ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

          ကမ္ဘောဒီးယားထုတ်ကုန်များ တင်သွင်းမှုအပေါ်စည်းကြပ်မည့် အပြန်အလှန်အကောက်ခွန် ကို ၄၉ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၁၉ ရာခိုင်နှုန်းသို့ အမေရိကန်အစိုးရက လျှော့ချပေးခြင်းမှ ရရှိလာမည့် အကျိုး အမြတ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အမေရိကန်၏ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် စက်မှုထုတ်ကုန်များ တင်သွင်းမှု အပေါ် အကောက်ခွန် ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုရန် ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် နိုင်ငံ အတွက် မည်သည့်ဆုံးရှုံးမှုမျှ ဖြစ်ပေါ်စေလိမ့်မည်မဟုတ်ဟု စီးပွားရေးပညာရှင်များက ယုံကြည် ကြကြောင်း Phnom Penh Post သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

          အမေရိကန်သမ္မတအိမ်ဖြူတော်မှ အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်နေ့၌ သတင်းထုတ်ပြန်ရာတွင် အမေရိကန်နှင့် ကမ္ဘောဒီးယား နှစ်နိုင်ငံအကြား ကုန်သွယ်မှု သဘောတူညီချက် ရေးထိုးနိုင်ခြင်းက အမေရိကန် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် မျှော်မှန်းမထားခဲ့သော ကမ္ဘောဒီးယားဈေးကွက်သို့ ဝင် ရောက်ခွင့် ရရှိစေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စားသောက်ကုန်၊ လယ်ယာထွက်ကုန်နှင့် စက်မှုထုတ်ကုန်များ အပါအဝင် အမေရိကန်ထုတ်ကုန်များအပေါ် ချမှတ်ထားသည့် အကောက်ခွန်နှုန်းထား အားလုံးကို ကမ္ဘောဒီးယားဘက်မှ ဖယ်ရှားပေးရန် သဘောတူခဲ့သဖြင့် အမေရိကန်ပို့ကုန်များသည် ယင်း ဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်ရာ၌ မည်သည့်အကောက်ခွန်ကိုမျှ ကြုံတွေ့ရမည် မဟုတ်ကြောင်း၊ အခြား သော ကုန်သွယ်ဘက်များနှင့် နှိုင်းစာလျှင် အမေရိကန်၏ သွင်းကုန်များသည် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းအရ အားနည်းချက်ရှိမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

          ပို့ကုန်များအပေါ် အခြားသော ထပ်ဆောင်း စမ်းသပ်စစ်ဆေးရန် လိုအပ်ချက်များကြောင့် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးဖြစ်ပေါ်ခြင်း မရှိစေရေး အမေရိကန်အာဏာပိုင်များ၏ လိုလားချက်ကို အသိအမှတ် ပြုခြင်း အပါအဝင် အမေရိကန်ပို့ကုန်များအပေါ် သင့်တင့်မျှတစွာ ပြုမူဆောင်ရွက်မည်ဟု ကမ္ဘော ဒီးယားဘက်မှ ကတိပြုထားသည်။

          ကမ္ဘောဒီးယား အထွေထွေ အကောက်ခွန်နှင့်အထူးအခွန်များ ဦးစီးဌာန၏ အချက်အလက် များအရ တရုတ်နိုင်ငံ၏နောက်၌ အမေရိကန်သည် ကမ္ဘောဒီးယား၏ ဒုတိယအကြီးဆုံး ကုန်သွယ် ဖက်နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုနှစ် ပထမကိုးလအတွင်း ၎င်းတို့ နှစ်နိုင်ငံအကြား ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုး သည် ဒေါ်လာ ၉.၅၇ ဘီလီယံရှိပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် အလားတူကာလကထက် ၂၂.၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုး တက်လာခဲ့ကြောင်း၊ အမေရိကန်သို့ ပို့ကုန်တန်ဖိုးသည် ဒေါ်လာ ၉ ဘီလီယံရှိပြီး ၂၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်လျက် အမေရိကန်ထံမှ သွင်းကုန်တန်ဖိုးမှာ ဒေါ်လာ ၂၈၃.၆၃ သန်းဖြင့် ၄၆.၉ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်မှု ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

          နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အားကောင်းစေရန်နှင့် ပြည်တွင်းသို့ အမေရိကန် ကုန်စည် များ စီးဆင်းဝင်ရောက်မှုကို တိုးမြှင့်ရန် ရည်ရွယ်လျက် အစိုးရသည် သွင်းကုန်အခွန်ကို ဖယ်ရှားခဲ့ ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်းမူဝါဒသည် နိုင်ငံတော်အခွန်ဘဏ္ဍာရရှိမှုအပေါ် သက်ရောက်မှု အနည်းငယ် မျှသာ ရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်သို့ တင်ပို့သည့်ကုန်ပမာဏနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက သွင်းကုန်မှာ နည်းပါးနေဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်ဘက်မှ အပြန်အလှန် အကောက်ခွန်နှုန်းကို ၁၉ ရာခိုင်နှုန်း သို့ လျှော့ချပေးခြင်းက ကမ္ဘောဒီးယား အနေဖြင့် အပြုသဘောဆောင်သည့် အကျိုးရလဒ်များ ဆက်လက်ရရှိလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အခွန်လျှော့ချမှုသည် ကမ္ဘောဒီးယားပြည်တွင်း၌ အမေရိကန် ထုတ်ကုန်များအား ပိုမိုသုံးစွဲရန်လည်း တွန်းအားပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးပညာရှင် Lor Vichet က အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

          ယခုနှစ် ဧပြီလ၌ သွင်းကုန်များအပေါ် အပြန်အလှန်အကောက်ခွန် စည်းကြပ်မည် မူဝါဒကို ကျင့်သုံးမည်ဟု သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့် ဦးဆောင်သော အမေရိကန်အစိုးရက ကြေညာချက် ထုတ် ပြန်ခဲ့ချိန်၌ ကမ္ဘောဒီးယားအပေါ် ချမှတ်သည့် အကောက်ခွန်နှုန်းမှာ ၄၉ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး နောက်ပိုင်း ကာလတွင် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများအရ ဩဂုတ်လဆန်း၌ ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းသို့ လျှော့ချခဲ့သည်။ ယခုအခါ ၁၉ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ထပ်မံလျှော့ချပေးခဲ့သဖြင့် အမေရိကန်ဈေးကွက်သို့ ကမ္ဘောဒီးယားပို့ကုန်များ ဝင်ရောက်ရာတွင် ဆက်လက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရရှိနေဦးမည်ဟု Phnom Penh Post သတင်းဌာန က ဖော်ပြထားသည်။

Source: Phnom Penh Post, 27 October 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

               ကမ္ဘောဒီးယား ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် Sun chanthol သည် ထင်ရှားသော ဘူလ်ဂေးရီးယား စီးပွားရေးခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဒါဗို့စ်အခြေစိုက် ကမ္ဘာ့ဆက်သွယ်ရေး ဖိုရမ် ၏ ဥက္ကဌဖြစ်သူ ‌ဒေါက်တာ Maxim Behar နှင့် အောက်တိုဘာလ ၂၁ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံ အကြား စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တိုးမြှင့်ရေးကို ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။

‌          ဒေါက်တာ Maxim Behar သည် နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို ဆွဲဆောင်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများအတွက် ကမ္ဘောဒီးယား တော်ဝင်အစိုးရကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခဲ့ပါသည်။ ၎င်း၏ ခရီးစဉ်အပြီးတွင် လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သော အပြုသဘောဆောင်သည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အလားအလာ များကို ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ထံသို့ တိုက်ရိုက်တင်ပြပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

          CDC ၏ ပထမဆုံး ဒုတိယဥက္ကဌ အဖြစ်လည်း တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဒုတိယ ဝန်ကြီးချုပ် Sun chanthol က နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ဆွဲဆောင်ရန် စီးပွးရေးကို ကဏ္ဍစုံအောင် လုပ်ဆောင်ရန်နှင့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်သည့် အဓိက ကျသော ကမ္ဘောဒီးယား မူဝါဒဆိုင်ရာ အစီအစဉ်များကို ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။

          ဆွေးနွေးမှုများသည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ဘူလ်ဂေးရီးယား တို့၏ အပြန်အလှန်အကျိုးစီးပွား အတွက် အထူးသဖြင့် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကဏ္ဍတွင် ပိုမိုခိုင်မာသော အနာဂတ်ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများဆီသို့ ဦးတည်သွားမည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ ပါသည်။

 DOCA (ရန်ကုန်)

       ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) နှင့် ချုပ်ဆိုခဲ့သော မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်မှုသဘောတူညီချက် အသစ်သည် လာမည့်လများတွင် လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးနောက် ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စတင် အသက်ဝင်မည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြောင်း မက္ကဆီကိုသမ္မတ Claudia Sheinbaum မှ အောက်တိုဘာ လ ၁၇ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၀၀ ခုနှစ်က ရရှိခဲ့သော EU-Mexico Global Agreement ကို အစားထိုးသည့် ခေတ်မှီသော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်တွင် လယ်ယာထွက်ကုန်နှင့် ထုတ် လုပ်သည့် ကုန်ပစ္စည်းများသာမက ဥရောပသို့ တင်ပို့သော မက္ကဆီကို၏ ပို့ကုန်အများအပြားကို အကောက်ခွန်လျော့ချခြင်းလည်း ပါဝင်ကြောင်း Sheinbaum က သူ၏ နေ့စဉ်သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

          ပြည်တွင်းမီဒီယာများ၏ အဆိုအရ အဆိုပါသဘောတူညီချက်သည် မက္ကဆီကို လယ်ယာထွက် ကုန်များအပေါ် ၈၆ ရာခိုင်နှုန်း အခွန်စည်းကြပ်မှုကို ချက်ချင်းဖယ်ရှားမည် ဖြစ်ပြီး အခြား ၁၀ ရာခိုင် နှုန်းကိုလည်း ၇ နှစ်အတွင်း ရပ်ဆိုင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အီးယူနှင့် မက္ကဆီကိုအကြား ကုန်သွယ်မှုစုစုပေါင်းသည် ယူရို ၈၂ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉၅.၆ ဘီလီယံ) ကျော်ရှိခဲ့ပြီး လတ်တင်အမေရိကနိုင်ငံအတွက် တတိယအကြီးဆုံးကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံဖြစ်လာစေ ကြောင်း ဥရောပကောင်စီ၏ ပြောကြားချက် အရသိရသည်။

Source : Xinhua                                                                                   

DOCA(ရန်ကုန်)

     ဂါနာရွှေဘုတ်အဖွဲ့ (GoldBod) သည် နိုင်ငံ၏နိုင်ငံခြားအရန်ငွေကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် ဇန်နဝါရီမှစတင်ကာ ရွှေတင်ပို့မှုမှ အနည်းဆုံး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈ ဘီလီယံကို ရရှိခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ GoldBod နှင့် Precious Minerals Marketing Company (PMMC) တို့သည် ဂါနာ နိုင်ငံ၏ အသေးစားရွှေတင်ပို့မှုမှ နိုင်ငံခြားငွေ ဒေါ်လာ ၈ ဘီလီယံကျော်ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ အောက်တိုဘာလ ၁၅ ရက်နေ့အထိ ရရှိခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ နိုင်ငံတွင်း ရွှေရောင်းဝယ်မှုကို ထိန်းချုပ်ရန် သီးသန့်လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိသော အစိုးရအေဂျင်စီက အသေးစားတူးဖော် ရေးကဏ္ဍမှ ရွှေ ၈၁,၇၁၉.၂၃ ကီလိုဂရမ်ရှိ ရွှေတင်ပို့မှုမှ ရရှိသည့်အမြတ်ငွေမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ကိန်း ဂဏန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄.၆၁ ဘီလီယံရှိကြောင်း သိရသည်။ စည်းကမ်း ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့သည် ပြင်းထန်သော ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ၊ တင်းကျပ်သော စည်းမျဉ်းကြီးကြပ်မှု၊ မှောင်ခိုရောင်းဝယ်မှုကို တားဆီးရန် ရွှေထောက်ပံ့မှုကွင်းဆက်အပေါ် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ တင်းကျပ်ခြင်းနှင့် လိုက်နာမှုရှိစေရန် အပါအဝင် အကြောင်းရင်းများစွာကြောင့် ဤလုပ်ဆောင်ချက် ကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ GoldBod ကို ၁၉၆၃ ခုနှစ်ကတည်းက အသေးစား သတ္တုတွင်းကဏ္ဍကို ထိန်းညှိပေးသည့် PMMC ၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို ပြန်လည်ရယူကာ ဂါနာတွင် ရွှေကုန်သွယ်မှု အတွက် တစ်ဦးတည်းသော ထိန်းကျောင်းသူအဖြစ် မတ်လတွင် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဂါနာ သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ရွှေ အနည်းဆုံး ၄.၈ သန်း အောင်စ(အကြမ်းဖျင်း ၁၃၆ မက်ထရစ်တန်) ထုတ်လုပ်ခြင်းဖြင့် အာဖရိကရွှေထုတ်လုပ်မှုကို ဦးဆောင်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

Source : Xinhua                                                                                  

 DOCA(ရန်ကုန်)

     မလေးရှားနိုင်ငံ၏ စုစုပေါင်းပို့ကုန်သည် တတိယသုံးလပတ်တွင် ရင်းဂစ် ၄၁၀.၀၆ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉၇.၀၄ ဘီလီယံ) သို့ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ၆.၇ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း တရားဝင်အချက်အလက်များက သောကြာနေ့တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ မလေးရှားနိုင်ငံ စာရင်းအင်းဌာန (DOSM) ၏ ကြေညာချက်တွင် စီးပွားရေး စွမ်းဆောင်နိုင်မှုအား တွန်းအားပေးမှုကြောင့် သုံးလပတ်အတွင်း စုစုပေါင်းကုန်သွယ်မှု ၂.၈ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

     သို့သော် သုံးလပတ်အတွင်း မလေးရှား၏ သွင်းကုန်ပမာဏမှာ ရင်းဂစ် ၃၅၉.၈ ဘီလီယံရှိပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂.၁ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျသွားသည်။ ပထမ ကိုးလ အတွင်း မလေးရှား၏စုစုပေါင်းကုန်သွယ်မှုသည် ရင်းဂစ် ၂.၂ ထရီလီယံသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး တစ်နှစ်ထက် တစ်နှစ် ၄.၄ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြင့်လာခဲ့သည်။

Source : Xinhua                                                                                 

  DOCA(ရန်ကုန်)