ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ သာယာဝတီခရိုင်၊ မင်းလှမြို့နယ်တွင် အောက်တိုဘာလ ဒုတိယပတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော အခြေခံစားသောက်ကုန်များဖြစ်သော ဧည့်မထဆန်တစ်ပြည်လျှင်  ၂၅၀၀ ကျပ်၊ ကြက်သွန်နီ(အကြီး)တစ်ပိဿာလျှင် ၂၂၀၀ ကျပ်၊(အလတ်) တစ်ပိဿာလျှင် ၁၈၀၀ ကျပ်၊(အသေး) တစ်ပိဿာလျှင် ၁၃၀၀ ကျပ်၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်) တစ်ပိဿာလျှင် ၂၁၀၀၀ ကျပ်၊ မြန်မာ ကြက်သွန်ဖြူ (တစ်ပိဿာ)လျှင် ၆၀၀၀ ကျပ်၊ ဂျင်း(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၄၅၀၀ ကျပ်၊သကြား (တစ်ပိဿာ)လျှင် ၄၉၀၀ကျပ်၊ကုလားပဲ(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၆၄၀၀ ကျပ်၊မြေပဲဆံ(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၈၅၀၀ ကျပ်၊ငရုတ်သီးခြောက်(တစ်ပိဿာ)လျှင်၁၁၀၀၀ ကျပ်၊အာလူး(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၅၀၀၀ကျပ်၊ ဆား(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၁၆၀၀ ကျပ်တို့ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

          ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတွင် ကွမ်းသီးစိုက်ဧက (၂၁၈၆၂) ရှိပြီး မြောင်းမြမြို့တွင် စိုက်ဧက (၃၅၆၉) စိုက်ပျိုးလျှက်ရှိရာ ပြည်တွင်းပြည်ပဈေးကွက်တွင် ကွမ်းသီးအနုထွက်ရှိချိန် မတ်လမှ ဩဂုတ်လအတွင်း ကွမ်းသီးအနု (အရည်သောက်)များကို ပြည်ပဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ကွမ်းသီးအရင့်များကို ဒေသတွင်းစားသုံးရန် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရသည်။

          မြောင်းမြဈေးကွက်တွင် ယခင်နှစ် ပြည်ပသို့ တင်ပို့သော ကွမ်းသီးအနုအရည်သောက် တစ်ပိဿာကျပ် ၃၃၀၀ ဈေးရှိပြီး ယခုနှစ်ကွမ်းသီးအနု အရည်သောက် တစ်ပိဿာကျပ် ၁၀၆၀၀ဈေးရရှိသည့်အတွက် ယခင်နှစ်ကာလတူ ဈေးနှုန်းဖြင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက တစ်ပိဿာကျပ် ၇၃၀၀ ဈေးနှုန်းပိုမိုရရှိပြီး ကွမ်းသီးအရင့်ဈေးနှုန်းမှာ ယခင်နှစ်တစ်ပိဿာကျပ် ၆၀၀၀ ဈေးရရှိ၍ ယခုနှစ်တစ်ပိဿာကျပ် ၁၀၀၀၀ ဈေး ရရှိသည့်အတွက် ယခင်နှစ်နှင့်ကာလတူ နှိုင်းယှဉ်ပါက ကွမ်းသီးအရင့်တစ်ပိဿာ ကျပ် ၄၀၀၀ ဈေးပို၍ ရရှိပြီး ကွမ်းသီးစိုက်ပျိုးသော တောင်သူများ တွက်ချေကိုက်လျက်ရှိကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

          ဧရာ၀တီတိုင်းဒေသကြီး၊ ညောင်တုန်းမြို့နယ်၏ မြေဩဇာကောင်းမွန်သော နှုန်းမြေ ပေါ်တွင် ငရုတ်သီးစိုက်ပျိုးရန် အကောင်းဆုံးဖြစ်ပြီး ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်သီးနှံတွင် မပါမဖြစ် သုံးစွဲနေသော ငရုပ်သီးကို ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရန်နှင့် ပြည်တွင်းသုံးစွဲရန် နှစ်စဉ် မိုးရာသီနှင့် ဆောင်း ရာသီတို့တွင် စိုက်ဧက (၁၂၀၀၀) ၀န်းကျင် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

          ညောင်တုန်းမြို့ဈေးကွက်တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသော ငရုပ်သီးဈေးနှုန်းမှာ ယခင်နှစ် (၁) ပိဿာလျှင် ကျပ် (၄၀၀၀/၅၀၀၀) ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသော်လည်း ယခုနှစ် ငရုပ်သီးဈေးနှုန်းမှာ (၁) ပိဿာလျှင် ကျပ် (၇၀၀၀) ဝန်းကျင်ဈေး ရရှိသည့်အတွက် ငရုပ်စိုက်ပျိုးသောတောင်သူများ တွက်ချေကိုက်လျက်ရှိကြောင်း ငရုပ် (၁) ပိဿာ ဈေးနှုန်းမှာ ယခင်နှစ်နှင့်ယခုနှစ် ကာလတူနှိုင်းယှဉ်ပါက (၁) ပိဿာလျှင် ကျပ် (၂၀၀၀/၃၀၀၀) ၀န်းကျင် ပိုမိုရရှိကြောင်း ငရုပ်သီးဈေးကွက်မှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

    သကြားပြောင်းဖူးသည် လူကြိုက်များသော သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ပြောင်းဖူးကို သရေစာ အဖြစ် အမယ်မျိုးစုံပြုလုပ်စားသောက်ကြ၍ ဝယ်ယူစားသုံးမှုများပြီး ဈေးကွက်ခိုင်မာမှုရှိ၍ ရာသီ အလိုက် သီးထပ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြပြီး နေ့စဉ်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ ပခုက္ကူမြို့ ကုန်စိမ်း သီးနှံဈေးကွက်သို့လည်း သကြားပြောင်းဖူးစိုက်ပျိုးမှုများသော ပခုက္ကူကျွန်းကျေးရွာများဖြစ်သည့် ကျွန်းဦး၊ ကျွန်းညို၊ ကျွန်းညိုကြီး၊ ရွာသစ်၊ ကံလှ၊ နန်းတော်ရပ်၊ တင်းဂတ်၊ သံပုရာပင်ကုန်း၊ ဘောလုံးခုံ၊ လိပ်ကုန်းကျေးရွာများအပြင် မြစ်ခြေ၊ ကမ္မမြို့များနှင့် အခြားမြို့နယ်များဖြစ်သည့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မေမြို့၊ ညောင်ဦးမြို့နယ်အတွင်းရှိ အထက်ညဉ့်၊ အောက်ညဉ့်၊ သစ်ထောက် ကျွန်းကျေးရွာများမှ ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

          သကြားပြောင်းဖူးဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊  အောက်တိုဘာလ(ပထမပတ်)တွင် ပြောင်းဖူး အရွယ် အစား၊ အစေ့ အကြီးအသေး အောင်မြင်မှုနှင့် သီးနှံလတ်ဆတ်မှုအပေါ်မူတည်၍ သကြား ပြောင်းဖူးစိမ်း တစ်ဖူးလျှင် လက်ကားဈေး ကျပ်(၅၀၀-၅၅၀)၊ လက်လီဈေး တစ်ဖူးလျှင် ကျပ် (၅၀၀-၆၀၀)ဖြင့် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ပြောင်းဖူးပြုတ်တစ်ဖူးလျှင် ကျပ်(၇၀၀-၆၀၀) ဈေးဖြစ်ကြောင်း၊ စက်တင်ဘာလ(စတုတ္ထပတ်)နှင့် ဈေးနှုန်းနှိုင်းယှဉ်ပါက သကြားပြောင်းဖူး တစ်ဖူး လျှင် ကျပ်(၁၀၀)ခန့် ဈေးတက်နေပြီးအရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်းစိုက်ခင်းများမှ ယခု အချိန်တွင် မြစ်ရေတက်ချိန်ဖြစ်၍ စိုက်ပျိုးမှုမရရှိသေး၍ အခြားမြို့နယ်များဖြစ်သည့် ကျောက်ပန်း တောင်း၊ ပုပ္ပါးဒေသထွက် ပြောင်းဖူးများ၊ ညောင်ဦးမြို့နယ်အတွင်း ရှိ ကျေးရွာများမှ ပခုက္ကူ ဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက် အရောင်းအ ဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။ ပြောင်းဖူးသည် လူ့ခန္ဓာကိုယ်ကို ခွန်အား ဖြစ်စေပြီး ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွှတ်သော သီးနှံတစ် မျိုးဖြစ်၍ ဝယ်ယူစားသုံးမှု မြင့်မားခြင်းကြောင့် နေ့စဉ် အရောင်းအဝယ် သွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ မြို့ပေါ်ရှိ စားသောက်ဆိုင်များ၊ အကြော်ဆိုင်များ၊ အသုပ် မျိုးစုံဆိုင်များမှ ဝယ်ယူမှု များကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)

            ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ တွံတေးခရိုင်၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ မြို့နယ်တာဝန်ခံနှင့် ဝန်ထမ်းများသည် တောင်ပိုင်းခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံး၏ညွှန်ကြားချက်နှင့်အညီ ဈေးကွက်အတွင်း ရောင်းချနေသော အခြေခံစားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများအား စာရင်းကောက်ယူ၍ အပတ်စဉ် တင်ပြလျှက်ရှိရာ မြို့နယ်စည်ပင်သာယာရေးအဖွဲ့နှင့်ပူးပေါင်း၍ အောက်တိုဘာလ(၁၃)ရက်နေ့၊ နံနက်(၀၉:၃၀)နာရီအချိန်တွင် ကွမ်းခြံကုန်းမြို့နယ် မြို့မဈေးသို့ ကွင်းဆင်းစိစစ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရ သည်။

       ထိုသို့ ကွင်းဆင်းစာရင်းကောက်ယူခြင်း ဆောင်ရွက်ရာတွင် ကွမ်းခြံကုန်မြို့နယ် စည်ပင် သာယာရေးအဖွဲ့မှ ဈေးတာဝန်ခံ ကျန်းမာရေးမှူး-၃ ဦးထွန်းထွန်း၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန မြို့နယ်တာဝန်ခံ ဒေါ်နွယ်နွယ်အေးနှင့် ဌာနခွဲစာရေး ဦးတင်ထွန်းဦးတို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ ကြောင်း၊ မြို့မဈေးအတွင်း အခြေံစားသောက်ကုန်များ ရောင်းချသောဆိုင်များဖြစ်သည့် ဒေါ်မာမာစိုးကုန်စုံဆိုင်၊ ဒေါ်ရီရီသန်းကုန်စုံဆိုင်၊ ဒေါ်မိုးစန္ဒာကုန်စုံဆိုင်တို့မှ စားအုန်းဆီတစ် ပိဿာလျှင်(၇၁၅၀)ကျပ်၊ မြေပဲဆီတစ်ပိဿာလျှင် (၂၂၀၀၀)ကျပ်၊ ကြက်သွန်နီဆိုဒ်စုံတစ်ပိဿာ လျှင် (၁၅၀၀မှ ၂၀၀၀)ကျပ်၊ ကြက်သွန်ဖြူရှမ်းစ တစ်ပိဿာလျှင် (၈၀၀၀မှ ၁၀၀၀၀)ကျပ်၊ ငရုပ်တောင့်ရှည်တစ်ပိဿာလျှင် (၁၄၀၀၀မှ ၁၅၀၀၀)ကျပ်၊ မန်းကျည်းသီးတစ်ပိဿာလျှင် (၁၄၀၀၀)ကျပ်၊ အိုင်အိုဒင်းဆား တစ်ထုပ်လျှင် (၈၀၀)ကျပ်၊ ကုလားပဲခြမ်းတစ်ပိဿာလျှင် (၆၅၀၀)ကျပ်၊ သကြားတစ်ပိဿာလျှင် (၅၀၀၀)ကျပ်၊ အာလူးတစ်ပိဿာလျှင် (၇၅၀၀မှ ၇၈၀၀) ကျပ်ထိအသီးသီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

      ယခင်တစ်ပတ်နှင့်ယခုတစ်ပတ်ဈေးနှုန်း နှိုင်းယှဉ်ရာတွင်မန်းကျည်းသီးမှည့်နှင့်အာလူးဈေးအနည်းငယ်မြင့်တက်လာသည်မှလွဲ၍ ကျန်သောအခြေခံစားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများ ပြောင်းလဲမှုမရှိကြောင်း၊ မန်းကျည်းသီးမှည့်နှင့် အာလူးရောင်းအားကောင်း၍ အဝယ်လိုက်လာ ခြင်းကြောင့် ရန်ကုန်မှဝယ်ယူတင်သွင်းသည့် ဈေးနှုန်းမြှင့်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)