ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

      အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် သကြားမှ အီသနောလောင်စာထုတ်လုပ်ခြင်းသို့ ပြောင်းလဲအသုံးပြုမှု ကျဆင်းလျက်ရှိမှုနှင့်အတူ ပြည်တွင်း၌ သကြားလက်ကျန်ပိုလျှံမှု ပမာဏကြီးမားလာသဖြင့် ဈေးကွက်တင်ရောင်းဝယ်ရေး ရာသီအသစ်တွင် ပြည်ပသို့ သကြားတန်ချိန် ၁.၅ သန်း တင်ပို့ခွင့်ပြု မည်ဖြစ်ကြောင်း အစိုးရက နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက်နေ့၌ အမိန့်ကြော်ငြာစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

       ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး သကြားထုတ်လုပ်သူဖြစ်သော အိန္ဒိယမှ တင်ပို့မှု မြင့်တက်လာခြင်း သည် ငါးနှစ်တာကာလအတွင်း စံပြုဈေးနှုန်း အနိမ့်ဆုံးသို့ ကျဆင်းနေခဲ့သော နယူးယောက်နှင့် လန်ဒန် သကြားကြိုတင် အရောင်းဈေးကွက်များအပေါ် ဖိအားများ သက်ရောက်ဖွယ်ရှိနေသည်။ ထိုသို့ တင်ပို့နိုင်မှု မြင့်မားခြင်းက အိန္ဒိယပြည်တွင်း၌ သကြားလက်ကျန်ပမာဏကို လျှော့ချနိုင်ပြီး ဈေးနှုန်းများ ခိုင်မာမှုကို အထောက်အပံ့ပြုမည်ဖြစ်ရာ Balrampur Chini Mills, EID Parry, Dalmia Bharat နှင့် Shree Renuka Sugars တို့ကဲ့သို့သော သကြားထုတ်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းကြီး များအတွက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမည်ဖြစ်သည်။

      အဆိုပါ သကြားတန်ချိန် ၁.၅ သန်း တင်ပို့ခွင့်ခွဲတမ်း သတ်မှတ်ချက်ကို လွန်ခဲ့သော ဈေးကွက်ရာသီ သုံးခု၌ ၎င်းတို့၏ ပျမ်းမျှထုတ်လုပ်မှု ပမာဏအပေါ်မူတည်၍ လည်ပတ်လုပ်ကိုင် လျက်ရှိသော သကြားစက်လုပ်ငန်းများအကြား အချိုးကျ ခွဲဝေပေးမည်ဖြစ်ပြီး သကြားအဆင့် အတန်း အားလုံးကို တင်ပို့ခွင့်ပြုမည်ဖြစ်သည်။

      အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၂၀၂၂-၂၃ ဈေးကွက်ရာသီနှစ်အထိ ငါးနှစ်တာကာလအတွင်း နှစ်စဉ် ပျမ်းမျှ သကြားတန်ချိန် ၆.၈ သန်းခန့် တင်ပို့မှုနှင့်အတူ ကမ္ဘာ့သကြားတင်ပို့မှု ဒုတိယအများဆုံး နေရာ၌ ရပ်တည်ခဲ့သည်။ သို့သော် ရာသီဥတုခြောက်သွေ့မှုနှင့် ကြုံတွေ့ရပြီးနောက် ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ်မှ စတင်၍ ပြည်ပသို့သကြားတင်ပို့မှုကို အစိုးရက ပိတ်ပင်တားမြစ်ခဲ့ပြီး ယမန်နှစ်၌ တန်ချိန် ၁ သန်းမျှကိုသာ တင်ပို့ရန် ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည်။

      အိန္ဒိယနိုင်ငံ သကြားနှင့်ဇီဝစွမ်းအင်ထုတ်လုပ်သူများအသင်း (ISMA) က အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့၌ စတင်ခဲ့သော ၂၀၂၅-၂၆ ဈေးကွက်တင်ရောင်းဝယ်ရေးနှစ်တွင် အိန္ဒိယ၏ သကြားထွက်ရှိ မှုမှာ အီသနောထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ပြောင်းလဲသုံးစွဲမည့် တန်ချိန် ၃.၄ သန်းခန့်ကို နုတ်ပယ်ပြီး ပါက တန်ချိန် ၃၀.၉၅ သန်းခန့်ရှိနိုင်ကြောင်း၊ ယင်းပမာဏသည် ယခင်နှစ်ကထက် ၁၈.၅ ရာခိုင် နှုန်းခန့် မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

      ISMA အသင်းသည် နိုဝင်ဘာပထမပတ်အတွင်း၌ ဈေးကွက်ရာသီအသစ်တွင် သကြား တန် ချိန် ၂ သန်းအထိ တင်ပို့ခွင့်ပြုရန် အစိုးရထံ တောင်းဆိုထားခဲ့သည်။ ယခုနှစ်တွင် အီသနော ထုတ်လုပ်မှုသို့ ပြောင်းလဲသုံးစွဲရမည့် သကြားတန်ချိန်မှာ ၄.၅ သန်းမှ ၅ သန်းအကြား ရှိမည်ဟု အစောပိုင်းကာလများ၌ အဆိုပါအသင်းက ခန့်မှန်းထားခဲ့သော်လည်း အီသနောထုတ်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းသို့ ဇီဝလောင်စာအဖြစ် ခွဲဝေချထားမှုစုစုပေါင်းတွင် သကြားသုံးစွဲမှုမှာ ၂၈ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိပြီး ကျန်ပမာဏမှာ မွေးမြူရေးအစားအစာအခြေပြု အီသနောထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းများမှ ခွဲဝေ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

      သကြားစက်ရုံများအနေဖြင့် ၎င်းတို့ခွဲဝေရရှိသည့် တင်ပို့ခွင့်ခွဲတမ်းကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင် သို့မဟုတ် ပြန်လည်သန့်စင်သည့် စက်ရုံများမှ တစ်ဆင့်ဖြစ်စေ ၂၀၂၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့အထိ ကာလတွင်း တင်ပို့နိုင်ကြောင်း၊ ၎င်းတို့ရရှိသည့်ခွဲတမ်းကို အသုံး မပြုလိုပါက သကြားစက်များသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ် မတ်လ ၃၁ နေ့နောက်ဆုံးထားလျက် စွန့်လွှတ်နိုင် ကြောင်း၊ ယင်းနောက်ပိုင်းကာလ၌ အစိုးရသည် ထိုသို့ သုံးစွဲခြင်းမရှိသော တင်ပို့ခွင့် ခွဲတမ်းများကို အခြားသော သကြားစက်များသို့ ပြန်လည်ခွဲဝေမည်ဖြစ်ကြောင်း အမိန့်ကြော်ငြာစာ၌ ဖော်ပြထား သည်။ အစိုးရ၏ ပြောဆိုချက်အရ တင်လဲရည် ပြည်ပသို့ တင်ပို့မှုအပေါ် စည်းကြပ်သည့် အခွန် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ပြန်လည်ဖယ်ရှားပေးခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Economic Times, 14 Nov 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

          ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၏ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ရည် (LNG) တင်သွင်းမှုသည် ၂၀၃၅ ခုနှစ်တွင် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံထက်သာလွန်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံပြီးနောက် ဒုတိယအကြီးဆုံး LNG တင်သွင်းသည့်နိုင်ငံဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IEA) ၏ အကဲဖြတ်မှုများအရ သိရပါသည်။ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံတို့သည် ၂၀၃၅ ခုနှစ်တွင် LNG ၇၅ ဘီလီယံကုဗစ်မီတာ (bcm) ခန့်တင်သွင်းမည်ဖြစ်ပြီး ၎င်းပမဏသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တင်သွင်းမှုထက် ၆၀ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်မားလျက်ရှိကြောင်း စည်းမျဥ်းများ၊ လမ်းညွှန်ချက်များ၊ လေ့လာမှုများနှင့်အချက်အလက်များ ထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိသော အစိုးရကြား အဖွဲ့အစည်း၏ အကဲဖြတ်မှုအရ သိရပါသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသည် ၂၀၃၅ ခုနှစ်တွင် LNG ၄၂ မှ ၄၄ bcm ခန့်တင်သွင်းမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် ၂၀၃၅ ခုနှစ်တွင် LNG ၃၃ မှ ၃၆ bcm ခန့်တင်သွင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံထက် LNG တင်သွင်းမှုများ မြင့်မားခဲ့သော်လည်း ၂၀၃၀ ခုနှစ်အကုန်ခန့်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှိနိုင်ငံသည် ၎င်းနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းဓာတ်ငွေ့သုံးစွဲမှုမြင့်မားလာခြင်းနှင့် ဓာတ်ငွေ့ပြန်လည် ဖြည့်တင်းနိုင်စွမ်းကြီးမားလာခြင်းတို့ကြောင့် LNG တင်သွင်းမှုများသည် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံထက်ကျော်လွန်နိုင်ကြောင်း IEA ၏အကဲဖြတ်မှုများအရ သိရပါသည်။ ယခုနှစ်များအတွင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် LNG တင်သွင်းမှုများသည် စက်မှုလုပ်ငန်းများအတွင်း ဝယ်လိုအားများ မြင့်တက်လာခြင်းနှင့် ဝယ်ယူမှုအဆင်ပြေမှုများကြောင့် မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ၂၀၃၅ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် LNG တင်သွင်းမှုကို ၃၅ bcm မှ ၅၀ bcm ခန့်တိုးချဲ့ တင်သွင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း IEA ၏ အကဲဖြတ်မှုများအရ သိရပါသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတို့သည် စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်ရေးနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းများ အတွက် LNG ကိုမှီခိုသုံးစွဲ လျက်ရှိပါသည်။ ပြည်တွင်းဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်လျက်ရှိသော ထိုင်းနိုင်ငံ၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့အတွက် LNG သည် ပြည်တွင်းဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လုပ်မှုကျဆင်းခြင်းအတွက် ပြည်လည်ဖြည့်တင်းသုံးစွဲရန် အရေးပါကြောင်း သိရပါသည်။ သတင်းထောက်များ၏ ပြောကြားချက်များရ အာရှသည် ပြည်တွင်းဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်မှု လျော့နည်းလာမှုများအကြားတွင် ကမ္ဘာ့ LNG ဝယ်လိုအားကြီးထွားလာမှုအတွက် အဓိက မောင်းနှင်တံအဖြစ်ရှိလာနိုင်ပြီး ၂၀၃၅ ခုနှစ်တွင် LNG တင်သွင်းမှုများ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိလာနိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။

Source: The Daily Star

DOCA (ရန်ကုန်)       

           မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမ ၁၀ လ အတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၄၄.၁ သန်း တန်ဖိုးရှိ cashmere ကုန်ချော၂၉၇၆ တန်ကို တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း အမျိုးသားစာရင်းအင်းရုံး NSO ၏ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့ထုတ်ပြန်သော တရားဝင်အချက်အလက်များအရ သိရှိရပါသည်။

          အဆိုပါ ကိန်းဂဏန်းသည် ယခင်နှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပမာဏ အားဖြင့် ၄.၆ ဆ တိုးလာကြောင်း အချက်အလက်များအရ သိရှိရပါသည်။ မွန်းဂိုလီးယား သမ္မတ Ukhnaa Khurelsukh  က မွန်ဂိုလီးယားအစိုးရမှ အကောင်တည်ဖော်သော White Gold အမျိုးသားလှုပ်ရှားမှုအောက်တွင် နိုင်ငံအတွင်းရှိ cashmere ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံများ၏ စွမ်းဆောင်ရည် မြှင့်တင်ရန်အတွက် စုစုပေါင်း တူဂရစ် ၁၉၈ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၇.၅ သန်း) ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် စီစဉ်ထားပါသည်။

          ၂၀၂၈ ခုနှစ်တွင် ပြည်တွင်းဈေးကွက်၌ cashmere ကုန်ကြမ်း ကို ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း အထိနှင့် ကုန်ချော ထုတ်လုပ်မှုကို ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြင့်ရန် စီစဉ်ထားပါသည်။ မွန်ဂိုလီးယားစာနပ်ရိက္ခာ၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီး၏ အဆိုအရ နိုင်ငံ၏ cashmere တင်ပို့မှုမှ ရငွေသည် ဒေါ်လာ သန်း ၇၀၀ အထိ ရောက်ရှိရန် ခန့်မှန်းထားပါသည်။  

          လက်ရှိတွင် မွန်ဂိုလီးယား၌ cashmere ကုန်ချောတန်ချိန် ၁၁၉၀၀၀ ကို ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် စက်များဖြင့် လုပ်ငန်း ၅၀ ခန့် လည်ပတ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source : Xinhua                                                                                 

DOCA (ရန်ကုန်)

        မလေးရှား၏ ဆောက်လုပ်ရေးကဏ္ဍသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် တတိယသုံးလပတ်တွင် လုပ်ငန်းတန်ဖိုး ရင်းဂစ် ၄၅.၄ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀.၉၉ ဘီလီယံ) အထိ ရောက်ရှိကာ ၁၀.၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်မှုနှုန်းကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြောင်း နိုဝင်ဘာလ ၁၂ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်သော တရားဝင်အချက်အလက်များအရ သိရှိရပါသည်။

         မလေးရှားစာရင်းအင်းဦးစီးဌာန (DOSM) က အထူးကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများနှင့် လူနေအိမ်ဆောက်လုပ်ရေး ကဏ္ဍခွဲများ၏ တိုးချဲ့မှုကြောင့် ခိုင်မာသောစွမ်းဆောင်ရည်ကို အဓိကမောင်းနှင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါကဏ္ဍခွဲများသည် ၁၅.၃ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ၁၁.၆ ရာခိုင်နှုန်းစီ တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။

         လူနေအိမ်မဟုတ်သော အဆောက်အအုံများဆိုင်ရာ ကဏ္ဍခွဲသည် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ပြီး၊ မြို့ပြအင်ဂျင်နီယာဆိုင်ရာ ကဏ္ဍခွဲသည် အရှိန်အဟုန်ကို ဆက်လက်ထိန်းထားနိုင်ကာ ၈.၉ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် တိုးချဲ့ခဲ့ပါသည်။

        ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍသည် ယခုသုံးလပတ်အတွင်း တိုးတက်မှုအတွက် အဓိကမောင်းနှင် အားအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်းတန်ဖိုး၏ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့ပါသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၏ ပထမသုံးလပတ်အတွက် အဆိုပါကဏ္ဍသည် စုစုပေါင်းတန်ဖိုး ရင်းဂစ် ၁၃၂.၂ ဘီလီယံကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁၃.၃ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source : Xinhua                                                                                 

DOCA (ရန်ကုန်)

              နိုင်ငံတကာရေနံဈေးနှုန်းများ မကြာသေးမီက ပြောင်းလဲခဲ့မှုအပေါ်အခြေခံ၍ တရုတ်နိုင်ငံသည် နိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ ဓာတ်ဆီနှင့် ဒီဇယ်လက်လီဈေးနှုန်းများကို တိုးမြင့်မည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတကာထိပ်တန်း စီမံကိန်းရေးဆွဲသူက နိုဝင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

          ဓာတ်ဆီနှင့် ဒီဇယ်ဈေးနှုန်းများသည် တစ်တန်လျှင် ယွမ် ၁၂၅ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၇.၆၄) နှင့် ယွမ် ၁၂၀ အသီးသီးတိုးလာမည်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကော်မရှင် (NDRC) က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။

          တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးရေနံကုမ္ပဏီကြီး သုံးခုဖြစ်သည့် China National Petroleum Corporation၊ China Petrochemical Corporation နှင့် China National Offshore Oil Corporation ကို ရေနံထုတ်လုပ်မှု ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် တည်ငြိမ်သော ထောက်ပံ့မှုသေချာစေရန် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လွယ်ကူချောမွေ့စေရန် ညွှန်ကြားထားပါသည်။

          ဒေသအသီးသီးရှိ သက်ဆိုင်ရာဌာနများသည် ဈေးကွက်ကြီးကြပ်ရေးနှင့် စစ်ဆေးရေး လုပ်ငန်းများကို အရှိန်အဟုန်မြင့်ဆောင်ရွက်သင့်ပြီး ဈေးကွက်အစီအမံများကို အကောင်ထည်ဖော်ရန်အမျိုးသာ ဈေးနှုန်းမှုဝါဒများကို ချိုးဖောက်သည့် လုပ်ဆောင်မှုများကို တင်ကြပ်စွာကိုင်တွယ်သင့်ကြောင်း NDRC မှ ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source : Xinhua                                                                                 

DOCA (ရန်ကုန်)