ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုအခြေအနေ

          စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်းအရ ပြည်တွင်းစပါးစိုက်ပျိုးမှုမှာ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မိုးစပါး စိုက်ပျိုးရန် လျာထားဧက (၁၅.၀၆၆) သန်းအပေါ် (၃၀.၁၁.၂၀၂၀) ရက်နေ့အထိ (၁၄.၉၂၆) သန်း (၉၉.၀၇%) စိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ပြီး၊ ရိတ်သိမ်းဧက (၈.၀၄၇) သန်းအပေါ် (၁) ဧက ပျမ်းမျှအထွက်နှုန်း (၇၄.၂၅)တင်းဖြင့် စပါးတင်း (၅၉၇.၅၀၃) သန်းထွက်ရှိနေပြီဖြစ်ပါသည်။ကမ္ဘာ့စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုအခြေအနေမှာ USDA ၏ စာရင်းအရ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ကမ္ဘာ့စပါးစိုက်ပျိုးမှု ၁၆၂.၄၃ ဟက်တာသန်း (ဧက၄၀၁.၂၀၂သန်း)၊ အထွက်နှုန်းတစ်ဟက်တာ ၄.၆၁ မက်တန် (၂၂၀.၈၆၅တင်း)၊ စုစုပေါင်းအထွက်မက်တန် ၅၀၁.၂၀ သန်း(စပါးတင်း ၂၄၀၁၂.၄၉၂သန်း) ဖြစ်ပါသည်။

ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပဆန်ဈေးနှုန်းအခြေအနေ

၈.၁.၂၀၂၁ ရက်နေ့ရှိ ဧည့်မထအုပ်စုဝင် စပါး၊ဆန် ပြည်တွင်းဈေးနှုန်း

(၄၆) ပေါင်ကိုက် မိုးစပါးသစ်                အလတ်စ (၁၀၈) ပေါင်ဝင်

တင်း(၁၀၀) ဈေးနှုန်း                            ဆန်သစ် တစ်အိတ် ဈေးနှုန်း

-  ရန်ကုန် (သန်လျင်)     ၅၈၀၀၀ဝိ/-      ရန်ကုန်(သန်လျင်)၂၄၀၀ဝိ/-

-  ပုသိမ်                     ၆၄၄၀၀ဝိ/-       ပုသိမ်                  ၂၅၀၀ဝိ/-

-  ပဲခူး                          ၆၁၆၀၀ဝိ/-      ပဲခူး                      ၂၄၀၀ဝိ/-

-  မန္တလေး                    ၇၃၀၀၀ဝိ/-      မန္တလေး               ၂၇၀၀ဝိ/-

-  ပျဉ်းမနား                  ၇၂၀၀၀ဝိ/-      ပျဉ်းမနား             ၂၅၅၀ဝိ/-

-  စစ်တွေ                     ၅၃၀၀၀ဝိ/-      စစ်တွေ                ၂၂၀၀ဝိ/-

-  မော်လမြိုင်               ၅၈၂၀၀ဝိ/-     မော်လမြိုင်           ၂၃၀၀ဝိ/-

- မကွေး                       ၇၀၀၀၀ဝိ/-      မကွေး                 ၂၇၅၀ဝိ/-

ဒေသတွင်းဆန်တင်ပို့သည့် ပြည်ပနိုင်ငံများ၏ ၂၅% ဆန် (FOB) ဈေးနှုန်းများမှာ ထိုင်းတွင် ၅၁၆ USD ၊  ဗီယက်နမ် တွင် ၄၇၃ USD၊ အိန္ဒိယတွင် ၃၂၈ USD၊  ပါကစ္စတန်တွင် ၃၇၈ USD ဈေးရှိကြောင်း Thai Rice Exporter Association Website သတင်းအရ သိရှိရပါသည်။

ပြည်ပဆန်တင်ပို့နိုင်မှုနှင့်ပြည်ပဈေးကွက်

            ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ် (၂၅-၁၂-၂၀၂၀)ထိ နိုင်ငံပေါင်း (၃၂)နိုင်ငံသို့ ဆန်တန်ချိန်(၃၈၁၂၈၉)၊ တန်ဖိုး (၁၅၂.၇၃၄) USD သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး၊တရုတ်၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ မလေးရှားနှင့် ပိုလန်နိုင်ငံများသို့ အများဆုံးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ယခင်နှစ် ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ် အလားတူကာလတွင် ဆန်တန်ချိန် (၅၉၄၅၂၀)၊ တန်ဖိုး(၁၇၇.၉၅၇)USDသန်းတင်ပို့ခဲ့သဖြင့် ယခင်နှစ်ထက် ဆန်တန်ချိန် (၂၁၃၂၃၁)၊ တန်ဖိုး(၂၅.၂၂၃) USD သန်းလျော့နည်း တင်ပို့ခဲ့ပါသည်။

သုံးသပ်ချက်

         ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ကုန်သေတ္တာပြတ်လပ်မှုရှိနေ၍ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး စိုးရိမ်မှုများရှိနေခြင်း၊ ဆန်သစ်များ ဈေးကွက်ဝင်ရောက်မှုမရှိသေးသဖြင့် ဆန်ရောင်းအားစိုးရိမ်မှုများရှိနေခြင်းတို့ကြောင့် အရောင်းအဝယ်အေးပြီး ဆန်ဈေး ငြိမ်နေကြောင်းသိရပါသည်။

ဗီယက်နမ်တွင် ကုန်သေတ္တာပြတ်လပ်မှုကြောင့် သင်္ဘောတင်ခနှုန်းထားများ အဆမတန် မြင့်တက်ခဲ့သဖြင့် ဝယ်လက်များဆီ ဆန်တင်ပို့ရေးအခက်အခဲကြုံတွေ့နေရခြင်း၊ နှစ်သစ်ကူးပိတ်ရက်များဖြစ်ခြင်းကြောင့် အရောင်းအဝယ် အေးပြီး ဈေးငြိမ်နေကြောင်း သိရပါသည်။

အိန္ဒိယတွင် ရူပီးငွေဈေးတက်နေခြင်း၊ အခြား ဆန်တင်ပို့နိုင်ငံများထက် ဆန်စျေးနှုန်းသက်သာနေခြင်းတို့ကြောင့် ဝယ်လိုအားကောင်းနေပြီး ဆန်ဈေးငြိမ်နေပါသည်။

ပြည်တွင်းဆန်၊ စပါးစျေးကွက်တွင် စပါးဟောင်း၊ ဆန်ဟောင်းလက်ကျန်နည်းသွားပြီး သိုလှောင်ရန်နှင့် ကြိတ်ခွဲ ရောင်းချရန် စက်ပိုင်ဝယ်အားရှိခြင်း၊ ပြည်ပတင်ပို့ရန် ကုန်သည်ဝယ်အားရှိခြင်း တို့ကြောင့် စပါးသစ်၊ ဆန်သစ် ဈေးမှာ ယခုနှစ်ထက် အမြင့်ဈေးတွင် ရှိနေပါသည်။ ယခုရက်ပိုင်း နှစ်သစ်ကူး ပိတ်ရက်များဖြစ်ခြင်း၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွက် ဆန်လိုင်စင်သက်တမ်း ကုန်နေပြီဖြစ်ရာ ဆန်လိုင်စင်သစ်များချပေးရန် ကာလအနည်းငယ် လိုနေသေးသဖြင့် တရုတ် နိုင်ငံသို့ ဆန်တင်ပို့မှုအေးနေ၍ စပါး၊ ဆန်ဈေးငြိမ်နေပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ဆီကုန်သည်နှင့် ဆီ လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းသည် ပြည်တွင်း ၌ စားသုံးဆီဖူလုံစေရေး၊ ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွှတ်ပြီး သင့်တင့်မျှတသည့် ဈေးနှုန်း ဖြင့် ဖြန့်ဖြူးနိုင်ရေး ဌာနဆိုင်ရာများနှင့် ပူးပေါင်းစီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ပြည်တွင်းတွင် လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသော စားသုံးဆီ ဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုနှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာနိုင်ငံ ဆီကုန်သည် နှင့်ဆီလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းက သတင်း ထုတ်ပြန်ချက်အား ဖော်ပြပါ အတိုင်း ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

        ငါးသည် မြန်မာလူမျိုးတို့၏ နေ့စဉ်စားသောက်မှုတွင် အရေးပါအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် ရှိနေ ပေသည်။ မြန်မာလူမျိုး အိမ်ထောင်စုများသည် ရေငန်ငါးများထက် ရေချိုငါးများကို ပိုမိုကြိုက်နှစ်သက် လေ့ရှိကြပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်များ ပေါများသည့်အားလျော်စွာ ထုတ်လုပ်ရရှိ သော ငါးများကို ပြည်တွင်းစားသုံးမှုအတွက် ဖြည့်တင်းလျှက်ရှိသည့်အပြင် ပြည်ပတင်ပို့မှုအတွက်ပါ အထောက်အကူပြုလျှက်ရှိပါသည်။ ငါးသည် အဆီနည်းပြီး ပရိုတင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသော အသားတစ်မျိုး ဖြစ်သောကြောင့် ပြည်သူလူထု၏ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် အာဟာရဖူလုံရေးအတွက် အကျိုးပြုပါသည်။ အသား မှရရှိသော အခြားပရိုတင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသည့် အစားအစာများ၊ အသားတို့နှင့်နှိုင်းယှည်ပါက ငါးသည် ဈေးသက်သာသောကြောင့် လူအများ ဝယ်ယူစားသုံးနိုင်သည့် စားသောက်ကုန်အမယ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါ သည်။

ပြည်တွင်းငါးထုတ်လုပ်မှုနှင့် စားသုံးမှု

          မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငါးနှင့် ရေထွက်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်သည့်လုပ်ငန်းများကို တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး နှင့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် အများဆုံးလုပ်ကိုင်လျှက်ရှိကြပြီး ပင်လယ်ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းနှင့် ကုန်း တွင်းရေချိုငါးလုပ်ငန်းဟူ၍ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လျှက် ရှိကြပေသည်။ FAO ၏ စာရင်းများအရ မြန်မာ နိုင်ငံ၏ ငါးထုတ်လုပ်နိုင်မှုမှာ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် မက်ထရစ်တန်ချိန် (၃) သန်း၊ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ခုနှစ် မက်ထရစ်တန်ချိန် (၅.၈၇) သန်းနှင့် ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် မက်ထရစ်တန်ချိန် (၃.၅၄) သန်း ဖြစ် ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ FAO ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ငါးမွေးမြူ ထုတ် လုပ်သည့်နိုင်ငံများတွင် အဆင့် (၈) နေရာ၌ ရပ်တည်လျှက်ရှိပြီး ငါးလုပ်ငန်းကဏ္ဍမှ မြန်မာနိုင်ငံဂျီဒီပီ၏ (၂) ရာခိုင်နှုန်းကို ထောက်အကူပြုလျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ FAO အဖွဲ့၏ ၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုင်ငံ အလိုက် ငါးနှင့်ပင်လယ်စာသုံးမှုနှုန်း ထုတ်ပြန်ချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူတစ်ဦး တစ်နှစ်ပျမ်းမျှ စားသုံး မှုနှုန်းမှာ (၄၇.၃၂) ကီလိုဂရမ်ရှိပြီး ကရင်ပြည်နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတို့က အများဆုံး စားသုံး ကြကာ ချင်းပြည်နယ်က စားသုံးမှုအနည်းဆုံးဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပေသည်။ အာဆီယံနိုင်ငံများတွင် မြန်မာနိုင်ငံက ဒုတိယစားသုံးမှုအများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငါးနှင့် ပင်လယ်စာစားသုံးမှုနှုန်းမှာလည်း အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ လာအို၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့၏ စားသုံးမှုနှုန်းထက် ပိုမိုမြင့်မားလျှက်ရှိသည်ကို တွေ့ရှိရပေသည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငါးထုတ်လုပ်မှုနှင့် စားသုံးမှုနှုန်းသည် မြင့်မားပြီး ငါးလုပ်ငန်းကဏ္ဍအတွက် အလားအလာ ကောင်းများစွာရှိနေပေသည်။ အာဆီယံနိုင်ငံများ၏ ငါးနှင့်ပင်လယ်စာ စားသုံးမှုနှုန်းအား တစ်ဖက်ပါ အတိုင်း ဖော်ပြအပ်ပါသည်-

ပြည်ပတင်ပို့မှုအခြေအနေ

          ငါးလုပ်ငန်းကဏ္ဍသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏စီးပွားရေးကို အထောက်အကူပြုသည့်ကဏ္ဍအဖြစ် ရပ် တည်လျှက်ရှိပြီး စုစုပေါင်း ဂျီဒီပီ၏ (၂) ရာခိုင်နှုန်းကို အထောက်အကူပြုလျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထို့ပြင် ငါးကဏ္ဍသည် မြန်မာနိုင်ငံ အသားစားသုံးမှု၏ (၅၀) ရာခိုင်နှုန်းကို အထောက်အပံ့ပေးသည့် အပြင် အလုပ်အကိုင်ပံ့ပိုးနိုင်မှုတွင်လည်း ၆ ရာခိုင်နှုန်းရှိပါသည်။ အချို့သော ကမ်းရိုးတမ်းဒေသများတွင် ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းဒေသကြီး ဘဏ္ဍာငွေရရှိမှု၏ (၃၄) ရာခိုင်နှုန်းမှ (၅၆) ရာခိုင်နှုန်းအထိ အထောက်အကူ ပြုကြောင်း စစ်တမ်းများအရ သိရှိရပေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ပသို့ ငါးတင်ပို့မှုတွင် ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်၌ တန်ချိန် (၄၁၃၀၄၂.၉၆) တန်၊ တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၃၉၁.၆၀၁) သန်း၊ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် တန်ချိန် (၃၈၇၁၄၀.၁၅) တန်၊ တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၃၈၀.၈၄၅) သန်း၊ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် တန်ချိန် (၄၃၇၆၉၆.၂၂) တန်၊ တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၄၆၈.၇၅) သန်း အသီး သီး တင်ပို့ခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ် ငါးပြည်ပတင်ပို့မှုအနေဖြင့် (၂၅-၁၂-၂၀၂၀) ရက် နေ့အထိ တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် (၁၁၅၅၀၈.၃၁၁) တန်၊ တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁၂၈.၃၆၃) သန်း တင်ပို့ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ် ကာလတူနှိုင်းယှဉ်ပါက တန်ချိန် (၁၄၉၃၄.၅၉) တန်၊ တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁၄.၃၅၇) သန်း လျော့နည်းခဲ့သည်ကိုတွေ့ရှိရပေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နှစ်စဉ်ပြည်ပငါးတင်ပို့မှုမှာ စုစုပေါင်းငါးထုတ်လုပ်မှု၏ ပျမ်းမျှ ၁၀ % ကိုသာ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ထိုင်း၊ တရုတ်၊ ဂျပန်၊ စင်္ကာပူနှင့် အာရပ်နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့လျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပေသည်။

ငါးလုပ်ငန်းကဏ္ဍ၏ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသော အခြေအနေများ

          ယခုအခါ ကမ္ဘာအနှံ့ဖြစ်ပွားလျှက်ရှိသော ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ၏ ရိုက်ခတ်မှုကြောင့် နိုင်ငံ အသီး သီးတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ထိခိုက်ခဲ့ကြရပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင်လည်း ကဏ္ဍအသီးသီး၌ ထိခိုက်နစ် နာမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရပေသည်။ ၎င်းတို့တွင် ငါးလုပ်ငန်းသည်လည်း တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုများသည် ပြည်တွင်းဒေသအနှံ့အပြားတွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သဖြင့် သွားလာကန့်သတ် မှုများပြုလုပ်ခဲ့ရသောကြောင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရောင်းဝယ်မှုများတွင် အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရပါသည်။ ထို့ပြင် ဒေသတွင်းကူးစက်မှုများအဖြစ် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ ဒေသတစ်ချို့တွင် ဒေသတွင်းကူးစက်မှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့ခြင်း၊ ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေးမြို့တို့ရှိ အဓိကငါးဈေးကြီးများတွင် ရောဂါ ပိုးကူးစက်ခဲ့၍ ငါးဈေးများ ယာယီပိတ်ခဲ့ရခြင်း စသည့် အခြေအနေများက ပြည်တွင်းငါးစားသုံးမှုကို ထိ ခိုက်စေခဲ့ပါသည်။ ပြည်ပတင်ပို့ရာတွင်လည်း တင်ပို့မည့်နိုင်ငံများအကြား ကပ်ရောဂါနှင့်ပတ်သက်၍ အပြန်အလှန် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများရှိခြင်း၊ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများ၌ တင်ပို့မှုအခက်အခဲများ ရှိခြင်းတို့က ပြည်ပတင်ပို့မှုကို လျော့ကျစေခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် မြန်မာနိုင်ငံမှ ငါးအများဆုံး တင်ပို့သည့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကူးစက်မှုများရှိနေသဖြင့် မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်ဂိတ်များ ဖြစ်သည့် ထီးခီးနှင့် မောတောင်ဂိတ်များကို ပိတ်ထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်ပတင်ပို့မှု များ ဆက်လက်မလျော့ကျသွားစေရန် ရေတို၊ရေရှည်အစီအမံများ ချမှတ်ဆောင်ရွက်သွားရန်နှင့် ပြည် တွင်းငါးထုတ်လုပ်မှုကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေရန် ငါးစားသုံးမှုမြင့်မားလာအောင် ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ် လျှက်ရှိနေပါသည်။

ပြည်တွင်းငါးစားသုံးမှု တိုးတက်မြင့်မားလာဖို့ …

          ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း ပြည်တွင်းငါးထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍအပေါ် ထိခိုက်မှုလျော့နည်း စေရန် ထိရောက်မည့်ဆောင်ရွက်မှုတစ်ခုမှာ ပြည်တွင်းငါးစားသုံးမှုတိုးတက်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ ငါးစားသုံးမှုတိုးတက်စေရန် ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာနအနေဖြင့် ပြည်သူများအား အသိပညာပေးခြင်း၊ ငါးစား သုံးခြင်းမှရရှိသည့် အာဟာရနှင့်ပတ်သက်၍ ဟောပြောဆွေးမှုများ ပြုလုပ်လျှက်ရှိသည်ကို တွေ့ရှိရပါ သည်။ အဆိုပါ ဆောင် ရွက်မှုများကို ဒေသအနှံ့အပြားတွင် ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်ရန်လည်း လိုအပ်ပေသည်။ ထို့ပြင် စားသုံးမှုတိုးတက်လာစေရန်အတွက် ပြည်သူများ ဈေးသက်သာစွာဖြင့် အလွယ်တကူ ဝယ်ယူရရှိ ရေးကိုလည်း စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ သက်ဆိုင်ရာအသင်းအဖွဲ့များ၊ လုပ်ငန်းရှင်များက မြို့နယ်အလိုက်၊ ဒေသအလိုက် ငါးဈေးကားများစီစဉ်၍ ရောင်းချပေးခြင်း၊ နိုင်ငံတော်ရိက္ခာထောက်ပံ့မှု တွင်လည်း ငါးရိက္ခာထည့်သွင်းထောက်ပံ့ပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးကာလအတွင်း ပြည်သူများသည် မိမိတို့နေအိမ်အတွင်း နေထိုင်ကြရ သဖြင့် စားသုံးသည့်အစားအသောက်များမှ အာဟာရဓာတ် မျှတစွာရရှိရေး ဂရုပြုစားသုံးကြရမည်ဖြစ် ပါသည်။ ငါးစားသုံးခြင်းဖြင့် ငါးတွင်ပါဝင်သော ပရိုတင်းနှင့် ဗီတာမင်-ဒီမှ ရောဂါပိုးများ ခုခံကာကွယ် ခြင်းနှင့် ကိုယ်ခံစွမ်းအားကောင်းမွန်ရေးအတွက် အထောက်အပံ့ဖြစ်စေနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ငါးလုပ်ငန်းကဏ္ဍ စဉ်ဆက်မပြက်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ပြည်ပတင်ပို့မှုတိုးတက်ရန် ရေရှည်အစီအမံ များ ချမှတ်ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်သကဲ့သို့ ပြည်တွင်းစားသုံးမှု တိုးတက်လာစေရန်လည်း သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာနများ၊ အသင်းအဖွဲ့များ၊ လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ပြည်သူများအားလုံးက တက်ညီလက်ညီ ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် ငါးစားသုံးမှုအား ဂုဏ်ယူစရာ ပြယုဂ်တစ်ခုအဖြစ် ခံယူသင့်ပါကြောင်း တိုက်တွန်းရေး သားလိုက်ရပါသည်။

ရင်းမြစ်။   (၁)  ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ မြန်မာနိုင်ငံ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာဆန်းစစ်လေ့လာချက် ၂၀၁၉,   (၂)   WorldFish website,   (၃) ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာန website page

          မော်လမြိုင်မြို့၏ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလတတိယပတ်တွင်ဖြစ်ပေါ်နေသော အခြေခံစားကုန် ဈေးနှုန်းများမှာ ပေါ်ဆန်း (စပါး) တင်း (၁၀၀) လျှင် (၇၁၀၀၀၀) ကျပ်၊ ပေါ်ဆန်း (ဆန်) ၂၄ ပြည်ပါ တစ်အိတ်လျှင် (၂၉၅၀၀) ကျပ်၊ ဧည့်မထ (စပါး) တင်း (၁၀၀) (၅၈၂၀၀၀) ကျပ်၊ ဧည့်မထ (ဆန်) ၂၄ ပြည်ပါ တစ်အိတ် (၂၃၅၀၀) ကျပ်၊ စားအုန်းဆီ တစ်ပိဿာ (၂၄၀၀) ကျပ်၊ မြေပဲဆီ တစ်ပိဿာ (၇၅၀၀) ကျပ်၊ ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာ (၇၀၀) ကျပ်၊ ကြက်သွန်ဖြူ (ရှမ်း) တစ်ပိဿာ (၄၀၀၀) ကျပ်၊ ကြက်သွန်ဖြူ (ကြူဂုတ်) တစ်ပိဿာ (၃၀၀၀) ကျပ်၊ မန်ကျည်းမှည့် တစ်ပိဿာ (၅၅၀၀) ကျပ်၊ ငရုတ်ခြောက် တစ်ပိဿာ (၆၀၀၀) ကျပ် ၊ ပဲနီလေး (မြန်မာ) တစ်ပိဿာ (၄၀၀၀) ကျပ်၊ ကုလားပဲခြမ်း တစ်ပိဿာ (၂၀၀၀) ကျပ်၊ မြေပဲဆံ တစ်ပိဿာ (၃၃၀၀) ကျပ်၊ မွေးမြူရေးကြက်သားတစ်ပိဿာ (၆၀၀၀) ကျပ်၊ ဝက်သား တစ်ပိဿာ (၁၀၀၀၀) ကျပ်၊ ဆိတ်သားတစ်ပိဿာ (၂၅၀၀၀) ကျပ်၊ အမဲသားတစ်ပိဿာ (၁၂၀၀၀) ကျပ်၊ ငါးကြင်း တစ်ပိဿာ (၁၀၀၀၀) ကျပ်၊ ငါးမြစ်ချင်း တစ်ပိဿာ (၇၀၀၀) ကျပ်၊ ကြက်ဥ/ဘဲဥ တစ်လုံးလျှင် (၁၅၀/၂၂၀) ကျပ်၊ ရာဘာ RSS 3 တစ်ပေါင်လျှင်(၇၃၀) ကျပ်၊ ရွှေ ၁၆’ (၁၃၁၅၀၀၀) ကျပ်၊ ရွှေ ၁၅’ (၁၂၀၅၀၀၀) ကျပ်၊ ရွှေ ၁၄’ (၁၁၁၀၀၀၀) ကျပ်၊ ဓာတ်ဆီ တစ်ဂါလံ (၃၄၄၂) ကျပ်၊ ဒီဇယ် တစ်ဂါလံ (၃၁၂၇) ကျပ် ဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

          ယခုအပတ်ဈေးနှုန်းများမှာ ယခင်အပတ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် ရွှေဈေးနှုန်းနှင့် ဓါတ်ဆီ ၊ ဒီဇယ်ဆီဈေးနှုန်းတို့မှာ ဈေးအနည်းငယ်မြင့်တက်လာပြီး ရာဘာဈေးနှုန်းမှာ ဈေးအနည်းငယ် ကျဆင်းသွားကြောင်း တွေ့ရှိပါသည်။

မွန်ပြည်နယ်(DOCA)

     ၃.၁၂.၂၀၂၀ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းခရိုင် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊မြောင်မြို့နယ်တာဝန်ခံသည် ကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေးနှင့်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးဆိုင်ရာ အလားအလာရှိသော ဒေသတွင်းထုတ်ကုန်တစ်မျိုးဖြစ်သည့် ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လျှက်ရှိသော မြင်းမူမြို့နယ်၊ ကြော့မင်းကျေးရွာရှိ ကြက်သွန်စိုက်တောင်သူများအား သွားရောက်တွေ့ဆုံမေးမြန်း ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။

       ထိုသို့တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ရာ ကြော့မင်းကျေးရွာတွင် ကြက်သွန်နီသီးနှံအား စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးလျှက်ရှိကြောင်း၊ ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးတောင်သူများအနေဖြင့် မိမိကိုယ်တိုင် စိုက်ပျိုးရန် အတွက် ပျိုးထောင်သလို ပြန်လည်ရောင်းချရန် ရည်ရွယ်၍ ပျိုးထောင်သူများရှိကြောင်း၊ စုစုပေါင်း ကနဦး မတည်ရင်းနှီးငွေ ကျပ်(၈)သိန်းကျော်ခန့်ဖြင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားရကြောင်း၊ ကြက်သွန်နီ(တစ်တင်း)ပျိုးထောင်လျှင် ပျိုးဘောင်(၆၄) ဘောင်ထွက်ရှိ၍ ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် (၉)သိန်း ကျော် ကုန်ကျမှာဖြစ်ပြီး အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ၁၆၀ဝ၀ဝ၀ (တစ်ဆယ့်ခြောက်သိန်း) ဝင်ငွေရရှိနိုင်သည့်အတွက် အသားတင် အကျိုးအမြတ် အနေဖြင့် (၇) သိန်းခန့်ရရှိနိုင်ကြောင်း ဆွေးနွေးသိရှိရပါသည်။ လက်ရှိ ကြုံတွေ့နေသည့် အခက်အခဲစိန်ခေါ်မှုများအနေဖြင့် ဝယ်လက်များ လာရောက်ဝယ်ယူမှု နည်းပါးခြင်း၊ ယခင်နှစ်များတွင် နောင်ချို၊ မေမြို့နှင့် အခြားမြို့များမှ ကျေးရွာ အရောက် ကွင်းဆင်းဝယ်ယူခြင်းများ ရှိခဲ့သော်လည်း ယခုကိုဗစ်ကာလအတွင်း အသွားအလာ ကန့်သက်ချက်များကြောင့်  ဝယ်ယူမူ နည်းပါးလာကာ မိမိတို့ ပျိုးထောင်တောင်သူများအနေဖြင့်လည်း အခြားဒေသများသို့ သွားရောက်ရောင်းချခြင်းများ မပြုလုပ်နိုင်သဖြင့် ထိုက်သင့်သော အကျိုးအမြတ်မရရှိခြင်း၊ မိမိတို့ကျေးရွာတွင် ကြက်သွန်စိုက်ဧက (၂၅၀) ခန့်ရှိပြီး ကြက်သွန်နီ စိုက်တောင်သူ(၁၅၀)ဦးခန့်ရှိကြောင်း လက်ရှိ အခြေအနေတွင် ပျိုးပင်များပိုမည်ဟု ခန့်မှန်းရကြောင်း၊ တချို့တောင်သူများအနေဖြင့် အခြားဒေသများသို့ မြေနှီး၍ သွားရောက် စိုက်ပျိုးနေပြီး ကျေးရွာတွင် ယခင်နှစ် ကြက်သွန်နီအချိန် (၃၀ဝ၀ဝ)ခန့် တောင်သူများ လက်ဝယ်တွင်ရှိသေးကြောင်း တောင်သူများအနေဖြင့် ဈေးကွက်စောင့်ရင်း စောင့်ရင်းနှင့် ကြက်သွန်နီအဟောင်း တစ်ပိဿာ (၂၅၀) ကျပ်ခန့်သာရှိကြောင်း ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုး လုပ်ထုတ်တောင်သူများထံမှသိရှိရပါသည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန