ဝန်ကြီးချုပ် Pham Minh Chính ၏ မကြာသေးမီက အရှေ့အလယ်ပိုင်းခရီးစဉ်နှင့်အတူ ကုန်သွယ်မှုဆက်ဆံရေး တိုးမြှင့်ရေး၊ ပိုမိုနက်ရှိုင်းသောစီးပွားရေးဆက်ဆံမှုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု နယ်ပယ်သစ်များအတွက် အရှိန်အဟုန်သစ်တစ်ရပ်ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်နှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံတို့သည် အပြန်အလှန်လေးစားမှုနှင့် စီးပွားရေးဖလှယ်မှုတို့ဖြင့် ကာလကြာရှည်စွာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သော ဆက်ဆံရေးကိုခံစားခဲ့ကြရသည်။အဆိုပါ အခြေခံအုတ်မြစ်သည် တသမတ်တည်းကုန်သွယ်မှုကိုပံ့ပိုးပေးရုံသာမက ကြီးမားသောအခွင့်အလမ်းများချဲ့ထွင်မှု အလားအလာများကိုလည်း ရရှိစေသည့်အခွင့်အလမ်းတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ နှစ်နိုင်ငံပေါင်းစည်းဆက်ဆံရေးတို့အတွက် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့သည် ကဏ္ဍအသီးသီးတွင် အကျိုးရှိသော မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးများ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည့် မြင့်မားသော ဖြည့်စွက် စီးပွားရေးများရှိကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ထောက်ပြသည်။ ပင်လယ်ကွေ့ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကောင်စီ (GCC) ဒေသ တွင်မူ အကြီးဆုံးစီးပွားရေးဖြစ်သော ဆော်ဒီအာရေဗျသည် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ အဓိကစီးပွားရေးမိတ်ဖက်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ကျယ်ပြန့်သောသဲကန္တာရဧရိယာများနှင့် စိန်ခေါ်မှုရှိသော စိုက်ပျိုးရေးရာသီဥတုကြောင့် ဆော်ဒီအာရေဗျသည် ၎င်း၏ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုအတွက် သွင်းကုန်များကိုရှာဖွေနေသည့်အချိန်တွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ပင်လယ်စာထွက်ကုန်များကို အလွန်ဆွဲဆောင်မှုဖြစ်စေသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏အဓိကပို့ကုန်များတွင် ဆန်၊ ကော်ဖီ၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ လက်ဖက်ခြောက်နှင့် အေးခဲထားသောငါးများကဲ့သို့သော အဓိကအစားအစာများပါ၀င်ပြီး မတူကွဲပြားသောအစားအစာအရင်းအမြစ်များအတွက် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား၏ ကြီးထွားလာသောသွင်းကုန်လိုအပ်ချက်နှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေသည်။ ဆော်ဒီ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသည် ဗီယက်နမ်၏စိုက်ပျိုးရေး၊ အစားအစာပြုပြင်ထုတ်လုပ်ရေးနှင့် အထည်အလိပ်ကဏ္ဍများတွင် အလားအလာကောင်းများကို ရှာဖွေနေကြသည်လည်းဖြစ်သည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်အထိ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံနှင့် ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံတို့၏ ကုန်သွယ်မှုသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂.၇ ဘီလီယံနီးပါးတိုးတက်လာခဲ့ပြီး မိုဘိုင်းလ်ဖုန်း၊ အထည်အလိပ်၊ သစ်အချောထည်၊ သစ်အချောထည်ပစ္စည်းများနှင့် စက်ယန္တရားများကဲ့သို့ ကုန်ပစ္စည်းများတင်ပို့လျက်ရှိပြီး ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံမှ ပလတ်စတစ်၊ ဓာတုပစ္စည်းများနှင့် တိရစ္ဆာန်အစာများကဲ့သို့သော ကုန်ကြမ်းများကို တင်သွင်းလျက်ရှိသည်။ ထို့အပြင် လက်ရှိတွင် ဆော်ဒီအာရေဗျတွင် တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈ ဒသမ ၅၇ သန်းတန်ဖိုးရှိ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပရောဂျက်ရှစ်ခုရှိပြီး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ ဆော်ဒီရန်ပုံငွေအဖွဲ့မှ ဦးစားပေးချေးငွေ စုစုပေါင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၆၄ သန်းကျော်ရှိသည့် စီမံကိန်း ၁၂ ခုကို တိုးချဲ့ထားသည်။ ဤအစီအစဉ်များသည် ဗီယက်နမ်တွင် ၎င်း၏စီးပွားရေးခြေရာကို ချဲ့ထွင်ရန် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံများ၏ စိတ်ဝင်စားမှုကို ထင်ဟပ်စေသည်။ UAE သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် အာဖရိကတွင် ဗီယက်နမ်၏ အကြီးဆုံး ပို့ကုန်ဈေးကွက်အဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည့် ထင်ရှားသော စီးပွားရေးမိတ်ဖက်ဖြစ်သည်။ ယခုနှစ် ပထမ ကိုးလအတွင်း နှစ်နိုင်ငံကြား ကုန်သွယ်မှုသည် ကန်ဒေါ်လာ ၄.၉၆ ဘီလီယံအထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် တစ်နှစ်လုံးအတွက် မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် ကန်ဒေါ်လာ ၄.၇ ဘီလီယံကို ကျော်လွန်သွားခဲ့သည်။ နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်မှုတွင် မိုဘိုင်းလ်ဖုန်း၊ အီလက်ထရွန်းနစ်၊ ဖိနပ်၊ အထည်အလိပ်နှင့် လယ်ယာထွက်ကုန် များဖြစ်သည့် ငရုတ်ကောင်း၊ သီဟိုဠ်စေ့နှင့် ဆန်တို့ပါ၀င်သော ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ပို့ကုန်များတွင် နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်မှုမှာ ဒေါ်လာ ၁၀ ဘီလီယံအထိ ရောက်ရှိမည်ဟုရည်မှန်းထားပြီး ရည်မှန်းချက်ကြီးကြီးမားမားထားရှိသည်။ ယူအေအီးမှ သွင်းကုန်များတွင် ပလတ်စတစ်ပစ္စည်းများ၊ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ရည်နှင့် ရေနံထွက်ပစ္စည်းများပါဝင်ပြီး ယင်းကုန်သွယ်မှုစီးဆင်းမှု၏ အပြန်အလှန်အကျိုးအမြတ်များကို မီးမောင်းထိုးပြနေသည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင် ကာတာသည် စွမ်းအင်နှင့်ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အာရုံစိုက်မှုဖြင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအတွက် အကျိုးအမြတ်များသည့် အခွင့်အလမ်းများကို ဖော်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်-ကာတာ ကုန်သွယ်မှုသည် ကန်ဒေါ်လာ ၄၉၇ သန်းရှိခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ထက် ၃၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြင့်လာခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ကာတာနိုင်ငံသို့ ပင်လယ်စာ၊ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများ၊ သစ်အချောထည်ပစ္စည်းများနှင့် လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများကို အဓိကတင်ပို့နေပြီး LPG၊ ပလတ်စတစ်အကြမ်းနှင့် ဓာတုပစ္စည်းများကို တင်သွင်းနေသည်။ ကာတာ၏ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုအစုစုကိုကွဲပြားစေရန် အာရုံစိုက်ခြင်းဖြင့်၊ အိမ်ခြံမြေ၊ စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် ပညာရေးကဲ့သို့သော ကဏ္ဍများသည် အနာဂတ်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် ကတိကဝတ်များကို ညွှန်ပြနေသည်။
sources-vitenam news
DOCA(မန္တလေး)