မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးကို အဓိကထား၍ လုပ်ကိုင်သည့် စိုက်ပျိုးရေးထွန်းကားရာ နိုင်ငံဖြစ်ပြီး နှစ်စဉ် ဆန်စပါး၊ ဆီထွက်သီးနှံ မြေပဲ၊ နှမ်း၊ နေကြာ၊ ဝါ၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ကုန်စိမ်းသီးနှံများကို နှစ်စဉ် ရာသီအလိုက် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ကြပြီး သီးနှံမျိုးစုံအနက် ကုန်စိမ်းသီးနှံ ကြက်သွန်ဖြူ ကိုလည်း တစ်နိုင်တစ်ပိုင်မှ ဒေသစီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် ကြက်သွန်ဖြူကို ရှမ်းပြည်နယ် တွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးပြီး မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ယောနယ်ဒေသများဖြစ်သည့် ဆော၊ ကျောက်ထု၊ ပေါက်မြို့များတွင် တပိုင်တနိုင်စိုက်ပျိုးကြသည်။ ကြက်သွန်ဖြူအပင်သည် ပင်ပျော့ ပင်ငယ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ရေအလွန်လိုအပ်သော သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ အပူအအေးမျှတသော ရာသီဥတုကို ကြိုက်နှစ်သက်သော အပင်ဖြစ်သည်။ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပေါက်မြို့နယ်သည် နှစ်စဉ် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းကို အဓိကလုပ်ကိုင်ကြပြီး သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးလျက် ရှိကြရာတွင် စားဖိုဆောင်သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သော ကြက်သွန်ဖြူကို နှစ်စဉ် တစ်နိုင် တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုး လျက်ရှိသည်။ ပေါက်မြို့နယ်အတွင်းရှိ မြောက်ဘက်၊ ရှားတော၊ ထန်းတပင်၊ ချောင်းကူးအုပ်စုအတွင်းရှိ ကျေးရွာများနှင့် သီးချောက်၊ ရေကြား၊ လယ်လန်းကျေးရွာများတွင် နှစ်စဉ်စိုက်ဧက(၅၀၀)ခန့် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ကြက်သွနဖြူမျိုးဥဈေးနှင့် သွင်းအားစု အမျိုးမျိုး ဈေးကြီးမြင့်ခြင်းကြောင့် ဒေသခံတောင်သူများအနေဖြင့် ရင်းနှီးမတည်ငွေများ၍ စိုက်ဧက (၃၅၀)ဧကခန့်သာစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ တောင်သူတစ်ဦးချင်းအနေဖြင့် (၁)ဧကမှ (၀.၃)ဧကခန့်သာ တစ်နိုင်တစ်ပိုင် စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရ သည်။
စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် ကြက်သွန်ဖြူသီးနှံသည် အအေးပိုင်းဒေသများတွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုး အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းမှုရှိကြောင်း၊ ဗမာကြက်သွန်ဖြူမျိုးကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးမြေ အနေဖြင့် စပါးခင်းကျွတ်လယ်ကွက်ယာမြေများနှင့် ကျောချောင်းနံဘေးရှိမြေများတွင် ကျင်းဖွဲ့၍ စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ စပါးခင်းကျွတ်လယ်မြေများနှင့် ကျောချောင်း နံဘေးရှိမြေများတွင် အောက်တိုဘာ လကုန် နိုဝင်ဘာလဆန်းပိုင်းတွင် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ တောင်သူများအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးရာသီမတူညီ ကြောင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူစိုက်ပင်သက်တမ်းမှာ (၄)လခန့်ကြာမြင့်ကြောင်း၊ မတ်လကုန်တွင် ကြက်သွန် ဖြူ လှိုင်လှိုင်တူးဖော်၍ ရိတ်သိမ်းကြောင်း ဒေသခံတောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရသည်။
စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ကြက်သွန်ဖြူ(၁)ဧက စိုက်ပျိုးလျှင် ကြက်သွန် ဖြူပိဿာ(၁၅၀)ခန့်ကုန်ကျပြီး တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၀၀၀၀)ဈေးဖြင့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ရေမြေရာသီဥတုနှင့် ကိုက်ညီသည့် (ဗမာ)ကြက်သွန်ဖြူဥသေးမျိုးကို စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူ ဥကိုချွေ၍ ရရှိသောအမြှောင့်(အသေး)များကိုစိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ တောင်သူများအနေဖြင့် စိုက်ပျိုး ရာတွင် ထယ်ချောင်းနောက် ဖြူးချခြင်း၊ မြေပြင်သို့ လက်ဖြင့်စိုက်ခြင်းအပြင် စပါးခင်း ကျွတ် အငုတ်များကြားတွင် စူးဖြင့်ထိုး၍လည်း စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူ(၁)ပိဿာစိုက်ပျိုးလျှင် ပျမ်းမျှအထွက်ပိဿာ(၁၀)ပိဿာမှ (၁၂)ပိဿာခန့်ထွက်ရှိ၍ (၁)ဧကစိုက်ပျိုးလျှင် ပျမ်းမျှပိဿာ (၁၅၀၀-၁၇၀၀)ခန့်ထွက်ရှိပြီး၊ (၁)ပိဿာလျှင် သီးနှံအရည်အသွေးလိုက်၍ ကျပ်(၇၀၀၀-၈၀၀၀) ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ဒေသတွင်းနယ်မြေအခြေအနေအရ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးအခက်အခဲဖြစ်၍ သွင်းအားစုအမျိုးမျိုးနှင့် စက်သုံးဆီဈေးမြင့်ခြင်းကြောင့် ကျပ်(၄၅-၅၀)သိန်းခန့်ကုန်ကျ၍ ဝင်ငွေမှာ ကျပ်(၁၃၆)သိန်းခန့်ရရှိခြင်းကြောင့် (၁)ဧကစိုက်ပျိုးလျှင် ကျပ်(၉၁) သိန်း ခန့် အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း သိရှိရသည်။
ဈေးကွက်အနေဖြင့် ယခင်၂၀၂၄ခုနှစ်တွင် ကြက်သွန်ဖြူတစ်ပိဿာ လက်ကားဈေး ကျပ် (၁၀၀၀၀)၊ လက်လီဈေး ကျပ်(၁၅၀၀၀ မှ ၁၈၀၀၀)ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ် တွင် ကြက်သွန်ဖြူတစ်ပိဿာလျှင် လက်ကားဈေး ကျပ်(၇၀၀၀-၈၀၀၀) လက်လီဈေး ကျပ်(၁၀၀၀၀- ၁၂၀၀၀)ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ပြီး ထွက်ရှိသည့်ကြက်သွန်ဖြူများကို ဒေသတွင်းဝယ်လက် ကုန်သည်များမှတစ်ဆင့် ပခုက္ကူ၊ ကမ္မ၊ မြစ်ခြေမြို့များနှင့် ချောက်၊ ဆိပ်ဖြူ၊ မင်းဘူးမြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ စိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် ပြည်တွင်း ကြက်သွန်ဖြူဈေးနှုန်း ယခင်နှစ်ထက် အနည်းငယ်ဈေးကျဆင်းသော်လည်း သီးနှံအထွက် ကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် ယခုနှစ်တွင်လည်း တောင်သူအကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း၊ ရှားတောကျေးရွာရှိ ကြက်သွန်ဖြူ စိုက်တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရသည်။
ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ဈေးကောင်းရရှိနေသော ကြက်သွန်ဖြူသီးနှံသည် စားသုံးသူများ အတွက် နေ့စဉ်မပါမဖြစ် မြန်မာတို့၏မီးဖိုချောင်တွင် အခြေခံစားသောက်ကုန်တစ်မျိုးအဖြစ် သုံးစွဲ လျက်ရှိသည့် ဆေးဖက်ဝင်သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ကြက်သွန်ဖြူကို ပြည်တွင်း၌ စားသုံးမှုများပြီး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုစိုက်ဧကနည်း၍ စားသုံးမှုလိုအပ်ချက်အရ ပြည်ပတရုတ်နိုင်ငံမှ ဝယ်ယူသုံးစွဲနေရခြင်းဖြစ်ပါ၍ နိုင်ငံ့စီးပွားရေးကို တစ်ထောင့်တစ်နေရာမှ အထောက်အပံ့ဖြစ်စေရေးအတွက် ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ဈေးကောင်းရရှိနေသည့် ကြက်သွန်ဖြူကို ရေမြေရာသီဥတုနှင့် ကိုက်ညီပြီး သင့်လျော်သော စိုက်ပျိုးမြေရှိသည့် တောင်သူများအနေဖြင့် နှစ်စဉ်မပြတ်တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးသင့်ပါ ကြောင်း ရေးသားသုံးသပ်တင်ပြလိုက်ရပါသည်။
DOCA(မကွေး)