သတင်းနှင့် လှုပ်ရှားမှုများ

           ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်ခရိုင်တွင် ကြံသီးနှံများထွက်ရှိပြီဖြစ်ပြီး ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း (၃၂၀၉၄)ဧကစိုက်ပျိုးပြီး အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် (၂၂)တန်ခန့်ထွက်ရှိပါသည်။ ယခုနှစ်ကြံစျေးနှုန်းအနေဖြင့် စက်အရောက်စျေး တစ်တန်လျှင် (၅၄၀၀၀)ကျပ်စျေး ပေါက်သည်ကိုတွေ့ရှိရပါသည်။ ပြည်ခရိုင် ပြည်မြို့နယ်တွင် နဝဒေးသကြားစက်နှင့် ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်တွင် အင်ငါးခွသကြားစက်ဟူ၍ (၂)စက်ရှိပါသည်။ နဝဒေးသကြားစက်သည် ယိုးဒယား စူးတက် ကုမ္ပဏီမှ ပိုင်ဆိုင်၍ ယခုဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ကြံတန်ချိန် (၂၃၀၀၀၀)ခန့်အား ကြိတ်ခွဲရန်လျာထားပြီး သကြားတန်ချိန် (၂၃၁၀၀)တန် ထုတ်လုပ်ရန် လျာထားပါသည်။ အင်ငါးခွ သကြားစက်သည် မြန်မာ့ဦးပိုင်ကုမ္ပဏီမှ ပိုင်ဆိုင်၍ ယခုနှစ်အနေဖြင့် ကြံတန်ချိန် (၁၅၀၀၀၀)ခန့် ကြိတ်ခွဲရန်လျာထားပြီး သကြားတန်ချိန်ပေါင်း (၁၅၃၅၀) ထုတ်လုပ်ရန်လျာထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။ သကြားစျေးနှုန်းမှာ ယခုနှစ်တွင် တစ်ပိဿာလျှင် (၁၈၀၀)ကျပ်ဖြင့် ပြည်တွင်းစျေးကွက်တွင် ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။

          ကြံစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ကြံတစ်ဧကထုတ်လုပ်ကုန်ကျစရိတ်မှာ စက်အရောက်တစ် ဧကလျှင် (၇၅၀၀၀၀ မှ ၈၀၀၀၀၀)ကျပ်ထိ ကုန်ကျပြီး တစ်ဧကပျမ်းမျှအထွက်နှုန်းမှာ (၂၂)တန်ခန့်ထွက်ရှိပါသည်။ ကြံတစ်တန်လျှင် စက်အရောက်ပေးချေနှုန်းမှာ (၅၄၀၀၀)ကျပ်ရှိ၍ တစ်ဧက ဝင်ငွေ မှာ (၁၁၈၈၀၀၀)ကျပ် ရရှိပြီး တစ်ဧကအကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၃၈၈၀၀၀)ကျပ် ရရှိမည်ဖြစ် ကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါသည်။

          ကြံစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ယခုထက် အကျိုးအမြတ် ပိုမိုရရှိလာစေရေးအတွက် မျိုး၊ စိုက်နည်းစနစ်၊ ရေလိုအပ်ချက်နှင့် ထွန်ယက်ခများ သက်သာစေရေးတို့ကို သက်ဆိုင်ရာဌာနအဖွဲ့အစည်းများမှ ပံ့ပိုးကူညီဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ အထွက်နှုန်းတိုးမြှင့်စေရေးအတွက် သွင်းအားစုများ စျေးနှုန်းသက်သာစွာဖြင့် ရရှိရေးတို့ကို ပံ့ပိုးပေးပါက အထွက်နှုန်း ပိုမိုလာနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ အရည်အသွေးကောင်းသော သကြားများပိုမိုထုတ်လုပ်လာနိုင်စေရေးအတွက် ခေတ်မီ သကြားစက်များ ထပ်မံတည်ဆောက်ခြင်း၊ သကြားမှထွက်ရှိသော ကြံမြှုပ်ချေး တင့်လဲရည်တို့မှ တစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များ ပိုမိုထုတ်လုပ်လာနိုင်ပါက ကြံစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် လူနေမှုဘဝမြင့်မားလာမည်ဖြစ်ပြီး အဆင့်မီသကြားစက်များ ထပ်မံတိုးချဲ့လာနိုင်ခြင်းဖြင့် အရည်အသွေးကောင်းသကြားများ ပိုမိုထုတ်လုပ်လာခြင်းအားဖြင့် နိုင်ငံတော်၏ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်လာပြီး အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများလည်း ပိုမိုရရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်တင်ပြအပ်ပါသည်။

စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး

          ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးခရိုင်တွင် ပဲတီရွှေဝါစိုက်ဧက  ၆၆၂၄၃၆   ရှိပြီး  ကဝမြို့နယ်မှာ ပဲတီရွှေဝါစိုက်ဧက ၁၅၈၃၅၄ ဧက ရှိသဖြင့် ခရိုင်အတွင်း  ကဝမြို့နယ်သည် ပဲတီရွှေဝါ အများဆုံးစိုက်ပျိုးသော မြို့နယ်ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။  ယခုအချိန် တောင်သူများ မိုးစပါးရိတ်သိမ်းပြီးသည်နှင့်တပြိုင်နက် ပဲတီရွှေဝါများကို အချိန်မီစိုက်ပျိုးနိုင်ရန် မြေပြုပြင်ခြင်း၊ ထွန်ယက်ခြင်း၊ မျိုးစေ့ချခြင်းများကို အချိန်နှင့်တပြေးညီ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့်အတွက် ရာနှုန်းပြည့်စိုက်ပျိုးနိုင်ကြောင်း သိရှိရသည်။ စိုက်ပျိုးသည့် ပဲတီရွှေဝါမျိုးမှာ အထွက်နှုန်း ကောင်းပြီး ရာသီဉတုဒဏ်ခံနိုင်သည့် စိုက်ပျိုးရေးမျိုးနှင့် ရေဆင်း ၉ မျိုး တို့ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပြီး ငယ်စဉ်မှ ရိတ်သိမ်းချိန်အထိ အဆင့်အားလုံးတွင် မြစ်ဆွေးမြစ်ခြောက်ရောဂါပိုး ကျရောက် တတ်ကြောင်း၊ ယခုအချိန်တွင် ရာသီဉတုကြောင့် အပင်ဖျက် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများ ဝင်ရောက်နိုင်သည့်အတွက် ပဲစိုက်တောင်သူဦးကြီးများအနေဖြင့် ကျရောက်လျက်ရှိသော ဗိုင်းရပ်စ်သယ်ဆောင်သည့် အင်းဆက်ပိုးမွှားများကို စဉ်ဆက်မပြတ် စောင့်ကြည့်၍ သင့်လျော်သည့် ပိုးသတ်ဆေးများကို  အသုံးပြု နှိမ်နှင်းရကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ပဲတီရွှေဝါ တစ်ဧကလျှင် စုစုပေါင်းကုန်ကျစရိတ် ၂၈၅၀၀၀ ခန့် ကုန်ကျြပီး ၊ တစ်ဧကလျှင် ၁၃ တင်းနှုန်း ထွက်ရှိပြီး၊  ယခင်နှစ် ပဲပေါ်ချိန် တွင် ပဲတီရွှေဝါတစ်တင်းလျှင် ၃၅၀၀၀ကျပ်နှုန်း ရောင်းချရပါသဖြင့် တောင်သူဦးကြီးများအနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် အကျိုးအမြတ် ၁၇၀၀၀၀ကျပ် ရရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ယခင်နှစ်၏ အကျိုးအမြတ်များ ရရှိခဲ့မှုကြောင့် ပဲခူးခရိုင် ၊ ကဝမြို့နယ်ရှိ တောင်သူဦးကြီးများသည် ပဲတီရွှေဝါကို ယခင်နှစ်ထက်  ပိုမိုတိုးချဲ့ စိုက်ပျိုးလာကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

 စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ ဒုတိယပြည်နယ်ဦးစီးမှူးရုံး(ကျိုင်းတုံ)ရှိ စစ်ဆေးရေးမှူးများနှင့် ဝန်ထမ်းများသည် ကျိုင်းတုံ မြို့ရှိ အိမ်ဆောက်ပစ္စည်းအရောင်းဆိုင်များသို့ ဘိလပ်မြေဈေးနှုန်းနှင့်ဈေးကွက်အခြေအနေများအား ကွင်းဆင်းစိစစ်ရာတွင် ငွေ(ထိုင်း)ဈေးပြောင်းလဲမှုများအပြင် အောက်တိုဘာ(၁၅)ရက်နေ့မှစ၍ ဘိလပ်မြေတင်သွင်းမှုရပ်ဆိုင်းထားခြင်းကြောင့် ဘိလပ်မြေဈေးနှုန်းမတည်ငြိမ်ဖြစ်ခြင်း၊ ပစ္စည်း လက်ကျန်နည်းပါးမှုများရှိခြင်းတို့ ကြုံတွေ့နေရကြောင်းနှင့် ဘိလပ်မြေများအား တောင်ကြီးဘက်မှ ဝယ်ယူရောင်းချမည်ဆိုပါကလည်း သယ်ယူစရိတ်ကြီးမြှင့်မှုကြောင့် ယခုရောင်းချနေသည့်ပမာဏ ထက်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်စွာရောင်းရမည့် အခက်အခဲများရှိကြောင်းကို လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရှိခဲ့ရ ပါသည်။ ထို့အပြင် ဘိလပ်မြေများကို တာချီလိတ်နယ်စပ်မှ တင်သွင်းမှုပမာဏအနေဖြင့် ပြန်လည် သုံးသပ်ရာ ၂၀၂၁ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် (၁၆၃၂၅၀၀၀)ကီလို၊ ၂၀၂၁ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် (၁၃၆၇၀၀၀၀)ကီလိုနှင့် အောက်တိုဘာလ(၁)ရက်နေ့မှ (၂၂)ရက်နေ့ထိ တင်သွင်းမှုမှာ (၈၂၅၀၀၀၀) ကီလိုသာရှိကြောင်း တင်သွင်းမှုရပ်ဆိုင်းလိုက်ခြင်းကြောင့် သက်တမ်းကျန်ရှိသူများမှ လက်ကျန်များ သာတင်သွင်းနေခြင်းနှင့် အရင်လများနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျင် ထက်ဝက်ခန့်သာတင်သွင်းမှုရှိခြင်းကြောင့် နောက်ပိုင်းတွင်ပစ္စည်းရှားပါးခြင်းနှင့် ဈေးနှုန်းမတည်ငြိမ်မှုများပို၍ ဖြစ်လာနိုင်မည်ကိုစိုးရိမ်မှုရှိ ကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။

ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း)၊ တာချီလိတ်ခရိုင် မိုင်းယောင်းမြို့နယ်၊ မိုင်းယုမြို့တွင် ရှမ်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့၏အစီအစဉ်ဖြင့် (၂၂-၇-၂၀၁၆)ရက်နေ့တွင် မိုင်းယု-ကျိန်းရဲတံတား စုပေါင်းစစ်ဆေးရေးဂိတ်အား ကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေးနှင့် အခွန်တိုးတက်ရရှိရေး ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဌာနဆိုင်ရာပူးပေါင်း စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့များဖြစ်သော အကောက်ခွန်ဦးစီးဌာန၊ ကုန်သွယ်ရေး ဦးစီးဌာန၊ ပြည်တွင်းအခွန်များဦးစီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနများမှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် စတင်ဖွင့်လှစ်စေခဲ့ပြီး နယ်စပ်ချင်းထိစပ်နေသော မိုင်းလား(အထူးဒေသ-၄)မှတဆင့် အိမ်နီးချင်း တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဒေသမှထွက်ရှိသည့် စိုက်ပျိုးရေးသီးနှံ ထွက်ကုန်ပစ္စည်း များဖြစ်သည့် ရာဘာ၊ သျှစ်ရှူးငှက်ပျော၊ ရွှေဖရုံသီး၊ ဖရဲသီး၊ ပြောင်းအစရှိသည့် စိုက်ပျိုးရေး ထွက်ကုန် သီးနှံများအား တရားဝင်ကုန်သွယ်မှု ပြုနိုင်ရေးအတွက် နေ့စဉ် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု/ ကုန်သွယ်မှုအခြေ အနေများကို ဌာန၏ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ ညွှန်ကြားချက်များနှင့်အညီ ကုန်သွယ်မှုပြုနိုင်စေရန်အတွက် ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်စေခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။
(၁၈-၁၂-၂၀၂၀)ရက်နေ့တွင် မိုင်းယု-ကျိန်းရဲတံတားအား မိုင်းလား(အထူးဒေသ-၄)အဖွဲ့မှ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါအခြေအနေများကြောင့် ပထမအကြိမ်ရက်အကန့်အသတ်မရှိ (ယာယီ) ပိတ်ထားခဲ့ပြီး (၂၀-၁-၂၀၂၁)ရက်နေ့တွင် မိုင်းယု-ကျိန်းရဲတံတားအား ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်၍ ကုန်သွယ်မှုများပြန်လည်စတင်စေခဲ့ပါသည်။ ထို့နောက် ဒုတိယအကြိမ်(၁၉-၇-၂၀၂၁)ရက်နေ့တွင် မိုင်းလား(အထူးဒေသ-၄)အဖွဲ့မှ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် မိုင်းယု-ကျိန်းရဲ တံတားအား ရက်အကန့်အသတ်မရှိ (ယာယီ) ပိတ်ထားသောကြောင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု နှင့်ကုန်သွယ်မှုများရပ်တန့်လျက်ရှိပါသည်။
ကုန်စည်စီးဆင်းမှုနှင့် ကုန်သွယ်မှုပြုလုပ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးသောကြောင့် ဒေသထွက် စိုက်ပျိုးရေး သီးနှံထွက်ကုန်ပစ္စည်းများမှာလည်း အိမ်နီးချင်းတရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ဒေသတွင်း ပြန်လည်ဖြန့်ဖြူးရာတွင် ဝယ်လိုအားအလွန်နည်းပါးသောကြောင့် စိုက်ပျိုးရေး သီးနှံထွက်ကုန် ပစ္စည်းများ ရောင်းချသောလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် အရှုံးဖြင့်ရင်ဆိုင်နေရသည့် အပြင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ၏ ရိုက်ခတ်မှုကြောင့် စီးပွားရေးအကြပ်အတည်းများနှင့် ကြုံတွေ့နေရမှု များကြောင့် စိုက်ပျိုးရေး သီးနှံ စိုက်ပျိုးသည့်တောင်သူ အလွန်နည်းပါးသွားနိုင်ကြောင်း၊ မိမိတို့နိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအား အဓိက အားထားသည့်နိုင်ငံဖြစ်သည့်နှင့်အညီ ကုန်စည် စီးဆင်းမှု လွယ်ကူစေရန်အတွက် မိုင်းယု-ကျိန်းရဲတံတားအား ပြန်လည်ဖွင့်လှစ် ပေးမည်ဟုဆိုပါက နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ရသင့်ရထိုက်သော အခွန်အခများရရှိမည့်အပြင် တရားဝင်ကုန်သွယ်မှုပြန် လည်လုပ်ကိုင်နိုင်ပြီး စီးပွားရေးအကြပ်အတည်း ကိုကျော်ဖြတ်ကာ ဘာသာရေးအလှူအဒါန်း များအပါအဝင် ဒေသတွင်းနေထိုင်ကြသော တိုင်းရင်းသားရိုးရာပွဲတော်များပါမကျန် ပျော်ပျော် ရွှင်ရွှင် ကျင်းပပြုလုပ်ပါဝင်ဆင်နွဲ့ကာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါအား ကြံ့ကြံ့ခံပြီးကျန်းမာပျော်ရွှင်စွာ ကျော်လွှားနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
ရှမ်းပြည်နယ်

       ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတွင် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းသုံး ဓာတ်မြေသြဇာကုမ္ပဏီများ နှင့် အရောင်းဆိုင်များတွင် ဓာတ်မြေသြဇာအမျိုးမျိုးရောင်းချလျှက်ရှိရာ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ တောင်သူများအနေဖြင့် ပုလဲဓာတ်မြေသြဇာများဖြစ်သည့် မြင်းပျံ၊ သြဘာ၊ ရွှေနဂါး၊ အာမို၊ ကောမတ်ဓာတ်မြေသြဇာများအား အများဆုံးအသုံးပြုလျှက်ရှိပါသည်။

        ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ တောင်သူများ အသုံးပြုများသည့်  မြင်းပျံ၊ သြဘာ၊ ရွှေနဂါး၊ အာမို၊ကောမတ် ဓာတ်မြေသြဇာဈေးနှုန်းများ အနေဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ၊ ဒီဇင်ဘာလ တွင် ဓာတ်မြေသြဇာ (၅၀)ကီလိုဂရမ် တစ်အိတ်လျှင် မြင်းပျံဓာတ်မြေသြဇာ တစ်အိတ်၇၅၀၀၀ကျပ်၊ သြဘာဓာတ်မြေသြဇာ တစ်အိတ် ၇၆၀၀၀ကျပ်၊‌ ရွှေနဂါးဓာတ်မြေသြဇာ တစ်အိတ် ၇၈၀၀၀ကျပ်၊ အာမိုဓာတ်မြေသြဇာတစ်အိတ်၇၅၀၀၀ကျပ်နှင့် ကောမတ်ဓာတ်မြေသြဇာတစ်အိတ် ၇၆၀၀၀ကျပ် ဖြစ်ပြီး ယခင်နှစ် အလားတူကာလတွင် မြင်းပျံဓာတ်မြေသြဇာတစ်အိတ် ၃၉၅၀၀ကျပ်၊ သြဘာဓာတ်မြေသြဇာတစ်အိတ် ၃၂၀၀၀ကျပ်၊‌ ရွှေနဂါးဓာတ်မြေသြဇာ တစ်အိတ် ၃၂၀၀၀ကျပ်၊ အာမိုဓာတ် မြေသြဇာတ်အိတ် ၂၉၀၀၀ ကျပ် နှင့် ကောမတ်ဓာတ်မြေသြဇာ တစ်အိတ် ၃၆၀၀၀ကျပ် အသီးသီး ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သဖြင့် ယခုနှစ်ဈေးနှုန်းမှာ (၈၉.၈၇)% မှ (၁၅၈.၅)% အထိ အသီးသီး သိသိသာသာမြင့်တက်လာကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။

         ယခုကဲ့သို့ စိုက်ပျိုးရေးသွင်းအားစုဖြစ်သည့် ဓာတ်မြေသြဇာများဈေးနှုန်း မြင့်တက် လာရခြင်းမှာ တောင်သူများသီးနှံစိုက်ရာတွင် မဖြစ်မနေလိုအပ်ချက်အဖြစ် အသုံးပြုရခြင်းနှင့် ဓာတ်မြေသြဇာများ တင်သွင်းမှု အကန့်အသတ်ရှိခြင်းကြောင့် ဈေးနှုန်းမြှင့်တင်ရောင်းချ လာခြင်း ဖြစ်နိုင်ပြီး ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနတွင်မှတ်ပုံတင်ထားသည့် ဓာတ်မြေသြဇာ အရောင်းဆိုင် (၁၀၃၇)ဆိုင်၊ ပိုးသတ်ဆေးအရောင်းဆိုင် (၇၈၉)ဆိုင် နှင့် မျိုးစေ့ အရောင်းဆိုင် (၁၁၆) ဆိုင်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)