ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

Powered by Drupal

စားအုန်းဆီပို့ကုန်အပေါ် အခွန်စည်းကြပ်မှုလျှော့ချရန် အင်ဒိုနီးရှား စီစဉ်

      ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး စားအုန်းဆီတင်ပို့သူဖြစ်သော အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ပြိုင်ဘက် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီများနှင့် ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို ပိုမိုကောင်းမွန်စေရန်နှင့် ဆီအုန်းစိုက် ပျိုးသည့် တောင်သူများ၏ဝင်ငွေကိုမြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်လျက် စားအုန်းဆီပို့ကုန်အပေါ် စည်းကြပ် ကောက်ခံလျက်ရှိသော အခွန်နှုန်းထားများအား လျှော့ချရန် စီစဉ်လျက်ရှိသည်ဟု အစိုးရအရာရှိ တစ်ဦးက စက်တင်ဘာ ၄ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

    ပုံမှန်အားဖြင့် စားအုန်းဆီသည် အခြားသော စားသုံးဆီအပျော့စားများထက် ဈေးနှုန်းပိုမို သက်သာလေ့ရှိသော်လည်း မကြာသေးမီ လများ၌ ပဲပုပ်ဆီနှင့် နေကြာဆီတို့၏ ရောင်းလိုအား ပိုလျှံမှု ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းက အဓိကဝယ်လက်များဖြစ်သော အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့မှ ဝယ်ယူမှုကို လျော့ကျစေခဲ့သည်။

    အင်ဒိုနီးရှား စီးပွားရေးရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဝန်ကြီးဌာနမှ အဆင့်မြင့်အရာရှိတစ်ဦး ဖြစ်သော Dida Gardera က သမားရိုးကျအားဖြင့် စားအုန်းဆီသည် အမြဲတမ်း ဈေးအသက်သာဆုံးဆီ ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ယခုအခါ ပဲပုပ်ဆီနှင့် နေကြာဆီတို့ကို ပိုမိုယှဉ်ပြိုင်လာရကြောင်း၊ ပို့ကုန်အပေါ် စည်းကြပ်သည့်အခွန်နှုန်းထားများကို လျှော့ချခြင်းဖြင့် လုပ်ကွက်ငယ် လုပ်ငန်းရှင်များ၏ သက်သာချောင်ချိမှုနှင့် ဈေးနှုန်းများအရ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းတို့ကို ပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန်စေမည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြောင်းဖြင့် ရိုက်တာသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

    အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များသည် စားအုန်းဆီတင်ပို့မှုအပေါ် မြင့်မားသည့် အခွန်များပေးဆောင်ရခြင်းအား ကာမိစေရန်အတွက် ဆီအုန်းခိုင်များကို ဈေးနှုန်းနိမ့်ချ၍ ဝယ်ယူလျက်ရှိသည်ဟု လယ်သမားငယ်များက မကြာခဏ တိုင်ကြားလေ့ရှိသည်။ လက်ရှိကာလတွင် ကမ္ဘာ့ဆီအုန်းဈေးကွက်၌ ဈေးနှုန်းများပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်မှုအပေါ် မူတည်၍ စားအုန်းဆီကြမ်း ပို့ကုန် ၁ တန်လျှင် သီးခြားထပ်ဆောင်းအခွန်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၅ မှ ၂၄၀ အတွင်း အစိုးရက စည်းကြပ်ကောက်ခံလျက်ရှိသည်။ ထိုသို့ ထပ်ဆောင်းအခွန် စည်းကြပ်မှုကို အတန်းအစား ၁၇ မျိုး ခွဲခြားသတ်မှတ်ထားသည်။ စားအုန်းဆီ ၁ တန်လျှင် ၆၈၀ အမေရိကန်ဒေါ်လာနှုန်း၏ အောက်သို့ ကျဆင်းချိန်၌ အနိမ့်ဆုံး အခွန်နှုန်းထားကိုလည်းကောင်း၊ ၁ တန်လျှင် ၁၄၃၀ အမေရိကန်ဒေါ်လာ နှုန်း၏ အထက်သို့ ရောက်ရှိချိန်တွင် အမြင့်ဆုံး အခွန်နှုန်းထားကိုလည်းကောင်း ကောက်ခံခြင်း ဖြစ်သည်။

    ပြင်ဆင်လျှော့ချမည့် အခွန်နှုန်းထားအသစ်များတွင် စည်းကြပ်မှုဈေးနှုန်းအတန်းအစားများ သည် ပိုမိုရှင်းလင်းမှုရှိမည်ဟု အခြားသော အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို ဖော်ပြခြင်းမပြုပဲ Dida က ပြောဆိုခဲ့သည်။ အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရသည် လုပ်ကွက်ငယ်တောင်သူများ၏ ဆီအုန်းပင်များ ပြန်လည်စိုက်ပျိုးမှုနှင့် ဇီဝဒီဇယ်ဆီ ရောစပ်သုံးစွဲမှု အစီအစဉ်များသို့ ရန်ပုံငွေဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရန် အတွက် စားအုန်းဆီတင်ပို့မှုအပေါ် အဆိုပါ ထပ်ဆောင်းအခွန်များကို စည်းကြပ်ခြင်းဖြစ်သည်။

    အင်ဒိုနီးရှားစားအုန်းဆီအသင်း (GAPKI) ၏ အချက်အလက်များအရ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ပထမ နှစ်ဝက် ကာလအတွင်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် စားအုန်းဆီ မက်ထရစ်တန်ပေါင်း ၁၅.၀၇ သန်းကို တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းပမာဏသည် ယခင်နှစ်ကာလတူ တင်ပို့မှုနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ၇.၆၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: The Edge Malaysia, 4 Sept 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

 

ဆန်လက်ကျန်ခွဲတမ်းကို အပြည့်အဝတင်သွင်းမည်ဟု အင်ဒိုနီးရှား Bulog အဖွဲ့ ပြောကြား

   အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ စပါးစိုက်ပျိုးမှု ရာသီချိန်နောက်ကျပြီး အထွက်နည်းပါးမည့်အခြေအနေကြောင့် ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းအထိ လက်ကျန်ခွဲတမ်း ဆန်မက်ထရစ်တန်ချိန် ၉၀၀၀၀၀ ကို တင်သွင်းရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း နိုင်ငံပိုင် စားနပ်ရိက္ခာဝယ်ယူရေးကုမ္ပဏီ Bulog က ဩဂုတ် ၃၀ ရက်နေ့ တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

    Bulog သည် ယခုနှစ်၏ ခွဲတမ်းတန်ချိန် ၃.၆ သန်းအတွက် ဩဂုတ်လ ၃၀  ရက်နေ့အထိ  ဆန်တန်ချိန် ၂.၇ သန်း တင်သွင်းရန် စာချုပ်ချုပ်ဆိုထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ကျန်ရှိသော ဆန်တန်ချိန် ၉၀၀၀၀၀ ကိုလည်း တင်သွင်းရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း၊ စာချုပ်များအားလုံးကို ချုပ်ဆိုလျက်  ယခုနှစ်အတွင်း တင်သွင်းနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိကြောင်းဖြင့် ကုမ္ပဏီ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Bayu Krisnamurthi က သတင်းထောက်များသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

    အရှေ့တောင်အာရှ၏ အကြီးဆုံးစီးပွားရေးဖြစ်သည့် အင်ဒိုနီးရှားသည် ယခုနှစ်အတွင်း ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်၊ ပါကစ္စတန်၊ မြန်မာနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတို့မှ ဆန်များ တင်သွင်းခဲ့သည်။ အင်ဒိုနီးရှား စာရင်းအင်းဗျူရို၏ အချက်အလက်များအရ ဇန်နဝါရီလမှ အောက်တိုဘာလအတွင်း ဆန်တန်ချိန် ၂၆ ဒသမ ၉ သန်း ထွက်ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းမည်ဖြစ်သည်။

    အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ ၂၇၅ သန်းအတွက် အဓိကအစားအစာဖြစ်သော ဆန်စပါး စိုက်ပျိုးမှုမှာ ယခင်နှစ်၌ အယ်လ်နီညိုရာသီ ဥတုဖြစ်စဉ်ကြောင့် မိုးရွာသွန်းမှု လျော့နည်းခဲ့ပြီး သီးနှံစိုက်ပျိုးမှုရာသီ လည်ပတ်မှုနှောင့်နှေးခြင်းတို့ကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုကျဆင်းခဲ့သည်။

    စပါးစိုက်ပျိုးမှုရာသီကို တစ်လနောက်ကျစေနိုင်သည့် ခြောက်သွေ့ရာသီကာလသည် အောက်တိုဘာလတိုင်အောင် တည်ရှိနိုင်သည်ဟု အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ဘူမိရူပဗေဒအေဂျင်စီက ခန့်မှန်းထားပြီး နိုင်ငံ၏ ဆန်စပါးထုတ်လုပ်မှုသည် ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသဖြင့် အပိုဆောင်း အစီအမံများကို စီစဉ်ထားရှိရန်လိုအပ်ကြောင်း Bayu က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: SS Rice News, 31 August 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

အီသနောလောင်စာထုတ်ရန်အတွက် ပိုလျှံသည့် အရန်ဆန်များအား အိန္ဒိယအစိုးရ ရောင်းချခွင့်ပြု

    အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ အရန်ရိက္ခာဆန်များ ပိုလျှံလျက်ရှိမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမှုအဖြစ် ကောက်ပဲ သီးနှံများအား အီလက်ထရောနစ် လေလံစနစ်ဖြင့် ပွင့်လင်းစွာဈေးကွက်တင်ရောင်းချသည့် အစီအစဉ် (Open Market Sale scheme – OMSS) ၌ ပုဂ္ဂလိက အီသနောပေါင်းခံ ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများကို ပါဝင်စေလျက် ဝယ်ယူခွင့်ပြုခြင်းဖြင့် အစိုးရသည် ၎င်း၏စားနပ်ရိက္ခာမူဝါဒတွင် အဓိကကျသော ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုကို ဖော်ဆောင်ခဲ့သည်။

    အီသနောထုတ်လုပ်ရာ၌ ဆန်စပါးအသုံးပြုမှုကို ယခင်နှစ်တွင် အစိုးရက တားမြစ်ထားခဲ့ရာ ယခုလုပ်ဆောင်ချက်သည် ကြီးမားသော မူဝါဒရေးရာအပြောင်းအလဲပင် ဖြစ်သည်။ သြဂုတ်လမှ အောက်တိုဘာလအတွင်း ပြုလုပ်မည့် OMSS လေလံတင်ပွဲများမှတစ်ဆင့် အစိုးရသည် ဆန် မက်ထရစ်တန် ၂၃ သိန်းကို အီသနောပေါင်းခံစက်ရုံများသို့ ရောင်းချခွင့်ပြုထားကြောင်း စားသုံးသူရေးရာ၊ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် ပြည်သူ့ဖြန့်ဖြူးရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဩဂုတ် ၂၉ ရက်နေ့ ညနေပိုင်း၌ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

   ထို့အပြင် အိန္ဒိယအစိုးရသည် ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန်ဖြူ မက်ထရစ်တန်ချိန် ၂ သိန်း ကိုလည်း မလေးရှားနိုင်ငံသို့ တင်ပို့ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ အစိုးရသည် ဘာစမာတီမဟုတ်သော ဆန်ဖြူ တင်ပို့မှုကို ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လကတည်းက ကန့်သတ်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

    အစိုးရ၏ အရန်ဆန် သိုလှောင်ထားရှိမှုမှာ မက်ထရစ်တန်ချိန် သိန်း ၅၄၀ ဝန်းကျင်ရှိကြောင်း တရားဝင်သတင်းရင်းမြစ်များမှ သိရသည်။ ထို့ကြောင့် အစိုးရအနေဖြင့် ၂၀၂၃-၂၄ စပါး ဝယ်ယူရေးရာသီမှ ကြိတ်ခွဲထားသောဆန်များကို သိုလှောင်မည့်နေရာအတွက် စီမံခန့်ခွဲနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းနေရသည်။ လာမည့် စက်တင်ဘာလတွင် စတင်မည့် စပါးဝယ်ယူရေးရာသီ၌ ဝင်ရောက် လာမည့် ရာသီဆန်များကို သိုလှောင်နိုင်ရန်အတွက် အဓိကနေရာအခက်အခဲရှိနေကြောင်း သိရ ပါသည်။

   ပန်ဂျပ်ပြည်နယ် တစ်ခုတည်းတွင်ပင် ဆန်သိုလှောင်နိုင်သည့် နေရာအကျယ်အဝန်းသည် စုစုပေါင်း မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁၂၅ သိန်း ရှိသော်လည်း လက်ရှိကာလ၌ ဆန်မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁၂၄ သိန်းအထိ သိုလှောင်ထားရှိပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယစားနပ်ရိက္ခာကော်ပိုရေးရှင်းသည် ဆန်စက်များထံမှ နောက်ထပ် ဆန်မက်ထရစ်တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၅ သိန်းကို ရယူနိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း၊ ရှေ့လာမည့် စပါးဝယ်ယူရေးကာလဖြစ်သော နိုဝင်ဘာလမှ ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လအတွင်း ဝယ်ယူရရှိမည့် နောက် ထပ် ဆန်မက်ထရစ် တန်ချိန် ၁၂၂ သိန်းခန့်ကို ယင်းကော်ပိုရေးရှင်းသို့ ပေးသွင်းနိုင်ရန်အတွက် နေရာလွတ်မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။

Source: The Tribune, 30 August 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ရနံ့မွှေးသောဆန်များ တိုးမြှင့်စိုက်ပျိုးရန် တောင်သူများသို့ ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရ တွန်းအားပေး

    တောင်သူလယ်သမားများ၏ ဝင်ငွေတိုးရန်နှင့် ကမ္ဘောဒီးယား၏ လယ်ယာထွက်ကုန် တင်ပို့မှု မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်၍ စျေးကွက်၌ ဈေးနှုန်းမြင့်မားစွာ ရရှိစေသည့် ရနံမွှေးသော စပါးမျိုး များကို စိုက်ပျိုးရန် ကမ္ဘောဒီးယား စိုက်ပျိုးရေး၊ သစ်တောနှင့် ရေလုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် လယ်သမားများအား တိုက်တွန်းထားကြောင်း သိရှိရသည်။

    ရနံ့မွှေးသော ဆန်အမျိုးအစားဖြစ်သည့်  Romduol နှင့် Sen Kro Ob စပါးမျိုးများသည် ၎င်းတို့၏ ထူးခြားသော အရသာနှင့် ရနံ့ကြောင့် ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသည့်အတွက် အဆိုပါဆန်မွှေးများ ကို ပြည်တွင်းရှိစားသုံးသူများသာမက နိုင်ငံတကာရှိစားသုံးသူများထံမှပါ ဝယ်လိုအား မြင့်မားလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

     ကမ္ဘောဒီးယား စိုက်ပျိုးရေး၊ သစ်တောနှင့် ရေလုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာနသည် နိုင်ငံအတွင်းရှိ ဆန်စက်များနှင့် ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းလျက် စျေးကွက်၀ယ်လိုအားနှင့်အညီ စပါးမျိုးများကို သင့်လျော်သော ဈေးနှုန်းများနှင့်အညီ အချိန်မီ ရရှိနိုင်ရေး ကူညီဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အတွင်းဝန် Yang Saing Kumar က ပြောကြားခဲ့သည်။

   အရည်အသွေးကောင်းသော စပါးမျိုးစေ့များအား အသုံးပြုမှုသည် ထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်ရန်အတွက် ကူညီပေးနိုင်ကြောင်း၊ အဆိုပါ ဆန်စပါးအမျိုးအစားများကို အလေးပေး စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် လယ်သမားများသည် အကျိုးအမြတ်ရှိသော ဈေးကွက်များသို့ ဝင်ရောက်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့၏ သက်မွေးဝမ်းကျောင်းလုပ်ငန်းများ တိုးတက်လာနိုင်ကြောင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားဆန်သည် အရသာရှိ ၍ ရနံ့မွှေးပြီး နိုင်ငံတကာဈေးကွက်များတွင် လူကြိုက်များကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

    ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် ယခုနှစ်၏ ပထမ (၇) လတွင် ဆန်တန်ချိန် ၃၇၉၅၄၆ ကို တင်ပို့ နိုင်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ် ကာလတူပမာဏ တန်ချိန် ၃၆၂၇၀၈ နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ၄.၆ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက် လာကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယားဆန်စပါးအသင်းချုပ်၏ အစီရင်ခံစာအရ သိရှိရသည်။         ပြည်ပသို့တင်ပို့ သည့် ဆန်အမျိုးအစားများမှာ ဆန်မွှေး၊ ဆန်ဖြူ၊ ဆန်လုံးရှည်၊ ပေါင်းဆန်နှင့် အော်ဂဲနစ်ဆန်များ ပါဝင်ကြောင်းနှင့် ဆန်မွှေးတင်ပို့မှုသည် ဆန်တင်ပို့မှု စုစုပေါင်း၏ ၇၀.၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း ၎င်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

     ဆန်မွှေးများ၏ အရည်အသွေးကို သန့်စင်ထားသော စပါးမျိုးကွဲများဖြင့် အလေးထား ထုတ် လုပ် ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယားသည် နိုင်ငံခြားဈေးကွက်များတွင် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းမြင့်မား လျက် ဆန်ဈေးကွက်ကို ပိုမိုရရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း ထိပ်တန်းဆန်တင်ပို့ရောင်းချသည့် Amru Rice (Cambodia) ကုမ္ပဏီ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Song Saranက ပြောကြားခဲ့သည်။

    ကောင်းမွန်သော စျေးကွက်အခြေအနေများ၊ အရည်အသွေးအပေါ် အလေးပေးဆောင်ရွက် မှုနှင့် ရေရှည်တည်တံ့မှုအပေါ် ကတိကဝတ်ပေးခြင်း စသည့်အချက်များကို ပေါင်းစပ်လုပ်ကိုင်မှု နှင့်အတူ ကမ္ဘောဒီးယားသည် ၎င်း၏ ရည်မှန်းချက်ကြီးသော ဆန်တင်ပို့မှုပန်းတိုင်များကို အောင်မြင်ရန် အနေအထားကောင်းရှိကြောင်း Saranက ပြောကြားခဲ့သည်။

     ကမ္ဘောဒီးယား စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အဆိုအရ တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် စပါးစိုက်ဧရိယာ ဟက်တာပေါင်း ၃.၅၄ သန်းရှိပြီး နှစ်စဉ် စပါးတန်ချိန် ၁၂.၄၉ သန်းထွက်ရှိကြောင်း၊  ကမ္ဘောဒီးယား ဆန်စပါးအသင်းချုပ် အနေဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အနည်းဆုံး ဆန်တန်ချိန် (၁) သန်း တင်ပို့ရန် ရည်မှန်းချက်ချမှတ်ထားကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Khmer Times, 3 Sept 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

 

ဗီယက်နမ်၏ ငရုတ်ကောင်းတင်ပို့မှုတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံထိ ရောက်ရှိနိုင်

    ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ငရုတ်ကောင်းဈေးကွက်လိုအပ်ချက်မြင့်မားမှုနှင့်အတူ လိုအပ်ချက်ပြည့်မီအောင် ထုတ်လုပ်နိုင်မှုမရှိသည့်အတွက် ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ငရုတ်ကောင်း တင်ပို့မှုသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံကျော်ထိ ရှိနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဗီယက်နမ် ငရုတ်ကောင်းနှင့် ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်အသင်း (Vietnam Pepper and Spice Association - VPSA) ၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

   ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်နေ့အထိ ငရုတ်ကောင်းတင်ပို့မှုမှဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇၆၄.၂ သန်း အထိ ရရှိခဲ့မှုနှင့်အတူ ငရုတ်ကောင်းထုတ်လုပ်မှုဈေးကွက်သည် ဒေါ်လာဘီလီယံတန်ဖိုးရှိသည့်         လမ်းကြောင်းပေါ်တွင်ရောက်ရှိနေကြောင်း အဆိုပါအသင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ ၇ လတာ ကာလ အတွင်း ပြည်ပဈေးကွက်သို့ ငရုတ်ကောင်းတန်ချိန် ၁၆၄၃၀၀ ကျော် ရောင်းချခဲ့ပြီး၊ ပျမ်းမျှအားဖြင့် ငရုတ်ကောင်းအမည်း တစ်တန်လျှင် ၄၅၆၈ အမေရိကန်ဒေါ်လာနှုန်းနှင့် ငရုတ်ကောင်းအဖြူ တစ် တန်လျှင် ၆၁၉၅ အမေရိကန်ဒေါ်လာနှုန်းရရှိခဲ့ရာ ယခင်နှစ်ကာလတူနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၃၂.၇ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း အသီးသီး ဈေးနှုန်းတိုးတက် ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ဝယ်ယူမှုအများဆုံးနိုင်ငံမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဖြစ်ပြီး ၎င်း၏နောက်၌ ဂျာမနီ၊ အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စုနှင့် အိန္ဒိယတို့က အသီသီးရပ်တည်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

   ငရုတ်ကောင်းကို ကမ္ဘာ့ဒုတိယအများဆုံး ထုတ်လုပ်တင်ပို့သော ဘရာဇီးနိုင်ငံတွင်  အထွက် ပမာဏကျဆင်းခြင်းကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၏ ကျန်ရှိသည့်လများတွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ ငရုတ်ကောင်း ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာဖွယ်ရှိသည်။ အယ်လ်နီညို ရာသီဥတုဖြစ်စဉ် (El Nino) ၏ သက်ရောက် မှုများကြောင့် ဗီယက်နမ်၊ မလေးရှားနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတို့၏ ငရုတ်ကောင်း ထုတ်လုပ်မှုမှာ သိသာစွာ ကျဆင်းလာဖွယ်ရှိကြောင်း၊ နောင်လာမည့် ၃ နှစ်မှ ၅ နှစ်အတွင်း ငရုတ်ကောင်း ရောင်း လိုအားသည် ဈေးကွက်ဝယ်လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

   ဗီယက်နမ်ပြည်တွင်း၌ ငရုတ်ကောင်းဈေးနှုန်းများသည် ဇူလိုင်လတွင် တစ်ကီလိုလျှင် ဗီယက်နမ်ဒေါင်ငွေ ၁၅၀,၀၀၀ (၆ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ကျော်) ရှိပြီး ဇန်နဝါရီလ၌ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ဈေးနှုန်းထက် ၈၂.၉ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ် အလားတူကာလကထက် ၁၂၀.၆ ရာခိုင် နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ပါသည်။

   ဈေးကွက်အတွင်း ကြီးမားသည့် စိန်ခေါ်မှုများကြောင့် လာမည့်အချိန်တွင် ငရုတ်ကောင်း ဈေးနှုန်းများ အတက်အကျ ပြောင်းလဲမှုရှိနိုင်ကြောင်း VPSA အသင်းက ခန့်မှန်းထားသည်။ ဇူလိုင် လအတွင်း အလယ်ပိုင်းကုန်းမြင့် ဒေသသုံးခုတွင် VPSA က ကောက်ယူခဲ့သော စစ်တမ်းအရ လယ်သမားများအနေဖြင့် ပြင်းထန်သည့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုများနှင့်အတူ ငရုတ်ကောင်းထက်    ဈေးနှုန်းပိုမိုရရှိနေသည့် ဒူးရင်းနှင့် ကော်ဖီစိုက်ပျိုးမှုတို့ကို ရွေးချယ်လာကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ငရုတ်ကောင်း အဓိကစိုက်ပျိုးရာ အလယ်ပိုင်းကုန်းမြင့်များရှိ Gia Lai ၊ Dak Lak နှင့် Dak Nong ဒေသများနှင့် အရှေ့တောင်ပိုင်းရှိ  Binh Phuoc ၊ Dong Nai နှင့် Vung Tau ဒေသတို့တွင် စိုက်ပျိုးမှု အမြင့်မားဆုံးရာသီကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ငရုတ်ကောင်းစိုက်ဧက သည် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းထိ ကျဆင်းမှုရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source : Vietnam Plus, 1 Sept 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ကနေဒါသည် တရုတ်နိုင်ငံတွင်ထုတ်လုပ်သော EV ကားများအပေါ် ၁၀၀% အခွန်စည်းကြပ်သွားမည်

    ကနေဒါနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံတွင်ထုတ်လုပ်သည့် လျှပ်စစ်ကားများ(EV)တင်သွင်းမှုအပေါ် အမေရိကန်နှင့်ဥရောပတို့လမ်းစဥ်အတိုင်း ၁၀၀% အခွန်စည်းကြပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ BBC ၏အစီရင်ခံစာအရ ကနေဒါနှင့် ၎င်း၏အနောက်နိုင်ငံမဟာမိတ်များက တရုတ်နိုင်ငံ၏အစိုးရသည် ၎င်း၏ EV လုပ်ငန်းကိုထောက်ပံ့မှုကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံမှကားထုတ်လုပ်သူများသည် မျှတမှုမရှိစွာ အကျိုးအမြတ်များရရှိလျှက်ရှိသည်ဟု မှတ်ယူထားကြသည်၊ တရုတ်သံမဏိနှင့် အလူမီနီယံအပေါ် အခွန် ၂၅%ကောက်ခံရန်လည်းစီစဥ်ထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။

    ကနေဒါနိုင်ငံ၏မော်တော်ယာဥ်ကဏ္ဍကို ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာဦးဆောင်သူအဖြစ် အသွင်ပြောင်းလျှက်ရှိကြောင်း၊ သို့သော်လည်းတရုတ်တို့သည် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်တွင် တရားမမျှတသော အားသာချက်များရရှိစေရန် ရွေးချယ်ခံခဲ့ကြရကြောင်း ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် Juatin Trudeau ကပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

   တရုတ်နိုင်ငံမှ ကနေဒါ၏ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ကမ္ဘ့ာကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့၏စည်းမျဥ်းများကို ချိုးဖောက်သည့် ကုန်သွယ်ရေးကာကွယ်မှုဝါဒ ပုံစံအဖြစ်မှတ်ယူထားသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက အဆိုပါလုပ်ရပ်သည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးစနစ်နှင့် စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်မှုစည်းမျဥ်းများကို ဆိုးရွားစွာထိခိုက်စေနိုင်သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ ကနေဒါနိုင်ငံမှ၎င်း၏မှားယွင်းသောအလေ့အကျင့်များကို ချက်ချင်းပြုပြင်ရန်လိုအပ်ကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။

    ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် အမေရိကန်သည် တရုတ်လုပ် EV များအပေါ်စည်းကြပ်ခွန် ၁၀၀% အထိလေးဆတိုးမည်ဟု အီးယူက မေလတွင်ကြေညာခဲ့ပြီး ထိုကဲ့သို့သောမော်တော်ကားများ အပေါ်ထပ်ဆောင်းအခွန် ၃၈.၁%တိုးကောက်မည်ဟု မေလတွင်ကြေညာခဲ့သည်။  သို့သော် မကြာသေးမီက အီးယူသည် Telsa ၏တစ်ဦးချင်းအကဲဖြတ်မှုအပြီးတွင် ယခင်ကစီစဥ်ထားသည့် ၂၀.၈% မှ ၉ % သာတရုတ်လုပ် Telsa အပေါ် ၎င်း၏ထပ်ဆောင်းအခွန်ကိုပြန်လည်ပြင်ဆင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

      တရုတ်နိုင်ငံလုပ် EV များအပေါ် ကနေဒါ၏အခွန်စည်းကြပ်မှုတွင် Telsa သည်၎င်း၏ Shanghai Gigo Factory တွင်ပြုလုပ်သောပစ္စည်းများပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး ကားထုတ်လုပ်သူသည်လုံလောက်သောအခွန်ကို လျော့ချနိုင်ခြင်းမရှိပါက အမေရိကန် (သို့မဟုတ်) ဥရောပမှတင်သွင်းမှုသို့ ပြောင်းလဲမည်ဟု စက်မှုလေ့လာသူမှမျော်လင့်ထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။ကနေဒါသည် ယခုနှစ်အတွင်း Telsa ၏ ၆ ခုမြောက်အကြီးဆုံးဈေးကွက်ဖြစ်သောကြောင့် အခွန်အကောက်များကြောင့် ဈေးနှုန်းတက်ခြင်း ကိုတားဆီးခြင်းသည် ကားထုတ်လုပ်သူများအတွက်အရေးကြီးကြောင်း သိရှိရပါသည်။

အိန္ဒိယဈေးကွက်၌ ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများ ပြောဆို

   အိန္ဒိယပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် မကြာသေးမီကာလများ၌ ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများ အတန် အသင့် လျော့နည်းသက်သာမှု ရရှိခဲ့သော်လည်း ပြည်ပမှတင်သွင်းမှု လျော့ကျဖွယ်ရှိခြင်း၊ ‌လာမည့် ပွဲတော်ရာသီကာလ၏ ဝယ်လိုအားရှိခြင်းတို့က ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်စေရန် တွန်းအားပေးလျက်ရှိ သည်ဟု စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်သူများက ပြောဆိုကြောင်း Informist Media အိန္ဒိယ သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်က ဖော်ပြပါသည်။

     စိုက်ပျိုးရေးရာ စီးပွားရေးပညာရှင် Deepak Pareek က အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ပဲစင်းငုံပြတ်လပ်မှု ရှိသည်မှာ သံသယဖြစ်ဖွယ်မရှိကြောင်း၊ ရှေ့လာမည့် ပွဲတော်ရာသီ ဝယ်လိုအားကြောင့် ဈေးနှုန်း များမှာ အမြင့်ဘက်သို့ ဦးတည်လျက်ရှိကြောင်း၊ လက်ရှိအချိန်တွင် အိန္ဒိယ၏ ဝယ်လိုအားကို ဖြည့်ဆည်းပေးရန်အတွက် ပဲစင်းငုံပမာဏ အမြောက်အမြားကို တင်ပို့နိုင်သည့်နိုင်ငံမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

    အိန္ဒိယ၏ ပဲစင်းငုံရောင်းဝယ်မှုတွင် ပြဿနာဖြစ်ပေါ်နေသည့်ကိစ္စရပ်မှာ ပြည်တွင်း၌ ထုတ် လုပ်နိုင်သည့် ပမာဏထက်ကျော်လွန်၍ ပြည်တွင်းစားသုံးမှုက ပိုမိုများပြားနေခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ အစိုးရ၏ တတိယအကြိမ် သီးနှံအထွက်ခန့်မှန်းချက်အရ ၂၀၂၃-၂၄ စိုက်ပျိုးရေးနှစ် (ဇူလိုင်-ဇွန်) အတွင်း ပဲစင်းငုံ စုစုပေါင်းတန်ချိန် ၃.၄ သန်းခန့် ထွက်ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး တစ်နိုင်ငံလုံး ပျမ်းမျှ စားသုံးမှုသည် တန်ချိန် ၄.၅ သန်းရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ အဆိုပါ စုစုပေါင်း စားသုံးမှု ပမာဏအနက် လာမည့် စက်တင်ဘာလမှ နိုဝင်ဘာလအထိ ၃ လတာကာလအတွင်း ပွဲတော်ရာသီ ဝယ်လိုအားအတွက် ပဲစင်းငုံ တန်ချိန် ၉၀၀၀၀၀ ခန့် လိုအပ်မည်ဟု Pareek က ပြောဆိုသည်။

     အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ စက်တင်ဘာလမှ နိုဝင်ဘာလထိ ကာလသည် ပဲစင်းငုံစားသုံးမှု အမြင့်မားဆုံး အချိန်ကာလဖြစ်ပြီး ယေဘုယျအားဖြင့် တန်ချိန် ၉ သိန်းမှ ၁၂ သိန်းအကြား သုံးစွဲလေ့ရှိသည်။ ဈေးနှုန်းများကြီးမြင့်မှုနှင့် ကုန်စည်ရရှိရန် ခက်ခဲမှုတို့ကြောင့် ဝယ်လိုအားလျော့ကျသည့် ပမာဏ သည် တန်ချိန် ၂ သိန်းခန့်ရှိသဖြင့် အိန္ဒိယအနေဖြင့် ပဲစင်းငုံ အနည်းဆုံးတန်ချိန် ၉ သိန်းခန့်ကို ဖြည့် ဆည်းရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း Pareek က ပြောဆိုခြင်းဖြစ်သည်။

      ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများသည် ယခင်နှစ်ဇွန်လမှစတင်၍ အမြင့်ဈေး၌ ရောင်းဝယ်လျက်ရှိနေခဲ့ သည်။ အိန္ဒိယ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၏ အချက်အလက်များအရ ပဲစင်းငုံခွဲခြမ်း၏ လက်လီ‌ ဈေးနှုန်းသည် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်နေ့တွင် ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၁၆၃.၈၁ ရူပီးနှုန်းရှိပြီး ယခင်နှစ်က ထက် ၁၅.၇ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

     မကြာသေးမီ၌ ဈေးနှုန်းများကျဆင်းလာမှုမှာ ကာလရှည်ကြာစွာ တည်တံ့မည်မဟုတ်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။ မြန်မာငွေတန်ဖိုးကျဆင်းမှုအရ မြန်မာနိုင်ငံထံမှ ဈေးနှုန်းသက်သာစွာဖြင့် တင်သွင်းနိုင်ခြင်းကြောင့် ပဲဈေးနှုန်းများ လျော့နည်းသက်သာခဲ့ခြင်း ဖြစ် ကြောင်း၊ သို့ရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ပဲစင်းငုံလက်ကျန်မှာ ကုန်ဆုံးတော့မည်ဖြစ်ရာ အိန္ဒိယအနေဖြင့် အခြားသော ရောင်းချမည့်သူများကို ရှာဖွေရန်လိုအပ်ကြောင်းဖြင့် ‌‌ဒေလီကောက်ပဲသီးနှံကုန်သည် အသင်းမှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ Gaurav Gupta က ပြောဆိုထားသည်။

     အိန္ဒိယသည် ပဲစင်းငုံကို မိုဇမ်ဘစ်၊ မာလာဝီနှင့် မြန်မာတို့ထံမှ အဓိကတင်သွင်းလျက်ရှိပြီး ယခုနှစ် ဧပြီလမှ ဇွန်လအတွင်း တန်ချိန် ၂ သိန်းကျော် တင်သွင်းထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာ တစ်ဝန်းမှ ရောင်းလိုအားနည်းပါးမှုအရ လာမည့် ၃ လတာ ကာလအတွင်း နောက်ထပ် တန်ချိန် ၂ သိန်းခန့်ကိုသာ တင်သွင်းရရှိနိုင်ကြောင်း၊ လက်ရှိကာလတွင် အိန္ဒိယသို့ ပဲစင်းငုံ အနည်းငယ်သာ ဝင်ရောက်လျက်ရှိပြီး ၎င်းပမာဏမှာ မပြောပလောက်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံထံမှ ကုန်လက်ကျန် အားလုံးနီးပါးခန့်ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ဆူဒန်နိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသမျှ ပဲစင်းငုံများသည်လည်း အိန္ဒိယသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ တန်ဇန်နီးယားနိုင်ငံထံမှ ဝယ်ယူရရှိနိုင်မည့် ပဲစင်းငုံတန်ချိန် မှာ ၆၀၀၀၀ မှ ၇၀၀၀၀ အတွင်းရှိနိုင်ပြီး မိုဇမ်ဘစ်နိုင်ငံထံမှလည်း အလားတူပမာဏကိုသာ ရရှိနိုင် ကြောင်း၊ အခြားသော နိုင်ငံများထံမှ ပဲစင်းငုံတန်ချိန် ထောင်ဂဏန်းခန့်ကို တင်သွင်းရရှိမည်ဆိုပါ ကလည်း ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက်အတွက် လုံလောက်မှုရှိမည် မဟုတ်ကြောင်း Gupta က ပြောကြား ခဲ့သည်။

     အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ပထမ ၆ လအတွင်း ပဲစင်းငုံ ၃၅၀၅၃၅.၈ တန်ကို တင်သွင်းခဲ့ ပြီး ယခင်နှစ် အလားတူကာလ တင်သွင်းမှုနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁၄.၅ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျခဲ့ကြောင်း ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်းများက ဖော်ပြသည်။ အိန္ဒိယအနေဖြင့် ကုန်သေတ္တာ ပြတ်လပ်မှုနှင့် တင်ပို့သည့်နိုင်ငံများရှိ အတွင်းရေးပြဿနာများအပါအဝင် နိုင်ငံများစွာထံမှ ပဲစင်းငုံ တင်သွင်းရာတွင် အခက်အခဲပေါင်းစုံကို ကြုံတွေ့နေရကြောင်း ကုန်သွယ်ရေး သတင်းအရင်းအမြစ် များက ပြောဆိုကြသည်။ လွန်ခဲ့သော ၁ နှစ်ကာလ၌ မိုဇမ်ဘစ်မှ ပဲစင်းငုံများတင်ပို့မှုမှာ အနှောင့် အယှက်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး အိန္ဒိယ ပြည်ပရေးရာဝန်ကြီးဌာနက ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီးမှသာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ပြန်လည်တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည်။

     ပြည်တွင်းသို့ ပဲစင်းငုံများတင်သွင်းမှုမှာ လျော့ကျလျက်ရှိပြီး ပြည်တွင်း စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု မှ သီးနှံအသစ်များသည် နိုဝင်ဘာလနှောင်းပိုင်း ခန့်မှသာ ထွက်ပေါ်နိုင်မည်ဖြစ်ရာ ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်း များသည် မြင့်တက်ရန်ဖိအားများနှင့် ကြုံတွေ့ရမည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။

    နိုင်ငံအတွင်းရရှိနိုင်မည့် ပဲစင်းငုံကုန်လက်ကျန်ပမာဏနှင့် စပ်လျဉ်း၍ တရားဝင်ထုတ်ပြန် သည့် အချက်အလက်များ မရှိသော်လည်း လက်ကျန်မှာနည်းပါးမည်ဟု ပဲခွဲစက်လုပ်ငန်းများက ခန့်မှန်းလျက်ရှိသည်။  GHB လုပ်ငန်းစု၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Avinash Bhala က ကိန်းဂဏန်း များကို ချဲ့ကားတွက်ချက်သည့်တိုင်အောင်  ပြည်တွင်း၌ အိန္ဒိယပင်ရင်း ဒေစီပဲစင်းငုံများ ရရှိနိုင်မှု မှာ တန်ချိန် ၂ သိန်းအောက်၌သာ  ရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကုန်စည်ပြတ်လပ်မှုမှာ အကြီးအကျယ်ဖြစ် ပေါ်နေကြောင်း၊ ယခုရာသီအတွင်း မဟာရဋ္ဌပြည်နယ် Akola မြို့၌ ပဲစင်းငုံကြိတ်ခွဲသော လုပ်ငန်း များ၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် လုပ်ငန်းပိတ်သိမ်းပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ Chennai ဆိပ်ကမ်းမှတစ်ဆင့် ပဲစင်းငုံကို နည်းနည်းချင်း တင်သွင်းရရှိသော စက်ရုံများသာ လည်ပတ်ကြိတ်ခွဲလျက်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

    ယခုနှစ် မိုးသီးနှံရာသီ၌ ပဲစင်းငုံစိုက်ပျိုးမှု ဧရိယာမှာ တိုးတက်များပြားလျက်ရှိသော်လည်း အဓိက စိုက်ပျိုးရာဒေသများဖြစ်သော ကာနာတကာနှင့် မဟာရဋ္ဌ ပြည်နယ်များတွင် မိုးသည်းထန် စွာ ရွာသွန်းခြင်းများ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းက လာမည့်ရိတ်သိမ်းရာသီ၌ အထွက်ကောင်းမွန် မှုကို လျော့ကျစေဖွယ်ရှိနေသည်။ လက်ရှိကာလတွင် မိုးသီးနှံပဲစင်းငုံ စိုက်ပျိုးထားရှိမှုမှာ ဟက်တာ ၄.၅၈ သန်းရှိပြီး ယခင်နှစ်ကာလတူ၌ စိုက်ပျိုးနိုင်မှုဧရိယာ ဟက်တာ ၄.၀၇ သန်းအပေါ် ၁၂ ရာခိုင် နှုန်း ပိုမိုလျက်ရှိသည်။ စက်တင်ဘာ ၁ ရက်နေ့ရှိ မိုးလေဝသ ခန့်မှန်းချက်များအရ ကာနာတကာ ပြည်နယ်နှင့် မဟာရဋ္ဌပြည်နယ်တို့၌ အနောက်တောင်မုတ်သုံလေ ဝင်ရောက်သည့်ကာလအတွင်း စုစုပေါင်း မိုးရေချိန်ရရှိနိုင်မှုမှာ ပုံမှန်ထက် ၂၄ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ၂၆ ရာခိုင်နှုန်း အသီးသီးရရှိနိုင်ကြောင်း သိရှိရသည်။

    အိန္ဒိယ ပဲမျိုးစုံနှင့် ကောက်ပဲသီးနှံအသင်း (IPGA) မှ အသင်းသားတစ်ဦးက မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုသည် အပွင့်များပွင့်နေဆဲ အဆင့်တွင်ရှိသော ပဲစင်းငုံစိုက်ခင်းများကို ပျက်စီးမှုဖြစ်စေခဲ့ ကြောင်း၊ သို့သော် အထွက်မည်မျှ ဆုံးရှုံးမှုရှိမည်ကို ခန့်မှန်းရန် အချိန်စောနေဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ ယခု ကဲ့သို့ ထိခိုက်မှုဖြစ်ပေါ်ခြင်းမှာ သီးနှံ စိုက်ပျိုးနိုင်မည့် ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း ကျရောက်လျက်ရှိ သဖြင့် ပြန်လည်စိုက်ပျိုး၍ ရနိုင်သည့် အခြေအနေရှိကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ထိုကဲ့သို့ ကာလရှည်ကြာစွာ အစိုဓာတ်ဖြစ်ပေါ်မှုသည် ရောဂါပိုးမွှားကျရောက်မှုကို မြင့်တက်စေနိုင်ပြီး သီးနှံ များအား ထိခိုက်မှုဖြစ်စေလိမ်မည်ဟု Pareek က ပြောကြားထားသည်။

    အိန္ဒိယမိုးလေဝသဌာနက ဩဂုတ် ၃၀ ရက်၌ အကြံပြုချက်ထုတ်ပြန်ရာတွင် ပဲစင်းငုံစိုက်ပျိုး သည့် တောင်သူများအနေဖြင့် ပြာမှုန့်အရောင်ရှိသော ကောက်နှံပိုး (ash weevil) ၊ အမြစ်ထိုးပိုး (root grub) နှင့် အရွက်ပြောက်ရောဂါ (phytophthora leaf spot) တို့ကို ပိုးသတ်ဆေးများ အသုံး ပြု၍ ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း၊ အပင်မျိုးပွားမှုကို ထိခိုက်စေသော မိုစေ့ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ (sterility mosaic disease) ကျရောက်သည့် အပင်များအား အမြစ်မှဆွဲနှုတ်၍ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်ရန် ဖော်ပြထားသည်။

     မိုးရွာသွန်းမှုများ ပြတ်တောင်းခြင်းသည် လွန်ခဲ့သော ၂ နှစ်တာကာလအတွင်း အိန္ဒိယ၏ ပဲစင်းငုံ အထွက်ပမာဏအပေါ် သိသာစွာ ထိခိုက်မှုဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှုကျဆင်းခဲ့ရသည်။ အစိုးရ၏ ကောက်ပဲသီးနှံထွက်ရှိနိုင်မှု တတိယအကြိမ် ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်အရ ၂၀၂၁-၂၂ ခုနှစ် တွင် ပဲစင်းငုံ တန်ချိန်ပေါင်း ၄.၂၂ သန်း ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ရာမှ ၂၀၂၂-၂၃ ခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၃.၃၁ သန်း သို့ ကျဆင်းခဲ့ပြီး ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ်တွင်လည်း တန်ချိန် ၃.၃၉ သန်းသာ ထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း သိရှိရ သည်။ ယခုနှစ် မိုးသီးနှံရာသီ၌ ပဲစင်းငုံစိုက်ပျိုးသည့် ဧရိယာများ တိုးတက်လာမှုအရ ပဲအထွက်မှာ မြင့်မားမည်ဟု အစိုးရက မျှော်မှန်းထားသော်လည်း ဈေးကွက်အတွင်း ပါဝင်လုပ်ကိုင်နေသူများနှင့် ကုန်သည်များကမူ အနီးစပ်ဆုံးအားဖြင့် တန်ချိန် ၃.၃၀ သန်းခန့်သာ ထွက်ရှိနိုင်မည်ဟု လျှော့ချ ခန့်မှန်းလျက်ရှိကြသည်။

    လက်လီဈေးကွက်များအတွင်း ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများသည် ၁ ကီလိုဂရမ်ပေါ်တွင် အနည်းဆုံး အားဖြင့် ၁၀ ရူပီးမှ ၁၂ ရူပီးခန့် မြင့်တက်လာနိုင်ပြီး လက်ကားဈေးကွက်များ၌မူ ၁၀၀ ကီလိုဂရမ် ပေါ်တွင် အနည်းဆုံး ရူပီး ၃၀၀ ခန့် ပိုမိုလာနိုင်ကြောင်း  ဈေးကွက်အတွင်း ပါဝင်လုပ်ကိုင်နေသူများ က ခန့်မှန်းလျက်ရှိသည်။ လက်ရှိကာလတွင် Akola မြို့၌ ဒေစီပဲစင်းငုံ ဈေးနှုန်းများသည် ၁၀၀ ကီလိုဂရမ်လျှင် ရူပီးငွေ ၁၀၀၀၀ မှ ၁၁၀၀၀ အတွင်းရှိပြီး အစိုးရကသတ်မှတ်ထားသည့် အခြေခံ ရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းဖြစ်သော ၁၀၀ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၇၅၅၀ ရူပီးနှုန်းထက် ပိုမိုမြင့်မားလျက်ရှိသည်။

     အိန္ဒိယပဲမျိုးစုံနှင့်ကောက်ပဲသီးနှံအသင်း (IPGA) က စက်တင်ဘာ ၂ ရက်နေ့၌ ထုတ်ပြန် သော အပတ်စဉ်ဈေးကွက်အလားအလာခန့်မှန်းချက် အစီရင်ခံစာတွင် ပဲစင်းငုံ ဈေးနှုန်းများသည် ရောင်းလိုအားကျပ်တည်းမှုနှင့် ဝယ်လိုအား အသစ်များဖြစ်ပေါ်လာမှုတို့ကြောင့် မြင့်တက်လာခဲ့ ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ အဆိုပါအစီရင်ခံစာအရ အနိမ့်ဈေးဖြင့်ရောင်းချသူများ နည်းပါးခြင်း၊ ကာလတိုလိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရေးအတွက် ပဲခွဲစက်များ၏ဝယ်လိုအား မြင့်တက်ခြင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံမှ ရောင်းချသူများအနေဖြင့် ကုန်လက်ကျန် အကန့်အသတ်ဖြင့်သာရှိသဖြင့် ရောင်းချ လိုမှု ကျဆင်းလာခြင်း၊ အာဖရိကဒေသမှ ပဲသင်္ဘောများ ဝင်ရောက်မှုမှာလည်း နှောင့်နှေးလျက် ရှိခြင်း၊ မဟာရဋ္ဌနှင့် ဂူဂျရတ် ပြည်နယ်များ၌ နယ်မြေဒေသအချို့တွင် မိုးရွာသွန်းမှု လွန်ကဲခြင်း နှင့်အတူ သီးနှံစိုက်ပျိုးမှုအခြေအနေ ရှုပ်ထွေးလျက်ရှိခြင်းနှင့် ပြည်တွင်း၌ သိုလှောင်မှုလက်ကျန် အဆင့် အလွန်နိမ့်ကျလျက်ရှိခြင်း စသည့်အချက်များကြောင့် ဩဂုတ်လ ၃၁ ရက်နေ့ ကုန်ဆုံးသည့် သီတင်းပတ်အတွင်း ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

     ပဲမျိုးစုံရောင်းဝယ်ရေး ကုမ္ပဏီကြီးတစ်ခုဖြစ်သော IGrain India မှ ဒါရိုက်တာ Rahul Chauhan က ပဲဈေးနှုန်းများသည် ပြည်တွင်းစိုက်ပျိုးမှုမှ သီးနှံအသစ်များ ဈေးကွက်သို့ စတင်ဝင် ရောက်လာမည့် နိုဝင်ဘာလကုန်ပိုင်း၌ တည်ငြိမ်မှုရရှိနိုင်ကြောင်း၊ ကာနာတကာပြည်နယ်၌ မိုးဦး ကာလစော၍ ရွာသွန်းမှုရရှိပြီး သီးနှံများကို ဆောလျင်စွာ စိုက်ပျိုးခဲ့သဖြင့် ပုံမှန်အားဖြင့် ပဲစင်းငုံ အသစ်များသည် ဒီဇင်ဘာလမှသာ ဈေးကွက်ဝင်ရောက်လေ့ရှိသော်လည်း ယခုနှစ်တွင် နိုဝင်ဘာ လကုန်၌ စတင်ဝင်ရောက်နိုင်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယ နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးတွင် ပဲစင်းငုံများ ရိတ်သိမ်းထွက်ရှိ မည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နှစ်ဦးပိုင်းကာလများတိုင်အောင် ဈေးနှုန်းလျော့နည်းသက်သာမှု ရှိနိုင်ကြောင်း၊ သို့သော် ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းသည် အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်း၏ အထက်တွင် ဆက်လက်တည်ရှိနေ မည်ဟု ခန့်မှန်းရကြောင်းဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Infomist Media, 2 Sept 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

တရုတ်နိုင်ငံသည်သတိပေးချက်များဖြင့်ထိုင်ဝမ်မှကျွဲကောသီး တင်သွင်းမှုအား ပြန်လည်စတင်

   ၂၀၂၂ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ရက်နေ့တွင် ယာယီပိတ်ပင်ထားပြီးနောက် ထိုင်ဝမ်ကျွဲကောသီးတင် သွင်းမှုအားပြန်လည်စတင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း စက်တင်ဘာ ၂ရက်နေ့၌ကြေညာခဲ့သည်၊ ထိုင်ဝမ်မှလိမ္မော်သီးတင်ပို့မှုတွင် အန္တရာယ်ရှိသောအင်းစက်များစွာကို ရှာဖွေတွေ့ရှိပြီးနောက် ပေကျင်းသည် ထိုင်ဝမ်ကျွဲကောသီးတင်သွင်းမှုကို ရပ်ဆိုင်းခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ထိုင်ဝမ်နှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့သည် ကျွဲကောသီးအား ရိုးရာဓလေ့အတိုင်း စားသုံးကြသည့် ဆောင်းဦးရာသီပွဲတော်ကို စက်တင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့တွင်ကျင်းပမည်ဖြစ်သောကြောင့် ယခုကဲ့ သို့ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     တရုတ်အမျိုးသားရေးဝါဒီပါတီ(KMT) ဗဟိုကော်မတီအမှုဆောင်ဒါရိုက်တာFu Kun-chiနှင့် Hualien ကောင်စီအစိုးရတို့က တရုတ်နိုင်ငံသို့ ကျွဲကောသီးတင်ပို့မှု ပြန်လည်စတင်လိုသည့်ဆန္ဒကို ထပ်ခါတလဲလဲဖော်ပြပြီးနောက် ယာယီတင်သွင်းခွင့်ပိတ်ပင်မှုကိုရုပ်သိမ်းလိုက်ကြောင်း တရုတ် တိုင်ပေရေးရာရုံး(ATO)ရုံးမှထုတ်ပြန်သော ရေးသားထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Chen Binhua ကပြောကြားခဲ့သည်၊ ထိုင်ဝမ်ကျွဲကောခြံ ၄၅ခြံနှင့် တရုတ်အစိုးရထံမှတ်ပုံတင်ထားသော ထုတ်ပိုးသည့်စက်ရုံ ၁၉ ရုံရှိပြီး အများစုမှာ Hualien တွင်ရှိကြောင်း တိရိစ္ဆာန်နှင့်အပင် ကျန်းမာရေးအေဂျင်စီမှပြောကြားခဲ့သည်၊ တရုတ်နိုင်ငံမှ တင်သွင်းမှုရပ်ဆိုင်းပြီးနောက် ကျွဲကော သီးများကို ပြညတွင်း၌ရောင်းချခဲ့သည်၊နိုင်ငံခြားတွင် အခြားအလားအလာရှိသော ဈေးကွက်များကိုရှာဖွေခြင်းအပြင် ဝန်ကြီးဌာနသည် စူပါမားကက်များတွင် ရောင်းချနိုင်သည့်လတ်ဆတ်သော ထိုင်ဝမ်ကျွဲကောသီးများကိုအသုံးပြု၍ သစ်သီးဝလံထုတ်ကုန်များကို တီထွင်ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ပြီးခဲ့သည့်လစာရင်းအရ ယခုနှစ်အတွင်း အခြားနိုင်ငံများသို့တန်ချိန် ၇၃၂ တင်ပို့ခဲ့ပြီးအများစုမှာစင်္ကာပူ၊ ဟောင်ကောင်နှင့်ကနေဒါနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ထားကြောင်း အေဂျင်စီ၏ အချက်အလက်များအရသိရသည်။ ထိုင်ဝမ်ကျွဲကောသီးအဓိကထွက်ရှိသည့် နေရာသုံးခုမှာ Madou ခရိုင်၊Yunlinရှိ Douliou မြို့နယ်နှင့် Hualien ရှိ HeGung ခရိုင်တို့မှဖြစ်သည်။

     တရုတ်နိုင်ငံသို့တင်ပို့ရန်အတွက် ကျွဲကောသီးများကို အစိုးရမှကျပန်းရွေးချယ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ထိုကျပန်းစစ်ဆေးခြင်းခံရသည့်ပမာဏသည် ယခင်နှစ်ထက် နှစ်ဆပိုမိုများပြားလာမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်၊ Chihlee University Of International Trade Of Technology ၏ လက်ထောက်ပါမောက္ခ Chang Hung-Yuan ကထိုင်ဝမ်မှကျွဲကောသီးများ တင်ပို့မှုပြန်လည်စတင်ခြင်းကို ထိုင်ဝမ်ကျွဲကောစိုက်တောင်သူများ၏ ဖိအားကိုလျှော့ချရန် ဆောင်းဦးပွဲတော်မတိုင်မီ ကြေညာခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါလှုပ်ရှားမှုသည် စီးပွားရေးအချက်များမှတစ်ဆင့် ပေါင်းစည်းရေးကိုလွယ်ကူချောမွေ့စေရန် ရည်ရွယ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

တိုင်ကြားမှုများအပြီးတွင်ကင်ညာနိုင်ငံသို့ ယူကေမှတင်သွင်းသော အရက်များအား အကောက်ခွန်များ‌လျော့ချ

   ကင်ညာသည်ထုတ်ကန်အချို့အပေါ်တွင် ပိုမိုကောက်ခံမှုနှင့်ပတ်သက်၍ လန်ဒန်မြို့၌ တရားဝင်တိုင်ကြားပြီးနောက် လအကြာတွင် ဝိုင်နှင့်ဝီစကီများကဲ့သို့သော ဗြိတိန်လုပ်အရက်များအပေါ် အခွန်လျော့ချရန် ကင်ညာမှခွင့်ပြုပေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

  ကင်ညာသည် အရှေ့အာဖရိကအသိုက်အဝန်း ဘုံပစ္စည်းကြပ်ခွန်(TT)နှင့်အညီ ယူကေမှ အရက်ခွန် ၃၅ရာခိုင်နှုန်းကိုကောက်ခံလျှက်ရှိသည်၊ ယင်းသည်၎င်းတို့၏ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်(EPA)အရ ကင်ညာနှင့်ယူကေတို့ သဘောတူထားသည့် အခွန် ၂၅ရာခိုင်နှုန်း ထက်ပိုများသည်။ ယင်းကြောင့်ယခုနှစ်အစောပိုင်းက ကင်ညာသို့တရားဝင်တိုင်တန်းခဲ့သည့် ယူကေသည် မြင့်မားသောအခွန်စည်းကြပ်မှုအပေါ် မကြည်မလင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ကင်ညာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ယူကေ မဟာမင်းကြီး Neil Wigan မှကင်ညာနှင့်ယူကေတို့သည် အဆိုပါ ပြဿနာကိုဖြေရှင်းပြီးဖြစ်ကြောင်း ယခုအခါကင်ညာသည် FPA အောက်တွင် ၂၅ရာခိုင်နှုန်းဖြင့်သာ ကောက်ခံပြီး ၃၅ရာခိုင်နှုန်း CET ကိုလျှော့ချလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU)နှင့် UK တို့သည် စကော့တလန်ဝီစကီ၊ tequila၊ ရှန်ပိန်နှင့် bour bar တို့ကိုအဓိကထုတ်လုပ်သူများဖြစ်သည်။ ယင်းတိုင်ကြားချက်သည် ယူကေမှအရက်များတင်သွင်းရောင်းချသည့် ပြည်တွင်းအရက်ကုမွဏီများမှ ကင်ညာ၏ကောက်ခံသော CET ၃၅ရာခိုင်နှုန်းမြင့်မားသောနှုန်းထားမှာ အရက်ကိုပိုမိုဈေးကြီးစေပြီး ရောင်းအားကိုထိခိုက်စေသည်ဟုဆိုလာကြသည့်အချိန်တွင် ဖြစ်ပေါ် လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     ကင်ညာနှင့်ယူကေတို့သည် ၂၀၂၀ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် EPA လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကုန်သွယ်မှုသဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်၊ EPA သည်ဗြိတိန်စီးပွား ရေးလုပ်ငန်းများအပါအဝင်ကင်ညာတွင်လည်ပတ်နေသောကုမ္ပဏီများအားလုံးအား EU မှနုတ်ထွက်ပြီးနောက် ယူကေဈေးကွက်သို့အခွန်လွတ်ဝင်‌ရောက်ခြင်းမှ ဆက်လက်အကျိုးခံစားခွင့်ရရှိ စေရန်အာမခံပေးလျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

ပီရူးသည် ချီလီကိုကျော်ပြီး စပျစ်သီးတင်ပို့သည့်ထိပ်တန်းနိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့ကာ တရုတ်နိုင်ငံမှလည်းထိပ်ဆုံး ၃ နေရာသို့တက်လာ

     ပီရူးနိုင်ငံသည်လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းသို့ စပျစ်သီးအမြောက်အများအား တင်ပို့ရောင်းချလျှက်ရှိပြီး အချိန်ကာလကြာမြင့်စွာ ကမ္ဘာစပျစ်သီး တင်ပို့မှုဈေးကွက်တွင် ထိပ်တန်းနေရာ၌ရပ် တည်ခဲ့သော ချီလီနိုင်ငံအား၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ ကျော်တက်သွားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ပီရူး၏အားသာချက်မှာ ၎င်း၏ရှည်လျားသောစိုက်ပျိုးရာသီနှင့် လုပ်သားခသက်သာခြင်းပင်ဖြစ်သည်၊ ပျမ်းမျှအားဖြင့်ပီရူး ၏စပျစ်သီးတင်ပို့မှုသည် နှစ်စဥ်တန်ချိန် ၆၆၀၀၀ သို့မဟုတ် ၁၄.၃ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာပြီး ချီလီ၏တင်ပို့မှုမှာ တစ်နှစ်လျှင် ၆.၆ရာခိုင်နှုန်း သို့မဟုတ် တန်ချိန် ၄၀၀၀၀ လျော့နည်းသွားကြောင်းသိရှိရသည်။

       စပျစ်သီးများအတွက် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်သည် သိသာထင်ရှားစွာပြောင်းလဲလျှက်ရှိပြီး နိုင်ငံအများအပြားမှလည်း စားသုံးသူအကြိုက်နှင့်ကိုက်ညီသော စပျစ်သီးဟောင်းများကို အသစ်များဖြင့် အစားထိုးလျှက်ရှိကြောင်း၊ ပိုးမွားများ၊ ရောဂါများနှင့် ရာသီဥတုဒဏ်များကိုခံနိုင်ရည်ရှိသော စပျစ်သီးမျိုးကွဲများမှာလည်းတိုးပွားလာကြောင်း ကုလသမဂ္ဂစားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ (FAO)၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစင်တာမှ စီးပွားရေးပညာရှင် Andriy Yarmak မှပြောကြားခဲ့သည်။

     ၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် သိသိသာသာတိုးတက်လာခဲ့ကာ တတိယနှင့်စတုတ္ထ နေရာတွင်ရှိသော အီတလီနှင့်တောင်အာဖရိကကိုကျော်၍ တတိယအကြီးဆုံးတင်ပို့သူဖြစ်လာခဲ့ သည်၊ တရုတ်နိုင်ငံ၏ စပျစ်သီးတင်ပို့မှုမှာ တစ်နှစ်လျှင်တန်ချိန် ၂၈၀၀၀ သို့မဟုတ် ၇.၄ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြင့်လာခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည်လည်းစပျစ်သီးတင်ပို့မှု ဆက်တိုက်တိုးတက်လာခဲ့ပြီး တစ်နှစ်လျှင် ၁၀.၂ရာခိုင်နှုန်းအထိတိုးတက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ယင်းတိုးတက်မှုကြောင့် ၂၀၂၃ခုနှစ်အကုန်တွင် ကမ္ဘာ့တင်ပို့မှုအဆင့်သတ်မှတ်ချက်၌ အဆင့်ရှစ်သို့တက်နိုင်ခဲ့ကာ နှစ်စဥ်တင်ပို့မှုမှာ ၁၀ရာခိုင်နှုန်းလျော့ကျနေသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံအားကျော်တက်သွားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

Pages

Subscribe to RSS - ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ