ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

         မွန်ပြည်နယ်၊ ကျိုက်မရောမြို့နယ်တွင် ဆောင်းသီးနှံပဲတီစိမ်းစိုက်ပျိုးသည့် တောင်သူ များအောင်မြင်ဖြစ်ထွန်း၍ စျေးကောင်းလည်းရသဖြင့် စိုက်ပျိုးသူတောင်သူများ အဆင်ပြေ လျက်ရှိကြောင်းသိရသည်။ကျိုက်မရောမြို့နယ် အတွင်းရှိ လက်ပံကျေးရွာ၊ ကျုံစိန်ကျေးရွာနှင့် ခရုံကျေးရွာများသည် စိုက်ပျိုးရေးဖြင့် အဓိကစီးပွားရေးလုပ်ကိုင်ကြပြီး ဆောင်းသီးနှံများ ဖြစ်သည့် ပဲတီစိမ်း၊ မြေပဲ၊ နှမ်းစသည့်ဆီထွက်သီးနှံများကို နိုဝင်ဘာလဆန်းပိုင်းမှ စတင်ကာ ကြဲပက်စိုက်ပျိုးကြပြီး တစ်လခန့်အကြာတွင် အဖူး၊ အပွင့်လေးများ စတင်ပွင့်ကာ အပွင့်ပွင့်ပြီးနောက် ဆယ့်ငါးရက်အကြာတွင် အသီးများဖြိုင်ဖြိုင်သီးလာကာ ရင့်မှည့်ချိန် ဖေဖော်ဝါရီ လကုန်တွင် ခူးဆွတ်အစေ့ထုတ်ကာ ရောင်းချနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း လက်ပံကျေးရွာမှ ပဲတီစိမ်းစီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးသူတောင်သူ ဦးအောင်ကိုမင်း ထံမှသိရသည်။ ယခုနှစ်တွင် ရာသီဥတုကောင်းမွန်ပြီး မိုးရွာသွန်းမှု ကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် ပဲတီစိမ်း စိုက်ခင်းများရှိ အပင်များသန်မာထွားကျိုင်းပြီး အသီးသီးနှုန်းလည်း အထူးကောင်းမွန်ကာ ပဲတီစိမ်းစေ့များ အောင်မြင်ကြောင်း၊ ပဲတီစိမ်းတစ်တင်းလျှင် ၄၀၀၀၀ ကျပ် ထိရောင်းချရ ကြောင်း ပဲတီစိမ်းစိုက်ပျိုးသည့် တောင်သူများအနေဖြင့် ယခုထက် ကောင်းသောစျေးနှုန်း ရရှိရန်မျှော်လင့်နေကြကြောင်း၊ ပဲတီစိမ်းဆွတ်ခူးရာတွင် အလုပ်သမားတစ်ဦး အတွက် တစ်ရက်လျှင် ၄၀၀၀ ကျပ်ပေးရပြီး တစ်ဧက စိုက်ခင်းတစ်ခင်းတွင် အလုပ်သမား ၁၀ ဦး မှ ၁၂ဦးထိငှား၍ ဆွတ်ခူးရကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ဆောင်းသီးနှံစိုက်ပျိုးရန် အတွက် မြန်မာ့ လယ်ယာဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်မှ တစ်ဧကလျှင် ကျပ်တစ်သိန်းခွဲ ထုတ်ချေးပေးထားသဖြင့် တောင်သူများအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးစရိတ်ချေးငွေများဖြင့် အဆင်ပြေစွာစိုက်ပျိုးနိုင်ကြကြောင်း ကိုလည်း ခရုံကျေးရွာမှ တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရကာ ယခုနှစ်ပဲတီစိမ်းများ အထွက်နှုန်း ကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် စိုက်ပျိုးသူများအဆင်ပြေကြကြောင်းသိရသည်။

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန(မွန်ပြည်နယ်)

          စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးမှ  ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးအတွက် တိုင်း/ခရိုင်ဦးစီးမှူးတို့၏လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဒုဦးစီးမှူး ဒေါ်မြင့်မြင့်သန်းသည် (၁၆.၁.၂၀၂၂)ရက်နေ့၊ နံနက်(၀၉:၀၀)နာရီအချိန်တွင် ဆိပ်ဖြူမြို့နှင့်(၃)မိုင်ခန့်အကွာအဝေးရှိသော အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း များစွာဖန်တီးပေးလျှက်ရှိပြီး ဘိုးစဉ်ဘောင်ဆက်လုပ်ကိုင်လာခဲ့သော မြန်မာ့ရိုးရာလက်မှုပညာ ဝါးဖြင့်ပြုလုပ်သော စကော၊ စကာ၊ အုပ်ဆောင်းအမျိုးမျိုး ထုတ်လုပ်လျက်ရှိသော တဲကြီးကျေးရွာသို့  သွားရောက်၍ ကွင်းဆင်းလေ့လာခဲ့ပါသည်။

          ဆိပ်ဖြူမြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်အတွင်းတွင် တည်ရှိပြီး မြို့နယ်လူဦးရေနေထိုင်မှုမှာ(၁၁၃၇၈၅)ခန့်နေထိုင်ကြောင်း၊ ပူအိုက်စွတ်စိုသော ရာသီဥတု အနေအထားတွင်ရှိပြီး အရှေ့ဘက်တွင် ချောက်မြို့နယ်၊ အနောက်ဘက်တွင် ဆောမြို့နယ်၊ တောင်ဘက်တွင် စလင်းမြို့နယ်နှင့် မြောက်ဘက်တွင် ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ ပေါက်မြို့နယ်တို့နှင့် ထိစပ် လျက်ရှိပြီး မြို့နယ်အနောက်ဘက်ရှိ တောင်တန်းများသည် ပုံတောင်ပုံညာတောင်တန်းများနှင့် ဆက်စပ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်သည် စီးပွားရေးအချက်အခြာကျသော ဒေသတစ်ခုဖြစ်ပြီး မြို့နယ်အတွင်းရှိ ဒေသခံပြည်သူလူထုသည် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းကို အဓိကထား၍ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ကြ ပြီး ကုန်းလမ်းရေလမ်းများဆုံရာ လမ်းမပေါ်တွင် တည်ရှိ၍ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ကောင်းမွန် သော ဒေသဖြစ်ပါကြောင်း၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်၏ အဓိကထုတ်ကုန်မှာ ကြက်သွန်နီဖြစ်ပြီး အခြား ထွက်ကုန်များမှာ စပါး၊ မြေပဲ၊ နှမ်း၊ ပဲတီစိမ်း၊ ကုလားပဲ၊ ပဲစဉ်းငုံ၊ စားတော်ပဲတို့ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ထွက်ကုန်များသည် အရည်အသွေးကောင်းမွန်၍ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံသို့ အများဆုံးတင်ပို့ ရောင်းချရပါကြောင်း၊ မြို့နယ်တွင် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအပြင် မွေးမြူရေးများ လည်း လုပ်ကိုင်ကြလျက်ရှိပြီး ကြက်သွန်ကြော်လုပ်ငန်း၊ ပဲကြော်လုပ်ငန်း၊ ပဲကြီးလှော်လုပ်ငန်း၊  မုန့်မျိုးစုံလုပ်ငန်း၊ ချည်ထည်ယက်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်း၊ ဝါးထရံယက်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်း၊ စကောစကာ၊ အုပ်စောင်း အမျိုးမျိုး ယက်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်းနှင့် မုန့်ဟင်းခါးဖတ် ထုတ်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ကြ၍ မြို့နယ်အတွင်းရှိဒေသခံပြည်သူများသည် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများစွာ ရရှိကြ ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

                    တဲကြီးကျေးရွာသည် အိမ်ခြေ(၂၅၀)ခန့်ရှိပြီး လူဦးရေ(၁၀၀၀)ဝန်းကျင်ခန့် နေထိုင် ကြောင်း၊ ဝါးဖြင့်ပြုလုပ်သော ထုတ်ကုန်များကို ကျေးရွာအတွင်းရှိ အသက်(၁၀)နှစ်ကလေးအရွယ်မှ စ၍ တစ်ရွာလုံး အမျိုးသားအမျိုးသမီးမကျန် ယက်လုပ်တတ်ကြကြောင်း၊ ပစ္စည်းယက်လုပ် ရာတွင် အလုပ်သမားငှားရမ်းခြင်း မပြုလုပ်ရဘဲ အိမ်တိုင်းရှိ မိသားစုဝင်တိုင်း ယက်လုပ်ကြပြီး ထုတ်လုပ်ရောင်းချရာတွင် ချောမွေ့သေသပ်သောကြောင့် တဲကြီး စကော၊ စကာဟုဆိုလျှင် လူတိုင်း သိရှိ၍ ဈေးကွက်အတွင်းတွင်  နာမည်ရရှိပြီး  ဈေးကောင်းရရှိကြောင်း ၊ တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှလည်း စိုက်ပျိုး ရေးအနေဖြင့် ကြက်သွန်၊ မြေပဲ၊ နှမ်းနှင့် သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးပြီး မွေးမြူရေးအနေဖြင့်လည်း နွား၊ သိုး၊ ဆိတ်များ မွေးမြူလုပ်ကိုင်ကြ၍ ကျေးရွာအတွင်းရှိ ဒေသခံပြည်သူများသည် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းပေါများပြီး နေ့စဉ်ဝင်ငွေရရှိသောကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော ကျေးရွာဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          စိုက်ပျိုးတောင်သူများ၊ အိမ်ရှင်မများ မဖြစ်မနေအသုံးပြုရသော စကော၊ စကာ၊ အုပ်ဆောင်း အမျိုးမျိုး ယက်လုပ်ရာတွင် ကုန်ကြမ်းအဖြစ် ဝါးနှင့်ကြိမ်ကိုအသုံးပြုရပြီး ဝါးကို အဓိကထား သုံးကြောင်း၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နှင့်ဆောမြို့အစပ်ရှိ ကန်စွန်းမတောင်ပေါ်မှ ဝါးကို ဝယ်ယူရကြောင်း၊  မြစ်ကြီးနားမြို့မှ ထွက်ရှိသော ကြိမ်ကို မန္တလေးမြို့မှတစ်ဆင့်ဆိပ်ဖြူမြို့ တဲကြီးကျေးရွာအထိ ကားတစ်စီးလုံးအပြတ်ငှားရမ်း၍ ယက်လုပ်သူများစုပေါင်းပြီး ဝယ်ယူသောကြောင့် ဈေးနှုန်းချိုသာ စွာရရှိကြောင်း၊ (၆)ပေ (၁၀)ချောင်းပါတစ်စည်းကို (၁၇၀၀)ကျပ် ဝယ်ယူရ၍ တစ်ချောင်းလျှင် (၁၇၀) ကျပ် ဈေးနှုန်းရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ အဓိကကုန်ကြမ်းဖြစ်သော ဝါးကို ဝယ်ယူရာတွင် ဝါး ကုန်သည်များက တောင်ပေါ်မှ ကျေးရွာအထိ ကားဖြင့် လာရောက် ရောင်းချပေးကြောင်း၊ ကားတစ်စီးလုံးအပြည့် တင်ဆောင်လာပြီး ခွဲဝေယူကြကြောင်း၊ ဝါးတစ်လုံးလျှင် (၆၅၀)ကျပ် ပေးဝယ်ရကြောင်း၊ ကုန်ကြမ်းဖြစ်သော ဝါး၊ ကြိမ်တို့ကို ဝယ်ယူရာတွင် ပစ္စည်းပေါများ၍ ထုတ်လုပ်မှု ပြုလုပ်ရာတွင် အဆင်ပြေကြောင်းသိရှိရပါသည်။

          ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုမှာ စကော၊ အုပ်ဆောင်း အကြီးအလတ်အသေးနှင့် စကာကို အစိပ်အကျဲ လိုက်၍ အမျိုးမျိုးကွဲပြားထုတ်လုပ်ကြောင်း၊ ဆိုဒ်ကြီးများကို ဝယ်ယူလိုပါက ကြိုတင်မှာယူမှသာ ယက်လုပ်ပေးကြောင်း၊ ယက်လုပ်ရာတွင်လည်း တောင်သူများ၊ အိမ်ရှင်မများအသုံးပြုသော ဆန်ချ စကာ၊ ဆန်ကွဲချစကာ၊ သီးနှံမျိုးစုံချစကာ၊ သဲချစကာ၊ မြေပဲဆံနှင့်အခြမ်းအသေးချစကာ အမျိုးမျိုး ယက်လုပ်ကြကြောင်း၊ အုပ်ဆောင်းများမှာလည်း ထမင်းစားပွဲ၊ ရေအိုးများတွင်ဖုံးအုပ်ရန် အရွယ် အစားအမျိုးမျိုးထုတ်လုပ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ပစ္စည်းထုတ်လုပ်ရာတွင် လူတစ်ဦးလျှင် တစ်နေ့ဝါးတစ်လုံးခွဲစိပ်အချောသပ်ပြီး ယက်လုပ်ရာတွင် စကော၊ စကာ ပျမ်းမျှသုံးချပ်ခန့် ရရှိ ကြောင်း၊ တစ်လလျှင် ဝါးအလုံး(၃၀)ခန့်ပြီးစီးအောင် ယက်လုပ်နိုင်ကြကြောင်း၊ (၁၀)နှစ်ကလေးမှ စ၍ ယက်လုပ်တတ်သောကြောင့် ကျေးရွာအတွင်းရှိ အိမ်တိုင်း မိသားစုဝင် များလျှင်များသလို ပစ္စည်းများများ ထုတ်လုပ်ပြီးစီးနိုင်၍ နေ့စဉ်ဝင်ငွေ ရရှိလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ရောင်းချရသည့် ဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် စကော၊ စကာအကြီး တစ်ချပ်လျှင် ယခင်နှစ် (၂၇၀၀) ကျပ်၊ ယခုနှစ်(၂၃၀၀)ကျပ်၊ အလတ်တစ်ချပ်လျှင် ယခင်နှစ် (၁၈၀၀) ကျပ်၊ ယခုနှစ်(၁၅၀၀)ကျပ်၊ အသေးတစ်ချပ်လျှင် ယခင်နှစ် (၁၂၀၀)ကျပ်၊ ယခုနှစ်(၁၀၀၀)ကျပ် ရောင်းချရပါကြောင်း၊ ယခင်နှစ် ထက်ယခုနှစ် ရောင်းဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းသွားရခြင်း အကြောင်းမှာ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှု ပြုလုပ်ရာတွင် မိမိတို့ပြည်တွင်း၌ ကိုဗစ် ၁၉ ရောဂါကူးစက်ပြန့်ပွားနေမှုကြောင့် သယ်ယူပို့ဆောင် ရေး အခက်အခဲများနှင့်ကြုံတွေ့ရခြင်း၊ ဒေသတွင်းဈေးကွက်များ၌ ဝယ်လိုအားကျဆင်းနေခြင်းတို့

ကြောင့် အရောင်းအဝယ်မဖြစ်ဘဲ ပစ္စည်းဈေးနှုန်းများ ကျဆင်း၍ လုပ်ငန်းရှင်များ နေ့စဉ်ဝင်ငွေရရှိမှု နည်းသွားကြောင်းသိရှိရပါသည်။ လူတစ်ဦး စကော၊ စကာတစ်ချပ်ထုတ်လုပ်ရာတွင် ဝါး၊ ကြိမ် ဝယ်ယူခနှင့် ကိုယ်တိုင် ယက်လုပ်ကြ၍ အလုပ်သမားငှားရမ်းခမပါခြင်း၊ ဝယ်ယူရသောကုန်ကြမ်း ပစ္စည်းမှာ ပစ္စည်းပေါများပြီး ဈေးနှုန်း သင့်တင့်မျှတမှုရှိ၍ ကုန်ကျငွေမှာ (၅၀၀)ကျပ်ဝန်းကျင်ခန့် ရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် (၁၅၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းခန့် ရောင်းချရပါသောကြောင့် တစ်ချပ်လျှင်(၁၀၀၀) ဝန်းကျင်ခန့် အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း၊ တစ်နေကုန် စကော၊ စကာ ယက်လုပ်ပါက စကော၊ စကာ (၃)ချပ်ခန့် ယက်လုပ်နိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ဈေးကွက်အနေဖြင့် ဆိပ်ဖြူမြို့နယ် တဲကြီးကျေးရွာမှထွက်ရှိသော စကော၊ စကာ၊ အုပ်ဆောင်း အမျိုးမျိုးတို့ကို ဆိပ်ဖြူမြို့နယ် နေရာဒေသအနှံ့အပြားနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး အတွင်းရှိ ချောက်၊ ကျောက်ပန်းတောင်း၊ မကွေး၊ ဆင်ဖြူ ကျွန်း၊ စလင်း၊ စလေ၊ တောင်တွင်းကြီး၊ နတ်မောက်၊ သရက်၊ မင်းဘူး၊ အောင်လံမြို့တို့ဖြစ်ပြီး ထုတ်ကုန် အများဆုံးကို အောင်လံမြို့သို့ အဓိကထား၍ ရောင်းချဖြန့်ဖြူးလျက်ရှိသည့်အပြင် (၁၂)လ ရာသီဘုရားပွဲတော် ဈေးများဖြစ်သော ဆိပ်ဖြူမြို့ မြောက်ယမကျေးရွာရှိ အလိုတော်ပေါက်ဘုရား ပွဲတော်၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ညောင်ဦးခရိုင်အတွင်းရှိ ပုဂံအာနန္ဒာဘုရားပွဲတော်၊ တညောင် ဘုရားပွဲတော်၊ စလေ သေခဲလှဘုရား ပွဲတော်၊ မကွေးမြသလွန်ဘုရားပွဲတော်အချိန်များတွင်လည်း သွားရောက်ပြီး ရောင်းချခြင်း၊ ဈေးသည်အချင်းချင်း ပစ္စည်းများ ဖလှယ်ခြင်းများပြုလုပ်ကြပါ ကြောင်း၊ နှစ်စဉ်မြို့နယ် အတွင်းရှိ နီးစပ်ရာဒေသများသို့လည်း ဆိုင်ကယ်များဖြင့် လှည့်လည် ရောင်းချခြင်းရှိ၍ နှစ်စဉ် မိမိတို့ ယက်လုပ်ပြီးသော ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများမှာ ယခင်နှစ်များတွင် လက်ကျန်မရှိ ရောင်းချခဲ့ရပါ သော်လည်း ယခု(၂)နှစ်အတွင်းတွင် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ခက်ခဲမှု ကြောင့် ဝယ်လိုအား နည်းသွား၍ ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းလက်ကျန်များကြောင်း၊ ရောင်းမကုန်၍ ကျန်ရှိ သောပစ္စည်းများကို  မိမိတို့အိမ်တွင် ထိန်းသိမ်းထားရှိရကြောင်း၊ တဲကြီးကျေးရွာဒေသတွင်းရှိ လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် လမ်းပန်း ဆက်သွယ်ရေး ကောင်းမွန်လာပြီး ဘုရားပွဲတော်ဈေး (၁၂ ပွဲဈေး) များ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်လာပါက ထုတ်လုပ်သော ပစ္စည်းများ လက်ကျန်မရှိအောင် ရောင်းအားကောင်း၍ ဝင်ငွေပိုမိုရရှိလာမည် ဖြစ်ပြီး အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများလည်း ပေါများ၍ ပြည်တွင်း ကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍ ပိုမိုဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်လာမည်ဟု မျှော်လင့်နေကြပါကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန(မကွေးတိုင်းဒေသကြီး)

သန်လျင်မြို့၊ ဇန်နဝါရီလ ( ၁၉ ) ရက်

          စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဦးစီးမှူးရုံးအနေဖြင့် မိမိနိုင်ငံအတွင်း စားသုံးသူများအခွင့်အရေး(၈)ရပ်ကို ရရှိရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးနေသကဲ့သို့ တစ်ဖက်တွင်လည်း ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မြှင့်တင်မှုဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများအား ဒေသခံတောင်သူများ အကျိုးစီးပွားအတွက် သက်ဆိုင်ရာအသင်းအဖွဲ့၊ ဌာနများနှင့် ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါသည်။ ရန်ကုန် တောင်ပိုင်းခရိုင် ကော့မှူးမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာတချို့တွင် မိုးစပါးများရိတ်သိမ်းပြီးနောက် ဇန်နဝါရီလမှ စတင်၍ မှိုအနည်းငယ်စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ထွက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ကောက်ရိုးမှို၊ ဗေဒါမှို၊ ငွေနှင်းမှိုအမျိုးအစားများစိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း မှိုစိုက်တောင်သူများထံမှ သိရှိရပါသည်။

          ကော့မှူးမြို့နယ်အတွင်း စတင်စိုက်ပျိုး ထွက်ရှိနေသည့် ကျေးရွာများမှာ နတ်စင်ကုန်း၊ ရွာတန်းရှည်၊ မဝန်း၊ မကျည်းကန်၊ ကြာကန်၊ ဘို့ဒင်၊ ကျူတောချောင်ကျေးရွာများဖြစ်ပြီး၊ မှိုမျိုးစေ့ ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးသည့် လုပ်ငန်းရှင် (၇)ဦးသည် မှိုစိုက်တောင်သူများထံမှ မှိုအမျိုးအစား၊ အရွယ် အစားပေါ် မူတည်၍ ကောက်ရိုးမှိုတစ်ပိဿာလျှင် လက်ရှိဒိုင်ကောက်ဈေး (၅၀၀၀/ ၅၅၀၀) ကျပ်၊ ဗေဒါမှိုတစ်ပိဿာ (၄၅၀၀/၅၀၀၀)ကျပ်၊ ငွေနှင်းမှို တစ်ပိဿာ (၃၀၀၀/၃၅၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူကာရန်ကုန်မြို့ရှိသီရိမင်္ဂလာဈေး၊ ဒညင်းကုန်းဈေးများသို့တဆင့် ပြန်လည် ဖြန့်ဖြူးရောင်းချ လျက်ရှိပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိကြောင်း မှိုမျိုးစေ့ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးသည့် လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရှိရသည်။

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန(ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး)

        မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ လယ်ယာထွက်ကုန်အနေဖြင့် အမယ်ပေါင်းများစွာ စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းထုတ်လုပ်နိုင်သည့် အခြေခံကောင်းများစွာ ရှိနေသော နိုင်ငံဖြစ်ပါသည်။ ယင်းကဲ့သို့  အမယ်ပေါင်းများစွာသော လယ်ယာထွက်ကုန်များအနက် ပီလောပီနံသည် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းနိုင်သည့် ရေမြေအခြေခံကောင်းများ ရှိသည့်အခြေအနေတွင်ဖြစ်ပြီး စနစ်တကျ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ပါက ပြည်ပပို့ကုန်အဖြစ် အလားအလာရှိနေသည့် ထုတ်ကုန်တစ်ခုဖြစ်သည်ကို နိုင်ငံတကာစာတမ်းများအရ သိရှိရပါသည်။

          ထို့အပြင် နိုင်ငံတကာအပူပိုင်းဒေသသီးနှံများ ဗဟိုဌာန(International Center For Tropical Agriculture) (CIAT)မှလည်း အရှေ့တောင်အာရှရှိ ဒေသခံတောင်သူများ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနည်းပါးသည့် နိုင်ငံများတွင်တောင်သူများ စီးပွားရေးလျှင်မြန်စွာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ပီလောပီနံသီးနှံအား နည်းပညာများ အကူအညီပေးစိုက်ပျိုးပေးလျက်ရှိရာ ဗီယက်နမ်၊ ထိုင်း၊ လာအို၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံများသည် ပီလောပီနံစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် ဝင်ငွေပိုမို ရရှိလာကာ ဒေသခံတောင်သူများ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လျက်ရှိပါသည်။

          မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျုံပျော်၊ ဟင်္သာတ၊ လေးမျက်နှာ၊ ရေကြည် မြို့နယ်များတွင် ရှေးယခင်ကပင် ဒေသခံတောင်သူများမှ ပီလောပီနံဒေသမျိုးအား ဧက (၃၀၀၀၀)ခန့် နှစ်စဉ် စိုက်ပျိုးပြီး ကုမ္ပဏီ၊ ကုန်သည်များမှတစ်ဆင့် ပီလောပီနံအချောမှုန့် (ကော်မှုန့်)များ ပြုလုပ်၍ ပြည်တွင်းပြည်ပသို့တင်ပို့ရောင်းချနေသော ဒေသထွက်ကုန် သီးနှံ တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ဒေသပီလောပီနံ တစ်ဧကအထွက်နှုန်းမှာ ပိဿာချိန်(၃၀၀၀)မှ(၃၅၀၀) ထွက်ရှိပြီး တောင်သူများတွက်ခြေကိုက်မှုနည်းပါးသဖြင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် စားသုံးသူရေးရာ ဦးစီးဌာနမှဦးဆောင်၍ ပီလောပီနံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်စေရန် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ပီလောပီနံ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တင်ပို့ရောင်းချသူများအသင်းကို ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပြီး အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပခြင်း၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် သြစတြေလျနိုင်ငံ၊ Queensland University မှ Prof. Dr. Robert Anderson Cranb ဦးဆောင်သော နိုင်ငံခြားသားပညာရှင်များအား ဖိတ်ခေါ်၍ ကျုံပျော်၊ ဟင်္သာတ၊ လေးမျက်နှာ၊ ရေကြည်ရှိ စိုက်ကွင်းများအထိ ဒေသခံတောင်သူများနှင့်တွေ့ဆုံအသိပညာပေးခြင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရန်ကုန်မြို့ Inya Lake ဟိုတယ်တွင် ကျင်းပသည့် 4^th Starch World Conference သို့တက်ရောက်စေခြင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံ/ တရုတ်နိုင်ငံများသို့ လေ့လာရေးခရီးစဉ်များ စေလွှတ်ခြင်းများကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ Thai Wahstarch  PCL ကုမ္ပဏီနှင့် ပီလောပီနံလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအစီအစဉ်အရ ပီလောပီနံအထွက်ကောင်းမျိုး (Hauy Bong-60)မျိုးကိုင်းများအား ဆက်သွယ်ချိတ်ဆက်ရယူပြီး ဒေသတွင်း စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူတောင်သူများသို့ မျိုးပွားမျိုးဖြန့်ခြင်းများကို ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ရာ တစ်ဧက ပိဿာချိန်(၇၅၀၀)မှ (၁၀၀၀၀)အထိ အထွက်နှုန်း တိုးတက်ထွက်ရှိလာခဲ့ပါသည်။

          ပီလောပီနံအချောမှုန့်ထွက်ရှိမှုအနေဖြင့် ပီလောပီနံ ဥပိဿာ (၁၀၀)လျှင် စျေးကွက်ဝင် ပီလောပီနံအချောမှုန့်(ကော်မှုန့်) ပိဿာ(၃၀)ခန့်ရရှိပြီး ယခင်က နှစ်စဉ်အချောမှုန့် ပိဿာသိန်း (၃၀၀)ခန့်၊ တန်ချိန်အားဖြင့် (၅၀၀၀၀)ခန့်ရရှိပြီး ပြည်တွင်းပြည်ပ‌ရောင်းဝယ်လျက်ရှိရာ ယခုအခါအထွက်နှုန်းတိုးတက်လာသဖြင့် တန်ချိန်(၁၅၀၀၀၀)ခန့်ထွက်ရှိလာပြီး စျေးကွက်ပိုမိုရရှိရန် လိုအပ်ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိပါသည်။ စျေးနှုန်းအနေဖြင့် ယခုလက်ရှိပီလောပီနံဥစျေးမှာ တစ်ပိဿာ (၁၃၀)ကျပ်ခန့်နှင့် ပီလောပီနံအချောမှုန့်(ကော်မှုန့်)စျေးမျာ တစ်ပိဿာ(၇၀၀)ကျပ် ခန့် ဖြစ်သဖြင့် တစ်ဧက (၁၀)သိန်းကျော်ခန့် ဝင်ငွေရရှိလျက်ရှိပါသည်။ ပိုမိုထွက်ရှိလာသော ပီလောပီနံအချောမှုန့်များအား ပြည်တွင်းပြည်ပရောင်းဝယ်မှုများအပြင် ပီလောပီနံကွင်းချပ်ပြုလုပ်၍ မြဝတီမှတစ်ဆင့် ထိုင်းနိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ မန္တလေးမှတစ်ဆင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ လည်းကောင်း စျေးကွက်ထိုးဖောက်စတင်တင်ပို့ရောင်းချလျှက်ရှိပါသည်။

          သဘာဝတရားအရ မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ပီလောပီနံစျေးကွက်တွင် ဝယ်လိုအားကြီးမားသော တရုတ်ပြည်၊ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများနှင့် ပထဝီဝင်အနေအထားအရ ဆက်စပ်တည်ရှိနေပြီး တရုတ်ပြည်အနေဖြင့် တစ်နှစ်လျှင် ပီလောပီနံ အချောမှုန့် တန်ချိန် (၁၁.၅)သန်း (Source:FAOSTAT, Food Balance Sheet, April 2006)ခန့် နိုင်ငံခြားမှ ဝယ်ယူတင်သွင်းနေသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလည်းဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် အဆိုပါနိုင်ငံအနေဖြင့် ပီလောပီနံ ထုတ်လုပ်မှုပမာဏ ကြီးမားသော်လည်း ပြည်တွင်းစက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းများ၏ ဝယ်လိုအား တိုးတက်လာမှုနှင့်အတူ စိုက်ဧကများလည်း တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် လျော့နည်းလာသဖြင့် ပီလောပီနံ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံသည် အလားအလာကောင်းများကို ဖော်ဆောင်ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိပါသည်။ နောင်လာမည့်အနာဂတ်တွင် အခြားသော စက်မှုကုန်ကြမ်းဖြစ်သည့် ပြောင်းစျေးနှုန်းမှာလည်း ကြီးမြင့်လာသည့်အတွက် အစားထိုးသီးနှံဖြစ်သော ပီလောပီနံမှာ အလားအလာရှိပြီး စျေးကွက်ဝယ်လိုအားကောင်းသည့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၏ ဒေသထုတ်ကုန်တစ်ခုအဖြစ် မလွဲမသွေဖြစ်လာနိုင်တော့မည်ဖြစ်ပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ပါသည်။

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး

           ရွှေဘိုခရိုင်အတွင်းရှိ မြို့နယ်များတွင် ဇန်နဝါရီလ တတိယပတ်တွင် စပါး/ဆန် ဈေးများ အေးနေပါသည်။ ရွှေဘိုခရိုင်မှ အခြားတိုင်းဒေသကြီးများသို့ ဆန်စီးထွက်မှုမှာ ဇန်နဝါရီလ ဒုတိယပတ်တွင် ရန်ကုန်သို့ အိတ်ရေ ၃၃၀၀၀၊ မန္တလေးသို့ အိတ်ရေ ၃၀၀၀၀၊ နေပြည်တော်သို့ အိတ်ရေ ၈၀၀၀၊ ရှမ်း(တောင်)သို့ အိတ်ရေ ၆၀၀၀၊ ရှမ်း(မြောက်)သို့ အိတ်ရေ ၇၀၀၀၊ပခုက္ကူသို့ အိတ်ရေ ၅၀၀၊ စုစုပေါင်းအိတ်ရေ ၈၄၅၀၀၊ တန်အားဖြင့် ၄၂၂၅တန် စီးထွက်ခဲ့ပါသည်။ယခုအပတ်တွင် ရွှေဘိုခရိုင်မှ အခြားတိုင်းဒေသကြီးများသို့ ဆန်စီးထွက်မှုမှာ ရန်ကုန်သို့ အိတ်ရေ ၂၉၀၀၀၊ မန္တလေးသို့ အိတ်ရေ ၄၁၀၀၀၊ နေပြည်တော်သို့ အိတ်ရေ ၇၀၀၀၊ ရှမ်း(တောင်)သို့ အိတ်ရေ ၅၅၀၀၊ ရှမ်း(မြောက်)သို့ အိတ်ရေ ၅၅၀၀၊ပခုက္ကူသို့ အိတ်ရေ ၅၀၀၊ စုစုပေါင်းအိတ်ရေ ၈၈၅၀၀၊ တန်အားဖြင့် ၄၄၂၅ စီးထွက်ခဲ့သည့်အတွက် ယခင်အပတ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ှင် ယခုအပတ်အတွင်း အိတ်ရေ ၄၀၀၀၊ တန်အားဖြင့် ၂၀၀ ပို၍ စီးထွက်ခဲ့ပါသည်။

          ရွှေဘိုမြို့၏ ဇန်နဝါရီလ တတိယပတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော စပါး/ဆန်  ဈေးနှုန်းများမှာ ရွှေဘိုပေါ်ဆန်းစပါး (အဟောင်း) တင်း၁၀၀လျှင် ကျပ်၁၆၀၀၀၀၀၊ ရွှေဘိုပေါ်ဆန်း ဆန်(အဟောင်း) ၂၄ပြည်ပါတစ်အိတ်လျှင် ကျပ်၅၃၀၀၀၊ ဧရာမင်းစပါး (အဟောင်း) တင်း၁၀၀လျှင် ကျပ်၁၃၀၀၀၀၀၊ ဧရာမင်းဆန်(အဟောင်း) ၂၄ပြည်ပါတစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၅၂၀၀၀၊ရွှေဘိုပေါ်ဆန်းစပါး (အသစ်) တင်း၁၀၀လျှင် ကျပ်၁၁၀၀၀၀၀၊ ရွှေဘိုပေါ်ဆန်း ဆန်(အသစ်) ၂၄ပြည်ပါတစ်အိတ်လျှင် ကျပ်၄၃၀၀၀၊ ဧရာမင်းစပါး (အသစ်) တင်း၁၀၀လျှင် ကျပ်၉၀၀၀၀၀၊ ဧရာမင်းဆန်(အသစ်) ၂၄ပြည်ပါတစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၃၉၀၀၀ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး