ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

     နွေရာသီသို့ ရောက်ရှိလာသည်ဖြစ်၍ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး ၊ နတ်တလင်းမြို့တွင် မတ်လပထမပတ်မှစ၍ သောက်ရေအိုးများ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပါသည်။

    ခေတ်မှီ ဖွံဖြိုးလာသည်နှင့်အမျှ သောက်ရေသန့်ဗူးများကို ဝယ်ယူသုံးစွဲကြသော်လည်း နွေရာသီသို့ ရောက်ရှိလာပါက မြေသောက်ရေအိုးများကို အသုံးပြုကြပါသည် ။ ကျေးရွာများတွင် တစ်နှစ်တစ်ခါ မြေသောက်ရေအိုးများကို လဲလှယ်၍ အသုံးပြုကြသည့်အတွက် မြေသောက်ရေအိုး များအရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိရာ ယခု၂၀၂၄ခုနှစ် ၊ မတ်လ တတိယပတ်တွင် နတ်တလင်း ဒေသထွက် ကုန်းသာအိုး တစ်လုံး (၂၅၀၀)ကျပ်၊ အင်းမဒေသထွက် ကင်းသန်းအိုး တစ်လုံး (၃၀၀၀-၃၅၀၀) ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချနေသလို မန္တလေးမြို့မှ ဝယ်ယူပြီး ရန္တပိုအိုး(ပြောင်) ပိုက်ဂေါက်ပါ (အကြီး၊အသေး) တစ်လုံး  (၃၀၀၀၀-၂၀၀၀၀)ကျပ်၊  ပန်းပါ  ပိုက်ဂေါက်ပါ အိုး (အကြီး၊ အလတ်၊ အသေး) တစ်လုံး (၃၀၀၀၀-၂၀၀၀၀-၁၅၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေပြီး ယခင်၂၀၂၃ခုနှစ် နွေရာသီ ပေါက်ဈေးဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဒေသတွင်းထွက်ရှိသည့် အိုးတစ်လုံး (၅၀၀)ကျပ်ခန့် ၊ မန္တလေးအိုး တစ်လုံး (၂၀၀၀)ကျပ်ခန့် ဈေးတက်သွားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

      တောင်ငူမြို့ ညောင်ပင်ဈေးတွင် ပိန္နဲသီးများ လာရောက်ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။ ပိန္နဲသီး အမှည့်ကို အချိုပွဲသစ်သီးအနေဖြင့် စားသုံးကြပါသည်။ ယိုထိုးခြင်း၊ အခြောက်လှန်း၍ ကြော်စားခြင်းဖြင့်လည်း စားသုံးကြပါသည်။ အသီးနုနုကို အကွင်းလိုက် လှီးပြီး ပြုတ်ကာ ငါးပိရည်နှင့်တို့စား၍ ဖြစ်စေ၊ ချဉ်ရည်ဟင်းချက်၍ဖြစ်စေ၊ အသားတစ်မျိုးမျိုးနှင့် ဆီပြန်ချက်စား၍ဖြစ်စေ စားသုံးကြပါသည်။ ပိန္နဲသီးအစေ့ကို ပြုတ်စား၍ဖြစ်စေ၊ ဟင်းချက်စား၍ဖြစ်စေ စားသုံးကြပါသည်။

     ပိန္နဲသီးအမာသီးသည် အပျော့သီးထက်ပို၍စားကောင်းသလို ဈေးလည်းကောင်းပါသည်။ တောင်ငူမြို့ ညောင်ပင်ဈေးတွင် ပိန္နဲသီး(အမာသီး)ကို တစ်လုံးလျှင် ၆၀၀၀ ကျပ်မှ ၇၀၀၀ ကျပ်အထိ ရောင်းချပါသည်။ အမွှာများကို အစေ့ထုတ်၍ ဖော့ဘူးဖြင့် တစ်ခါစားထုပ်ပိုးပြီး တစ်ဘူး ၅၀၀ ကျပ် ဖြင့် ရောင်းချကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

     တောင်ငူမြို့နယ်၊ ငါးဖယ်အင်းကျေးရွာတွင် စိုက်ပျိုးထားသော နွေစပါးများမှာ တစ်လသား အရွယ်ခန့်ရှိပြီး စိမ်းလန်းစိုပြည်လျက်ရှိပါသည်။ စိုက်ခင်းဖြင့် စနစ်တကျစိုက်ပျိုးထားသဖြင့် အထွက်လည်း ကောင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    တောင်သူဦးကြီးများအနေဖြင့် စပါးစိုက်ပျိုး ၁၀ ရက်သားခန့်တွင် တစ်ကြိမ်၊ တစ်လသား ခန့်တွင်တစ်ကြိမ် စိုက်ခင်းတစ်ဧကလျှင် ၁၅ ပတ်လည်နှင့် ပုလဲ ဓါတ်မြေဩဇာ တစ်အိတ်စီရော၍ နှစ်ကြိမ် ကြဲပက်ပေးရပါသည်။

     စပါးများ အနှံစထွက်ချိန် တစ်ဧကလျင် ရွှေပုပ္ပားဓါတ်မြေဩဇာ တစ်အိတ် ကျွေးပေးရပါသည်။ ကောက်စိုက်ခမှာ တစ်ဧကလျှင် ၁၅၀၀၀၀ ကျပ်ရှိခဲ့ပြီး ရိတ်သိမ်းချိန်တွင် ရိတ်သိမ်းချွေလှေ့ ခမှာ တစ်ဧကလျှင် ၁၂၀၀၀၀ ကျပ်ရှိနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

   နွေစပါးများမှာ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိပါသဖြင့် ပန်းတိုင်အထွက်နှုန်းဖြစ်သော တစ်ဧက တင်း ၁၀၀ ထက် ပို၍ထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

     မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဂန့်ဂေါခရိုင်၊ ထီးလင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ ပြည်သူများသည် ဒေသစီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးကို အဓိကလုပ်ကိုင်လျက်ရှိရာ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအနေဖြင့် နှစ်စဉ် ဆီထွက် သီးနှံမျိုးစုံ၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ကုန်စိမ်းသီးနှံများ စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ထီးလင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင် သီးနှံမျိုးစုံအနက်မှ ပြည်တွင်းသုံးစွဲမှုများပြီး စားတော်ပဲသီးနှံကိုလည်း နှစ်စဉ်စိုက်ဧက(၁၀၀၀၀)ဝန်းကျင်ခန့် သီးသန့်စိုက်ခင်းများအပြင် သီးထပ်သီးညှပ်အဖြစ်လည်း စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း၊ ထီးလင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ လုံးပေါင်၊ လက်ပံ၊ ငါးဆင်း၊ ပါးမျဉ်း၊ ကျိုင်းရွာများတွင် စိုက်ပျိုးလျက် ရှိကြကြောင်း၊ မိုးစပါးစိုက်ခင်းများနှင့် မြေပဲခင်းများတွင် သီးထပ်သီးညှပ်စိုက်ပျိုးမှုများကြောင်း ဒေသခံတောင်သူများမှ သိရှိရပါသည်။

     စားတော်ပဲသီးနှံစိုက်ပျိုးမှုကို  မိုးရာသီစိုက်စပါးခင်းများတွင်  စပါးနှံများရင့်၍ ရိတ်သိမ်းခါနီး ရက် (၂၀)ခန့်အလိုတွင် စားတော်ပဲများကို စပါးခင်းများတွင် ကြဲပက်၍ စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် မြေပဲခင်းများတွင် ကြားညှပ်စိုက်ပျိုးခြင်းကို နိုဝင်ဘာလ လဆန်းပိုင်းတွင် စိုက်ပျိုးပြီး ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ရိတ်သိမ်းကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် မျိုးစေ့(၂-၃)ပြည်မှ ကုန်ကျကြောင်း၊ တစ်ဧကအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် သွင်းအားစုသုံးစွဲပုံ မြေသားကွာခြားမှု မတူညီ၍ အထွက်နှုန်းမတူညီကြောင်း၊ တစ်ဧကအထွက်နှုန်း တင်း(၉-၁၀) ထွက်ရှိ ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် သီးထပ်သီးညှပ်စိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်ပြီး သီးနှံရိတ်သိမ်း ရာတွင် မိသားစုဝင်များ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်၍ ကုန်ကျစရိတ်နည်းကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် ကျပ် (၂၀၀၀၀၀)ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ဝင်ငွေအနေဖြင့် ဒေသတွင်းယောဒေသထွက်သီးနှံပေါ်ချိန် ဖေဖော်ဝါရီ လလယ်ခန့်တွင် ဒေသတွင်းပေါက်ဈေး စားတော်ပဲတစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၉၀၀၀၀) ရောင်းချရ၍ ကျပ် (၉၀၀၀၀၀)ခန့် ဝင်ငွေရရှိပြီး အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် ကျပ်(၇၀၀၀၀၀)ခန့် ရရှိကြောင်း၊ ယခင်နှစ်သီးနှံပေါ်ချိန်တွင် စားတော်ပဲတစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၁၁၀၀၀၀)ဈေးဖြင့်  ရောင်းချခဲ့ရကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင်  ပဲဈေးကွက်ကျဆင်းသွားသော်လည်း ယခုနှစ်စိုက်ပျိုးချိန် ရာသီဥတုကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် အထွက်နှုန်းကောင်း၍ စိုက်တောင်သူများ အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

      စားတော်ပဲသီးနှံစိုက်ပျိုးမှုကို ဂန့်ဂေါခရိုင်၊ ထီးလင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ စိုက်တောင်သူများသည် စားတော်ပဲသီးနှံကို စိုက်ပျိုးရလွယ်ကူ၍ ကုန်ကျစရိတ်နည်းပြီး အကျိုးအမြတ်ရရှိပြီး စားတော်ပဲသီးနှံ များကို ပြည်တွင်းစားသုံးမှုများပြီး ဈေးကွက်ဝင်သီးနှံဖြစ်၍ နှစ်စဉ်မပြတ် တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်အတွင်းရှိ စိုက်တောင်သူများသည် ဒေသစီးပွားဖြစ် ကြက်သွန်နီ(ဆောင်းစိုက်)(ပင်စိုက်)စိုက်ပျိုးခြင်းကို နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးကြသည်။ ဒေသတွင်း နေရာအနှံ့အပြားစိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး နှစ်စဉ်စိုက်ဧက(၆၀၀၀)ဝန်းကျင်ခန့် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး ယခုနှစ်တွင် စိုက်ဧက(၆၁၅၈)ဧကအထိတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

    ကြက်သွန်နီ(ပင်စိုက်)စိုက်ပျိုးခြင်းကို ဒီဇင်ဘာလလယ်မှစ၍  ဇန်နဝါရီလဆန်းအထိ စိုက်ပျိုးကြပြီး ဖေဖော်ဝါရီလကုန်၊ မတ်လမှဧပြီလဆန်းပိုင်းအထိ တူးဖော်ရိတ်သိမ်းကြောင်း၊ ကြက်သွန်နီသီးနှံကို နှစ်စဉ်ဒေသစီးပွားဖြစ် အဓိကထားစိုက်ပျိုးကြသော ဆိပ်ဖြူမြို့၊ ရွာသစ်၊ အနောက်ပိုင်းရပ်ကွက်၌ စိုက်ဧက(၁၀၀)ဝန်းကျင်ခန့် စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း၊ မတ်လဆန်းမှစ၍ ကြက်သွန်နီများ လှိုင်လှိုင်တူး ဖော်လျက်ရှိကြောင်း၊ ကိုင်းကျွန်းမြေမများတွင် ရေသွင်းစိုက်ပျိုးပြီး တစ်ဧကလျှင် ပျှမ်းမျှပိဿာ(၃၅၀၀-၄၀၀၀)ထွက်ရှိကြောင်း၊ ဒေသတွင်းသီးနှံပေါ်ချိန် မတ်လဆန်းပိုင်းတွင် ကြက်သွန်နီ(ပင်စိုက်)(ဂျွန်) တစ်ပိဿာလျှင် အမြင့်ဈေး ကျပ်(၂၆၇၅)ပေါက်ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး သီးနှံကြက်သွန်နီ လှိုင်လှိုင်ပေါ်ချိန် မတ်လ လလယ်ခန့်တွင် ဈေးအနည်းငယ်ကျဆင်းပြီး ကြက်သွန်နီတစ်ပိဿာလျှင် အမြင့်ဈေး ကျပ်(၂၁၅၀)ဖြင့် ဆိပ်ဖြူကြက်သွန်နီကုန်စည်ဒိုင်တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း ဒေသခံတောင်သူများထံမှ သိရှိရပါသည်။

    ကြက်သွန်နီ(ပင်စိုက်)စိုက်ပျိုးမှုကို နှစ်စဉ်ဒေသစီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသော စိုက်တောင်သူ နှင့် ဆက်သွယ်မေးမြန်ရာ ယခုနှစ်တွင် ကြက်သွန်နီ(ပင်စိုက်)တစ်ဧက စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း၊ အထွက်နှုန်း ပိဿာ(၄၀၀၀)ခန့် ထွက်ရှိကြောင်း၊ မတ်လ လလယ်ခန့်တွင် တူးဖော်ရရှိကြောင်း၊ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၈၇၅)ဖြင့် ရောင်းချခဲ့ရ၍ ကျပ်(၇၅)သိန်းခန့် ဝင်ငွေရရှိပြီး တစ်ဧကစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်မှာ ကျပ်(၃၅)သိန်းခန့် ကုန်ကျ၍ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ကျပ်(၄၀)သိန်းခန့်ရရှိကြောင်း၊ ကြက်သွန်နီစိုက်တောင်သူတစ်ဦးချင်းအနေဖြင့် ကြက်သွန်နီများ တူးဖော်ရောင်းချချိန်တွင် ဈေးကွက် ဝယ်လိုအားပေါ်မူတည်ပြီး ဈေးနှုန်းပြောင်းလဲမှုရှိ၍ အကျိုးအမြတ်ရရှိပုံမတူညီ ကြကြောင်း၊ ယခုနှစ် ကြက်သွန်နီ(ပင်စိုက်)တူးဖော်ချိန်တွင် ဒေသတွင်းစားသုံးမှုအပြင် ပြည်ပနိုင်ငံများမှအဝယ်လိုက်၍ စိုက်တောင်သူများ အကျိုးအမြတ်များစွာရရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

    ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်၌ ကြက်သွန်နီ(ပင်စိုက်)စိုက်ပျိုးမှုကို ဒေသတွင်းအနှံ့စိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်ပြီး ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းဘေးရှိ ကိုင်းကျွန်းမြေမာများတွင် စိုက်ပျိုးထားရှိသော ကြက်သွန်နီများကို မတ်လကုန်ပိုင်းတွင် အပြီးတူးဖော်ရိတ်သိမ်းကြမည်ဖြစ်ပြီး မြေလွတ်များတွင် သီးထပ်သီးနှံ၊ နွေနှမ်း၊ သကြားပြောင်းဖူးနှင့် ခရမ်းချဉ်(ပင်ထောင်)သီးနှံများကို ရေသွင်းစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)