ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

     တိုယိုတာမော်တာ၏ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် စီအီးအိုအဖြစ် ကိုဂျီဆာတိုတာဝန်စယူသည့် ပထမဆုံးနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီသည် တန်ဖိုးအားဖြင့်သာမက ဝင်ငွေရရှိမှုတွင်ပါ စံချိန်တင်မြင့်တက်ခဲ့ပါသည်။ (၁-၃-၂၀၂၄) ရက်နေ့တွင် တိုယိုတာသည် စျေးကွက်တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ (၃၉၅)ဘီလီယံတန်ဖိုးရှိသည့် ပထမဆုံးဂျပန်ကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ မတ်လအကုန်ပိုင်းထက် (၂)ဆတန်ဖိုးတက်လာခဲ့ပါသည်။ တိုယိုတာ၏ စျေးကွက်တန်ဖိုးအသစ်သည် ၁၉၈၇ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ဆက်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီ NTT တင်ရှိထားသည့် စံချိန်ကိုရိုက်ချိုးနိုင်ခဲ့ပါသည်။ Telsa ကုမ္ပဏီသည် စျေးကွက်တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ (၅၃၀.၆)ဘီလီယံဖြင့် ကမ္ဘာ့စျေးကွက်တွင် တန်ဖိုးအမြင့်ဆုံးကားထုတ်လုပ်သူအဖြစ်ရပ်တည်ခဲ့ပြီး တိုယိုတာထက် တန်ဖိုး (၄၀)ရာခိုင်နှုန်းအသာတွင်ရှိနေပါသည်။ တိုယိုတာတန်ဖိုးမြင့်တက်လာမှုတွင် Hybrid ကားများရောင်းချရမှုလည်းပါဝင်နေပါသည်။ ၂၀၂၄ခုနှစ်တွင် Hybrid ကားအစီးရေ (၃.၄၂)သန်းရောင်းချခဲ့ရပြီး ၂၀၂၃ခုနှစ်ထက် (၃၁)ရာခိုင်နှုန်းခုန်တက်လာကြောင်းသိရပါသည်။ တိုယိုတာ၏ Hybrid RAV4 ကားအမျိုးအစားသည် မြောက်အမေရိကနှင့် ဥရောပတို့တွင် လူကြိုက်များလျက်ရှိပြီး တိုယိုတာ Hybrid ကားရောင်းချရမှုသည် တစ်ကမ္ဘာလုံး Hybrid ကားစျေးကွက်၏ ၆၀ရာခိုင်နှုန်းပမာဏရှိကြောင်းသိရပါသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တိုယိုတာသည် လျှပ်စစ်ကားရောင်းချမှုတွင် အခက်အခဲနှင့်ကြုံတွေ့လျက်ရှိပါသည်။ ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ စတုတ္ထလေးလပတ် ကုန်ဆုံးချိန်ထိ လျှပ်စစ်ကားအစီးရေစုစုပေါင်း (၁၀၄၀၀၀)စီးသာရောင်းချခဲ့ရပြီး တိုယိုတာကားအမျိုးအစားပေါင်းစုံ ရောင်းချရမှုပမာဏ၏ ၁ရာခိုင်နှုန်းသာရှိခဲ့ပါသည်။ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်၏ လျှပ်စစ်ကားရောင်းချရမှု၌ တိုယိုတာနံပါတ်မှာ (၂၄) နေရာတွင်ရှိခဲ့ပြီး Telsa က အစီးရေ (၁.၈)သန်းဖြင့်  ပထမ၊ BYD က အစီးရေ (၁.၅၇)သန်းဖြင့် ဒုတိယ၊ Volkswagen က အစီးရေ (၇၇၀၀၀၀)ဖြင့် တတိယနေရာတွင် ရပ်တည်ခဲ့ပါသည်။ တိုယိုတာသည် ၂၀၂၆ခုနှစ်တွင် လျှပ်စစ်ကားအမျိုးအစားသစ် (၁၀)မျိုးကို စျေးကွက်တင်သွင်းရန်စီစဥ်လျက်ရှိပြီး အဆိုပါနှစ်တွင် လျှစ်စစ်ကားအစီးရေ (၁.၅၇)သန်းနှင့် ၂၀၃၀ခုနှစ်တွင် အစီးရေ (၃.၅)သန်းရောင်းချနိုင်ရန် ရည်မှန်းထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

     နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF)၏ နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ခဲ့သော အချက်အလက်များအရ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းအသားတင်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတန်ဖိုး (GDP) သည် ၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ(၄၃၃.၃) ဘီလီယံဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် အဆင့်ငါးနေရာရပ်တည်နေခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည်‌ ဒေသတွင်းအရေးပါသည့် နိုင်ငံအနေဖြင့် တိုးတက်လျက်ရှိနေသော်လည်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ လျှင်မြန်စွာတိုးတက်လာမှု ကြောင့် လက်ရှိအရှိန်ကို မြှင့်တင်ရန်လိုအပ်နေကြောင်းသိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ GDP သည် ၂၀၂၄ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ(၄၆၉.၇)ဘီလီယံရှိလာမည်ဟု IMF က ခန့်မှန်းထားပြီး အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၊ ကုန်သွယ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးသုတေသနဗဟို (CEBR) က ၂၀၃၈ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ GDP သည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁.၅၆) ထရီလီယံဖြင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် (၂၁)နိုင်ငံမြောက် စီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာမည်ဖြစ်ပြီး ထိုင်း၊ စင်ကာပူ၊ ဖိလစ်ပိုင်တို့၏ စီးပွား‌ရေးအင်အားကို ကျော်ဖြတ်သွားမည်ဟုခန့်မှန်းထားကြပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတိုးတက်လာမှုသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တန်ဖိုးကွင်းဆက်တွင်ဗျူဟာမြောက်ပြောင်းလဲနိုင်မှု၊ ခိုင်မာသောနိုင်ငံတွင်းပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု၊ ငယ်ရွယ်သောလုပ်သားထုအင်အားနှင့် အရေးပါသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမောင်းနှင်အားများကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု CEBR ၏လေ့လာစိစစ်ချက်က ဖော်ပြနေပါသည်။ များပြားပြီး ငယ်ရွယ်သောလုပ်သားထုအင်အားကြောင့် လာမည့်နှစ်များစွာအတွင်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် မြင့်တက်လာနိုင်ရန် အလားအလာရှိနေပါသည်။ ၂၀၄၅ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် အာဆီယံနိုင်ငံအများစုထက် စီးပွားရေးအင်အားကျော်လွန်သွားပြီး တစ်ဦးချင်းဝင်ငွေမြင့်မားသည့် နိုင်ငံဖြစ်လာမည်ဟုခန့်မှန်းကြပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ GDP သည် ၂၀၂၄ခုနှစ်မှ ၂၀၂၈ခုနှစ်အထိ (၆.၆၇)ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် တိုးတက်နေမည်ဟုလည်း CEBR ကခန့်မှန်းထားပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံနည်းတူ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည်လည်း အထင်ကြီးစရာကောင်းသည့် တိုးတက်မှုအလားအလာရှိနေပြီး ၂၀၃၈ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ၏(၂၃)နိုင်ငံမြောက် စီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာနိုင်သည်ဟုခန့်မှန်းကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

       မြန်မာ့သစ်တောထွက်ကုန်များ တင်ပို့မှုမှာ ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့မှစတင်၍ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာရေးနှစ် မတ်လ ၂၂ ရက်နေ့အထိ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၅.၇ သန်းရှိပြီး အစိုးရကဏ္ဍမှ ၀.၇၇ သန်းနှင့် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍမှ ကန်ဒေါ်လာ ၆၄.၉ သန်းကျော်ရှိကြောင်းစီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်းများအရသိရသည်။

       ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ် (ဧပြီမှမတ်လအထိ)တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သစ်တော ထွက်ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့မှုပမာဏမှာ  အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၃၉.၃၅ သန်းဖြစ်သည်။ မြန်မာ နိုင်ငံသည် ပို့ကုန်မြှင့်တင်ရန်အတွက်အမျိုးသားပို့ကုန်မဟာဗျူဟာ(NES) ၂၀၂၀-၂၀၂၅ ကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး (NES)၏ဦးစားပေးကဏ္ဍများမှာ စိုက်ပျိုးရေး ထုတ်လုပ်မှု၊ အထည်ချုပ်နှင့် အဝတ်အထည်စက်မှုနှင့် အီလက်ထရောနစ်စက်ကိရိယာ၊  ရေထွက်ကုန်လုပ်ငန်း၊ သစ်တောထွက်ကုန်ပစ္စည်း၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်ထုတ်လုပ်ရေးနှင့်ဝန်ဆောင် မှုများ၊ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးဝန်ဆောင်၊ အရည်အသွေးစီမံခန့်ခွဲမှု၊ ကုန်သွယ်မှုသတင်း အချက်အလက်ဝန်ဆောင်မှု၊ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုနှင့် စွန့်ဦးတီထွင်မှုကဏ္ဍများ စသည်တို့လည်း ပါဝင်ပါသည်။ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်၏ လွန်ခဲ့သည့် ၁၁ လကာလအတွင်း မြန်မာပို့ကုန်များ တင်ပို့ ရောင်းချခြင်းမှ ကန်‌ဒေါ်လာ ၁၄.၃ ဘီလီယံ အထိ ရရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

      အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် စားသုံးမှုအများဆုံး ပဲတစ်မျိုးဖြစ်သည့် ပဲစင်းငုံသည်  ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၁၅၀ ရူပီးနှုန်းဖြင့် ပဲမျိုးစုံလက်လီဈေးကွက်၌ ဈေးနှုန်းအမြင့်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိနေသော်လည်း ကောင်းမွန်စွာ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျက်ရှိပြီး လာမည့် မုတ်သုံရာသီအခြေအနေ ခန့်မှန်းချက်ကို ရှင်းလင်းစွာ သိရှိနိုင်မည့်  ဇွန်-ဇူလိုင် လများအထိ ဈေးအမြင့်တန်းတွင် ဆက်လက် တည်ရှိနေမည် ဟု ကုန်သည်များကပြောဆိုကြောင်း Indian Express သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

     လွတ်လပ်စွာတင်သွင်းခွင့် အစီအစဉ် (Open General License- OGL) အောက်တွင် ဖြင့် ပဲစင်းငုံအား လွတ်လပ်စွာ တင်သွင်းခြင်းကို အိန္ဒိယအစိုးရက ခွင့်ပြုပေးထားသော်လည်း ဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ယခင်နှစ်ကာလများ၌ ပဲတင်သွင်းမှုကို ခွဲတမ်းစနစ် (Quota) ဖြင့် ခွင့်ပြု ခဲ့သော်လည်း သီးနှံအထွက် လျော့ကျနိုင်မည့်  ခန့်မှန်းချက်များအရ ဈေးနှုန်းများ တည်ငြိမ်စေရန် ရည်ရွယ်လျက် OGL လိုင်စင်ဖြင့် ပမာဏ ကန့်သတ်ချက်မရှိပဲ တင်သွင်းခွင့်ပြုထားခြင်းဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ဤအစီအစဉ်မှာ ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများကို ကျဆင်းစေခြင်းမရှိသည့်အပြင် လက်ကား ဈေးကွက်၌ ပဲနီလေး ဈေးနှုန်းပါ မြင့်တက်လျက်ရှိသည်။

     လက်ရှိကာလတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း အကြီးဆုံးမားဆုံး ပဲစင်းငုံ လက်ကားဈေးကွက် ဖြစ်သော မဟာရဋ္ဌပြည်နယ် Latur မြို့၌ ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းမှာ ၁ ကွမ်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်) လျှင် ရူပီး ၁၀၀၀၀ ကျော်ဖြင့် အရောင်းအဝယ် ကောင်းစွာ ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ ဈေးနှုန်းများ ဆက်လက် မြင့်မားမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ကုန်လက်ကျန်နည်းပါးမှုအပေါ် ကုန်သည်များက ဝေဖန်ပြောဆို လျက်ရှိသည်။ တောင်သူ အများစုသည် ပဲလက်ကျန်များကို ၎င်းတို့လက်ဝယ်၌ ထိန်းသိမ်းထားပြီး ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာမည့် အခြေအနေကို စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိကြောင်း ကုန်သည်တစ်ဦးက ပြော ကြားခဲ့သည်။

     အိန္ဒိယနိုင်ငံ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် လယ်သမား လူမှုဖူလုံရေးဦးစီးဌာနက ပဲစင်းငုံ တန်ချိန် ၄၃ သိန်း စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ရန် ရည်မှန်းထားသော်လည်း တန်ချိန် ၃၄.၂၁ သိန်းသာ ထွက်ရှိနိုင် ကြောင်း၊ သီးနှံများတွင် အစိုဓာတ်မြင့်မားမှုနှင့် မှိုကျရောက်မှုများကြောင့် တစ်ဧကအထွက်နှုန်းမှာ သိသာစွာ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

      တစ်နိုင်ငံလုံး ပဲစင်းငုံ စားသုံးမှုမှာ တန်ချိန် ၄၄ သိန်းမှ ၄၅ သိန်းအထိ ရှိသဖြင့် လိုအပ်ချက် ကို ပြည်ဆည်းနိုင်ရန် ပြည်ပမှတင်သွင်းနေရပြီး အစိုးရအနေဖြင့် တောင်သူများအပေါ် ထိခိုက် နစ်နာမှုမရှိစေရေးကို ရှေ့ရှုလျက် ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုနှင့် ပြည်ပမှတင်သွင်းမှုတို့ကို ဟန်ချက် ညီမျှမှုရှိစေရန် သတိပြု ဆောင်ရွက်နေရသည်။ ရာမဇန်ဥပုသ်ကာလ ကျရောက်လျက်ရှိမှုနှင့်အတူ ဟိန္ဒူနှစ်သစ်ကူးပွဲတော် (Gudi Padva) ကာလသည်လည်း မကြာမီရောက်ရှိတော့မည်ဖြစ်ရာ ပဲမျိုးစုံဝယ်လိုအားမှာ မြင့်မားလျက်ရှိသည်။

      ပဲစင်းငုံကို အာဖရိကနှင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ တင်သွင်းမှုများစွာ ရှိသော်လည်း ဈေးနှုန်းများ  မြင့်မားနေဖွယ်ရှိကြောင်း၊ တင်သွင်းမှုလုပ်ငန်းစဉ်များကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သော်လည်း လမ်းခုလတ် ကုန်စည်များ အပြည့်အဝဝင်ရောက်ရန် အချိန်ကြာမြင့်မှုရှိကြောင်း၊ လာမည့် မုတ်သုံ ရာသီ၏ အခြေအနေကို ရှင်းလင်းသေချာစွာ သိရှိနိုင်မည့် အချိန်တိုင်အောင် လက်ရှိအမြင့်ဈေးမှာ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ယူဆရကြောင်း၊  ခြုံငုံသုံးသပ်ရပါက ပဲစင်းငုံဈေးမှာ လအတန်ကြာ ဆက်လက်မြင့်မားလျက်  ဇွန်လနောက်ပိုင်းမှသာ ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်လာမည်ဟု ဆိုနိုင်ကြောင်း ကုန်သည်များက ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။

Source: Indian Express, 31 Mar 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုကို တားမြစ်ချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းလုပ်ငန်းများ အကာအကွယ်ပေးမှုအခွန်အဖြစ် ပြည်ပမှ ကြက်သွန်နီတင်သွင်းမှု အပေါ် တစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ရူပီး ၈၀ နှုန်းဖြင့် စည်းကြပ်ကောက်ခံခြင်းကို ၁၀ ရူပီးနှုန်းသို့ လျှော့ချ သတ်မှတ်လိုက်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

      အိန္ဒိယက ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုတားမြစ်ပြီးနောက် သီရိလင်္ကာ ပြည်တွင်းဈေးကွက်အတွင်း ကြက်သွန်နီ ဥလုံးကြီးများ၏ ဈေးနှုန်းများ ကြီးမြင့်မှု ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ကြောင်း၊ သီရိလင်္ကာအစိုးရ၏ သွင်းကုန်အခွန် စည်းကြပ်မှုလျှော့ချခြင်းက ပြည်တွင်းရှိ ကြက်သွန်နီစိုက် တောင်သူများ၏ အကျိုး အမြတ်ကို လျော့ကျစေလိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း၊ သွင်းကုန်အခွန်လျှော့ချသတ်မှတ်သည့် အစိုးရ ပြန်တမ်းအမိန့်အား အထူးကုန်စည်ခွန်အက်ဥပဒေအရ ထုတ်ပြန်ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ၌ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိသည့် နှင်းဆီကြက်သွန်နီသည် ပြည်ပမှ တင်သွင်းစားသုံးသည့် ကြက်သွန်နီကြီးနှင့်ဆင်တူသည့် အမျိုးအစားဖြစ်ကြောင်းဖြင့် သီရိလင်္ကာ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Ranjith Siyambalapitiya က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source: Economy Next, 28 March 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)