မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဂန္ဓမာပန်းမျိုးစုံကို အနည်းငယ်စိုက်ပျိုးရာမှ နောက်ပိုင်းတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စိုက်ပျိုးလာကြသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ မြန်မာလူမျိုးများသာမက ဟိန္ဒူ၊ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်တို့သည်လည်း ပန်းမျိုးစုံကို ဘုရားပန်းအဖြစ်လည်းကောင်း၊ အလှူ၊ မင်္ဂလာဆောင် အခမ်းအနားများတွင် အလှပန်းအိုးအဖြစ်လည်းကောင်း နှစ်ခြိုက်စွာအသုံးပြုကြသော ပန်းဖြစ်၍ နိုင်ငံအတွင်း စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြပြီး ၎င်းဒေသများမှ မျိုးများဝယ်ယူကာ တောင်ငူခရိုင်အတွင်းရှိ အုတ်တွင်းမြို့နယ်၊ ဝါးတီးကျေးရွာနှင့် တောင်ငူမြို့နယ် ရှမ်းဝါးတီးကျေးရွာတို့တွင် ၃၃၅ ဧက စိုက်ပျိုးလျှက်ရှိပါသည်။
စိုက်ပျိုးသော ပန်းမျိုးများမှာ လပ်ကီးဖြူ၊ ကြွေဖြူ၊ ရွှေစိမ်းမျိုးများဖြစ်ပါသည်။ ပန်းစိုက်ပျိုး သည့်ကာလမှာ ဇွန်၊ ဇူလိုင်၊ ဩဂုတ်၊ စက်တင်ဘာလ စိုက်ပျိုးမျိုးနှင့် အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာလ စိုက်ပျိုးမျိုးဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိပါသည်။
ဂန္ဓမာပန်းမျိုးများသည် အပင်ကြီးထွားချိန်တွင် နေ့တာရှည်ရန်လိုအပ်ပြီး ပန်းပွင့်ချိန်တွင် အပူချိန် ၂၀ ဒီဂရီမှ ၂၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် လိုအပ်ပါသည်။ စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းမှု အကောင်းဆုံးအချိန်မှာ နေ့အပူချိန် (၂၀-၂၈)ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်နှင့် ညအပူချိန် (၁၅-၂၀)ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ဖြစ်ပြီး နေရောင်ခြည်ကိုလည်း ကြိုက်နှစ်သက်ပါသည်။ မြေအချဉ်ဓါတ် ၆.၅ နှင့် မြေငံဓါတ် ၇.၅၊ သဲနှုန်းမြေ အမျိုးအစား၊ ရေစီးရေလာကောင်းမွန်၍ ရေမဝပ်သောမြေကို နှစ်သက်ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် စိုက်ခင်းများဖြင့် အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ မိမိလိုချင်သော ပန်းပွင့်အနေအထားပေါ် မူတည်၍ ပင်ကြားအကွာအဝေး (၈" x ၁၀")၊ (၁၈" x ၂၄") ထား၍ စိုက်ပျိုးကြပြီး ပန်းအခိုင်လိုက် သို့မဟုတ် ပန်းပဒေသာများကို (၁၈" x ၂၄") ပင်ကြား ပန်းဝယ်လက်ပေါ်မူတည်၍ စိုက်ပျိုးကြပါသည်။
ဂန္ဓမာစိုက်ပျိုးမည့်မြေအား ထယ်နှစ်စပ်ထိုး၍ စိုက်ဘောင်ပြုလုပ်ရပါသည်။ မြေခံအဖြစ် သဘာဝမြေဆွေး၊ NPK ဓါတ်မြေဩဇာတွင် ဖော့စဖိတ်၊ ပိုတက်စီယမ်ဓါတ် များများပါသော မြေဩဇာ ကို ထည့်ပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ စိုက်ပြီး ၁၅ ရက်သားတွင် ယူရီးယား နို့ဆီဘူး တစ်ဘူးကို ရေ နှစ်ဂါလံဖြင့် ရောစပ်၍ လောင်းပေးရပါမည်။ စိုက်ပြီးကာလ ၅ ပတ်အကြာတွင် ယူရီးယား ဓါတ်မြေဩဇာ နှစ်ကြိမ် ထည့်ပေးရပါမည်။ စိုက်ဘောင်များထဲသို့ ရေသွင်းပေးရပါမည်။ ပန်းပင်မှ ရေကို ကြိုက်နှစ်သက်သော်လည်း ရေဝပ်ခြင်းကို မကြိုက်ပါ။ စိုက်ပြီး တစ်လအတွင်း တစ်ပတ်လျှင် ရေနှစ်ကြိမ်ခန့် လောင်းပေးရပါမည်။ တစ်လကျော်လွန်ပါက တစ်ပတ်တစ်ကြိမ် ရေလောင်းပေး၍ မိမိ၏ဒေသ၊ ရာသီဥတုအပေါ်မူတည်၍ ရေလိုအပ်လျှင် ရေသွင်းပေးခြင်း ပြုလုပ်ရပါမည်။
ဂန္ဓမာစိုက်ပျိုးပြီး တစ်လအကြာတွင် လက်ပေါင်းလိုက်ခြင်း၊ အပင်သက်တမ်းတစ်လျှောက် ပေါင်းမြက်ရှင်းလင်းခြင်းဖြင့် အပင်တွင် ကျရောက်မည့် ရောဂါများ ကင်းရှင်းစေပြီး အပင်ကြီးထွားမှုကိုလည်း အထောက်အကူပြုသကဲ့သို့ ပန်းပွင့်အရေအတွက်ကိုလည်း တိုးစေပါသည်။
ခေါင်နှိမ်ခြင်း လုပ်ငန်းကို နောက်တစ်လအကြာတွင် ပြုလုပ်ပေးမှသာ ဘေးအညွန့်၊ အကိုင်းများ ထွက်လာစေပြီး ရယူလိုသော ပန်းပွင့်အနေအထားကိုကြည့်၍ ဖယ်ရှားသင့်ပါက ဖယ်ရှားပေးရပါမည်။ အပင်ကြီးထွားလာသည်နှင့်အမျှ အပင်တိုင်များ ယိုင်လဲကျိုးပဲ့ခြင်းမရှိအောင် ကြိုးတန်း (သို့မဟုတ်) ဝါးတန်းများဖြင့် ထိန်းပေးရပါမည်။
ပန်းတွင်ကျရောက်သော ရောဂါများမှာ အမြစ်ပုပ်ရောဂါ၊ ရွက်ပြောက်ရောဂါ၊ ပင်ညှိုးရောဂါ၊ သံချေးတက်ရောဂါနှင့် မှိုဆိပ်ရောဂါများ အများဆုံးကျရောက်တတ်ပါသည်။ မှိုဆိပ်ရောဂါ ကျရောက် ပါက Sulphur သို့မဟုတ် Copper ပါသော မှိုသတ်ဆေးကို သုံးစွဲနိုင်ပါသည်။ ပန်းပွင့်တွင် ကျရောက်သောပိုးများမှာ ပျ၊ ဖြုတ်၊ ရွက်တွင်းပိုး၊ ရွက်စားပိုး၊ ပရစ်ပိုးများ ဖြစ်ပြီး ပိုးများကျရောက်လာပါက ပင်လုံးဖျန်းပိုးသတ်ဆေးကို သုံးစွဲသင့်ပါသည်။
မိမိရွေးချယ်စိုက်ပျိုးသည့် ပန်းမျိုးအလိုက် ပန်းစပွင့်သည့်နေ့မှ ၄ ရက်ခြားတစ်ကြိမ် ခူးဆွတ်နိုင်ပါသည်။ ပန်းပွင့်အနေအထား၊ ဈေးကွက်အနီးအဝေးပေါ် မူတည်၍ နံနက်ခင်းအေးသော အချိန်တွင် ခူးဆွတ်သင့်ပါသည်။
ပန်းအဝယ်ဒိုင်များမှ ပန်းစိုက်တောင်သူများထံသို့ တိုက်ရိုက်လာရောက်၍ ဈေးနှုန်းဖြတ် ဝယ်ယူခြင်း၊ အချို့က ငွေကြိုပေး၍ ဝယ်ယူခြင်း၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် တောင်ကြီး၊ အောင်ပန်း ပန်းများဝင်ရောက်လာပါက ဒေသအတွင်း ပန်းဈေးကွက် ကျဆင်းသွားပြီး အဝယ်မလိုက်လာသော ကြောင့် ပန်းစိုက်တောင်သူများက တောင်ငူမြို့ရှိ ပန်းအဝယ်ဒိုင်သို့ ဆိုင်ကယ်၊ ဆိုင်ကယ်တွဲများဖြင့် ရောင်းချပါသည်။ တောင်ငူမြို့ရှိ ပန်းအဝယ်ဒိုင်များမှတစ်ဆင့် ဒေသတွင်း ပန်းရောင်းသူများထံသို့ လက် ကားဈေးနှုန်းဖြင့် ဖြန့်ဖြူးရောင်းချ၍ သော်လည်းကောင်း၊ ပန်းများကိုပြန်လည်ပြုပြင်ကာ ဈေးကွက်ရှိရာ ဖြူး၊ ကျောက်တံခါး၊ ညောင်လေးပင်၊ လယ်ဝေး၊ တပ်ကုန်းမြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျှက်ရှိပါသည်။
စိုက်ပျိုးတောင်သူများအနေဖြင့် ပန်းခင်းတစ်ဧကလျှင် ကျပ် ၂၅ သိန်းဝန်းကျင် ကုန်ကျပြီး ပန်းခင်းတစ်ဧက အထွက်နှုန်းမှာ ၁၀ ပင်စည်း အစည်း ၅၀၀၀ ခန့်ထွက်ရှိပါသည်။ ၁၀ ပင်စည်း တစ်စည်းလျှင် ၈၀၀ ကျပ်၊ ပန်းရှားသည့်ကာလတွင် ၁၀၀၀ ကျပ်မှ ၁၂၀၀ ကျပ်အထိ ရောင်းချရပါ သည်။ စိုက်ပျိုးတောင်သူများအနေဖြင့် တစ်နှစ်လျှင် ကျပ် ၁၅ သိန်းမှ ကျပ် ၂၅ သိန်းဝန်းကျင်ခန့် အမြတ်ရရှိ၍ ပန်းစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ကုသိုလ်လည်းရ၊ ဝမ်းလည်းဝ၊ အကျိုးအမြတ်ရရှိမည့် ပန်း(ဂန္ဓမာ)ကို တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးသင့်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။
DOCA(ပဲခူး)