တရုတ်နိုင်ငံနှင့်ထိုင်းနိုင်ငံ၏ တိုးတက်နေသောစီးပွားရေးနှင့် ကုန်သွယ်မှုမိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး
တရုတ်နိုင်ငံသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးနိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူဖြစ်လာခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံကြား စီးပွားရေးဆက်ဆံမှုများ ပိုမိုနက်ရှိုင်းလာခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် အာရှ၏ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု မဟာဗျူဟာအချက်အချာကျသောနေရာတွင် တည်ရှိရုံမက တရုတ်နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးအရလဲ အရေးပါသောနိုင်ငံအဖြစ် မြင်တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၁၂၆.၃ ဘီလီယံသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့်ထိုင်းနိုင်ငံတို့၏ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအရ နှစ်နိုင်ငံကြား စီးပွားရေးကုန်သွယ်ဖက်အဖြစ် အပြန်အလှန်ရပ်တည်နိုင်ခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု (FDI) သည် အထူးသဖြင့် အီလက်ထရွန်းနစ်၊ မော်တော်ကားများ (အထူးသဖြင့် လျှပ်စစ်ကားများ) နှင့် တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၏ အဓိကအားပြုသော နည်းပညာမြင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများတွင် မြင့်တက်လာခဲ့သည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်အထိ တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ပရောဂျက် ပေါင်း ၅၈၈ ခုတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၇) ဘီလီယံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် လျှပ်စစ်ကားထုတ်လုပ်ရေး၏ ဒေသတွင်းဗဟိုချက်ဖြစ်လာသည်။အဆိုပါ တိုးတက်မှုများအပြင် စက်ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ရာနှင့် စွမ်းအင်သစ်စက်ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ရာတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကိုဆွဲဆောင်နိုင်ရန်အတွက်လည်း စက်ပစ္စည်းများတင်သွင်းရာတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ EV 3.5၊ RCEP ၏ အကောက်ခွန် ကင်းလွတ်ခွင့်များပေးထားသည်။
ကုန်သွယ်မှုသည် တရုတ်-ထိုင်းနိုင်ငံတို့၏ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးတွင် နောက်ထပ်ပန်းတိုင်သစ်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ တွင် ထိုင်းနိုင်ငံမှ တရုတ်နိုင်ငံသို့ လယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့မှုများရှိခဲ့ပြီး အဓိကအားဖြင့် ရာသီပေါ်သစ်သီးများတင်ပို့မှုသည် ထိုင်းနိုင်ငံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ရှိပြီး ထိုင်းထုတ်ကုန်များ၏ ဝယ်လိုအားမြင့်တက်လာမှုကို ဖြည့်ဆည်းပေးခဲ့သည်။တရုတ်နိုင်ငံမှ ထိုင်းနိုင်ငံသို့တင်ပို့မှု၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍအတွက် အရေးကြီးသောအရင်းအနှီးနှင့် အလယ်အလတ်ကုန်စည်များဖြစ်ပြီး လူသုံးကုန်ပစ္စည်းမှသည် အဆင့်မြင့်ကုန်ထုတ်ကိရိယာများအထိပါဝင်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ Belt and Road Initiative (BRI) စီမံကိန်းများဖြင့်လည်း တရုတ်-လာအို မီးရထားကဲ့သို့ မြန်ဆန်ပြီး ကုန်ကျစရိတ်သက်သာသော ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းများကိုလည်း ပိုမိုချောမွေ့လွယ်ကူလာစေပါသည်။ နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် "မျှဝေထားသော အနာဂတ်နှင့် အတူ တရုတ်-ထိုင်း အသိုက်အဝန်း" သို့ ဦးတည်လုပ်ဆောင်နေသောကြောင့် RCEP နှင့် BRI ကဲ့သို့သော မဟာဗျူဟာအစပျိုးမှုများဖြင့် ခိုင်မာအားကောင်းသောကုန်သွယ်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသည် အဓိက ကဏ္ဍများတစ်လျှောက် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုနှင့် စက်မှုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို ဆက်လက်တွန်းအားပေးလျက်ရှိသည်။
Sources-ASEAN Briefing News
DOCA(မန္တလေး)
