ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

    ဩစတေးလျနိုင်ငံ မဲလ်ဘုန်းမြို့တွင် ကျင်းပလျက်ရှိသော အာဆီယံ-ဩစတေးလျ အထူး ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရောက်နေသည့် အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒိုနှင့် ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်တို့သည် ၅-၃-၂၀၂၄ နေ့၌ နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆန်ကုန်သွယ်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ သီးခြားတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ သမ္မတရုံး၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံထံမှ ဆန်များ တင်သွင်းရေးအပါအဝင် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုကဏ္ဍ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် နှစ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင် များက ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း၊ အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒိုသည် နှစ်နိုင်ငံအကြား လက်မှတ်ရေးထိုး ထားသော ဆန်ကုန်သွယ်မှု သဘောတူညီချက်ကို ပြန်လည်သက်တမ်းတိုးပြင်ဆင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိကြောင်း၊ ထို့အပြင် သမ္မတဂျိုကိုဝီ အနေဖြင့် တင်သွင်းမည့်ဆန်များ၏ ဈေးနှုန်းနှင့် ပမာဏ တို့နှင့် စပ်လျဉ်း၍ နှစ်ဘက်သဘောတူညီမှုရှိသည့် အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်မှု ယန္တရားစနစ်ဆိုင်ရာ အခြားသော နားလည်မှုစာချွန်လွှာတစ်စောင်အား လက်မှတ်ရေးနိုင်ရန်ကိုလည်း လိုလားလျက်ရှိကြောင်းဖြင့် Jakarta Globe သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

     ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်နှင့် တွေ့ဆုံရာတွင် နှစ်နိုင်ငံအကြား ရေးထိုးထား သည့် စိုက်ပျိုးရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်နိုင် ရေးအတွက် အထူးသဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးစီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်တင်ခြင်း၊ ဆည်ရေပေး ဝေခြင်း၊ ဆန်စပါး ပြုပြင်ထုတ်လုပ်မှုနှင့် သိုလှောင်မှုနယ်ပယ်တို့၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခြင်း စသည်တို့ကို နှစ်နိုင်ငံအစိုးရများက တွန်းအားပေးရန် လိုအပ်သည်ဟု သမ္မတဂျိုကိုဝီက ပြောကြားခဲ့သည်။

      အင်ဒိုနီးရှားနှင့် ကမ္ဘောဒီးယား တို့အကြား စည်းနှောင်မှုတွင် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးသည် အဓိကကျသော အခန်းကဏ္ဍအဖြစ် တည်ရှိနေပြီး နှစ်နိုင်ငံ စိုက်ပျိုးရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ဆိုင်ရာ နားလည်မှုစာချွန်လွှာကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယခင်နှစ် ၌ သမ္မတဂျိုကိုဝီသည် ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်အား ဂျကာတာမြို့တော်ရှိ Merdeka Palace အိမ်တော်တွင် လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ကမ္ဘောဒီယားမှ နှစ်စဉ် ဆန်တန်ချိန် ၂၅၀၀၀၀ ကို အင်ဒိုနီးရှားသို့ ပေးသွင်းရန် သဘောတူညီချက် ရယူခဲ့သည်။ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယား၏ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုကို အထောက်အပံ့ပြုရန်အတွက် အင်ဒိုနီးရှားဘက်မှ ဓာတ်မြေဩဇာများ ပေးသွင်းရန် သဘောတူခဲ့သည်။

     လက်ရှိကာလတွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ တစ်ဟုန်ထိုး မြင့်တက်လျက် ရှိပြီး ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စံချိန်တင်အမြင့်မားဆုံးသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း အမျိုးသားစာရင်းအင်း‌ ‌အေဂျင်စီက အစီရင်ခံဖော်ပြထားသည်။ အရည်အသွေးကောင်း ပရီမီယံဆန်၏ ပျမ်းမျှရောင်းဈေးသည် ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် အင်ဒိုနီးရှား ရူပီးငွေ ၁၄၅၂၅ နှုန်း (၀.၉၂ ဒေါ်လာခန့်) ရှိပြီး ယခင်လ ဈေးနှုန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၆.၃၁% မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ အလားတူ အလယ်အလတ်တန်းစားဆန် ၏ ဈေးနှုန်းသည် ယခင်လထက် ၇.၃၉% မြင့်တက်လျက် ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၁၄၁၆၂ ရူပီးနှုန်းသို့ လည်းကောင်း၊ အရည်အသွေးနိမ့်ဆန်သည် ၄.၆၅% ပိုမိုလျက် ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၁၃၆၆၄ ရူပီးနှုန်း သို့ လည်းကောင်း ရောက်ရှိခဲ့သည်။

     အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်း ဆန်တန်ချိန် ၄၄၃၉၁၀ တန်ကို တင်သွင်းခဲ့ရာ ထိုင်းနိုင်ငံထံမှ အများဆုံးအဖြစ် ၅၅.၅၃% ပါဝင်ပြီး ၂၃၇၆၄၀ တန်ရှိကြောင်း၊ ၎င်း၏နောက်တွင် ပါကစ္စတန်မှ ၁၂၉၇၈၀ တန်၊ မြန်မာမှ ၄၁၆၄၀ တန်နှင့် ဗီယက်နမ်မှ ၃၂၃၄၀ တန် အသီးသီး တင်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှား အမျိုးသားစာရင်းအင်း‌ အေဂျင်စီက ဖော်ပြထားသည်။

      အင်ဒိုနီးရှားနှင့် ကမ္ဘောဒီးယား နှစ်နိုင်ငံကြား ကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၉၆၁.၂ သန်းရှိပြီး ယခင်နှစ် ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၇၈၈.၃ သန်းအပေါ် ၂၁.၉၄% တိုး တက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Jakarta Globe, March 6, 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     မွန်ဘိုင်းဈေးကွက်ဖွင့်ချိန်တွင် မြန်မာ့မတ်ပဲ FAQ မှာ ၁ကွမ်တယ်လျှင် ၈၅၅၀ရူပီးနှင့် မြန်မာ့ပဲစင်းငုံနီမှာ ၁ကွမ်တယ်လျှင် ၁၀၅၀၀ရူပီးဖြင့် အသီးသီးအရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂ရက်နေ့၌ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော အပိတ်ဈေးနှုန်းနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက မတ်ပဲ FAQ မှာ ၅၀ရူပီးနှင့် ပဲစင်းငုံနီမှာ ၁၅၀ရူပီး စသည်ဖြင့် ဈေးနှုန်းအသီးသီးမြင့်တက်လာကြောင်းသိရှိရသည်။ (၁ကွမ်တယ်လျှင် ၁၀၀ကီလိုဂရမ်နှင့်ညီမျှသည်)

     ယနေ့ မွန်ဘိုင်းဈေးကွက် Opening session of trade ( OSOT) တွင်ဖြစ်ပေါ်နေသော ဈေးနှုန်းသည် မတ်လ ၂ရက်နေ့ Closing session of trade ( CSOT) တွင်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ဈေးနှုန်းများနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက မတ်ပဲ (ရူပီး/ ကွမ်တယ်) နှင့် ပဲစင်းငုံနီ (ရူပီး/ကွမ်တယ်)မှာ ဈေးနှုန်းအနည်းငယ်စီမြင့်တက်လာခဲ့ပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

     ထိုင်းနိုင်ငံအစိုးရသည် ဝန်ကြီးချုပ်မစ္စတာဆရတ်သာ မတ်လတွင် သွားရောက်မည့် ဂျာမနီနိုင်ငံခရီးစဉ်အတွင်း ဂျာမနီနိုင်ငံမှ လျှပ်စစ်ကားထုတ်လုပ်သူများကို ထိုင်းနိုင်ငံတွင် လာရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန်အတွက် ဖိတ်ခေါ်သွားရန်ရည်မှန်းထားကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် မစ္စတာပန်ပရီက ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးလည်းဖြစ်သူ မစ္စတာပန်ပရီသည် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ရက်နေ့မှ ၂၅ရက်နေ့အထိ ဂျာမနီနိုင်ငံကို တရားဝင်ခရီးသွားရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အဆိုပါခရီးစဉ်သည် သံတမန်ရေးရာ ရည်ရွယ်ချက်သာမက ဝန်ကြီးချုပ်မစ္စတာဆရတ်သာ၏ မတ်လ ၁၅ရက်နေ့တွင် ဂျာမနီနိုင်ငံသို့ သားရောက်မည့် အလည်အပတ်ခရီးစဉ်အတွက်ပါ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံအစိုးရသည် Land Bridge စီမံကိန်းနှင့် တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများ၊ အချက်အလက်စင်တာ၊ လျှပ်စစ်ကားထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍတို့တွင် ဂျာမနီမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ထိုင်းနိုင်ငံ၌ လာရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသွားရန်အတွက် အဆိုပြုသွားရန် စီစဉ်ထားကြောင်းသိရပါသည်။ မစ္စတာပန်ပရီက ထိုင်းနိုင်ငံအစိုးရသည် ဂျာမနီနိုင်ငံမှ ကားထုတ်လုပ်သူများကို ထိုင်းနိုင်ငံ၏ လျှပ်စစ်ကားကဏ္ဍတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန်မျှော်လင့်ထားကြောင်း၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဂျာမနီနိုင်ငံသည် အရေးပါသည့် မော်တော်ယာဉ်ထုတ်လုပ်သောနိုင်ငံအဖြစ် သုံးသပ်ထားသောကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

     ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး ဆန်တင်ပို့သည့်နိုင်ငံဖြစ်သော အိန္ဒိယသည် အစိုးရ၏ အထောက်အပံ့ပေးအပ်မှုကို အသုံးချပြီး ဆန်များတင်ပို့လျက် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်ကို လွှမ်းမိုးရန် လုပ်ဆောင်သည်ဟူ၍ ထိုင်းနိုင်ငံမှ စွပ်စွဲမှုကို ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ (WTO) တွင် ထိုင်းနိုင်ငံသံအမတ်ကြီးက အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၎င်း၏ ဆန်တင်ပို့မှု၌ ကြီးစွာသော အထောက်အပံ့ပေးအပ်မှုပြုလုပ်လျက် နိုင်ငံတကာ ပို့ကုန်ဈေးကွက်တွင် မျှတမှုမရှိသော အခွင့်အရေးကို ရယူလျက်ရှိကြောင်း အစီရင်ခံ စွပ်စွဲပြောဆိုခဲ့သည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံဘက်ကမူ ပြည်တွင်း၌ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော ဆန်စပါးစုစုပေါင်း၏ ၄၀% ခန့်ကသာ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံစေရေး ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အစိုးရထံမှ အထောက်အပံ့များ ရယူခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြော ကြားလျက် အဆိုပါစွပ်စွဲမှုများအပေါ် အချေအတင် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

   ပြည်ပသို့ဆန်တင်ပို့မှုကို ကန့်သတ်တားမြစ်ထားသော်လည်း အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ် အတွင်း ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်၏ ၂၇% ကို ဝေစုရယူလျက် ကမ္ဘာ့ဆန်အများဆုံးတင်ပို့သူ နေရာ၌ ဆက်လက်ရပ်တည်နေခဲ့သည်။ ယခုကဲ့သို့ အငြင်းပွားမှုသည် အစိုးရ၏ ရိက္ခာသိုလှောင်မှုနှင့် စိုက် ပျိုးရေးဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့ပေးအပ်မှုများနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် ပြဿနာကိစ္စရပ်များကို ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်ရေး ဆွေးနွေးမှုများတွင် ရှေ့တန်းသို့ ရောက်ရှိစေခဲ့ပါသည်။

     အစိုးရ၏ ရိက္ခာသိုလှောင်မှုတွင် ဝယ်ယူ‌ရေး၊ သိုလှောင်ရေးနှင့် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုအတွက် အရန်ရိက္ခာများကို အစိုးရ၏ အစီအစဉ်ဖြင့် ဖြန့်ဖြူးခြင်းတို့ ပါဝင်လျက်ရှိသည်။ နောက်ဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခဲ့သော WTO ၏ ဝန်ကြီးများအဆင့် ညီလာခံ၌ အစိုးရ၏ ရိက္ခာသိုလှောင်မှုအတွက် ခိုင်မာ တည်တံ့မှုရှိသည့် ဖြေရှင်းမှုနည်းလမ်းကို ဖော်ထုတ်ရန် အိန္ဒိယနိုင်ငံက တောင်းဆိုထားခဲ့သည်။ အိန္ဒိယ၏ ဆန်တင်ပို့မှုပိတ်ပင်ခြင်းမှ သက်ရောက်မှုကို ကြုံတွေ့ရသည့် အနောက်နိုင်ငံများကမူ အိန္ဒိယအား အစိုးရအထောက်အပံ့ပေးအပ်ထားသည့် ကောက်ပဲသီးနှံများကို ဈေးကွက်တင် ရောင်း ချခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှုကို ကြိုးကိုင်ချယ်လှယ်သည့် နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ပုံဖော်ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။ သို့သော် လက်ရှိ ကုန်သွယ်မှုဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များသည် ချမ်းသာကြွယ်ဝ သော နိုင်ငံများသို့ ဘက်လိုက်လျက်ရှိပြီး လုပ်နည်းစနစ်အသစ်တစ်ရပ်ကို ထူထောင်ရန် လိုအပ်နေ ကြောင်းဖြင့် အိန္ဒိယအရာရှိများက ကန့်ကွက်ပြောဆိုလျက်ရှိသည်။

    အိန္ဒိယနှင့်ထိုင်း နှစ်နိုင်ငံအကြား အငြင်းပွားမှုသည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့၌ သံတမန်ရေးရာတင်းမာမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ဆက်ဆံမှုနှင့် အနာဂတ်ကာလတွင် WTO ၌ စိုက်ပျိုးရေးအထောက်အပံ့ပေးအပ်ခြင်းဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုများအပေါ် သက်ရောက်မှု ကြီးမားစွာ ရှိလာမည့်အရေး စိုးရိမ်မှုများအား မြင့်တက်စေလျက်ရှိသည်။

Source: Pakistan Rice, 29 February 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ဆန်ဝယ်လိုအား ခိုင်မာကောင်းမွန်နေမှုအပေါ် ဝင်ငွေတိုးတက်ရရှိရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိရာ ပြန်လည်ပြုပြင်ကြိတ်ခွဲပြီး  သန့်စင်ထားသော ဆန်ဖြူ အမျိုးအစားများကို ပြည်ပသို့ ပြန်လည်တင်ပို့ရန်အတွက် ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အိန္ဒိယမှ စပါးခွံချွတ်ပြီးသော ဆန်လုံးညိုများကို တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးနှင့် အစိုးရ သတင်းရင်းမြစ်များ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

    ကမ္ဘာ့တတိယအကြီးဆုံး ဆန်တင်ပို့သည့်နိုင်ငံဖြစ်သည့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ဒီဇင်ဘာလ နှင့်ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဆန်လုံးညို မက်ထရစ်တန် ၂၀၀၀၀၀ ထက်မနည်းပဲ တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းဆန်တင်ပို့သူ အိန္ဒိယသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဆန်ဖြူတင်ပို့မှု ကို ပိတ်ပင်ပြီးနောက် ဗီယက်နမ်၏ ဆန်တင်ပို့မှုမှာ သွက်လက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှ ဆန်တင်ပို့မှုသည် မက်ထရစ်တန် ၈.၃ သန်းသို့ စံချိန်တင် တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း၊ တင်ပို့မှုများ တစ်ဟုန်ထိုးမြင့်တက်လာခြင်းသည် ဗီယက်နမ်၏ ဆန်သိုလှောင်မှုပမာဏကို ကျဆင်းမှုဖြစ်စေကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ဗီယက်နမ်အနေဖြင့် ကမ္ဘာ့ဝယ်လိုအား မြင့်တက်လာခြင်းကို ဖြည့်ဆည်းပေးရန်အတွက် စိတ်အားထက်သန်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံ အရှေ့ပိုင်း ကောလ်ကတ္တားမြို့မှ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

     ဗီယက်နမ်တွင် ဆန်ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်ရန် စပါးကို မရရှိနိုင်သောကြောင့် ကုန်သည်အချို့သည် အိန္ဒိယမှ စပါးခွံချတ်ပြီး ဆန်လုံးညိုများကို တင်သွင်းကာ ပြုပြင်ကြိတ်ဖွပ်တင်ပို့ခြင်းဖြင့် အမြတ်အစွန်းများ ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ နောက်ပိုင်းတွင် အခြားသောကုန်သည်များကလည်း အဆိုပါ လုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်လာကြကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောဆိုခဲ့သည်။

    အိန္ဒိယ၏ အရှေ့ဘက်ကမ်းရိုးတန်းမှ ဆန်လုံးညို တစ်တန်လျှင် ကုန်ပစ္စည်းသင်္ဘောပေါ် အရောက် အခြေခံဈေးနှုန်း (FOB) ဒေါ်လာ ၅၀၀ ဝန်းကျင်ဖြင့် ကမ်းလှမ်းရောင်းချခဲ့ပြီး  ဗီယက်နမ် ကုန်သည်များသည် ပြန်လည်ကြိတ်ဖွပ်ထားသောဆန်များကို ဒေါ်လာ ၆၀၀ ကျော်ဖြင့် ရောင်းချ ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်သည် အိန္ဒိယမှ ဆန်လုံးညိုကို မကြာသေးမီက စတင်ဝယ်ယူခဲ့ပြီး ယခု အခါ အိန္ဒိယ၏ စုစုပေါင်း ဆန်လုံးညိုတင်ပို့မှု၏ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

     လက်ရှိကာလ၌ ဗီယက်နမ်သည် အိန္ဒိယမှ ဆန်လုံးညို မက်ထရစ်တန်ချိန် ၇၀၀၀၀ ခန့် အား လစဉ်တင်သွင်းနေကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အစိုးရအရာရှိတစ်ဦးက ပြောဆိုခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် ရာသီအသစ်မှ ထွက်ရှိသော စပါးများ ဈေးကွက်သို့ စတင်ဝင်ရောက်လာသော် လည်း အိန္ဒိယဆန်သည် စျေးနှုန်းသက်သာဆဲဖြစ်ကြောင်း ကောလ်ကတ္တားမြို့အခြေစိုက် ဆန် တင်ပို့သူ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

    အိန္ဒိယမှ ဆန်တင်ပို့မှု မပိတ်မီအချိန်၌ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် တိရစ္ဆာန်အစာနှင့် ဘီယာ ချက်လုပ်ရန်အတွက် ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းပြည့် ဆန်ကွဲများကို ဝယ်ယူတင်သွင်းခဲ့ကြောင်း၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ နိုင်ဂျီးရီးယား၊ ဆီနီဂေါ၊ အိုင်ဗရီကို့စ်နှင့် မလေးရှားနိုင်ငံတို့သည် ဆန်တင်သွင်းမှုတွင် ဦးဆောင်နေပြီး အဆိုပါနိုင်ငံများသည် အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်၊ ပါကစ္စတန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့မှ ဆန်တင်ပို့မှုအပေါ် မှီခိုနေရကြောင်း၊ အိန္ဒိယသည် လက်ရှိတွင် ပေါင်းဆန်နှင့် ပရီမီယံအဆင့်  အရည်အသွေးမြင့် ဘာစမာတီဆန်မျိုးများကိုသာ တင်ပို့ခွင့်ပြုထားကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Reuters, 27 February 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)