မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ နွားထိုးကြီးမြို့နယ်သည် သဘာဝပေါက်ပင်နှင့် တောတောင်များ ပေါများသဖြင့် ဒေသခံပြည်သူများသည် မိမိတို့၏ လယ်ယာလုပ်ငန်းများအပြင် သဘာဝပျားရည်ဖွတ်သည့်လုပ်ငန်းများကိုလည်း ရာသီအလိုက် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ကြပြီး တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ မိသားစုအပိုဝင်ငွေကို ရှာဖွေပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။
ပျားရည်တွင် သဘာဝပျားရည်နှင့်မွေးမြူရေးပျားရည်ဟူ၍ (၂)မျိုးရှိပါသည်။ သဘာဝပျား ရည်သည် မွေးမြူရေးပျားရည်ထက် ဆေးဖက်ပိုဝင်၍ လူသုံးများပြီး ဈေးနှုန်းမှာလည်း မွေးမြူရေး ပျားရည်ထက် ပိုများကြောင်းသိရပါသည်။ နွားထိုးကြီးမြို့နယ်ရှိ သဘာဝပျားရည်ရောင်းချသူများသည် ပျားမုဆိုးများထံမှ ပျားရည်ဘို့များအတိုင်း ဝယ်ယူကြပြီး ဒန်အိုးများနှင့်ထည့်ကာ မြို့တွင်းသို့ လှည့်လည်၍ ဝယ်ယူသူရှေ့မှသာ ပျားရည်ဘို့များကိုညှစ်ပြီး အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်ကြပါသည်။ တစ်ချို့မှာလည်း ညှစ်ပြီးပျားရည်များကို ပုလင်းများဖြင့်ထည့်၍ ရောင်းချကြသော်လည်း ဝယ်ယူသူများအနေဖြင့် ပျားရည် စစ်/မစစ်ကို စိုးရိမ်ကြသည့်အတွက် ဝယ်ယူသုံးစွဲမှုနည်းကြောင်း သိရပါသည်။ ဆေးအဖြစ် သုံးစွဲရန် ဝယ်ယူသူများအနေဖြင့် နှစ်စဉ် မိုးအကုန်ဆောင်းအကူး ပန်းပေါင်းစုံပွင့်သော တန်ဆောင်မုန်းလတွင်ရရှိသော ပျားရည်များကို အများဆုံး ဝယ်ယူလေ့ရှိကြပြီး၊ ထိုအချိန်တွင် ရရှိသောပျားရည်များသည် ဆေးဖက်ပိုဝင်ကြောင်း သိရပါသည်။ ရောင်းဝယ်မှုအနေဖြင့် မြို့နယ်တွင်းသာမက အခြားဒေသများမှလည်း မှာယူ၍ ဝယ်ယူသုံးစွဲကြကြောင်း သိရပါသည်။
နွားထိုးကြီးမြို့နယ် ဒေသထွက် သဘာဝပျားရည်ဈေးအနေဖြင့် ယခင်နှစ်တွင် တစ်ပိဿာ လျှင် (၈၀၀၀၊၁၀၀၀၀) ကျပ် နှင့် မွေးမြူရေးပျားရည် တစ်ပိဿာလျှင် (၃၀၀၀၊၄၀၀၀)ကျပ်များသာ ရှိခဲ့ပြီး ယခုနှစ်တွင် သဘာဝပျားရည် တစ်ပိဿာလျှင်(၁၅၀၀၀)ကျပ်ဝန်းကျင်၊ မွေးမြူရေး ပျားရည် တစ်ပိဿာလျှင်(၅၀၀၀)ကျပ် ထိ ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာကြောင်းနှင့် ယခုလို ပျားရည်ဈေးနှုန်း များ မြင့်တက်မှုမှာ ဒေသခံပျားမုဆိုးများ ယခင်နှစ်ထက်နည်းပါးသွား၍ဖြစ်ကြောင်း ပျားရည်ရောင်းချသူတစ်ဦး ထံမှသိရှိရပါသည်။
DOCA(မန္တလေး)