ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

          ဗီယက်နမ်လျှပ်စစ်ဓာတ်အား(EVN) သည် Ninh Thuan ပြည်နယ်ရှိ နျူကလိယစွမ်းအင် စက်ရုံများပါဝင်သော စွမ်းအင်စီမံကိန်းသစ်များ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူအဖြစ် ဆက်လက် တည်ရှိ နေနိုင်ကြောင်း ညွှန်ကြားရေးမှူးဖြစ်သူ Nguyen Anh Tuan  ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်နေ့က ဟနွိုင်းမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သော EVN ၏ နှစ်ကုန်ဆန်းစစ်ချက်ညီလာခံတွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ Tuan ၏ အဆိုအရ နျူကလိယစွမ်းအင်သည် တည်ငြိမ်ခြင်း၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သင့်လျော်ခြင်းနှင့် တည်ငြိမ်သော စွမ်းအင်အရင်းအမြစ်ဖြစ်ခြင်းတို့အပြင် ထိုစွမ်းအင်ကို ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းအားဖြင့် နိုင်ငံ၏စွမ်းအင်ပံ့ပိုးမှုကို ကွဲပြားစေနိုင်သောကြောင့် စွမ်းအင်ဖူလုံရေးနှင့် ၂၀၅၀ တွင်ကာဗွန်ထုတ်လွှင့်မှုကို သုညထိလျှော့ချရေးတို့တွင် ပံ့ပိုးပေး နိုင်မည်ဟု သိရပါ သည်။ ဇန်နဝါရီလ ၃ ရက်နေ့ကထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် Directive 01 တွင် ဝန်ကြီးချုပ် Pham Minh Chinh က စက်မှုနှင့်ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအား Ninh Thuan နျူကလိယစွမ်းအင် စက်ရုံများအား ငါးနှစ်အတွင်းအကောင်အထည်ဖော်ရန်နှင့် ပြီးမြောက်ရန် အတွက်ကြီးကြပ်ရန် ညွှန်ကြားခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။ ယခုနှစ်အတွက် GDP ကြီးထွားမှု ရန်မှန်းချက် ၈ ရာခိုင်နှုန်းနှင့်အတူ လျှပ်စစ်စွမ်းအားသုံးစွဲမှုမှာ ၁.၅ ဆတိုးမြင့်လာမည်ဖြစ်သည့် အတွက် နိုင်ငံ၏လျှပ်စစ်စနစ်သို့ ထပ်တိုး ၈၀၀၀-၁၀၀၀၀ မဂ္ဂါဝပ်လိုအပ်လာမည်ဟု Tuan ကပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် EVN သည် Ninh Thuan နျူကလိယစက်ရုံများနှင့်အတူ စွမ်းအင်စီမံကိန်းသစ်များတွင် အဓိက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူအနေဖြင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ဆက်လက်တာဝန်ပေးအပ်ရန် ဝန်ကြီးချုပ် အား ကမ်းလှမ်းခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။ Tuan က EVN သည် ဆောက်လုပ်ချိန်နှင့် ပြင်ဆင်ချိန် တိုတောင်းသော အရေးပေါ်စီမံကိန်းများ အမြန် အကောင်အထည်ဖော်ရန်အတွက် ဝန်ကြီးချုပ်၊ ဝန်ကြီးဌာနများနှင့် ပြည်တွင်းအာဏာပိုင်များ ထံမှ ပံ့ပိုးမှုကိုတောင်းဆိုခဲ့ကြောင်းလည်း သိရပါ သည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

          ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့အကြား အဓိကဖြတ်ကျော်သောနေရာဖြစ်သည့် Bavet International Border Gate သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း နိုင်ငံပေါင်း ၁၇၂ နိုင်ငံမှ ခရီးသွားစုစုပေါင်း ၁.၅၇ သန်း စံချိန်တင်ရရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁၅.၈ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်ခဲ့ကြောင်း Bavet မြို့၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာနယ်ခြားဂိတ်စစ်ဆေးရေးရုံးမှ လက်ထောက်အကြီးအကဲ Puth Sopheakeo ကအစီရင်ခံခဲ့သည်။ အဆိုပါခရီးသည်များသည် ပြည်ပနိုင်ငံများမှ ၎င်းတို့၏လုပ်ငန်းတာဝန်များပြီးမြောက်ပါပြီးကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိလာသည့် ပြည်တွင်းလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ခြင်း၊ ကုန်သွယ်မှု ဖလှယ်ရာတွင်ပါဝင်ခြင်းနှင့် အားလပ်ရက်တွင် အပန်းဖြေလာရောက်သူများပါဝင်ကြကြောင်း Puth Sopheakeo ကပြောကြားခဲ့သည်။ ကမ္ဘောဒီးယားတော်ဝန်အစိုးရ (RGC) ၏ ဦးဆောင်မှု အပေါ် ဧည့်သည်များ၏ယုံကြည်မှုကြောင့် နိုင်ငံတော်သို့ဝင်ရောက်သည့် နိုင်ငံခြားခရီးသည် အများအပြားရှိကြောင်း အလေးပေးပြာကြားခဲ့သည်။ Bavet International Border Gate မှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရ နိုင်ငံအတွင်းသို့ ဥရောပခရီးသွားဧည့်သည် အရေအတွက်တိုးလာပြီး ခရီးသွားအများစုသည် ဖနွမ်းပင်မြို့သို့ တည်းခိုရန်သွားရောက်ခဲ့ ကြောင်းသိရသည်။ ထို့နောက် Siem Reap ပြည်နယ်ရှိ Angkor Wat ဘုရားကျောင်းသို့ သွားရောက်လည်ပတ်ကြပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ အခြားနာမည်ကြီးနေရာများသို့ သွာရောက် လည်ပတ်သူများ ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွက် သီဟိုဠ်စေ့ထုတ်လုပ်မှုသည် ရာသီဥတု အခြေ အနေအပေါ် မူတည်၍ တန်ချိန် ၇၀၀၀၀၀ မှ ၉၀၀၀၀၀ အတွင်း ထွက်ရှိမည်ဟု ကမ္ဘောဒီးယား သီဟိုဠ်စေ့အသင်း (CAC) က ခန့်မှန်းထားကြောင်း သိရှိရသည်။

          အကယ်၍ ရာသီဥတုကောင်းမွန်ပါက ယခုနှစ်အတွက် သီဟိုဠ်စေ့ အထွက်ပမာဏသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်နှင့် အလားတူရရှိနိုင်ကြောင်း၊ ရာသီဥတုအခြေအနေ အပေါ်မူတည်၍ သီဟိုဠ်စေ့ တန် ချိန် ၇၀၀၀၀၀နှင့် ၉၀၀၀၀၀ အကြား ထွက်ရှိမည်ဟု မျှော်မှန်းထားကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုသည် ယခုနှစ် သီဟိုဠ်စေ့ရိတ်သိမ်းမှုအား ဆိုးရွားစွာထိခိုက်စေမည်ကို စိုးရိမ် မှုရှိကြောင်း၊ ရေအရင်းအမြစ်နှင့် မိုးလေဝသဝန်ကြီးဌာနက သီဟိုဠ်စေ့ ခူးဆွတ်ရိတ်သိမ်းသည့် ခြောက်သွေ့ရာသီကာလအတွင်း မိုးရွာသွန်းနိုင်ခြေရှိသည်ဟု ဖော်ပြထားပြီး ထိုသို့ဖြစ်ပေါ်ပါက သီးနှံအထွက်ပမာဏသည် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျော့ကျနိုင်ကြောင်းဖြင့် CAC အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ Uon Silot က Khmer Times သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

          အဆိုပါအချက်ကြောင့် လယ်သမားများအနေဖြင့် CAC အသင်း၏ လမ်းညွှန်ချက်များနှင့် အညီ အစီအမံများချမှတ် ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်လယ်ပိုင်း၌ ပို့ချပညာပေးခဲ့သော အော်ဂဲနစ် စိုက်ပျိုးရေးအလေ့အကျင့်များကို လုပ်ဆောင်ရန် အရေးကြီးသည် ဟု Silot က အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ရိတ်သိမ်းရာသီအတွင်း ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော အထွက်နှုန်းထိခိုက်နိုင်သည့် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ အန္တရာယ်များကို လျှော့ချရန်အတွက် သီဟိုဠ်စေ့ စိုက်ပျိုးသူများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ စိုက်ခင်းများကို ပုံမှန်စောင့်ကြည့်ရန် တိုက်တွန်းကြောင်း မကြာ သေးမီကာလ၌ CAC က ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

          CAC သည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ သက်ရောက်မှုများကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် ရေရှည် တည်တံ့သော မဟာဗျူဟာတစ်ခုအဖြစ် အော်ဂဲနစ်အလေ့အကျင့်များကို အကောင်အထည်ဖော် ရန် ထောက်ခံအားပေးကြောင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားတွင် သီဟိုဠ်စေ့ ရိတ်သိမ်းရာသီသည် ပုံမှန်အားဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီလ၌ စတင်ပြီး မေလတွင် ကုန်ဆုံးကြောင်း၊ သို့ရာတွင် သီဟိုဠ်စေ့ ခူးဆွတ်ရိတ်သိမ်းမှု သည် ရာသီဥတု အခြေအနေ၊ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် အခြောက်ခံခြင်းနှင့် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းခြင်း အတွက် စံအလေ့အကျင့် အားနည်းခြင်းများကဲ့သို့သော သက်ရောက်မှုများအပေါ် မူတည်ကြောင်း သိရှိရသည်။

          ကမ္ဘောဒီးယား စိုက်ပျိုးရေး၊ သစ်တောနှင့် ရေလုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာန၏ အဆိုအရ ကမ္ဘော ဒီးယားနိုင်ငံသည် မြေမျက်နှာပြင် ဧရိယာအလိုက် သီဟိုဠ်စေ့စိုက်ပျိုးမှုတွင် ခန့်မှန်းခြေ ၅၈၀၁၁၇ ဟက်တာဖြင့် ကမ္ဘာ့တတိယအဆင့်၌ ရပ်တည်နေကြောင်း၊ Kampong Thom ပြည်နယ်သည် ဧရိယာ ၁၄၇၇၀၀ ဟက်တာခန့်ဖြင့် သီဟိုဠ်စိုက်ပျိုးမှု အကြီးမားဆုံးဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်း၏နောက်၌ Kratie ပြည်နယ်သည် ဟက်တာ ၁၀၂၅၀၀ နှင့် Ratanakiri ပြည်နယ်သည် ဟက်တာ ၉၇၂၀၀ တို့ဖြင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

          ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ သီဟိုဠ်စေ့ထုတ်လုပ်မှုသည် ယခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၈၅၀၀၀၀ ထွက်ရှိ ခဲ့ပြီး ၂၆.၈ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်လာကြောင်း၊ ပြည်ပသို့ တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၈၁၅၀၀၀ ရှိပြီး ၃၁ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့မှုမှာ ၇၉၃၄၅၃ တန်ဖြင့် ပြောင်းလဲမှု မရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Khmer Times, 12 January, 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၌ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး ဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ရှိ အပင်ကာကွယ်ရေးဦးစီးဌာနက ဒေသအာဏာပိုင်များနှင့် သက်ဆိုင်ရာအေဂျင်စီများ အနေဖြင့် ဒူးရင်းနှင့် ပိန္နဲကဲ့သို့သော လတ်ဆတ်သစ်သီးဝလံများအား ပြည်ပတင်ပို့ရာတွင် ထုပ်ပိုးသည့်နေရာ များနှင့် စိုက်ပျိုးသည့်နယ်မြေဧရိယာများကို စောင့်ကြည့်ကြပ်မတ်ခြင်းနှင့် စစ်‌ဆေးခြင်းတို့ကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ရန် တောင်းဆိုထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှ တင်ပို့ခဲ့သော သစ်သီးဝလံများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ အကောက်ခွန်အထွေထွေအုပ်ချုပ်မှု အာဏာပိုင်အဖွဲ့ (GACC) ထံမှ သတိပေးအကြောင်းကြားချက် ကို လက်ခံရရှိပြီးနောက် ဦးစီးဌာနက ယခုညွန်ကြားချက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

          ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှတင်ပို့သည့် အဆိုပါသစ်သီးဝလံများ၌ တရုတ်နိုင်ငံမှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် အစားအစာလုံခြုံစိတ်ချရမှုနှင့် အပင်ပိုးမွှားကင်းရှင်းမှု ဖော်ပြချက်များနှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိခြင်းသည် နိုင်ငံတကာဈေးကွက်တွင် ဗီယက်နမ်လယ်ယာထွက်ကုန်များ၏ အမှတ်တံဆိပ်နှင့် ဂုဏ်သတင်း ကို ထိခိုက်လာနိုင်စေဖွယ်ရှိသည်။

          အဆိုပါပြဿနာအား ဖြေရှင်းရန်အတွက် အပင်ကာကွယ်ရေးဦးစီးဌာနသည် အစီအမံများ ရေးဆွဲချမှတ်လျက် အစားအစာလုံခြုံစိတ်ချရမှုနှင့် သင်္ကေတကုဒ်စနစ်များဖြင့် သတ်မှတ်ထားရှိ သော ထုတ်လုပ်ပြုပြင်ထုပ်ပိုးမှု လုပ်ကိုင်သည့် လုပ်ငန်းနေရာများရှိ ပြည်ပသို့တင်ပို့သည့် သစ်သီး ဝလံများ၏ အရည်အသွေး စံချိန်စံညွှန်းများကို စောင့်ကြည့်ထိန်းကျောင်းခြင်းအား လုပ်ဆောင် လျက်ရှိကြောင်း၊ လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိပါက စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်သည့် နယ်မြေများနှင့် ထုပ်ပိုးသည့်နေရာများအတွက် သတ်မှတ်ထားသော ကုဒ်နံပါတ် များကို ယာယီဆိုင်းငံ့ထားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့အပြင် ထုတ်လုပ်မှုသင်္ကေတကုဒ် ရယူခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်းတို့အတွက် မဖြစ်မနေ လိုက်ဆောင်ရွက်ရမည့် ပိုးသတ်ဆေးကြွင်းပါဝင်မှု၊ လေးလံ သတ္တုပါဝင်မှုနှင့် ထုတ်ကုန်ခြေရာခံမှု စသည့်တို့ကို စစ်ဆေးခြင်းအား တင်းကျပ်စွာ ဆောင်ရွက်ရန် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုနှင့် ထုပ်ပိုးမှုလုပ်ငန်းများသို့ ညွှန်ကြားထားကြောင်း၊ ကုဒ်နံပါတ်ကိုင်ဆောင်သူ များအား အသိပေးရန်နှင့် ညွှန်ကြားရန်အတွက် ပြည်နယ် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကျေးလက်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးရေးဦးစီးဌာနများသို့လည်း အကူအညီတောင်းခံထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ၂၀၂၄ ဒီဇင်ဘာလ နှောင်းပိုင်း၌ ဒူးရင်းသီးများ စိုက်ပျိုးသည့်နေရာနှင့် ထုပ်ပိုးမှုတို့အတွက် ထုတ်ပေးထားသည့် သင်္ကေတကုဒ်များအား ပုံတူကူး၍ လွဲမှားစွာ အသုံးချမှုများရှိနေသည်ဟု ဗီယက်နမ် ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံအသင်းက အသိပေးချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ အယောင်ဆောင် လိမ်လည်မှုတွင် တရားမဝင်စာချုပ်စာတမ်းများ၊ တံဆိပ်ခေါင်းအတုများနှင့် လက်မှတ်အတုများပါဝင်နေပြီး တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဒူးရင်းသီး တင်ပို့ရာ၌ အာဏာပိုင်၏ ပုံမှန်ကြီးကြပ် စစ်ဆေးမှုများကို သွယ်ဝိုက်ရှောင်ရှားရန် ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ဒူးရင်းသီးဈေးကွက်၌ အင်အားကြီးနိုင်ငံအသစ် တစ်ခုအဖြစ် အခိုင်အမာရရှိအောင် တည်ဆောက်လျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် တန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၃.၃ ဘီလီံယံအထိ တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ် ဒူးရင်းသီးတင်ပို့မှုသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကာလကထက် ၇.၈ ဆ တိုးတက် ခဲ့ပြီး၊ ပြည်ပသို့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံ တင်ပို့မှု တန်ဖိုးစုစုပေါင်း၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိ ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source : Vietnam Plus, January 13, 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

မလေးရှား စားအုန်းဆီကြမ်း (Crude Palm Oil - CPO) သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက် အထိ ဈေးနှုန်းများ ဆက်လက်မြင့်တက်ဖွယ်ရှိပြီး တစ်တန်လျှင် မလေးရှားရင်းဂစ် ၄၄၀၀ နှင့် ၄၈၀၀ ကြား အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နိုင်ကြောင်းနှင့် ထုတ်လုပ်မှု အမြင့်မားဆုံးကာလဖြစ်သော ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒုတိယနှစ်ဝက်ပိုင်းတွင်မူ တစ်တန်လျှင် မလေးရှားရင်းဂစ် ၄၀၀၀ မှ ၄၄၀၀ အထိ ဈေးနှုန်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်ကြောင်း မလေးရှားနိုင်ငံပိုင် Bernama သတင်းဌာနက ဇန်နဝါရီလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ‌ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

          အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၌ စားအုန်းဆီ အထွက်ကျဆင်းပြီး ဆီလက်ကျန် လျော့ကျ မှုရှိခြင်းနှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇီဝလောင်စာဆီထုတ်လုပ်မှု အစီအစဉ်တွင် စားအုန်းဆီပါဝင်မှုရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ထားရှိခြင်း တို့နှင့်အတူ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် နေကြာဆီနှင့် မုန်ညှင်းဆီ ရောင်းလိုအား ပိုမိုတင်းကျပ်လာနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် ထိုကဲ့သို့ စားအုန်းဆီကြမ်း ဈေးနှုန်းများ ဆက်လက်မြင့်တက် နိုင်သည်ဟု မလေးရှား RHB ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ်က ကြိုတင်ခန့်မှန်းထားသည်။

          ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ဆီနှင့်အဆီ လိုအပ်ချက်သည် သိသာထင်ရှားစွာမြင့်မားနိုင်ကြောင်း၊ ဆီလိုအပ်ချက်မြင့်မားလာမှုက ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီဈေးနှုန်း ပိုမိုခိုင်မာအားကောင်းလာစေမည် ဖြစ်ကြောင်း၊  ဆီနှင့်အဆီ ၁၇ မျိုးအတွက် ကုန်သိုလှောင်မှုလက်ကျန်နှင့် သုံးစွဲမှုအချိုးအစားမှာ ၁၅ နှစ်တာ ကာလအတွင်း အနိမ့်ဆုံးအဖြစ် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၌ ၁၂.၆ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားနိုင်ကြောင်း RHB က ဖော်ပြပါသည်။

          သို့သော် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်ခြင်း၊ ရေနံစိမ်းစျေးနှုန်းများ သိသာစွာ အပြောင်းအလဲဖြစ်ခြင်း၊ ပုံမှန်မဟုတ်သော ရာသီဥတုဖြစ်ပေါ် ပြောင်းလဲမှုနှင့် ကြုံတွေ့ ရခြင်း၊ မလေးရှားနိုင်ငံတွင် အလုပ်သမားပြဿနာ ပိုမိုဆိုးရွားလာခြင်းနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ အခွန်စည်းကြပ်မှုနှင့် ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒများကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်မည့် အလားအလာများရှိခြင်း တို့က စားအုန်းဆီလုပ်ငန်းနယ်ပယ်၌ ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်စေနိုင်သည့် အဓိကအကြောင်းအရင်းများအဖြစ်  တည်ရှိနေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ၂၀၂၅ ခုနှစ်၌ စားအုန်းဆီကြမ်းဈေးနှုန်းများ ပိုမိုမြင့်မားပြီး ခိုင်မာနိုင်ခြေရှိခြင်းက လုပ်ငန်း ကဏ္ဍကို ပြန်လည်အကဲဖြတ်ရန် ဦးတည်လျက်ရှိသဖြင့် စားအုန်းဆီလုပ်ငန်းရှယ်ယာများ၌ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံရန် ကောင်းမွန်သည့်အခြေအနေရှိသည်ဟူသော အကြံပြုချက်ကို RHB ဘဏ်က ဆက်လက် ကိုင်စွဲထားသည်။ မလေးရှား Kenanga ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ်နှင့် CIMB Securities ငွေတိုက်စာချုပ် နှင့်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကုမ္ပဏီ တို့ကလည်း စားအုန်းဆီလုပ်ငန်း၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကောင်းမွန်သည် ဟူသော ၎င်းတို့၏ အကဲဖြတ်ချက်များကို ထပ်လောင်း ပြောဆိုထားသည်။

          ရောင်းလိုအား ကျပ်တည်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေချိန်တွင်  စားအုန်းဆီကြမ်း၏ ဈေးနှုန်းများ  မြင့် တက်လာနိုင်ခြေရှိမှုအပေါ် အခြေခံ၍ Kenanga ဘဏ်က ထိုကဲ့သို့အကြံပြု ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ် သည်။ ပဲပုပ်ဆီဈေးနှုန်းအပေါ် ကျော်လွန်နေခဲ့သော စားအုန်းဆီကြမ်းဈေးနှုန်းများသည် မကြာ သေးမီကာလမှစတင်၍ ကွာဟမှု ကျဉ်းမြောင်းလာကြောင်း၊ သို့သော် စားအုန်းဆီကြမ်းအပါအဝင် စားသုံးဆီအားလုံး၏ စျေးနှုန်းများသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ဆက်လက်မြင့်မားဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ၌ ၂၈ လတာအတွင်း အမြင့်ဆုံးဈေးနှုန်းသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက် လအလိုက် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဈေးနှုန်း အနည်းငယ်ကျဆင်းမှုရှိသော်လည်း ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ (FAO) ၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် စားသုံးဆီစျေးနှုန်း အညွှန်းကိန်းသည် နှစ်အလိုက် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၃၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့် မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း အဆိုပါဘဏ်က ပြောကြားသည်။

          ကမ္ဘာ့စားသုံးဆီဈေးကွက်အတွင်း အဓိကစားသုံးဆီ ၄ မျိုးဖြစ်သည့် စားအုန်းဆီ၊ ပဲပုပ်ဆီ၊ မုန်ညှင်းဆီနှင့် နေကြာဆီ တို့အနက် စားအုန်းဆီသည် စျေးနှုန်းကို ဆက်လက်ဦးဆောင်နိုင်သည့် ဆီအဖြစ် ရပ်တည်လျက်ရှိကြောင်း ဖော်ပြသည်။

          CIMB Securities လီမိတက်၏ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွက် ခန့်မှန်းချက်၌ မလေးရှား နိုင်ငံတွင် စားအုန်းဆီ တင်ပို့မှုအားနည်းခြင်းနှင့် ပြည်တွင်းစားသုံးမှု အခြေအနေအရ စားအုန်းဆီ လက်ကျန်မှာ လအလိုက်နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လျက် တန်ချိန် ၁.၇၃ သန်းခန့် ရှိနိုင် ကြောင်း၊ ရာသီကာလ အခြေအနေအရ စားအုန်းဆီကြမ်းထုတ်လုပ်မှုသည် တန်ချိန် ၁.၃၇ သန်း ရှိနိုင်ပြီး ယခင်လထက် ၈ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ကျဆင်းဖွယ်ရှိကြောင်း၊ စားအုန်းဆီသည် ပဲပုပ်ဆီနှင့် မုန်ညှင်းဆီတို့ထက် ကျော်လွန်၍ ပရီမီယံအဆင့်ဈေးနှုန်းအထိ မြင့်တက်နေပြီး စားသုံးသူများ အတွက် ပိုမိုစျေးသက်သာသည့် အခြားစားသုံးဆီများသို့ ပြောင်းလဲရွေးချယ်ဝယ်ယူရန် တွန်းအား ပေးလျက်ရှိရာ စားအုန်းဆီ တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၁.၁၃ သန်းခန့် ရှိနိုင်ပြီး ယခင်လအောက် ၁၆ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ကျဆင်းနိုင်ကြောင်း ပြောဆိုပါသည်။

          အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ဇီဝဒီဇယ်ကဏ္ဍအပေါ် အသုံးစရိတ်လျော့ချမည့်မူဝါဒ ချမှတ်နိုင်မည့် အလားအလာက စိုးရိမ်မှုများဖြစ်ပေါ်စေခြင်းကြောင့် ပဲပုပ်ဆီဈေးနှုန်းများသည် ဆက်လက်၍ အားနည်းနေဖွယ်ရှိကြောင်း သိရသည်။ သို့သော်လည်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ စားအုန်းဆီ ၄၀ ရာခိုင် နှုန်းအထိ ရောနှောအသုံးပြုမည့် ဇီဝဒီဇယ် (B40 biodiesel) အစီအစဉ်ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမ ၃ လပတ် နှောင်းပိုင်းတွင် စတင်ကျင့်သုံးမည်ဖြစ်သဖြင့် ၎င်း၏ ပြည်တွင်းစားအုန်းဆီ လိုအပ်ချက် မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း၊ ရလဒ်အနေဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွက် စားအုန်းဆီကြမ်း ပျမ်းမျှဈေးနှုန်း တစ်တန်လျှင် မလေးရှားရင်းဂစ် ၄၂၀၀ နှုန်းရှိနိုင်ကြောင်းဖြင့် CIMB Securities လီမိတက်က မျှော်လင့်ထားသည်ကို တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

Source: Bernama, 13^th Jan 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)