၊ ရွက်လိပ်ပိုး၊ မြစ်ထုံးနီမတုတ်၊ ခါးရိပင်ညှိုးရောဂါ၊ အရွက်ပြောက်ရောဂါ၊ ရေစိုနာကွက်ရောဂါ၊ ပေါင်ဒါ မှုန့်ကဲ့သို့ ဖြူဖွေးသောရောဂါတို့ဖြစ်သည်။

        ငရုတ်သီး ခူးဆွတ်ရန်အတွက် ပန်းပွင့်ပြီး ခြောက်ဆယ်မှ ခြောက်ဆယ့်ငါးရက် အကြာတွင် ကောင်းစွာရင့်မှည့်ပြီဖြစ်သည်။ အချို့နိုင်ငံများတွင် စိမ်းနေဆဲအနေအထားတွင် ခူးဆွတ်ပြီးအနီရောင်ပြောင်းသည်အထိစောင့်ကြသည်။ ငရုတ်သီး အစပ်မှုန့် အမှုန့်ကြမ်းထုတ်လုပ်ရန်အတွက် အသီး ရင့်မှည့်သည်အထိထား၍ သိုလှောင်ကြသည်။  အစိုအထွက်နှုန်းတစ်ဧကလျှင် ပျမ်းမျှ ပိဿာ(၈၀၀) မှ (၉၀၀)၊ အခြောက်ပိဿာ(၃၀၀)မှ(၃၅၀) အထိထွက်ရှိသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း စိုက်ပျိုးသည့် ငရုတ်သီးအမျိုးအစားများမှာ ၁၁၊ ၂၂၊ ၄၄၊ ၇၇၊ ၉၉၊ ဒီမွန်(မိုးမျှော်)စသည်တို့ စိုက်ပျိုးလေ့ရှိပါကြောင်း သိရသည်။

          ငရုတ်သီးကို အစိုအတိုင်း ရောင်းဝယ်ကြသကဲ့သို့ ငရုပ်ခြောက်ခံ၍ အမှုန့်ကြိတ်၍လည်း ရောင်းဝယ်ကြသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မုံရွာခရိုင်အတွင်းရှိ သီရီလင်း၊ ဦးထွန်း၊ ဦးသန်းအေး၊ ဆင်ဆွယ်နှင့် ရွှေထီးပွဲရုံများက ငရုတ်သီးခြောက်များကို အဓိကထား ရောင်းဝယ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

          စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ငရုတ်သီးမှုန့်ကြိတ်စက်များအနက် စစ်ကိုင်းခရိုင်မှ ကြိတ်စက်များမှာ ငရုတ်သီးမှုန့် ကြိတ်စက် သီးသန့်မဟုတ်ဘဲ နနွင်းမှုန့်၊ ဆင်တုံးမနွယ် ၊ မဆလာ၊ ပဲမှုန့်စသည်ဖြင့် အမှုန့်ကြိတ်စက်များသာဖြစ်ပြီး အလှူအတန်းပွဲလမ်းများတွင် အငှားကြိတ်ခွဲမှုများ ပြုလုပ် ပါသည်။ မုံရွာခရိုင်အတွင်းမှ ကြိတ်စက်များအနက် ကျော်ကျော်၊ ဦးသိုင်း၊ ဦးအောင်ကြည်သိန်း၊ အောင်သပြေ၊ ရာတနာဦး၊ ငွေနားဖြူ၊ ဒေါ်သန်းဌေး၊ သီတာအောင်၊ နိုင်းနိုင်း၊ ကျော်ကျော်နိုင်၊ ဟိန်းစည်၊ အောင်ဇော်ဝင်း၊ ဦးမြင့်လွင်ထွန်း၊ ဦးဝင်းစိန်နှင့် ဒေါ်ဖြူဖြူသန့် စသည့်စက်များသည် ငရုတ်သီး သီးသန့် ကြိတ်ခွဲပါကြောင်း သိရှိရသည်။

          ငရုတ်သီးခြောက်ကုန်ကြမ်း(အတောင့်)များကို တစ်ပိဿာ(၄၈၀၀-၇၀၀၀) ကျပ်အတွင်း ဝယ်ယူရပါသည်။ ကုန်ချော(အကြမ်းမှုန်) တစ်ပိဿာလျှင်(၇၀၀၀-၈၀၀၀)ကျပ်နှုန်း၊ ကုန်ချော (အရောင် တင်မှုန့်) တစ်ပိဿာ(၇၀၀၀-၈၀၀၀)ကျပ်နှုန်း၊ အလေးချိန်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်ကြပြီး လှပသော packing ထုတ်ပိုးမှု ပုံစံများဖြင့် ရောင်းချကြခြင်းမရှိကြောင်း၊ ပိဿာချိန်ဖြင့်သာ အရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်ကြကြောင်း သိရှိရသည်။

          စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ခရိုင်များတွင် ငရုတ်သီး (ငရုပ်စို/ငရုပ်ခြောက်)များအား စီးပွားဖြစ်အသင့်အတင့် စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ငရုတ်ခြောက်များကို ရန်ကုန်၊ မန္တလေးမှဝယ်ယူပြီးတစ်ဆင့် ရောင်းချမှုများလည်းရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ ဒေသတွင်း အသုံးပြုခြင်းသာဖြစ်ပြီး ပြည် တွင်း၊ ပြည်ပသို့ ထူးခြားတင်ပို့နိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။

          စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအနေဖြင့် လယ်ယာထွက်ကုန်သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိရာ စားဖိုဆောင်သီးနှံဖြစ်သော ငရုတ်သီးကို ကသာ၊ စစ်ကိုင်း၊ မုံရွာနှင့် ရွှေဘိုခရိုင်များတွင် စိုက်ပျိုးထွက်ရှိပြီး စိုက်ပျိုးသူတောင်သူများ တွက်ချေကိုက်သောသီးနှံဖြစ်သည့်အပြင် ဒေသတွင်းသုံးဈေးကွက်ရှိသော သီးနှံဖြစ်ကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန

စစ်ကိုင်းတိုင်း‌ဒေသကြီး