ကန်စွန်းဥ စိုက်ပျိုးရာ ဒေသမှာ အမေရိကတိုက်၏ အရှေ့ပိုင်းဒေသသည် မူရင်းဒေသဖြစ်သည်။ ကန်ဇွန်းဥကိုမြန်မာပြည်၌ဒေသအနှံအပြားတွင်စိုက်ပျိုးသည်။ကန်စွန်းဥမျိုးပေါင်းမြောက်များစွာရှိသည်။ အသားမာမျိုးနှင့် အသားပျော့ မျိုးနှင့်ဟူ၍ ခွဲခြားနိုင်သည်။ အချို့အပင်ပေါက်ပုံအလေ့အထ မူတည်၍ ခွဲကြသည်။အလွယ်ဆုံးမှာ ကန်စွန်းဥ၏ အရောင်ပေါ် မူတည်၍ အမျိုးအစားခွဲခြားခြင်းဖြစ်သည်။သဲမြေ၊ သဲနှုန်းမြေ၊တို့တွင် ကန်းစွန်းဥကို ကောင်းစွာစိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ သို့သော် အောက်ခံမြေသည် နုန်းစနယ်ဖြစ်ရန်လိုသည်။မြေသည်ဖွယ်နေရမည်။ ရေဝပ်ဒဏ်ကို ခံနိုင်ကြချေ။အလွန်စေးသော မြေတွင်ကန်စွန်းဥသည် အသားကြမ်းပြီး ပုံသဏ္ဍာမမှန်တော့ပေ မြေ၏အသင့်တော်ဆုံး အပူချိန်မှာ (၂၀-၃၀) ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် အတွင်းဖြစ်သည်ကန်စွန်းဥသည်အသင့်ချဥ်သောမြေတွင်စိုက်ပျိုး၍ရသည်။အနဉ်းဆုံးပူနွေးသောရာသီ(၄)လရှိရန်လိုအပ်သည်။မိုးအသင့်အတင့်ရွာသောဒေသဖြစ်ရမည့်အပြင် အလင်းရောင် ကောင်းစွာရရှိရမည်။ ကန်စွန်းဥ စိုက်ပျိုးရာတွင် အညွှန့်ကိုယူ၍ စိုက်ရသည်။သင့်လျော်မည့်အရှည်ကို ပျိုဘောင်ပြုလုပ်ပေးရသည်။ အလွန်ဖွယ်သောမြေသဲဆန်သောမြေတွင် ပြုလုပ်ပါသည်။ အပင်များမြေပေါ်သို့က်လာသောအခါအပင်ခြေတွင်မြေဖို့ပေးရပါသည်။ဤသို့ဖို့ပေးခြင်းဖြင့် ပင်စည်အရင်းပိုင်းတွင် ၃/၄လက်မအထိ အမြစ်များထွက်လာပါသည်။ပျိုးပင်များရှည်လာ၍ မိမိလိုအပ်သော ကိုင်အရေအတွက် ရနိုင်လောက်မည့်အရွယ်တွင်စိုက်ခင်းကိုရွေ့ပြောင်းစိုက်ပျိုးနိုင်သည်။နွားချေးများထည့်စိုက်ပျိုးရပါသည်။မြေဆွေးများထည့်၍လည်းစိုက်ပျိုးရပါသည်။တစ်တန်းနှင့်တစ်တန်း တစ်ပေခြား၍ စိုက်ပျိုးရသည်။ ကန်စွန်းဥကို မေလ/ဇွန်လ အတွင်း စတင်စိုက်ပျိုးရသည်။ စိုက်ပြီး အစောပိုင်း ကာလတွင် ပေါင်းမြတ်ကိုရှင်းရသည်။ အပင်များ တစ်ပင်နှင့်တစ်ပင် ရောယှက်၍ မြေကိုဖုံးသွားပါက ပေါင်းလိုက်ရန် အလိုတော့ခြေ ။ စိုက်ပြီးနှစ်လ ခွဲအကြာ တွင်အပင်ခြေရင်း၌မြေတင်ပေးရသည်။ကန်စွန်းဥသည် မိုးတွင်းစိုက်ပျိုးသောသီးနှံဖြစ်၍ရေသွင်းရန်မလိုအပ်ပေ။ ဆောင်းနှင့်နွေရာသီ စိုက်လျှင် (၄)ရက် နှင့်(၉)ရက်အကြားတွင် ရေသွင်းပေးရသည်။
ကန်စွန်းဥဈေးကောင်းကို မရင့်မှီ အရွယ်ရောက်ဥများကို တူးဖော်ရောင်းချနိုင်သည်။တစ်ဧကလျှင် တစ်ပိသာချိန်(၃၀၀၀မှ၅၀၀၀)ကျော်ထိ ထွက်ရှိသည်။တစ်ပိသာကို ၇၀၀၀ကျပ်ဖြစ်ပါသည်။
(Doca ဧရာဝတီ)