ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

           မန္တလေးဈေးကွက်သို့ ပြင်ဦးလွင်ဒေသနှင့်ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းဒေသများမှ ထွက်ရှိသည့် ခါကြက်ဥ(ခေါ်)မုန်လာဥနီကုန်စိမ်းသီးနှံများ ၂၀၂၅ခုနှစ်မတ်လတိယပတ်အတွင်းဝင်ရောက်မှုအနည်း ငယ်လျော့ကျသွားပြီး စျေးအနည်းငယ်မြင့် သွားကြောင်းသိရှိပါတယ်။     ဈေးကွက်အတွင်း တွေ့ရ သော ခါကြက်ဥ(ခေါ်)မုန်လာဥနီကုန်စိမ်းမှာ ဒေသမျိုး နှင့်ထိုင်ဝမ်မျိုးနှစ်မျိုးတွေ့ရှိရပြီး တစ်နှစ်ပတ် လုံးဝင်ရောက်သည့်ကုန်စိမ်းအမယ်တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။   မုန်လာဥနီကုန်စိမ်းသီးနှံမှာ လိမ္မော်ရောင် ရှိပြီး၊ကယ်လိုရီပါဝင်မှုနည်း ခြင်း၊ ဗီတာမင်နှင့်သတ္ထုဓာတ် များစွာပါရှိသည့်အတွက်ခါကြက်ဥစားသုံး ခြင်းဖြင့် အသားအရေလှပ စေခြင်း၊ သွားနှင့်သွားဖုံးများ ကျန်းမာစေခြင်း၊ အရွယ်တင်နုပျိုစေခြင်း၊ အသည်းကျန်းမာစေခြင်း၊ သွေးသန့်စေခြင်း၊ မျက်စေ့အား ကောင်းစေခြင်း၊အိုမင်းရင့်ရော်ခြင်းမှ ကာကွယ်ခြင်းတို့ကြောင့်  ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများ စွာရရှိတဲ့ သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။  ခါကြက်ဥ(ခေါ်)မုန်လာဥနီကို  အသုပ်၊ အပြုတ်၊ အကြော်၊အလှော်၊ အကင်၊စွပ်ပြုတ်၊ဆန်ပြုတ်၊ပူရီ၊ ထမင်းလိပ်၊ကင်မ်ချီ၊တော့ပိုကီ၊ ဘီစကစ်၊စပါဂ်တီခေါက်ဆွဲ၊ကိတ်မုန့်၊ ပေါင်မုန့်၊ ကွက်ကီ၊ ပူတင်း၊ယို၊ ရေခဲမုန့်၊ ရေခဲချောင်း၊ မုံလာဥနီ ဖျော်ရည်စားဖွယ်စုံအဖြစ် အမျိုးမျိုး  စားသောက်ကြကြောင်း သိရပါ တယ်။  မန္တလေးကုန်စိမ်းစျေးကွက်တွင်  ၂၀၂၅  ခုနှစ်မတ်လတတိယပတ်အတွင်း တစ်ပိဿာလျှင်  လက္ကားဈေးခါကြက်ဥ (ဒေသမျိုး) ၁၈၀၀ ကျပ် နှင့် ၂၀၀၀ကျပ်၊ ထိုင်ဝမ်မျိုး ၆၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၆၅၀၀ ကျပ်၊ လက်လီဈေးဒေသမျိုး ၂၅၀၀ ကျပ်နှင့် ၃၀၀၀ကျပ်၊ ထိုင်ဝမ်မျိုး  ၇၀၀၀ကျပ်နှင့် ၇၅၀၀ ကျပ်တို့ ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ခါကြက်ဥမှာ အရောင်းသွက်သည့်ကုန်စည်ဖြစ်ပြီး၊မန္တလေးမြို့၊သီရိမာလာ ကုန်စိမ်းစျေးအတွင်း ခါကြက်ဥ(ခေါ်)မုန်လာဥ နီသီးနှံဝင်ရောက်မှုအနေဖြင့်  တစ်ပတ်လျှင်(Canter ) ၆ ဘီးကား ၁၅စီးနှင့် ၂၀စီး အကြား ဝင်ရောက် လျက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။

DOCA(မန္တလေး)  

ယခုချိန်အခါသည်  နွေရာသီသို့ စတင်ဝင်ရောက်လာပြီဖြစ်ရာ ပူပြင်းလှသော အပူဒဏ်ကို ခံစား လာ သည်နှင့်အမျှ လူအများသည် အေးမြသောနေရာများကို ရှာဖွေ၍နေထိုင်ကြသလို၊ အေးမြသော အရည်များ ကိုလည်း သောက်သုံးလာကြပါသည်။ ရာသီအချိန်အခါလိုက် ပေါ်ထွက်သည့် သစ်သီး ဖျော်ရည်များ၊ ရာသီနှင့်လိုက်ဖက်သော ဖျော်ရည်များ၊ အခြားအေးမြ ချိုစိမ့်သော မြန်မာ့သောက် သုံးစရာ မုန့်များကို လည်းသောက်သုံးမှုများလာကြရာ မုန့်လက်ဆောင်းမှာ လည်းတစ်ခုအပါဝင်ဖြစ်ပါသည်။ ထားဝယ်မြို့ပေါ် တွင်မုန့်လက်ဆောင်းများကို စတင်ရောင်းချလျက်ရှိရာ နေပူပူအမောပြေ သောက်သုံး သူများလာသဖြင့် ရောင်းအားကောင်းလာသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ မုန့်လက်ဆောင်းသည် ရာသီနှင့် အလိုက်ဖက်ဆုံး မုန့်တစ် မျိုးဖြစ်သလို သောက်လိုက်လျှင်လည်း ရင်ထဲအေး၍ အမောပြေစေပါ သည်။

 မုန့်လက်ဆောင်းကို ထန်းလျက်၊ ဆား၊ မုန့်ဖတ်၊ သကြား၊ အုန်းသီး ၊ နှမ်းလှော်ထောင်း၊ ရေခဲ တို့ဖြင့် ပြုလုပ်ရကြောင်း ၊ မုန့်လက်ဆောင်း တစ်ခွက်လျှင် (၁၂၀၀) ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိ ရှိရပါ သည်။

DOCA(တနင်္သာရီ)

ထားဝယ်မြို့ သစ်သီးဆိုင်များရှိ အရပ်ဒေသအသီးသီးမှ ဒေသထွက်ကုန်များ၊ သစ်သီးဝလံများ လာရောက်ရောင်းချလျက်ရှိရာ  ဖရဲသခွားမွှေးများလည်း လူကြိုက်များ၍ ‌ရောင်းအားကောင်းပါသည်။

              ဖရဲသခွားမွှေးသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်များတွင် အများဆုံး စိုက်ပျိုးကြသည်ဟု သိရှိရပါသည်။ ဖရဲသခွားမွှေးကို သားရည်စာ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဖျော်ရည်အဖြစ်လည်းကောင်း အများဆုံး စားသုံးကြပါသည်။

          ဖရဲသခွားမွှေး အသီးပုံသဏ္ဍာန်မှာ အလုံးပုံ၊ ဘဲဥပုံ၊ လုံးရှည်ပုံဟူ၍ အမျိုးမျိုးတွေ့ရပြီး အသီးခွံအ ရောင်မှာ အစိမ်းအနု၊ အရင့်၊ အဖြူရောင်၊ အဝါရောင်၊ ဆင်စွယ်ရောင်စသည်ဖြင့်တွေ့ရပါသည်။ အတွင်း သား အရောင်မှာ အဖြူရောင်၊ ဖြူစိမ်းရောင်၊ ဆင်စွယ်ရောင်၊ လိမ္မော်နီရောင်၊ အစိမ်းရောင်ဟု အမျိုးမျိုး ကွဲပြားလျက်ရှိပါသည်။

          ဖရဲသခွားမွှေးအလုံးအကြီးတစ်လုံးလျှင် (၅၀၀၀) ကျပ်မှအလုံးအသေးတစ်လုံးလျှင် (၃၅၀၀) ကျပ် ရောင်းအားကောင်းကြောင်း ထားဝယ်မြို့ရှိသစ်သီး‌ရောင်းဆိုင်များမှ သိရပါသည်။

DOCA(တနင်္သာရီ)

             မန္တလေးကုန်စိမ်းစျေးကွက်သို့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်မတ်လတတိယပတ်အတွင်း ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းများ ဝင်ရောက်မှုနည်းသွားသည့်အတွက် စျေးအနည်းငယ်မြင့်သွားကြောင်း သိရပါသည်။ မန္တလေးဒေသ ပတ်ဝန်းကျင်ဖြစ်သည့် အမရပူရ၊ ပုသိမ်ကြီး၊ မတ္တရာ၊ ပြင်ဦးလွင်ဒေသများနှင့် ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်းဒေသများမှ ထွက်ရှိသည့် ပန်းဂေါ်ဖီပွင့်ဖြူနှင့် ပန်းဂေါ်ဖီပွင့်စိမ်းများ စျေးကွက်အတွင်း ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ စျေးကွက်အတွင်း ပန်းဂေါ်ဖီပွင့်ဖြူနှင့် ပန်းဂေါ်ဖီပွင့်စိမ်း မှာအရောင်းသွက်သည့်ကုန်စိမ်းအမယ်များဖြစ်ပြီး၊ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းမှာ နူးညံ့မှုပိုသည့်အတွက် စျေးပိုရကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းသည် ကယ်လ်လိုရီနည်းသည့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်အမယ် တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊ အမျှင်ဓါတ်၊သတ္တုဓါတ်နှင့် ဗီတာမင်များနှင့် Antioxidants များကြွယ်ဝခြင်းတို့ ကြောင့်ကျန်းမာရေးအတွက်အကျိုးပြုသောဟင်းသီးဟင်းရွက်တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ပန်းဂေါ်ဖီ ပွင့်စိမ်း မှာ မန္တလေးကုန်စိမ်း စျေးကွက်အတွင်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လတတိယပတ်အတွင်း ပန်း‌ဂေါ်ဖီပွင့် စိမ်းလက္ကားစျေးမှာ တစ်ခုလျှင်  ၁၃၀ဝိ/-နှင့် ၁၅၀ဝိ/- စျေး၊လက်လီစျေးမှာ  ၁၇၀ဝိ/- နှင့် ၂၀၀ဝိ/-စျေးတို့ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းများမှာ အရွယ်အစားအလိုက် စျေးအနည်းငယ်ကွာခြားမှုများရှိပြီး၊ အရောင်းသွက်လျှက်ရှိသည့်ဟင်းသီးဟင်းရွက် အမယ်တစ်မျိုး ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ မန္တလေးကုန်စိမ်းရောင်းချသည့်သီရိမာလာစျေး(ပိုက်ကျုံးစျေး)တွင် ပန်း‌ဂေါ်ဖီဖြူနှင့် ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း ကားဝင်ရောက်မှုမှာ နေ့စဉ်တစ်ရက်လျှင် Canter (၆) ဘီးကား (၈)စီးနှင့် (၁၀)စီး အကြား ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

တနင်္သာရီတိုင်း မြိတ်ခရိုင်သည် ဆန်းစပါးစိုက်ပျိုးသောဒေသဖြစ်သည့်အလျောက် စားသုံး ရန် မလုံလောက်သောကြောင့် အခြားတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များမှ ‌ရောင်းချလျက်ရှိသော ဒေသလည်း ဖြစ်သည်။ ရွှေဘိုပေါ်ဆန်း၊ ဖျာပုံပေါ်ဆန်း၊ စူပါဧည့်မထ၊ ဧည်မထဆန်များထဲမှ မြိတ်မြို့တွင် အများဆုံးရောင်းချလျက်ရှိသော ဆန်များတွင် ဖျာပုံပေါ်ဆန်းနှင့် အမျိုးအစားတူပေါ်ဆန်းဆန် ကိုအများ ဆုံးရောင်းဝယ်ကြပြီး ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ မတ်လစျေးနှုန်းအရ ကျပ်၁၅၀၀၀ခန့်စျေးကျဆင်း သွားကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ယခင်လပေါ်ဆန်းဆန်းစျေးနှုန်းအရ ကျပ်၁၄၅၀၀ခန့်ရှိနေရာမှ ယခုအချိန်တွင် ၁၃၀၀၀ခန့်ထိ စျေးကျဆင်းသွားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ဆန်းရောင်းချသူများ‌ပြောကြားချက်အရ ယခုအချိန်တွင် ဆန်ပေါ်သည့် ကာလများဖြစ် သည့် အလျောက် ပြည်ပဆန်တင်ပို့မှု လျော့နည်းလာခြင်းတို့ကြောင့်စျေးနှုန်းကျဆင်းလာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(တနင်္သာရီ)