ကြက်သွန်နီကို ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်အဖြစ် မြန်မာလူမျိုးများ နေ့စဉ်စားသောက်နေသော ဟင်းလျာများတွင် မပါမဖြစ်စားသောက်ကြပါသည်။ ကြက်သွန်နီကို ဟင်းလျာထဲတွင်ထည့်၍ ချက်ပြုတ် စားသောက်ကြသည့်အပြင် ယခုအခါကြာရှည်ခံအောင် အမှုန့်ပြုလုပ်၍လည်းကောင်း၊ ကြော်၍လည်း ကောင်းပြုလုပ်ပြီး ဒံပေါက်၊ မုန့်ဟင်းခါး ၊နို့စိမ်းခေါက်ဆွဲ၊ မုန့်တီ၊ခေါက်ဆွဲနှင့် အသုပ်မျိုးစုံတို့တွင် ထည့်၍ စားသုံးကြပါသည်။
ကြက်သွန်နီသည် မြန်မာဆေးကျမ်းများအရ ကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းမွန်ခြင်း၊ ဆီးချုပ် ရောဂါ၊ ဆီးပူရောဂါ၊နားပြည်ယိုရောဂါ၊ အော့အန်ရောဂါများကိုပျောက်ကင်းစေသဖြင့် ကြက်သွန်နီသည် အစာလဲဆေး၊ဆေးလဲအစာတစ်မျိုးဖြစ်သဖြင့် ကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းမွန်သော အစားအစာ တစ်မျိုး ဖြစ်ပါသည်။
မိတ္ထီလာခရိုင်တွင် စားဖိုဆောင်သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သည့် ကြက်သွန်နီကို အဓိကစိုက်ပျိုးသီးနှံအဖြစ် နွေ ၊ဆောင်း ရာသီနှစ်မျိုးလုံး စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ထွက်ရှိသော ကြက်သွန်နီကို ဒေသတွင်းစားသုံးခြင်း၊ ကုန်သည်များမှ ပြည်ပတိုက်ရိုက်တင်ပို့ခြင်းမရှိသော်လည်း ရန်ကုန် ၊ပဲခူး၊ တာချီလိတ်မြို့များသို့ တင်ပို့ ကြသည့်အပြင် ကြက်သွန်နီကို တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်အဖြစ် ကြက်သွန်နီကြော်ထုတ်လုပ်၍ ဒေသတွင်း အပြင်၊ ရန်ကုန်၊ မန္တလေးမြို့ ကြီးများသို့အဓိကတင်ပို့လျက်ရှိပါသည်။
မိတ္ထီလာခရိုင်အတွင်း ကြက်သွန်နီကြော်လုပ်ငန်းများကို အချို့မှာတစ်ပိုင်တနိုင်လုပ်ကိုင်ကြခြင်း၊ အချို့မှာ အခြားဒေသများသို့ တင်ပို့နိုင်သည့်အထိ လုပ်ကိုင်ကြပါသည်။ ရာသီပေါ်ချိန်တွင် ဒေသတွင်း ထွက်ရှိသည့် ကြက်သွန်နီများကို ဝယ်ယူအသုံးပြုကြပြီး ရာသီပေါ်ချိန်မဟုတ်သည့်ကာလများတွင် ဒေသတွင်း အပြင်လိုအပ်ပါက အခြားဒေသဖြစ်သည့် မြင်းခြံ၊ မြစ်သားနယ်မှ ကြက်သွန်နီများကိုလည်း ဝယ်ယူ အသုံးပြုကြရပါသည်။
ကြက်သွန်နီကြော်လုပ်ငန်းကြီးတစ်ခု၌ တစ်ရက်လျှင် ကုန်ကြမ်းပိဿာ(၁၀၀၀) ခန့်ထုတ်လုပ် နိုင်ပြီး ကုန်ကြမ်းပိဿာ(၁၀၀၀)လျှင် ကုန်ချောပိဿာ(၂၅)ပိဿာခန့်ထွက်ရှိကြောင်း၊ ကြက်သွန်နီကြော် ထုတ်လုပ်ရာတွင် ပထမဆုံးကြက်သွန်နီအလုံးများသန့်စင်ပြီး အခွံနွှာခြင်း၊ လှီးခြင်းပြုလုပ်ပြီးပါက အကြော်အိုးထဲသို့ ဆီပူလာလျှင်ထည့်၍ ကြော်ရပါသည်။ ကြက်သွန်နီပိဿာ(၁၀၀၀)လျှင် ဆီပိဿာ (၈၀)ခန့်ကုန်ပြီး ကြက်သွန်နီကြော်ရာ၌ အသုံးပြုသော လောင်စာကို ဇီးစေ့ ခွဲခြမ်းကို အသုံးပြုကြပြီး ဇီးစေ့ ခွဲခြမ်းခွံမှာ မီးခိုးမထွက်ခြင်း၊ ပြာမလွင့်ခြင်း၊ စပါးခွံနှင့်စာလျှင် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာခြင်းကြောင့် အသုံးပြုကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။ လောင်စာဇီးစေ့ခွဲခြမ်း( ၃၀ )ပိဿာလျှင် (၁၁၀၀၀)ကျန့်ခန့် ဝယ်ယူရပြီး ကြက်သွန်နီ ကုန်ကြမ်းတစ်ပိသာလျှင် (၁၀၀၀)ကျပ်ခန့်ဝယ်ယူ၍ ထုတ်လုပ်ကြရပါသည်။
ကြက်သွန်နီကြော်လုပ်ငန်းတွင် လုပ်သားခအနေဖြင့် အခွံနွှာတစ်ပိဿာလျှင်(၁၅၀)ကျပ်၊ အလှီးနှင့် အကြော်လုပ်သား နေ့စားတစ်ဦီးလျှင် (၈၀၀၀)ကျပ်ခန့်ပေးရပြီး တစ်ရက်လျှင် လုပ်သား(၂၀)ဦီးဖြင့် ထုတ်လုပ်လျက်ရှိပါသည်။ ဒေသတွင်းအသုံးပြုရန်အတွက် အထုပ်ငယ်များ ထုတ်လုပ်ပြီး အခြားဒေသသို့ တင်ပို့ရာတွင် (၁၂)ပိဿာဝင်အိတ်များကို စက္ကူဖာတွင် ထည့်ပြီးတင်ပို့ကြပါသည်။ ကုန်ချောဈေးကွက်အနေဖြင့် ကြက်သွန်နီကြော်တစ်ပိဿာလျှင် (၉၀၀၀)မှ(၁၀၀၀၀)ကျပ်အထိ ရောင်းချရကြောင်း သိရှိရပါ သည်။
ကြက်သွန်နီကြော်လုပ်ငန်းများသည် အခွံနွှာခြင်း၊ လှီးခြင်းလုပ်ငန်းများတွင် အမျိုးသမီးများဖြင့် ပြုလုပ်ကြသဖြင့် အချို့အမျိုးသမီးများမှာ အိမ်မှုကိစ္စဆောင်ရွက်ပြီး သွားရောက်လုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့် မိသားစုအပိုဝင်ငွေများ တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှရရှိခြင်း၊ ကလေးလူကြီးမရွေးလုပ်နိုင်၍ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများဖန်တီးပေးနိုင်သော အသေးစားလုပ်ငန်းများဖြစ်ပါသည်။
ပြည်ပသွင်းကုန်အစားထိုး ပြည်တွင်းထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုဖြင့်မြင့်မားတိုးတက် စေရေးအတွက် အငယ်စား၊ အသေးစား၊ အလတ်စားလုပ်ငန်းများ ဖွံဖြိုးတိုးတက်စေရေးကို ဦီးစားပေးကဏ္ဍအဖြစ် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသဖြင့် ဒေသတွင်းထွက်ရှိသော ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများကိုအခြေခံပြီး တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန် ထုတ်လုပ်၍ အငယ်စား၊ အသေးစား၊ အလတ်စား MSME လုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်းဖြင့် ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက်များ ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ပြီး ပြည်ပတင်ပို့နိုင်အောင် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည့် အသေးစားလုပ်ငန်းများဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။
DOCA(မန္တလေး)