ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ၁ လတာကာလအတွင်း ပဲစင်းငုံဈေးနှုန်းများ ၁၀% ခန့် မြင့်တက်လာမှုနှင့်အတူ အစိုးရအနေဖြင့် ကျောင်း၊ သင်တန်း၊ ဆေးရုံ စသည်တို့တွင် ကျွေးမွေးသည့်နေ့လယ်စာအစီအစဉ်၌ ပဲစင်းငုံအစား ပဲနီလေး၊ ကုလားပဲတို့ကဲ့သို့သော အခြားပဲမျိုးများကို အသုံးပြုရန် အိန္ဒိယပဲမျိုးစုံနှင့်ကောက်ပဲသီးနှံကုန်သည်များအသင်း (IPGA) က တိုက်တွန်းပြောဆိုခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

IPGA ကုန်သည်အသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ Mr. Bimal Kothari က လက်ရှိကာလတွင် အစိုးရသည် အဆိုပါနေ့လယ်စာ‌ကျွေးမွေးထောက်ပံ့မှုအစီအစဉ် (mid-day meal scheme) အတွက် ပဲစင်းငုံတစ်မျိုးတည်းကိုသာ တင်ဒါခေါ်ယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ ပဲစင်းငုံ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုမှ သက်သာမှုရှိစေရေးအတွက် အခြားသောပဲမျိုးစုံတန်ချိန် ၅သိန်းကို တင်ဒါဖွင့်လှစ်ဝယ်ယူလျက် အဆိုပါနေ့လယ်စာအစီအစဉ်၌ အစားထိုးအသုံးပြုရန် ၎င်းတို့အသင်းက တောင်းဆိုထားကြောင်း၊ အိန္ဒိယ၏ ယခုနှစ် ပဲမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှာ တန်ချိန် ၂၇ သန်းခန့် ထွက်ရှိမည်ဖြစ်၍ ပဲတင်ပို့နိုင်မည့် အခွင့်အလမ်းမှာလည်း ကြီးမားမှုရှိကြောင်း၊ ၂၀၂၂-၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်၌ ပြည်ပသို့ ပဲမျိုးစုံတင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၅ သိန်းရှိရာမှ ၂၀၂၃-၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁ သန်းအထိ တိုးမြှင့်တင်ပို့နိုင်ရန်အတွက် ငွေကြေးဖြင့် မက်လုံးပေးဆွဲဆောင်မှုများနှင့် လက်ငင်း ကူညီထောက်ပံ့ပေးမှုများ ဆောင်ရွက်ရန် ၎င်းတို့က အစိုးရသို့ တိုက်တွန်းထားကြောင်း၊ ရှေ့လာမည့် မိုးသီးနှံရာသီ၌ ပဲမျိုးစုံစိုက်ပျိုးမှုကို ထိခိုက်မှုမရှိပဲ မုတ်သုံရာသီဥတုကောင်းမွန်မှုရှိရန် မျှော်လင့်လျက်ရှိကြောင်း ပြောဆိုပါသည်။

၂၀၂၂-၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှ ဇွန်လအထိ စိုက်ပျိုးရေးရာသီ၌ မဟာရဋ္ဌနှင့် ကာနာတကာ ပြည်နယ်များတွင် အောက်တိုဘာလအတွင်း အချိန်အခါမဲ့ မိုးရွာသွန်းမှုကြောင့် ပဲစင်းငုံသီးနှံများ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုရှိခဲ့သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ကောက်ပဲသီးနှံများထွက်ရှိနိုင်မှု ဒုတိယအကြိမ် ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်ကို ထုတ်ပြန်ရာတွင် ၂၀၂၁-၂၂ ခုနှစ်၌ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုတန်ချိန် ၄.၂၂ သန်းအောက် ၁၃% ခန့် ကျဆင်းလျက် ယခုနှစ်၌ ပဲစင်းငုံတန်ချိန် ၃.၆၆ သန်း ထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း အိန္ဒိယအစိုးရက လျော့ချခန့်မှန်းခဲ့သည်။

Source: The Hindu Business Line, 28 Apr 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးမြှင့်သည့်အနေဖြင့် မလေးရှားနိုင်ငံရှိ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် မ‌လေးရှားစားအုန်းဆီဘုတ်အဖွဲ့ (MPOB)နှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၊ စားသောက်ကုန်၊ ပြည်တွင်းထွက်ကုန်နှင့် တိရစ္ဆာန်ထွက်ပစ္စည်းများ တင်ပို့တင်သွင်းမှုဆိုင်ရာ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးအသင်းချုပ် (CFNA) တို့အကြား စားအုန်းဆီကုန်သွယ်မှုဆိုင်ရာ  နားလည်မှုစာချွန်လွှာကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

မ‌လေးရှားစားအုန်းဆီဘုတ်အဖွဲ့ (MPOB) သည် တန်ဖိုးမြှင့်စားအစာလုပ်ငန်းများတွင် စားအုန်းဆီ အသုံးပြုမှု တိုးမြင့်လာစေရေး စားအုန်းဆီဈေးကွက်သေချာမှုရှိစေသည့် သုတေသနဖွံ့ဖြိုးမှုလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ တရုတ်နိုင်ငံသည် လူသားလုပ်အားအပေါ် မှီခိုရမှုကို လျော့ချပေးပြီး ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းအား တိုးတက်စေနိုင်သည့် နည်းပညာကဏ္ဍတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

တရုတ်-မလေးရှား နှစ်နိုင်ငံတို့သည် ဆီအုန်းစိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍအတွက် ဉာဏ်ရည်တု (AI) ကဲ့သို့ နည်းပညာအသစ်၊ ၅ ခုမြောက်မျိုးဆက်မိုဘိုင်းဖုန်း ကွန်ရက် ချိတ်ဆက်မှု၊ အင်တာနက် အသုံးပြုမှုဆိုင်ရာပစ္စည်းနှင့် အောတိုမောင်းယာဉ်များအတွက် လေ့လာခြင်း၊ ဒီဇိုင်းရေးဆွဲခြင်း၊ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းများတွင် တိုးမြင့်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ဆီအုန်းစိုက်ပျိုးခြင်း၊ အပင်ရောဂါကျရောက်မှုရှိမရှိ ဆန်းစစ်ခြင်းနှင့် အပင်သက်တမ်းဆိုင်ရာ အချက်အလက်များအတွက် လေယာဉ်၊ ဒရုန်း၊ ဉာဏ်ရည်တု (AI) နည်းပညာတို့ကို တရုတ်နိုင်ငံမှ Great Wall Industry Corporation ကလည်းကောင်း၊ အော်တိုမောင်း ရိတ်သိမ်းစက်ကို Shanghai Westwell Information Technology ကုမ္ပဏီကလည်းကောင်း ပါဝင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

တရုတ်-မလေးရှားနှစ်နိုင်ငံတို့သည် စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်မှု ရေရှည်တည်တံ့ရေးကို ပူးတွဲဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး မလေးရှားနိုင်ငံက စားအုန်းဆီအခြေခံထုတ်လုပ်သည့် အစားအစာ၊အစားအစာမဟုတ်သည့်ပစ္စည်း၊ ဇီဝ‌ လောင်စာဆီ တရုတ်နိုင်ငံရှိ တိရစ္ဆာန်အစာလျှောက်ထားမှုများနှင့်သုံးစွဲမှုတို့အပေါ် ရေရှည်တည်တံ့သောစားအုန်းဆီအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ထုတ်ပေးခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထို့အပြင် တရုတ်နိုင်ငံရှိ ယာဉ်များ၌  မလေးရှား စားအုန်းဆီအခြေခံ ဇီဝဒီဇယ်အသုံးပြုမှု များပြားလာခြင်းအပေါ် ရှေ့ပြေးလေ့လာမှုအပါအဝင် တရုတ်နိုင်ငံတွင် စားအုန်းဆီအခြေခံ ဇီဝလောင်စာဆီ မြှင့်တင်နိုင်ရေးအတွက် တရုတ်နိုင်ငံ Tsinghua University နှင့် မလေးရှားစားအုန်းဆီအသင်းတို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၌ မလေးရှားနိုင်ငံ၏ စားအုန်းဆီတင်ပို့မှု ဒုတိယအများဆုံး နိုင်ငံဖြစ်ပြီး စုစုပေါင်းတင်ပို့မှု၏ ၁၁.၂% ခန့်ရှိသည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၌ တရုတ်နိုင်ငံသို့ မလေးရှားနိုင်ငံ မှ စားအုန်းဆီနှင့် ဆီအုန်းအခြေခံထုတ်ကုန်တင်ပို့မှုသည် တန်ဖိုးအားဖြင့် မ‌လေးရှားရင်းဂစ် ၁၃.၁၆ ဘီလီယံရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ရင်းဂစ် ၁၄.၈၆ ဘီလီယံရှိရာ ၁၂.၉% ခန့်မြင့်တက်ခဲ့ပါသည်။ ကုန်စည်ပမာဏအားဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၌ စားအုန်းဆီနှင့် ဆီအုန်းအခြေခံထုတ်ကုန် စုစုပေါင်းတန်ချိန် ၃.၁၃ သန်း တင်ပို့ခဲ့ရာမှ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၃.၁၄ သန်း ရှိသည့်အတွက် ၀.၃ % ခန့် မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Malaysia Palm Oil Board and New Straits Times, 20 April 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

၂ဝ၂၃ ခုနှစ် မုတ်သုံရာသီတွင် အယ်လ်နီညိုဖြစ်ပေါ်မည့်အလားအလာများပြားနေသဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရသည် လယ်သမားများကို အကာအကွယ်ပေးရန်နှင့် ထိခိုက်နစ်နာမှုများ လျော့နည်းသက်သာစေရန် အရေးပေါ်အစီအစဉ်ချမှတ်ထားကြောင်း အဆင့်မြင့်အရာရှိများက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့်လယ်သမားများဖူလုံရေးဝန်ကြီးဌာနသည် မိုးရွာသွန်းနိုင်မှု ပုံသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးအပေါ် အခြေခံလျက် ပြည်တွင်း၌ အဓိကစိုက်ပျိုးသည့် လယ်ယာထွက်ကုန်များအတွက် သီးခြားအကြံပေးသည့် ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် ခန့်မှန်းချက်များကို ပံ့ပိုးပေးမည့် စနစ် တစ်ရပ်ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါစနစ်အရ ဒေသအသီးသီး၌ သီးနှံပျက်စီးမှုကို လျော့နည်း သက်သာစေရေး လယ်သမားများအနေဖြင့် သင့်လျော်သောနည်းလမ်းများဖြင့် ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ရာသီဥတုခန့်မှန်းတိုင်းတာသည့်ကိရိယာများကို အသုံးပြု၍ အကြံပြုချက်များကို ပေးအပ်သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းစနစ်သည် ပြည်တွင်း၌ ဒေသတစ်ခုစီအတွက် သီးခြားလုပ်ငန်းစီမံကိန်းများကို ချမှတ်နိုင်ရန် အိန္ဒိယမိုးလေဝသဦးစီးဌာနနှင့် အမြဲမပြတ် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်သည်။

၂ဝ၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်း၊ အနောက်အလယ်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ မြောက်ပိုင်းရှိ ဒေသအချို့တွင် မိုးရွာသွန်းမှုမှာ ပုံမှန်မှ ပုံမှန်အောက်သို့ ရောက်ရှိမည်ဟု အိန္ဒိယ မိုးလေဝသဌာနက ခန့်မှန်းထားသည်။ ယခုနှစ်တွင် ဇွန်၊ ဇူလိုင်နှင့် ဩဂုတ်လများ၌ အယ်လ်နီညို ဖြစ်ပေါ်နိုင်မှု ၇ဝ% ရှိသော်လည်း မုတ်သုံမိုးမှာ ပုံမှန်ရွာသွန်းဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ဇူလိုင်၊ ဩဂုတ်နှင့် စက်တင်ဘာလများတွင် အယ်လ်နီညို ဖြစ်ပေါ်နိုင်မှုမှာ ၈ဝ% သို့ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း၊ သို့ရာတွင် ၁၉၅၁ ခုနှစ်မှ ၂ဝ၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် အယ်လ်နီညိုများ၏ ၄ဝ% မှာ မိုးရွာသွန်းမှု ပုံမှန် သို့မဟုတ် ပုံမှန်အထက် ရှိခဲ့ကြကြောင်းနှင့် ၎င်းတို့အနေဖြင့် ရာသီဥတုအခြေအနေကို အမြဲ စောင့်ကြည့်လျက်ရှိကြောင်း အိန္ဒိယမိုးလေဝသဌာနမှ အဆင့်မြင့်အရာရှိက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

အယ်လ်နီညိုဖြစ်ပွားပါက အရှေ့အပူပိုင်းဒေသပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာတွင် ရေမျက်နှာပြင်များ ထူးခြားစွာပူနွေးလာသည့် ရာသီဥတုအခြေအနေဖြစ်ပေါ်လာပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် မုတ်သုံရာသီကာလ၌ မိုးရွာသွန်းမှု လျော့နည်းခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိပါသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ လယ်ယာလုပ်ငန်းများ၏ တစ်ဝက်ကျော်သည် စိုက်ပျိုးရေရရှိရန်အတွက် မိုးရွာသွန်းမှုအပေါ် မှီခိုနေရသဖြင့် မုတ်သုံရာသီကာလတွင် မိုးရွာသွန်းမှုလျော့နည်းပါက နိုင်ငံ၏ လယ်ယာစိုက်ပျိုးမှု၊ စားသုံးမှုနှင့် စီးပွားရေးတို့အပေါ် ခြိမ်းခြောက်စိန်ခေါ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်ကို စိုးရိမ်လျက်ရှိကြသည်။

Source: Economic Times, 27 Apr 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ် ဆောင်းကြက်သွန်နီအထွက်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့ရာ အိဒ်ဘာသာရေးပွဲတော်အလွန်ကာလတွင် ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းများ မြင့်လာခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စိုက်ပျိုးရေးပညာပေးဦးစီးဌာန၏ အချက်အလက်များအရ ယခုနှစ် ဆောင်းသီးနှံရာသီ၌ စိုက်ပျိုးရေနည်းပါးမှုနှင့် ရာသီဥတုကောင်းမွန်မှုမရှိခြင်းကြောင့် ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုး ဧရိယာ ၁ ဟက်တာလျှင် ပုံမှန်ရရှိမည့်ကြက်သွန်နီ အထွက်နှုန်း ၁၄.၁၇ တန်ကို ပြည့်မီခြင်းမရှိပဲ ၁၃.၆၀ တန်နှုန်းသို့ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ ယခင်နှစ်ဆောင်းရာသီ၌ ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးမှုဧရိယာ ဟက်တာ ၂.၅၇ သိန်းရှိပြီး တန်ချိန် ၃၆.၄၀ သိန်း ထွက်ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယခုနှစ် ဆောင်းရာသီတွင် ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးနိုင်မှုမှာ ဟက်တာ ၂.၄၇ သိန်းရှိပြီး ဧပြီလတတိယပတ်အထိ ဟက်တာ ၂.၂၀ သိန်းကို ရိတ်သိမ်းခဲ့ရာ ကြက်သွန်နီအထွက် တန်ချိန် သိန်း ၃၀ ခန့်ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ပြည်တွင်း၌ ထွက်ရှိသည့် ကြက်သွန်နီ စုစုပေါင်း၏ ၂၅% ကျော်ကို စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လျက်ရှိသော Pabna ခရိုင်တွင် ယမန်နှစ်၌ ကြက်သွန်နီ စိုက်ဧရိယာ ၅၃၃၁၅ ဟက်တာမှ အထွက်တန်ချိန် ၇.၉၇ သိန်း ရရှိခဲ့ရာ ပျမ်းမျှအထွက်နှုန်း ၁၄.၉၅ တန်/ဟက်တာ ရှိကြောင်း၊ သို့သော် အဆိုပါခရိုင်၌ ယခုနှစ် ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးမှု ဧရိယာ ၅၂၄၇၀ ဟက်တာမှ အထွက်တန်ချိန် ၇.၃၇ သိန်း ရရှိသဖြင့် ပျမ်းမျှအထွက်နှုန်းသည် ၁၄.၀၅ တန်/ဟက်တာသို့ ကျဆင်းခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ နွေသီးနှံရာသီတွင် ယခင်နှစ် ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးမှု ၄၀၀၉ ဟက်တာ ထက်ပိုမိုပြီး စုစုပေါင်း ဟက်တာ ၅၁၀၀ အထိ တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလျက် ကြက်သွန်နီ တန်ချိန် ၇၅၀၀၀ ထုတ်လုပ်ရရှိနိုင်ရန် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်းဖြင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် The Daily Star သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ပြည်တွင်းကြက်သွန်နီလက်ကားဈေးကွက်တွင် သီးနှံရိတ်သိမ်းချိန် မတ်လ၌ ဒေသအချိန်အတွယ်ဖြစ်သော ကုန်ချိန် ၁ မန် (Maund) (၃၇ ကီလိုဂရမ်) လျှင် တာကာငွေ ၁၂၀၀ ခန့်ရှိရာမှ အိဒ်ပွဲတော်ကာလအပြီးတွင် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခဲ့ရာ ယခုအခါ တာကာငွေ ၁၄၅၀ မှ ၁၆၅၀ အတွင်း အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။ ၎င်းဈေးနှုန်းသည် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုစရိတ်ကို ကာမိလျက် အကျိုးအမြတ်ရရှိစေသဖြင့် တောင်သူများအနေဖြင့် လတ်တ‌လောကာလတွင် အစိုးရက ပြည်ပမှ ကြက်သွန်နီများ တင်သွင်းခွင့်ပြုမည့်အရေးကို စိုးရိမ်လျက်ရှိသည်။ သို့ရာတွင် ကုန်သည်အသိုင်းအဝိုင်းကမူ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုမှာ ဈေးကွက်ဝယ်လိုအားကို ဖြည့် ဆည်းနိုင်မှုမရှိသဖြင့်  ဈေးကွက်ကို ထိန်းညှိနိုင်ရန်အတွက် ပြည်ပမှ ကြက်သွန်နီများ တင်သွင်းရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်ဟု ပြောဆိုလျက်ရှိသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်းများအရ နှစ်စဉ် ကြက်သွန်နီဝယ်လိုအားမှာ တန်ချိန် ၂၅ သိန်းခန့်ရှိကြောင်း၊ ပြည်တွင်း၌ လုံလောက်စွာ ထုတ်လုပ်နိုင်မှုရှိသော်လည်း သိုလှောင်ထိန်းသိမ်းမှု အခြေခံအဆောက်အအုံများ အားနည်းချို့တဲ့မှုကြောင့် နှစ်စဉ် ကြက်သွန်နီထွက်ရှိမှု စုစုပေါင်း၏ ၂၅% ခန့်သည် လေလွင့်ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်ပေါ်ပြီး ပြည်ပမှတင်သွင်းရသည့်အခြေအနေကို ဖြစ်ပေါ်စေလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: The Daily Star, 27 Apr 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

      ကမ္ဘာတစ်လွှား၌ တရုတ်နိုင်ငံမှသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ၎င်းမှ ဥရောပသမဂ္ဂတို့ တိုင်အောင် ဆန်စပါး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းပြီး ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လျက်ရှိရာ ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် နှစ်ပေါင်း ၂၀ အတွင်း ဈေးကွက်ပြတ်လပ်မှု အကြီးမားဆုံးအခြေအနေအဖြစ် မှတ်တမ်းတင်ဖွယ်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ခုနှစ် အတွက် ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်၌ ရောင်းလိုအားလိုအပ်ချက်သည် တန်ချိန် ၈.၇ သန်းခန့်ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းရကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်၌ ရောင်းလိုအားလျော့နည်းမှုကြောင့် ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ဆန်ဈေးနှုန်း အမြင့်မားဆုံးသို့ မြင့်တက်စေနိုင်ကြောင်း၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ဆန် ၁ ဟန္ဒြိတ်၏ ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းသည် ၁၇.၃၀ ဒေါ်လာခန့်ရှိပြီး လက်ရှိအမြင့်တန်း၌ ရောက်ရှိနေသည့် ဆန်ဈေးနှုန်းများသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တိုင် တည်ရှိနေဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်၏ ဝယ်လိုအားနှင့် ရောင်းလိုအားသည် ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ကာလမှသာ မျှခြေအနေအထားသို့ ရောက်ရှိနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ ယင်းကာလ၌ ဆန်ထုတ်လုပ်မှုမှာ နှစ်စဉ် ၂.၅% ခန့် တိုးတက်မှုရရှိပြီး ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ၁၀% ပြန်လည်ကျဆင်းလျက် ၁ ဟန္ဒြိတ်လျှင် ၁၅.၅၀ ဒေါ်လာခန့် နှုန်းထားသို့ ရောက်ရှိမည်ဟု တွက်ဆရကြောင်းဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ နယူးယောက်မြို့အခြေစိုက် ငွေကြေးနှင့်အာမခံလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သော Fitch Solutions က ပြောဆိုပါသည်။

     ၂၀၀၃-၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်၌ နောက်ဆုံးအကြိမ် ရောင်းလိုအား လျော့နည်းကွာဟချက် အကြီးမားဆုံး ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး ထိုစဉ်က ဈေးကွက်လိုအပ်ချက် တန်ချိန် ၁၈.၆ သန်း ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယခုအကြိမ်၌ တရုတ်နှင့် ပါကစ္စတန်တို့ကဲ့သို့သော ဆန်စပါး အဓိကစိုက်ပျိုးသည့် နိုင်ငံများတွင် ရာသီဥတုဆိုးရွားမှုကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုလျော့နည်းခြင်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့တွင် နှစ်စဉ် ဆန်အထွက်နှုန်းမှာ ကျဆင်းလျက်ရှိခြင်းတို့က ရောင်းလိုအား အပိုင်း၌ လျော့နည်းမှုဖြစ်စေကြောင်း၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလမှစတင်၍ ဆန်ကွဲတင်ပို့မှု ပိတ် ပင် တားမြစ်ခဲ့သည့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ကန့်သတ်ချက်သည်လည်း ကမ္ဘာ့ဆန်တင်ပို့မှုဈေးကွက်အပေါ် သက်ရောက်မှုရှိကြောင်း CNBC သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

    ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်၌ ရောင်းလိုအား လျော့နည်းကွာဟချက် ဖြစ်ပေါ်မှုက ကမ္ဘာ့ဆန် ထုတ် လုပ်မှု၏ ၉၀% ခန့်ကို စားသုံးလျက်ရှိသော လူဦးရေ ၃.၅ ဘီလီယံခန့်ရှိသည့် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသအတွက် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုကို ကြုံတွေ့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ဆန်အဓိကတင်သွင်းသည့် အင်ဒိုနီးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ မလေးရှားနှင့် အာဖရိကနိုင်ငံများသည် သွင်းကုန်စရိတ်များ ကြီးမြင့်မှုကို ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: CNBC News, 19 Apr 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)