ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်၊ ကန့်ဘလူမြို့တွင် မြန်မာ့ရိုးရာ ရက်ကန်းလုပ်ငန်း များကို တစ်နိုင်တစ်ပိုင် လုပ်ကိုင်ကြကြောင်း၊ ရက်ကန်းစင်မှ ထွက်ရှိလာသော အထည်များကို ကန့်ဘလူမြို့ပေါ်ရှိဒိုင်များသို့ ရောင်းချကြောင်း၊ ၎င်းတို့မှတဆင့် မန္တလေးမြို့နှင့် အခြားဒေသများသို့ ရောင်းချကြောင်း သိရသည်။

          မြန်မာ့ရိုးရာရက်ကန်းလုပ်ငန်းသည် ရှေးယခင်ကတည်းက လက်ဆင့်ကမ်း ထိန်းသိမ်းလာခဲ့ ကြသည့် လက်မှုအတတ်ပညာဖြစ်ပြီး ရက်ကန်းထည်များမှာ ဒီဇိုင်ဆန်းသစ်လှပသောကြောင့် မြန်မာ အမျိုးသမီးများ ကြိုက်နှစ်သက်စွာ ဝတ်ဆင်သုံးစွဲလျက်ရှိကြောင်း၊ ကန့်ဘလူမြို့တွင်ရောင်းချလျက် ရှိသည့် မြစ်ကြီးနားထွက် ကချင်လုံချည်ဝမ်းဆက် တစ်စုံစာလျှင် (၁၅၀၀၀၀မှ ၃၀၀၀၀၀)ကျပ်၊ ကန့်ဘလူဒေသထွက်လုံချည်(၁)ထည်လျှင် (၄၈၀၀၀)ကျပ်၊ ကချင်ပုဆိုး(၂/၁၀၀)ချည် (၁)ထည်လျှင် (၃၈၀၀၀)ကျပ်၊ (၂/၈၀)ချည်(၁)ကွင်းလျှင် (၃၀၀၀၀)ကျပ်နှင့် ကချင်လုံချည်တဘက်စပါ(၁)ထည် လျှင် (၁၈၀၀၀၀မှ ၁၉၀၀၀၀)ကျပ်တို့ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ချည်အမျိုးအစားနှင့် ရက်လုပ်ရသည့် အလွှားအရေအတွက် ပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းများကွာခြားမှုရှိကြောင်း မြန်မာ့ရိုးရာ ရက်ကန်းထည် ရောင်းချသည့်လုပ်ငန်းရှင်ထံမှ သိရသည်။

DOCA (စစ်ကိုင်း)

       စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ကျေးရွာများ နှင့် မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်များတွင် စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများကို လုပ်ကိုင်စားသောက်ကြရာမှ နှစ်ရှည်သီးနှံဖြစ်သည့် ဂွေးပင်၊ မာလကာသီးပင်၊ ဩဇာသီးပင်၊ သရက်သီးပင်၊ နဂါးမောက်သီးပင်၊ ပိန္နဲသီးပင်နှင့် မန်ကျည်းသီးပင် များကိုလည်း မိမိတို့ နေအိမ်ခြံစည်းရိုးများနှင့် တောင်ယာများထဲတွင် တစ်ပိုင်တစ်နိုင် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိ ကြပါ သည်။ စိုက်ပျိုးရရှိသော သီနှံများထဲမှ  ဩဇာသီး၊ ဂွေးသီးနှင့် မာလကာသီးမျာကို မုံရွာမြို့၊ ချင်းတွင်းရတနာဈေး၊ သံလမ်းဈေးနှင့် ဈေးဟောင်းတို့တွင်  လာရောက်ရောင်းချလျက်ရှိ ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ တတိယပတ်တွင် ဩဇာသီးဈေးနှုန်းများမှာ အရွယ်အစား အလိုက်ဈေးအမျိုးမျိုးရှိပြီး အရွယ်ကြီးအလုံးလှ(၁)လုံးလျှင် (၈၀၀)ကျပ်၊ အရွယ်သေး အလုံးသေး (၁)လုံးလျှင်(၅၀၀)ကျပ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊  ဂွေးချိုသီး ဈေးနှုန်းမှာ ဂွေးချိုသီး (၁၃)လုံးပါ တစ်ထုပ်လျှင် (၆၀၀)ကျပ်ဖြင့် လည်းကောင်း၊ ကီလိုမာလကာသီးဈေးနှုန်းများ အနေဖြင့် အကြီးတစ်လုံးလျှင် (၆၀၀)ကျပ်၊ အသေးတစ်လုံးလျှင် (၅၀၀) ကျပ်ဖြစ်ပြီး အကြီးအသေး ပေါ်မူတည်ပြီး ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA (စစ်ကိုင်း)

  ပြောင်းဖူးသည် အာဟာရဓာတ်ကြွယ်ဝပြီး ကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူပြုသော ကောက်နှံတစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း၊ မြင်းခြံမြို့နယ်အတွင်းရှိ စည်ပင်သာယာဈေးများတွင် ယခုဩဂုတ်လဒုတိယပတ်တွင် ရောင်းချနေသော ပြောင်းဖူးတစ်ဖူးလျှင်လက်လီဈေး (၅၀၀-၆၀၀) ကျပ် ပေါက်ဈေး များရှိကြောင်း၊ ယခင်ဇူလိုင်လတွင် ရောင်းချခဲ့သော ပြောင်းဖူးတစ်ဖူးလျှင် လက်လီဈေး (၄၀၀-၅၀၀) ကျပ် ပေါက်ဈှေးများဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ကာလတူနှိုင်းယှဉ်ပါက ယခင်လထက် ယခုလတွင် ပြောင်းဖူးတစ်ဖူးလျှင် (၁၀၀) ကျပ်ခန့် ဈေးနှုန်းအနည်းငယ် မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုသို့မြင့်တက်ခဲ့ခြင်းမှာ ပြောင်းဖူးထွက်ပေါ်ချိန် ကုန်ဆုံခါနီးပြီ ဖြစ်သော ကြောင့် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း စားသုံမှုများ၍ အရောင်းအဝယ် လည်းဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း၊ လက်ကားဈေးအနေဖြင့်  ပြောင်းဖူးအရေအတွက် (၃၀-၅၀) ဖူးမှစ၍ဝယ်ယူပါက ဈေးအနည်းငယ် ကွာခြားကြောင်း ကုန်စိမ်းရောင်းချသူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရသိရှိရသည်။ ဈေးကွက်ဝင်ရောက် မှုအနေဖြင့်  ဒေသတွင်း ကျေးရွာ များဖြစ်သော လေးအိမ်တန်း၊ လှိုင်းတက်၊ ဘောလုံး၊ နဘူးအိုင်နှင့် ဒါးကျွန်း ကျေးရွာများမှ မြို့နယ်အတွင်းသို့ လာရောက်ရောင်းချကြောင်း သိရှိရသည်။ ပြောင်း ဖူး(ဆောင်း) ကို အောက်တိုဘာလမှ နိုဝင်ဘာလတွင် စိုက်ပျိုးပြီး ဖေဖော်ဝါရီလ၊ မတ်လနှင့် ဧပြီလတို့တွင် ရိတ်သိမ်း ထွက်ပေါ် ကြောင်း၊  နေရောင်ခြည်အလုံအလောက် ရရှိ၍ မြေဆီလွှာထူပြီး ရေစီးရေလာကောင်းသော နုန်းမြေများ တွင် အထွက်နှုန်းကောင်း ကြောင်းသိရှိရသည်။ ကျန်းမာရေး အကျိုးကျေးဇူး အနေဖြင့် အမျှင်ဓာတ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် တို့ပါဝင်သောကြောင့် သွေးတိုးနှင့် နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို လျော့ချပေးကြောင်း၊ အစာခြေစနစ်ကို ကောင်းမွန်စေပြီး ဝမ်းချုပ်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးကြောင်း သိရှိရသည်။ ပြောင်းဖူးသည် စိုက်ပျိုးရလွယ်ကူပြီး အာဟာရ ဓာတ်များစွာ ပါဝင်သော အစားအစာ ဖြစ်ပြီး ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်စွာစားသုံးပါက ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေကြောင်း သိရှိရသည်။    

DOCA(မန္တလေး)

   မြင်းခြံမြို့နယ်သည် ဥယျာဉ်ခြံမြေလုပ်ငန်းများကိုလည်း လုပ်ကိုင်လျက်ရှိရာ ငှက်ပျောစိုက်ပျိုးခြင်း လုပ်ငန်းကိုလည်းလုပ်ကိုင်ကြောင်းသိရှိရသည်။ ဒေသတွင်းကျေးရွာများဖြစ်သော ပတ္တာရွာ၊  သင်္ဘောတင်ရွာ၊ ပိုက်တဲကုန်းနှင့် အနိမ့်ကျေးရွာများသည် ငှက်ပျောပင်များကို မိမိတို့ ခြံများ၌ ဒေသတွင်းစားသုံးရန်  စိုက်ပျိုး ကြကြောင်းသိရှိရသည်။ ငှက်ပျောပင်များကို မိုးဦး မကျမီ မေလဆန်းပိုင်းတွင် စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း၊ စိုက်ဧကအနေ ဖြင့် (၁၁၅)ဧက ခန့်စိုက်ပျိုး ထားကြောင်း ကြေးတိုင်နှင့်မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရှိရ သည်။ ငှက်ပျောစိုက်ပျိုး ရာတွင် လှံစို့သားတက်အပင်မြင့်မျိုးကို စိုက်ပျိုးထားကြောင်း၊ရခိုင်ငှက်ပျော မျိုးနှင့် ဖီးကြမ်းငှက် ပျောမျိုးကိုစိုက်ပျိုးထားကြောင်း၊ ငှက်ပျောပင်ကို(၇)ပေပတ်လည်အထိပင်ကြား တန်း ကြား အကွာ အဝေးထား စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ အထွက်နှုန်းကောင်းစေရန် တစ်ဧကငှက်ပျောပင် (၁၃၀၀)ခန့် စိုက်ပျိုးထားကြောင်း စိုက်ပျိုးပြီး (၅-၆)လအကြာတွင် ငှက်ပျောဖူးများမထွက်မီအချိန်၌ အပင် ခြေတွင် ဓာတ်မြေဩဇာကို ထည့်သွင်းကျွေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပန်းပွင့်ပြီးနောက် သားတက် တစ်ခုသာထားရှိပြီး မိခင်အပင်မှ မလိုအပ်သော သားတက်အားလုံးကို ဖယ်ရှားရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ ငှက်ပျောကြီးထွားရန် ငှက်ပျောဖူး(အဖိုဖူး)အားဖြတ်ပေးရကြောင်း၊ မိုးရာသီတွင် ရေစိမ့်ဆင်းမှု ကောင်းရန်နှင့် အပင်ခြေရေမဝပ်စေရန် အပင်ခြေကိုမြေဖို့ပေးပါက အပင်ဖြစ်ထွန်းကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးချိန်မှ(၈)လအကြာတွင် ငှက်ပျောသီးများရင့်မှည့်၍ စတင်ခုတ်ယူပြီး ဈေးကွက်သို့တင်ပို့ ရောင်းချကြောင်း၊  တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် စုစု ပေါင်း(၁၉)သိန်းကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ အထွက်နှုန်းအနေဖြင့်(၉၀၀) အခိုင်ထွက်ရှိကြောင်း၊ ငှက်ပျောဖီးကြမ်း တစ်ဖီးလျှင် (၃၀၀၀-၄၀၀၀)ကျပ်ခန့်၊ ရခိုင်ငှက်ပျောဖီး တစ်ဖီးလျှင် (၂၀၀၀) ကျပ်ပေါက်ဈေးများရှိကြောင်း၊ ငှက်ပျောအဖီး အရည်အသွေးပေါ်မူတည်၍ဈေးနှုန်းများ ကွာခြား ကြောင်း၊ ထွက်ရှိသော ငှက်ပျောသီးများကို ဒေသတွင်းစားသုံးရန်နှင့် သာရေးနာရေးပွဲများ တွင်လည်း အသုံးပြုရောင်းချရကြောင်း၊ ဈေးကွက်တင်ပို့မှုအနေဖြင့် တောင်သာမြို့ သို့တင် ပို့ရောင်းချ ကြောင်း၊ တစ်ဧကအကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၃၂)သိန်းကျပ်ဝန်းကျင်ခန့်ရရှိ ကြောင်း၊ ငှက်ပျောစိုက် တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရသိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

   တောင်သာမြို့နယ်သည် မိုးကောင်းသောက်ယာမြေများတွင်၊ ပဲမျိုးစုံ၊ ဆီထွက် သီးနှံနှင့်  ကြက်သွန်နီသီးနှံများကိုစိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် ထန်းလုပ်ငန်းများကို လည်းလုပ်ကိုင် လျက်ရှိရာ မိုးဦး ကာလ တွင် ပဲစဉ်းငုံကိုလည်း စိုက်ပျိုးလျက် ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ မိုးဦးပဲစဉ်းငုံကို (မေလ-ဇွန်လ-ဇူလိုင်လ) များတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး ရိတ်သိမ်းထွက် ပေါ်ချိန်မှာ (ဇန်နဝါရီလ-ဖေဖော်ဝါရီလ-မတ်လ)တို့တွင် ရိတ်သိမ်းထွက်‌‌‌‌ပေါ်ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးချိန်မှ ရိတ်သိမ်းချိန်အထိ (၇)လခန့် ကြာမြင့် ကြောင်း သိရှိရသည်။

   ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လဒုတိယပတ်တွင် တောင်သာမြို့နယ်၌ ပဲစဉ်းငုံ စိုက်ပျိုးဧက (၇၀၃၂၈) ဧကစိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း ခရိုင်‌ကြေးတိုင်နှင့်မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရှိရသည်။ စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် သက်ကြီးမျိုးရွှေဒင်္ဂါးကို တန်းကြား ၄ပေခွဲထား၍ စိုက်ကြောင်း များစွဲပြီး အစေ့ချစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရာ၌ တန်းကြားတွင် မြေပဲ၊ နှမ်း၊ ပဲတို့နှင့် သီးညှပ်စိုက်ပျိုးထားကြောင်း သိရသည်။ ယခင်နှစ် ပဲစဉ်းငုံတစ်ဧက အထွက်နှုန်းမှာ (၁၁) တင်း ခန့်ထွက် ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် မိုးကောင်းရေ သောက်သုံးရသဖြင့် အပင်များ ဖြစ်ထွန်းသော ကြောင့် ယခင် နှစ်ထက် အထွက်နှုန်း များပိုမိုထွက်ရှိနိုင်မည်ဟုခန့်မှန်းရကြောင်း၊ ပဲစဉ်းငုံသီးနှံသည် အကျိုးအမြတ် များစွာရရှိပြီး သီးထပ်သီးညှပ်အနေဖြင့်လည်း စိုက်ပျိုး၍ဝင်ငွေတိုးသော သီးနှံ ဖြစ်ကြောင်း ပဲစဉ်းငုံစိုက် တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရသိရှိရသည်။ တောင်သာမြို့နယ်၌ ဩဂုတ်လ ဒုတိယပတ်တွင် ပဲစဉ်းငုံနီ တစ်တင်းလျှင် (၈၆၃၀၀) ကျပ်၊ ပဲစဉ်းငုံဖြူ တစ်တင်း လျှင်(၈၂၅၀၀)ကျပ်ခန့်ပေါက်ဈေးများဖြင့် ဒေသတွင်း ပွဲရုံများ၌ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျက်ရှိ ကြောင်း၊ ထိုပွဲရုံများမှတဆင့် မန္တလေးမြို့နှင့် ရန်ကုန် လှိုင်သာယာမြို့နှင့် ရွှေပြည်သာမြို့ များသို့ တင်ပို့‌ရောင်းချ ကြောင်းသိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)