ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

          ထိုင်နိုင်ငံ၏ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး Phumtham Wechayachai သည် ထိုင်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့အားတိုကျိုမြို့ရှိ Imperial Hotel တွင် မကြာသေးမှီကဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ဂျပန်-ထိုင်း ကုန်သွယ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးကော်မတီဥကဠ Suzuki Jun နှင့် ဂျပန်စီးပွားရေးအဖွဲ့ချုပ်(Keidanren) တို့မှ အမှုဆောင်အရာရှိများနှင့် မဟာဗျူဟာမြောက် ဆွေးနွေးပွဲများပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

        အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲတွင် ထိုင်နှင့်ဂျပန်နှစ်နိုင်ငံကြားစီးပွားရေး ဆက်ဆံရေးနှင့် ပက်သက်၍ ဆွေးနွေးပွဲများပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။မကြာသေးမီက ရက်ပေါင်း (၃၀)အထိ အလည်အပတ်လာရောက်သော ဂျပန်နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးသမားများအတွက် ဗီဇာကင်းလွတ်ခွင့်များကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နောက်ထပ်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုများ ရေရှည်တည်တံ့ရေးနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းတွင် ဂျပန်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကိုထည့်သွင်းစဥ်းစားရန် ဂျပန်လုပ်ငန်းရှင်များကို ဖိတ်ကြားခဲ့သည်။

  ထိုင်းနိုင်ငံဂျပန်မော်တော်ကားကုမ္ပဏီ၈၀၀ခန့်နှင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာပစ္စည်းများ၊ မီးရထားစနစ်များအပါအဝင် အခြားကဏ္ဍများသို့ကူးပြောင်းရန် အခွင့်အလမ်းများကို နှစ်ဖက်စလုံးကရှာဖွေခဲ့ကြသည်။ များပြားလှသောကုမ္ပဏီများနှင့် အသင်းအဖွဲ့များ၏ကွန်ရက်များပါဝင်သော  Keidanren သည် ထိုင်းနိုင်ငံကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများတွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီပေါင်း(၅၈၀၀) ကျော်ဖြင့် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အခန်းကဏ္ဍကို အတည်ပြုခဲ့သည်။

      Suzuki Jun သည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံ‌ရေးတိုးမြှင့်စေရန်အတွက် အားတက်သရောထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ပြီး ဒီဇင်ဘာလတွင်ကျင်းပသည့်(၂၅)ကြိမ်မြောက်ဂျပန်-ထိုင်း ကုန်သွယ်မှု နှင့် စီးပွားရေးကော်မတီအစည်အဝေးသို့ထိုင်းဝန်ကြီးအားဖိတ်ကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

Source : Pattayamail.com

DOCA(ရန်ကုန်)

     ကမ္ဘာပေါ်တွင်အရေးပါသော တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးကဏ္ဍကိုအရှိန်မြှင့်တင်ရန်အတွက် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည်Chip လုပ်ငန်းနယ်ပယ်ကို အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ၇ ဘီလီယံကျော် ထောက်ပံ့မည်ဖြစ်ကြောင်း ဘဏ္ဍာ‌ရေးဝန်ကြီးဌာနကမေလ ၁၂ ရက်နေ့ကပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဤခြေလှမ်းသည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်က ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာစျေးကွက်ကိုပိုမိုထိုးဖောက်မည့် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး Memory Chip ထုတ်လုပ်သည့် Samsung Electronic မှအဓိကရင်းနှီးမြှပ်နှံမည့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၂၄၀)ဘီလီယံတန်ဖိုးရှိသည့် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး Chip Center တည်ဆောက်ရန်အတွက် အစိုးရ၏ ကတိပြုမှုကြောင့်ဖြစ်သည်။ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး၏ ၁၂-၅-၂၀၂၄ရက်နေ့ကထုတ်ပြန်ချက်အရ အစိုးရသည် အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ(၇.၂)ဘီလီယံကျော်ကို တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများကိုဒီဇိုင်းရေးဆွဲပြီး စျေးကွက်တင်သွင်းသည့်နယ်ပယ်၊ Chip ပစ္စည်းများနှင့် Chip နယ်ပယ်တစ်ခုလုံးမှ အစိတ်အပိုင်းထုတ်လုပ်ခြင်းများကို ထောက်ပံ့ရန် စီစဥ်ထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ထိုအမေရိကန်ဒေါ်လာ(၇.၂)ဘီလီယံကျော်သည် သီးသန့်နှင့် အများနှင့်သက်ဆိုင်သော ငွေကြေးဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများက  ထောက်ပံ့ထားသည့် ရန်ပုံငွေသစ်ထံမှရရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးက ပြည်တွင်း Chip ထုတ်လုပ်သူများနှင့် ၁၀-၅-၂၀၂၄ကပြုလုပ်ခဲ့သည့် အစည်းအဝေးတွင်ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို ဆက်လက်ထုတ်ပြန်ကြေညာသွားမည် ဖြစ်သည်ဟုသိရပါ သည်။ အာရှ၏ စတုတ္ထစီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံသည် နိုင်ငံ၏အင်အားကြီးနည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးများ၏ ကောင်းမွန်စွာတည်ထောင်ပြီးဖြစ်သော အဓိကနည်းပညာများဖြစ်သော Chips၊ Display ဖန်သားပြင်များ၊ ဘက်ထရီများတွင် ကြီးမားစွာရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန်ရည်ရွယ်ထားပါသည်။ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး Memory Chip ထုတ်လုပ်သည့် Samsung Electronic နှင့် SK Hynix တို့တည်ရှိနေသည်။ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည် မတ်လ တွင် တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းတင်ပို့မှုပမာဏမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁၁.၇)ဘီလီယံထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏တင်ပို့မှုပမာဏစုစုပေါင်း၏ နံပါတ်ငါးနေရာတွင် ရပ်တည်နေကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါသည်။ ၂၀၂၂မေလတွင် Samsung Electronic သည် လာမည့်ငါးနှစ်ကျော်တွင် တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများကို Biologic Chips အဖြစ်ကူးပြောင်းမည့်ကဏ္ဍများတွင် ဝမ်(၄၅၀)ထရီလီယံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန်ရည်ရွယ်ထားသည့် ရှေ့ပြေးပြုလုပ်ထား သောအသေးစိတ်စီမံချက်ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။ အရည်အသွေးမြင့် Chip များထောက်ပံ့မှု လုံခြုံစိတ်ချရမှုရှိရေးသည် နိုင်ငံတကာတွင်အလွန်အရေးပါသော အကြောင်းအရာတစ်ခုဖြစ်လာပြီး အမေရိကန်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့သည် Chip စျေးကွက်ကိုထိန်းချုပ်ရန်အတွက် အပြန်အလှန်ယှဥ်ပြိုင်လျက်ရှိ‌ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

Source; Malay Mail 

DOCA(ရန်ကုန်)

    ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် ယခုနှစ် ပထမလေးလအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၇၀ ဒသမ ၂ သန်း တန်ဖိုးရှိ ဆန် ၂၄၈၄၉၁ တန် တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယား ဆန်စပါးအသင်းချုပ် (CRF) ၏       ၈-၅-၂၀၂၄ ရက်နေ့ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

     ကမ္ဘောဒီးယားသည် ဧပြီလတစ်လတည်းတွင် ဆန်တန်ချိန် ၈၂၄၉၁ တန် တင်ပို့မှုမှ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၄၆.၆ သန်း ရရှိခဲ့ကြောင်း အစီရင်ခံစာအရ သိရပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် ပထမလေးလ အတွင်း  အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၂ ဒသမ ၂၈ သန်းတန်ဖိုးရှိ ဆန်တန်ချိန် ၆၇၄၅၇ တန်ကို ဝယ်ယူ ခဲ့ပြီး ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ ဆန်အများဆုံးတင်သွင်းသူဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ကမ္ဘောဒီးယားသည် ဥရောပနိုင်ငံပေါင်း ၂၆ နိုင်ငံသို့ ဆန်တန်ချိန် ၁၀၅၇၉၉ တန်၊ အာဆီယံ ဒေသတွင်းရှိ နိုင်ငံ ၇ နိုင်ငံသို့ ဆန်တန်ချိန် ၅၇၇၆၆ တန်နှင့် အခြားဒေသများသို့ ဆန်တန်ချိန် ၂၁၄၆၉ တန် တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း အဆိုပါ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

     ကမ္ဘောဒီးယား၏ ပြည်ပသို့တင်ပို့သည့် ဆန်အမျိုးအစားများမှာ ဆန်မွှေး၊ ဆန်လုံးရှည်၊ ပေါင်းဆန်နှင့် အော်ဂဲနစ် ဆန်များ ပါဝင်ကြောင်း၊ ဆန်မွှေးတင်ပို့မှုသည် စုစုပေါင်းဆန်တင်ပို့မှု၏ ၇၃ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

     တစ်ချိန်တည်းတွင် ကမ္ဘောဒီးယားသည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများသို့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၉၃ သန်း တန်ဖိုးရှိ စပါးတန်ချိန် ၂ ဒသမ ၄၁ သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည်။ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် နှစ်စဉ် စပါးတန်ချိန် ၁၂ သန်းကျော် သို့မဟုတ် ဆန်တန်ချိန်  ၇ သန်းကျော်ကို စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လျက်ရှိ ပြီး ၎င်းပမာဏသည် ပြည်တွင်းဝယ်လိုအားထက် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ပိုမိုများပြားနေကြောင်း စိုက်ပျိုးရေး၊ သစ်တောရေးရာနှင့် ငါးလုပ်ငန်း  ဝန်ကြီးဌာနမှ အတွင်းဝန် Yang Saing Koma က ပြောကြားခဲ့သည်။

     အစိုးရ၏ အနာဂတ်ရည်မှန်းချက်မှာ လယ်သမားများအား ပံ့ပိုးပေးခြင်းအပြင် စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံရေးနှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော စီးပွားရေးနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို  ခိုင်မာသေချာစေရန်ဖြစ်   ကြောင်း Saing Koma က ဆိုသည်။ ကမ္ဘောဒီးယား၏ ဆန်စပါးကဏ္ဍသည် နိုင်ငံတော်၏ စားနပ် ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်ခြင်းတွင် အောင်မြင်ရုံသာမက ကမ္ဘာ့စားနပ် ရိက္ခာ ဖူလုံမှုကိုလည်း အထောက်အကူပြုပါကြောင်း၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ပထမလေးလတွင် စပါးနှင့် ဆန်တင်ပို့မှုသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် တိုးတက်ခဲ့ ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

     ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာဈေးကွက်သို့ ဆန်တန်ချိန်တစ်သန်း တင်ပို့ရန် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ရည်မှန်းချက် ချမှတ်ခဲ့သော်လည်း ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုနီးပါးကြာသည့်တိုင် အောင်မြင်မှု မရသေးသည့် အခြေအနေရှိခဲ့သည်။ သို့သော် CRF သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အနည်းဆုံး ဆန်တန်ချိန် တစ်သန်း တင်ပို့ရန် ရည်မှန်းချက်ကို ပြန်လည်ချမှတ်ထားသည်။

     ပြီးခဲ့သည့် လေးနှစ်အတွင်း နိုင်ငံတကာဈေးကွက်သို့ ကမ္ဘောဒီးယား၏ ဆန်တင်ပို့မှုသည် တစ်နှစ်လျှင် တန်ချိန် ၆ သိန်းကျော်သာရှိပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၆၁၇၀၆၉၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၆၃၇၀၀၄ နှင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ၆၅၆၄၂၃ တန်ရှိ အသီးသီးတင်ပို့ခဲ့ကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယား ဆန်စပါးအသင်းချုပ် (CRF) ၏ အဆိုအရ သိရပါသည်။

Source: Khmer Times, 9 May 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ဆန်လက်ကျန်မှာ ယခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁.၆၄ သန်းရှိပြီး ယခင်နှစ် ကာလတူရှိ လက်ကျန်တန်ချိန် ၁.၈၄ သန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁၀.၉% ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင် စာရင်းအင်းအာဏာပိုင်အဖွဲ့မှ ၈-၅-၂၀၂၄ နေ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက် အရ သိရသည်။ လအလိုက် နှိုင်းယှဉ်ရာတွင်မူ အဆိုပါပမာဏသည် ယခင်လရှိ ဆန်လက်ကျန် တန်ချိန် ၁.၃၇ သန်းထက် ၂၀.၂% မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

      အမျိုးသားစားနပ်ရိက္ခာအာဏာပိုင်အဖွဲ့ (NFA) လက်ဝယ်၌ ဆန်တန်ချိန် ၄၁၅၆၀ တန်ရှိရာ ယခင်နှစ် ကာလတူ၌ သိုလှောင်ထားရှိခဲ့သော ဆန်တန်ချိန် ၉၉၀၃၀ တန်အပေါ် ၅၈% ကျဆင်းခဲ့ သည်။ သို့သော်လည်း မတ်လရှိ မက်ထရစ်တန်ချိန်  ၄၁၂၉၀ နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၀.၇% မြင့်တက် လာခဲ့သည်။

    ကုန်သွယ်ရောင်းဝယ်မှုကဏ္ဍတွင် သိုလှောင်ထားရှိသော ဆန်လက်ကျန်သည် ယခင်နှစ် ကာလတူ၌ ၇၂၈၇၃၀ တန်ရှိရာမှ ယခုနှစ် ဧပြီလတွင် ၆၆၂၆၀၀ တန်သာရှိသဖြင့် ၉.၁% ကျဆင်း ခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် မတ်လရှိလက်ကျန် ၆၃၀၂၉၀ တန်ထက် ၅.၁% တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရ သည်။

     အိမ်ထောင်စုများ လက်ဝယ်တွင်လည်း ယခုနှစ် ဧပြီလ၌ ဆန်လက်ကျန် ၉၃၈၀၁၀ တန် ရှိသဖြင့်  ယခင်နှစ် ကာလတူရှိ ဆန်တန်ချိန် ၁.၀၁ သန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၇.၆% လျော့နည်းခဲ့ သည်။

    အယ်လ်နီညိုရာသီဥတု အားပျော့လာခြင်းကြောင့် နောက်လများတွင် ဆန်စပါးထွက်ရှိမှု ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာနိုင်ပြီး နိုင်ငံတကာဈေးကွက်၌ စျေးသက်သာသောဆန်များ ဝင်ရောက် လာမှုအရ ဆန်ဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း ဖိလစ်ပိုင် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီး ဌာနက ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အမျိုးသား စားနပ်ရိက္ခာ အာဏာ ပိုင်အဖွဲ့သို့ ဆန်တင်သွင်းဖြန့်ဖြူးသည့်လုပ်ငန်း လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ပြန်လည်အပ်နှင်းရန် ဖိလစ်ပိုင် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနက လွှတ်တော်သို့ တိုက်တွန်းထားသည်။

     စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန၏ အတည်ပြုချက်ဖြင့်သာ ဆန်တင်သွင်းခွင့်ပြုပါက စားနပ်ရိက္ခာ အာဏာပိုင်အဖွဲ့သည် စျေးနှုန်းတည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းညှိပေးမည့် အေဂျင်စီတစ်ရပ် ဖြစ်လာမည်ဟု စိုက်ပျိုးရေးအတွင်းဝန် Francisco Tiu Laurel Jr. က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Manila Times, 11 May 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဆန်ကုန်လက်ကျန် များပြားပိုလျှံမှုရှိပြီး မိုးရွာသွန်းမှု ပုံမှန်ထက်ပိုမိုမည့် မုတ်သုံရာသီဥတု ခန့်မှန်းချက်အရ မိုးသီးနှံရာသီ၌ စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကို တိုးတက်စေဖွယ်ရှိ သဖြင့် အစိုးရအနေဖြင့် ယခင်နှစ်၌ ချမှတ်ခဲ့သော ဆန်တင်ပို့မှု ကန့်သတ်ချက်များကို ဖြေလျှော့ ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း အရာထမ်းတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

   မုတ်သုံမိုးသည် ကီရာလာပြည်နယ် ကမ်းခြေသို့ ရှေ့လာမည့်လတွင် စတင်ဝင်ရောက်မှုနှင့် အတူ စုစုပေါင်းစပါးထွက်ရှိမှု၏ ၈ဝ% ကို စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော မိုးစပါးကို ဇွန်လနှင့် ဇူလိုင်လများ တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ စိုက်ပျိုးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ယခုနှစ် ဇွန်လမှ စက်တင်ဘာလအတွင်း မိုးရွာသွန်းမှုမှာ ပုံမှန်အထက်တွင်ရှိနိုင်ပြီး  မိုးရွာ သွန်းမှု ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြေ၏ ၉ဝ% ခန့်မှာ ပုံမှန်အဆင့်မှ ပိုမိုသည့်အဆင့်တို့ အကြားတွင်ရှိနိုင်ကြောင်း အိန္ဒိယမိုးလေဝသဌာနက ဧပြီလ၌ ခန့်မှန်းထားခဲ့ပါသည်။ ယခင်နှစ်တွင် မိုးရွာသွန်းမှုမှာ နေရာ ကွက်ကျား ရွာသွန်းခဲ့ပြီး ပုံမှန်ထက်လျော့နည်းခဲ့သဖြင့် စပါးထွက်ရှိမှုကို ထိခိုက်ခဲ့ပါသည်။

    မတ်လအတွင်း ဆန်လက်လီဈေးနှုန်းများမှာ နှစ်အလိုက် ၁၂.၆၉% မြင့်တက်ခဲ့သော်လည်း မြင့်မားသည့် အခြေပြုသက်ရောက်ချက်ရှိမှုအရ လာမည့်လအနည်းငယ်အတွင်း ဆန်ဈေးနှုန်းများ ဖောင်းပွမှုမှာ လျော့ပါးသက်သာဖွယ်ရှိပါသည်။ ဆန်ဈေးနှုန်းများ ဖောင်းပွမှုသည် ၂ဝ၂၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ကတည်းမှစတင်၍ ကိန်းဂဏန်း ၂ ခုအဆင့်အထိ ဖြစ်ပေါ်နေခဲ့ပါသည်။

    လက်ရှိအရန်ဆန်ဝယ်ယူရေးကာလ (အောက်တိုဘာလ - စက်တင်ဘာလ) အတွင်း ဝယ်ယူရရှိသော ပမာဏသည် ယခင်နှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၇% လျော့နည်းလျက်ရှိသော်လည်း အိန္ဒိယစားနပ်ရိက္ခာကော်ပိုရေးရှင်းသည် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့အထိ ကာလအတွက် ထားရှိရန် လိုအပ်သောပမာဏ တန်ချိန် ၁၃.၅၄ သန်းထက် ၄ ဆခန့်ပိုမိုလျက် အရန်ဆန်တန်ချိန် ၅၃.၁၉ သန်းကို သိုလှောင်ထားပြီးဖြစ်သည်။ ၎င်းပမာဏအနက် ဆန်တန်ချိန် ၃၁.၈၁ သန်းကို လက်ဝယ် ထားရှိပြီး ကျန်တန်ချိန် ၂၁.၃၈ သန်းကို ဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ ရရှိမည်ဖြစ်ပါသည်။ အိန္ဒိယ စားနပ်ရိက္ခာကော်ပိုရေးရှင်းသည် Bharat ဆန်ကို ရောင်းချရန်အတွက် NAFED ၊ NCCF နှင့် Kendriya Bhandar စသည့် အဖွဲ့အစည်းများထံမှ ဆန်တန်ချိန် ၁.၅ သန်း အတွက် ဝယ်ယူမှု အမှာစာများကို လက်ခံရရှိထားသည်။ အဆိုပါအဖွဲ့အစည်းများသည် ဆန်တန်ချိန် ဝ.၇၁ သန်းကို လက်လီအရောင်းဆိုင်များသို့ ရောင်းချဖြန့်ဖြူးသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ 

     အိန္ဒိယအစိုးရသည် ယခင်နှစ်၌ ဆန်ဖြူတင်ပို့မှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့ပြီး ဆန်ဈေးနှုန်းများ မှာ ဆက်လက်မြင့်မားနေသဖြင့် ပြည်တွင်းရောင်းလိုအားတိုးတက်စေရန် ပေါင်းဆန်တင်ပို့မှု အပေါ် အခွန် ၂ဝ% ကောက်ခံခဲ့ပါသည်။ သို့သော် အိန္ဒိယအစိုးရသည် နိုင်ငံအချို့၏ တောင်းဆိုမှု အရ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် လိုအပ်ချက်ပြည့်မီစေရန် ဆန်တင်ပို့မှုကို  အခါအားလျော်စွာ ခွင့်ပြုပေးခဲ့ပါသည်။ ရနံ့မွှေးပျံ့သောဘာစမာတီဆန်၏ လက်ရှိ အနိမ့်ဆုံးပို့ကုန်ဈေးနှုန်း သတ်မှတ် ချက်မှာ ၁ တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၉၅ဝ ဖြစ်ပါသည်။ ၂ဝ၂၂-၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် နိုင်ငံပေါင်း ၁ဝဝ ကျော်သို့ ဆန်တန်ချိန် ၂၂ သန်းကို စံချိန်တင် တင်ပို့ခဲ့ပြီး ယခင်ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ဆန်တင်ပို့မှုအပေါ် ကန့်သတ်ခဲ့သဖြင့် ဆန်တင်ပို့မှုပမာဏမှာ တန်ချိန် ၁၆ သန်းသို့ လျော့နည်း ကျဆင်းခဲ့ပါသည်။

     အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်ကတည်းက ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး ဆန်တင်ပို့သည့်နိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့ပြီး တန်ချိန် ၅၂ သန်းမှ ၅၄ သန်းအထိရှိသော နှစ်စဉ်ကမ္ဘာ့ဆန်ကုန်သွယ်မှုတွင် ဝေစု ၄ဝ% ကျော် ပါဝင်ခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိ ဝယ်ယူရေးရာသီဖြစ်သော ၂ဝ၂၃-၂၄ ခုနှစ် (အောက်တိုဘာ-စက်တင်ဘာ) အတွင်း အစိုးရအေဂျင်စီများ၏ စပါးဝယ်ယူမှုမှာ တန်ချိန် ၆၈.၅၉ သန်း (ညီမျှသည့် ဆန်တန်ချိန် ၄၅.၉၅ သန်း) ရှိပြီး ယခင်ဘဏ္ဍာနှစ် အလားတူကာလထက် ၇% လျော့နည်းခဲ့ပါသည်။

     အစိုးရ၏ ဝယ်ယူရေးအေဂျင်စီများသည် ဆောင်းသီးနှံများအား ဈေးကွက်တင်ရောင်းချသည့် ရာသီကာလအတွင်း ဩဒိသျှ၊ တဲလန်ဂါနာ၊ တမီနာဒူနှင့် အန္တရာပရာဒေ့ရှ် ပြည်နယ်များမှ အရန်ဆန် တန်ချိန် ၁၀ သန်းကို ဝယ်ယူရန် လျာထား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ အရန်ဆန်သိုလှောင်မှု လက်ကျန် ပိုမိုများပြားလာမည်ဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။ အိန္ဒိယအစိုးရသည် ၂ဝ၂၂-၂၃ ရာသီကာလတွင် ဆန်တန်ချိန် ၅၆.၈၇ သန်းကို ဝယ်ယူခဲ့ပါသည်။ အိန္ဒိယစားနပ်ရိက္ခာကော်ပိုရေးရှင်းအနေဖြင့် ဆန်ထောက်ပံ့မှု အစီအစဉ်အရ  အကျိုးခံစားခွင့်ရှိသည့် လူဦးရေ သန်း ၈၀၀ သို့ ဖြန့်ဝေပေးရန်အတွက်  နှစ်စဉ်ဆန်တန်ချိန် ၄ဝ သန်းကို စုဆောင်းရန် လိုအပ်လျက်ရှိပါသည်။

Source: Financial Express, May 13, 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)