ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

   ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်ဥက္ကဌဖြစ်သူ Chan Sokheang က ယခုနှစ်တွင် ကမ္ဘောဒီးယား၏ ဆန်တင်ပို့မှုသည် များစွာသောကျွန်းများနှင့် နိုင်ငံ(၉)ခုပါဝင်သော ဈေးကွက် အသစ်များသို့ တိုးချဲ့လိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး ဝယ်ယူသူအများစုမှာ ဆန်မွှေးဝယ်ယူကြကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ Chan Sokheang က ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ ဩဂုတ်လအတွင်း ကမ္ဘောဒီးယားသည် ၎င်းတို့ဆန်မွှေးကို ဂျပန်သို့ ၁၄၀ တန်၊ လက်ဗီးယားသို့ ၃၅၀ တန်၊ လက်ဘနွန်သို့ ၂၂ တန်၊ UAE သို့ ၃၁၉ တန်၊ အာဖရိကသို့ ၅၂ တန်၊ ကိုမိုရို့စ်ကျွန်းများသို့ ၂၅ တန်၊ မကာအိုသို့ ၈၅ တန်၊ နယူး ကယ်လီဒိုးနီးယားသို့ ၂၁၃၅ တန်နှင့် မာတင်နီသို့ ၆၄ တန် တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် ဥက္ကဌက အဆိုပါဈေးကွက်များသို့ ဆန်တင်ပို့သည့်ပမာဏမှာ သေးငယ်နေဆဲဖြစ်ကြောင်းနှင့် အဓိကအားဖြင့် စမ်းသပ်ရန်အတွက်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ Chen သည် အဆိုပါ ဈေးကွက်များသို့ ပိုမိုများပြားသော ဆန်ပမာဏကိုတင်ပို့ရန် မျှော်လင့်နေပြီး အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ကမ္ဘောဒီးယားသည် ၎င်းတို့၏ အရည်အသွေးမြင့်မားသောဆန်ကြောင့် လူသိများခြင်းဖြစ်‌ကြောင်း သိရပါသည်။ ယခုနှစ်၏ ပထမ(၇)လတာကာလတွင် ကမ္ဘောဒီးယားသည် အမေရိကန် ‌ဒေါ်လာသန်း ၂၈၀ တန်ဖိုးရှိသော ဆန်တန်ချိန် ၃၇၉၅၄၆ တန်ကို ဈေးကွက် ၆၄ ခုသို့ တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ အဆိုပါ တင်ပို့သည့်ဆန်ပမာဏထဲမှ ၇၀.၅၂ ရာခိုင်နှုန်းသည် ဆန်မွှေး၊ ၂၄.၃၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် ဆန်ဖြူ၊ ၃.၁၆ ရာခိုင်နှုန်းသည် ပေါင်းဆန်၊ ၁.၇၄ ရာခိုင်နှုန်းသည် အော်ဂဲနစ်ဆန်နှင့် အခြားအမျိုးအစား ၀.၂၈ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။

Source: Khmer Times

DOCA(ရန်ကုန်)

    အင်ဒိုနီးရှား-ဥရောပသမဂ္ဂ ကျယ်ပြန့်သော စီးပွားရေးမိတ်ဖက်သဘောတူညီချက်(IEU- CEPA)အပေါ် ဆွေးနွေးမှုများသည် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး ပြည့်စုံနေပြီဖြစ်ပြီး သဘောတူညီချက်သည် ယခုကာလတွင် အပြီးသတ်နိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီး Zulkifli Hasan က ၄-၉-၂၀၂၄ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဝန်ကြီးသည် ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်နေ့ကလည်း တူညီသည့် ထုတ်ပြန်ချက်ရှိခဲ့ပြီး အောက်တိုဘာလတွင် လွှဲပြောင်းဆက်ခံမည့်သမ္မတအသစ် Prabowo Subiabto ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအသစ်မတိုင်မီ IEU-CEPA ပါဝင်သည့် ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက်များအတွက် ဆွေးနွေးမှုများကို အပြီးသတ်ရမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ ကြောင်း သိရပါသည်။ ဝန်ကြီးသည် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် ၅၁ လဆက်တိုက် ကုန်သွယ်ရေးပိုငွေပြခဲ့ကြောင်းနှင့် ကုန်သွယ်ရေးအတားအဆီးများကို သံတမန်ရေးသဘောတူညီချက်များဖြင့် ကျော် ဖြတ်ကာ ဆက်လက်အားကောင်းနေစေရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု သိရပါသည်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် နှစ်ဖက်အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်ရေးကို ကြန့်ကြာစေမည့် အတားအဆီးများ ကို ကျော်လွှားရာတွင် တူညီနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည့် IEU-CEPA သဘောတူညီချက်အတွက် (၉)နှစ်ကြာဆွေးနွေးမှုများကို အပြီးသတ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ အကယ်၍ သဘောတူညီချက်အသက်ဝင်ပါက အင်ဒိုနီးရှားသည် ၎င်းတို့၏ ထုတ်ကုန်များ ဥရောပဈေးကွက် များသို့ ဝင်ရောက်သည့်အခါ သွင်းကုန်အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ရရန် မျှော်လင့်နိုင်ကြောင်း သိရပါ သည်။ ဝန်ကြီး၏ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေး ကျွမ်းကျင်ဝန်ထမ်းဖြစ်သူ Bra Krishna Hasibuan က ဥရောပသမဂ္ဂသည် ၎င်းတို့၏ ကြီးမားသည့်ဈေးကွက်ကြောင့် အင်ဒိုနီးရှား၏ အရေးပါသော ကုန်သွယ်ရေးမိတ်ဖက်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ထို့ကြောင့် နှစ်ဖက်စလုံးသည် သဘောတူညီချက် မကြာမီပြီးမြောက်ရေး ကတိပြုထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ သွင်းကုန်အကောက်ခွန်ကင်းလွတ်ခွင့် ရရှိခြင်းဖြစ်နိုင်ချေအပြင် IEU-CEPA သည် အင်ဒိုနီးရှားနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂအကြား သဘောထား ကွဲပြားလျက်ရှိသည့် EU Deforestation Regulation(EUDR) နှင့် Carbon Border Adjustment Mechanism(CBAM) အပေါ်တွင် ညှိနှိုင်းအဆင်ပြေရန် ပေါင်းကူးတံတားအနေဖြင့် ကူညီပေးရန် မျှော်လင့်ရကြောင်း သိရပါသည်။

Source: Antara News

DOCA(ရန်ကုန်)

    ထိုင်းနိုင်ငံအမျိုးသားကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းရှင်များကောင်စီ(TNSC)သည် ဘတ်ငွေ တန်ဖိုးတက်မှုနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေးတင်းမာမှု အစရှိသည့် စွန့်စားရသည့် အကြောင်းအချက်များရှိနေသော်လည်း နှစ်စဉ် ပျမ်းမျှတင်ပို့မှုကြီးထွားနှုန်း ရည်မှန်းချက်ကို ၅ ရာခိုင်နှုန်းသတ်မှတ်ရန် ဝန်ကြီးချုပ်အား တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ TNSC ၏ ဥက္ကဌဖြစ်သူ Chaichan Chareonsuk က တင်ပို့မှုအပေါ် အပေါင်းလက္ခဏာ‌ဆောင်သည့် သက်ရောက်မှုရရှိစေမည့် ဩဂုတ်လမှ စက်တင်ဘာလအတွင်း မတည်ကုန်ပစ္စည်းများ(Capital Goods) တင်သွင်းမှု မြင့်တက်လာသောကြောင့် ယခုနှစ်တင်ပို့မှုတန်ဖိုးမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၉၀ ဘီလီယံဖြင့် ၁-၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ရန် မျှော်လင့်ရကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ကောင်စီ၏အဆိုအရ Federal Reserve သည် ယခုနှစ်တွင် အတိုးနှုန်းဖြတ်တောက်ရန် မျှော်လင့်ရသောကြောင့် ဘတ်ငွေသည် လာမည့်နှစ်အစတိုင်အောင် အားကောင်းနေမည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း သိရပါသည်။ သို့သော် ယှဉ်ပြိုင်ဘက်များနှင့်ယှဉ်ပါက ထိုင်းပို့ကုန်များ၏ ဈေးနှုန်းပိုမိုကြီးမြင့်မှုကိုဖြစ်ပေါ်စေမည့် ဒေါ်လာနှင့်ယှဉ်ပါက ဘတ်တန်ဖိုးတက်မှု၊ ဥရောပနှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်း၌ ပထဝီနိုင်ငံရေးတင်းမာမှု၊ အာရှဈေးကွက်များသို့ တရုတ်ကုန်ပစ္စည်းများလွှမ်းမိုးမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေမည့် တရုတ်နှင့် အမေရိကန်ကြား သွင်းကုန်အကောက်ခွန် အပြန်အလှန်တိုးမြှင့်မှုနှင့် အခြားအကြောင်းများပါဝင်သည့် များစွာသော မသေချာမရေရာမှုများ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၏ ဒုတိယပိုင်းတွင် ဆက်လက်ရှိနေကြောင်း TNSC ကပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ပြင် အသေးစားနှင့်အလတ်စားအရွယ်အစား ကုန်စည်ပို့ဆောင်သူများမှာလည်း တင်ပို့ရန် ထုတ်ကုန်အတွက် ငွေလက်ငင်းရရှိမှုခက်ခဲသည့် ပြဿနာနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း သိရပါသည်။ TNSC သည် နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို အဓိကထားပြီး ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကြီးထွားလာစေရန် Trading Nation (နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေးကို မှီခိုသည့်နိုင်ငံ) မဟာဗျူဟာကို ရွေးချယ်ရန် ထိုင်းအစိုးရကို ကမ်းလှမ်းခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ပြင် ကောင်စီသည် အစိုးရက ပို့ကုန်လုပ်ငန်းကို ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းရာတွင် ၂၀၃၂ တွင် Trading Nation ဖြစ်လာစေမည့် ရည်မှန်းချက် အောင်မြင်စေရုံသာမကဘဲ တစ်နှစ်လျှင် တင်ပို့မှုကြီးထွားနှုန်း ပျမ်းမျှ ၅ ရာခိုင်နှုန်း ရောက်ရှိရန်ရည်ရွယ်၍ ထိုင်းနိုင်ငံ  ပို့ကုန်များ၏  ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိလာစေရန် ပံ့ပိုးပေးရန်ပါ အကြံပြုခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ Mr.Chaichan က TNSC သည် လာမည့်နှစ်စတွင် အစိုးရသစ်က အကောင်အထည်ဖော်ရမည့် Trading Nation ဖြစ်လာစေရန်အတွက် (၈)နှစ်စာမဟာဗျူဟာ အစီအစဉ်ကို ကမ်းလှမ်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ယခုနှစ်၏ တတိယသုံးလပတ်တာကာလတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ တင်ပို့မှု ၂ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ရန် မျှော်လင့်ရကြောင်း သိရပါသည်။ စတုတ္ထသုံးလပတ်ကာလတွင်မူ ရာဘာ၊ ကားတာယာများနှင့်တိရစ္ဆာန်အစားအစာပါဝင်သည့် တင်ပို့မှုများအားကောင်းစွာ တိုးချဲ့ နိုင်ကြောင်း ကောင်စီ၏ အဆိုအရ သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

    ယခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းသကြားထုတ်လုပ်မှုသည် စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် အိမ်သုံးကဏ္ဍအတွက် အလုံအလောက် ထောက်ပံ့ပေးနိုင်စွမ်းရှိပြီး ယခုနှစ် ပထမ(၆)လတွင် စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းသုံးစွဲမှုတန်ချိန် ၁.၂၇ သန်းရှိကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံ ကြံနှင့်သကြားဘုတ်အဖွဲ့ရုံး(OCSB)၏ ပြောကြားချက်အရ သိရပါသည်။ မိုးခေါင်မှုကြောင့် ထိုင်းနှင့်အခြားနိုင်ငံများတွင် ကြံပင်အထွက်နှုန်းလျော့ကျခဲ့ပြီး သို့သော် တာဝန်ရှိသူများသည် နိုင်ငံအနေဖြင့် သကြားရှားပါးမှုနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည် မဟုတ်ဟု ယုံကြည်ချက်ရှိကြောင်း OSCB ၏ အတွင်းရေးမှူးချုပ် Virit Viseshindh က ပြော ကြားခဲ့ပါသည်။  Virit က 2023-2024 Crop year တွင် ပြည်တွင်းဈေးကွက်အတွက် သကြားလုံလောက်မှုရှိကြောင်းနှင့် လာမည့် Crop year တွင် ကြံပင်ပမာဏ မြင့်တက်လာမည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ 2023-2024 Crop year တွင် ကြံပင်အထွက်နှုန်းတန်ချိန် ၈၂.၁ သန်းရှိပြီး ထိုပမာဏထဲမှ တန်ချိန် ၈.၈ သန်းကို သကြားအဖြစ်ထုတ်လုပ်ခဲ့ကာ အချို့ကို ပြည်ပသို့တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ Khon Kaen Sugar Industry Plc(KSL)ကလည်း 2024-2025 Crop year တွင် ကြံပင်အထွက်နှုန်းမှာ တန်ချိန် ၉၀-၁၀၀ သန်းကြားအထိ မြင့်တက်မည်ဟု မျှော်လင့်လျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ကြံပင်များကို ယခုနှစ် နိုဝင်ဘာနှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ကြားတွင် သကြားစက်များသို့ သကြားထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ပေးပို့ရန်အစီအစဉ်ဆွဲထားကြောင်း သိရပါသည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် သကြားတန်ချိန် ၉-၁၀ သန်းကြား ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဟု သိရပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် သကြားစက်ရုံ ၅၇ ရုံရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံပြည်တွင်းသကြားဈေးနှုန်းကို စီးပွားကူးသန်းဝန်ကြီးဌာနက ထိန်းကြောင်းပေးလျက်ရှိပြီး လတ်တလောဈေးနှုန်းမှာ 1 Kg လျှင် ၂၇-၂၈ ဘတ်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ နိုင်ငံများစွာ၏  ကြံစိုက်ခင်းများအပေါ် မိုးခေါင်မှု၏ သက်ရောက်မှုကြောင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာထောက်ပံ့နိုင်စွမ်းလျှော့ကျခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်တွင် သကြားဈေးနှုန်းမှာ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ပတ်ခြာလည်မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ယခုနှစ်၏ ပထမနှစ်ဝက်တွင် ကမ္ဘာ့သကြားဈေးနှုန်းသည် တစ်ပေါင်လျှင် ၂၅-၂၆ cents ရှိပြီး ၁၂ နှစ်အတွင်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်ကြောင်း KSL ၏ အဆိုအရ သိရပါသည်။ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးသကြားထုတ်လုပ်သူဖြစ်သည့် ဘရာဇီးသည် ပိုမိုမြင့်မားသောဈေးနှုန်းရရှိရန် ရည်ရွယ်၍ ကြံပင်များမှ သကြားပိုမိုထုတ်လုပ်၍ ထိုမှတစ်ဆင့် Ethanol ထုတ်လုပ်မှုမှာ ဧပြီလမှစ၍ နှေးကွေးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

    ၂၀၂၄ ခုနှစ်၏ ပထမ(၈)လတွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ဆန်တန်ချိန် ၆.၁ သန်း တင်ပို့ခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သည့်နှစ် တူညီသည့်ကာလထက် ၅.၉ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးနှင့် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန(MARD)၏ အဆိုအရ သိရပါသည်။ အဆိုပါတင်ပို့မှုမှ တစ်ဆင့်ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃.၈၅ ဘီလီယံရရှိခဲ့ပြီး လွန်ခဲသည့်နှစ် တူညီသည့်ကာလထက် ၂၁.၇ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ MARD ၏ အဆိုအရ ဆန်ထွက်ရှိမှုမြင့်တက်လာမှုနှင့်အတူ ပျမ်းမျှ ဆန်တင်ပို့သည့် ဈေးနှုန်းမှာလည်း တစ်တန်လျှင် ၆၂၅ အမေရိကန်ဒေါ်လာဖြင့်  ၁၄.၈ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် Mekong Delta ဒေသရှိ များစွာသော ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ လွန်ခဲ့သည့်တစ်ပတ်တွင် တည်ငြိမ်လျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ အထူးသဖြင့် Dai Tham ၊ OM 5451 နှင့် OM 18 အစရှိ သော Mekong Dellta ပြည်နယ်၏ An Giang ရှိ နာမည်ကျော် ဆန်အမျိုးအစားများ၏ ဈေးနှုန်းမှာ မပြောင်းလဲဘဲ ဆက်လက်တည်ရှိနေကြောင်း သိရပါသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ပုံမှန်ဆန်ဈေးနှုန်းမှာ 1 Kg လျှင် ၁၅၀၀၀ ဗီယက်နမ်ဒေါင်မှ ၁၆၀၀၀ ဗီယက်နမ်ဒေါင်ကြားရှိပြီး ဆန်မွှေးဈေးနှုန်းမှာ 1 Kg လျှင် ၂၀၀၀၀ ဗီယက်နမ်ဒေါင်မှ ၂၁၀၀၀ ဗီယက်နမ်ဒေါင်ကြားရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)